Naum Faik - Turkipedia

Naum Faik

Doğum	Naum Faik Palak Şubat 1868 Diyâr-ı Bekr, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm	5 Şubat 1930 New York, Amerika Birleşik Devletleri
Ölüm sebebi	Zatürre
Milliyet	Asuri
Meslek	Öğretmen, gazeteci
Din	Hristiyan (Süryani Ortodoks)
Evlilik	Lusi Hıdırşah
Ebeveyn(ler)	Seyyide Palak İlyas Palak

Naum Faik Palak kısaca Naum Faik (Süryani: ܢܥܘܡ ܦܐܝܩ, Şubat 1868, Diyâr-ı Bekr - 5 Şubat 1930, New York), Asur milliyetçiliğinin önde gelen kurucularından olan Süryani öğretmen ve gazetecidir.^[1]^[2]

Yaşam öyküsü

İlk yılları

1868 yılının Şubat ayında Osmanlı İmparatorluğu sınırları içerisinde yer alan Diyâr-ı Bekr'de (bugün Diyarbakır) Süryani bir ailede dünyaya gelen Naum Faik'in annesinin adı Seyyide, babasının adı ise İlyas'tır.^[1] Yedi yaşına geldiğinde annesi tarafından ilkokula yazdırılan Naum Faik, ilkokulu bitirdikten sonra Süryani Kadim Kardeşler Cemiyeti tarafından kurulmuş olan liseye 1881 yılında kaydolmuştur. Lise daha sonra Naum Faik eğitimini tamamlayamadan mali nedenlerden dolayı kapanmıştır. Bu okulda sekiz yıla yakın aldığı eğitim boyunca Süryanice, Arapça, Türkçe ve Farsça dillerinde eğitim almıştır.

Öğretmenlik yılları

Lise yıllarında önce babasını sonra annesini kaybeden Naum Faik ağabeyi Tomas ile birlikte yaşamış ve 1888 yılında öğretmenliğe başlamıştır. Diyarbakır, Urfa ve Humus şehirlerinde yirmi dört yıl kadar öğretmenlik yapmıştır.

Uyanış

1908 yılında İntibah (Uyanış) derneğinde çalışmaya başlayan Naum Faik, derneğin yayım işlerini düzenleyip, bültenlerini yazmıştır. Bir yıl sonra Şark Yıldızı adlı Süryanice dergiyi Diyarbakır'da yayımlamaya başlamıştır. Konferans ve toplantılar düzenleyip yeni okulların açılmasını, matbaaların kurulmasını, mevcut cemiyet ve derneklerin birleştirilmesine yönelik çalışmalar yapmıştır.^[2]

Trablusgarp Savaşı sırasında Osmanlı topraklarında yaşayan Hristiyanlara yönelik başlayan tepkiler nedeniyle Naum Faik, 1912 yılında Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etmiştir.^[2]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

Özel

^ ^a ^b Çıkkı, Murat Fuat (2004). NAUM FAİK VE SÜRYANİ RÖNESANSI. Belge Yayınları. ISBN 9799753443141.
^ ^a ^b ^c "(1868 - 1930) المعلم والمفكرنعوم فائق" (Arapça). Zahrira New Nerwork. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ekim 2013.

Genel

Günel, Aziz (1970). "Naum Faik". Türk Süryaniler Tarihi. Diyarbakır. s. 196. OCLC 1023366410.

İlgili Araştırma Makaleleri

Diyarbakır, Türkiye'nin Diyarbakır ilinin merkezi olan şehirdir. Üzerinde tarihî Diyarbakır Kalesi'nin bulunduğu Dicle Nehri kıyısında yüksek bir plato çevresinde yer alan şehir, Türkiye'nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nin yüzölçümü bakımından Şanlıurfa'dan sonraki ikinci büyük şehridir. Yaklaşık 1,8 milyon nüfusuyla da ülkenin en kalabalık 12. şehridir. Karasal iklimin hâkim olduğu şehirde yazlar son derece sıcak ve kurak geçerken, kışlar ise soğuk, sert ve yağışlı geçer. Diyarbakır, yaklaşık 12.000 yıllık tarihî bir geçmişe sahiptir.

