Bolşevik, çoğunluktan yana anlamına gelen Rusça kelime, 1903 yılında düzenlenen Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi'nin İkinci Kongresi'nde Vladimir Lenin ve Julius Martov arasında yeni kurulmakta olan partinin üyelik tanımı üzerine başlayan görüş ayrılığı sonucu yaşanan ayrışmadaki taraflardan Lenin yanlısı grup. Kongrede Lenin yanlıları çoğunlukta olduğu için Rusça çoğunluk anlamına gelen Bolşevik olarak, azınlıktaki Martov yanlıları da Menşevik olarak adlandırılacaktır.
Lev Davidoviç Bronştayn ya da yaygın bilinen adıyla Lev Troçki, Bolşevik siyasetçi, devrimci ve Marksist teorisyen.
Trotsky, yönetmenliğini Leonid Maryagin'nin yaptığı 1993 yılı ABD, Avusturya, İsviçre, Meksika, Rusya veTürkiye ortak yapımlı konusu SSCB'nin kızıllar ve beyazlar olarak ikiye ayrılmasından sonra Kızıl Komünist Sovyet Rejimi tarafından kendisinin beyaz olduğu gerekçesiyle sürgüne gönderilen Lev Troçki'nin hayatının anlatıldığı biyografi ve dram türünde filmdir. Troçki'nin özellikle sürgün hayatını geçirdiği filmin finaldeki Türkiye sahneleri dikkate değerdir.
Nestor Mahno, Ekim Devrimi'nde Bolşevik çizgiyi kabul etmeyen Ukraynalı anarko-komünist devrimci.
Troçkizm, Marksizm'in Troçki'nin bakış açısıyla yorumlanmasıdır. Aynı zamanda 1917 Ekim