Şanlıurfa, halk arasındaki kısa adıyla Urfa veya eski çağlarda bilinen adıyla Edessa, Türkiye'nin Şanlıurfa ilinin merkezi olan şehirdir.

Ziya Gökalp, Türk yazar, toplum bilimci, şair ve siyasetçidir. Meclis-i Mebûsanda ve Türkiye Büyük Millet Meclisinde milletvekilliği yapmıştır. "Türk milliyetçiliğinin babası" olarak da anılır.

Halide Nusret Zorlutuna, Türk şair, yazar, öğretmen.

Süryanice, ayrıca Sürya-Aramice veya Klâsik Süryanice, Afroasya dil ailesinin Kuzeybatı Semitik dillerinde bulunan ve Arami alfabesinin bir türevi olan Süryani alfabesi ile yazılan bir dildir.

Diyâr-ı Bekr Eyaleti tam adı Diyâr-ı Bekr Beylerbeyliği, 1515 yılında kurulan Osmanlı Devleti eyaleti. Eyaletin merkezi Diyarbakır'dır. Doğrudan Osmanlı İmparatorluğuna bağlı olarak yönetilmiştir.

Süryaniler, Mezopotamyalı Sâmî kökenli bir etnik gruptur. Baskın bir diaspora nüfusuna sahip olan halk, ikamet ettikleri ülkelerdeki birincil dillerin yanı sıra Neo-Aramice veya Süryanice konuşur. Bazen kendilerini ''Asurlu", "Arami" veya "Keldânî" olarak isimlendirirler ve tarihleri Dünya'nın en eski medeniyetlerinden biri olarak görülen Asur İmparatorluğu'na ve Kuzey Levant'daki Aramilere dayanır. Süryaniler, İngilizcede de Asurlular ile aynı anlamı taşıyan kelimeyle ifade edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fâik Âli Ozansoy</span> Türk bürokrat, eğitimci ve şair (1876 - 1950)

Fâik Âli Ozansoy, Türk bürokrat, eğitimci ve şairdir.

Abu-l Farac ya da Bar Hebraeus veya Ebü'l Ferec İbnü'l İbri, 13. yüzyıl Anadolu'sundaki Selçuklu yönetiminde bulunan Melitene'de yaşamış felsefeci, tarihçi, şair, gramer uzmanı, müfessir, ilahiyatçı ve dönemin Süryani Katolikos'u.

Süryani Soykırımı veya Arami Katliamı, I. Dünya Savaşı sırasında Osmanlı İmparatorluğu ordusunun güneydoğu Anadolu ve İran'ın tarihi Azerbaycan bölgesinde, bazı Kürt aşiretlerinin yardımıyla Süryani Hristiyan azınlıklara karşı işlediği, tüm Süryani ve Süryani-i Kadim nüfusu 1914'de 58.983 iken bu sayının yaklaşık 5 katı olan 270 bin ila 300 bin arasında Süryani'nin öldüğü iddia edilen, sürgün etme ve katliamdır. Lakin daha sonra, alttaki Görüntüler kısmında bulunan resimden de görüldüğü üzere Rosie Malek-Yonan, Los Angeles, California'da bulunan Süryani Soykırım Anıtı'na bu sayıları 3 katına çıkarıp, 500 bin daha arttırarak 750 bin Süryani'nin soykırıma uğratıldığını belirten plakayı koydurmuştur ki bu da aslen 1914'te yaşayan tüm Süryani sayısının 12.7 katıdır.

Faik Canselen, Türk besteci ve eğitimcidir.

Asur bayrağı veya Süryani bayrağı, Asur halkını kendi yurtlarında ve diasporada temsil etmesi için Asurlar tarafından seçilmiştir. İlk olarak George Bit Atanus tarafından tasarlandı ve sonrasında Asur Evrensel İttifakı, Asur Ulusal Federasyonu ve Bet-Nahrin Demokrat Partisi tarafından 1971 yılında kabul edildi. Bayrakta beyaz arka plan ve merkezinde altın renginde bir daire bulunmaktadır. Dört köşeli mavi bir yıldızla çevrilidir. Dört tane üç renkliye sahiptir (kırmızı-beyaz-mavi). Genişleyen dalgalı çizgiler dört yandan merkeze bağlıdır. Demir Çağı ikonografilerinden bilinen Hristiyanlık öncesi Asur Tanrısı Aşur'u bayrak merkezinin hemen üzerine yerleştirilmiştir.

Ahmed el-Hasi, Ahmed el-Hassi veya Ahmed-i Hasi, Mevlid-i Şerifi ilk kez Zazaca yazan Osmanlı Zaza din âlimi, şair ve yazar.

Freydon Bet-Avraham Atoraya İran'ın Urmiye bölgesinde bulunan Charbash'ta doğmuş Asurlu Süryani doktor.

<span class="mw-page-title-main">Adday Şer</span>

Adday Şer veya Addai Şer. Asur kökenli, Siirt Keldani Katolik Kilisesi başpiskoposu. Asur Soykırımı sırasında Osmanlı tarafından öldürülmüştür.

Tur Abdin, Türkiye'nin güneydoğusundaki Midyat ve çevresini içine alan tepelik bir bölgedir. Süryanicede "kulların dağı" anlamına gelen Tur Abdin, Süryani Ortodokslar için önemli bir bölge olup dinî ve kültürel merkezleridir. Bölgenin çok eski bir tarihi geçmişi vardır. Yeryüzünde ayakta kalmış en eski Süryani Ortodoks Manastırı olan Mor Gabriel Manastırı da (Deyrulumur) bu bölgededir.

Süryaniyat, Süryoloji ya da Süryani Çalışmaları Süryani dili ve Süryani Hristiyanlığını araştıran bilim dalıdır. Bilim dalı özellikle 18. ve 19. yüzyıllarda İngiliz, Fransız ve Alman bilim insanlarının Süryaniceye duyduğu ilgi neticesinde ortaya çıkmıştır. Süryani dili, İsa'nın konuştuğu dil olan Aramicenin bir gelişim evresini teşkil ettiğinden, bazı ülkelerde Aramice ve Süryanice çalışmalarının birbirinden ayrı tutulduğu da görülür.

Türkiye'de feminizm kavramının literatüre girişi, Türk milliyetçiliğinin ve Türkçülüğün düşünce babalarından Ziya Gökalp'in "Türkçülüğün Esasları" adlı kitabının "Türk Feminizmi" adlı bölümünde "feminizm" kavramına övücü bir dille değinmesiyle oldu. Jön Türkler ve İttihat & Terakki Cemiyeti içerisinde oldukça yetkili olan; Ziya Gökalp, Ahmet Rıza, İbrahim Hilmi ve Enver Beylerin başını çektiği Türk milliyetçisi kanat kadınların özgürleşmesinin milletin bir bütün olarak özgürleşmesindeki önemine dikkat çekerek kadınların eğitimine yönelik oldukça yoğun çabalar harcadılar. Bu çabalar sonucunda kadınlar için İnas Sanâyi-i Nefîse Mektebi ve İnâs Darülfünunu gibi üniversite düzeyinde eğitim veren kurumlar yanında İstanbul'da ve Anadolu'da kız liseleri açılmasını sağladılar. Ayrıca yine bu milliyetçi kanat Türkiye tarihindeki ilk feminist kadın derneği olan Teali-i Nisvan Cemiyeti ile dönemi için oldukça sert taleplerde bulunan Osmanlı Müdafaa-i Hukuk-ı Nisvan Cemiyeti'nin ve kadınların iş gücüne katılımı için mücadele yürüten Osmanlı Kadınları Çalıştırma Cemiyeti'nin kuruluşuna önayak oldular. Ek olarak günlük yaşamda kadınları rahatlatmak için kadınlara uygulanan tek başına faytona binememek ve giyim-kuşam kısıtlamaları gibi bazı yasakları da kaldırdılar.

Sir James Henry Augustus Murray - İngiliz sözlükbilimci ve filolog. Daha sonra Oxford İngilizce Sözlüğü olarak yeniden adlandırılan New Dictionary of English'in editörü.

<span class="mw-page-title-main">Aşur Yusuf Efendi</span>

Aşur Yusuf Efendi, doğum adıyla Abraham Yusef, Süryani Soykırımı'da kurban olan bir Osmanlı Süryanisi profesör, şair ve bilim insanı.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.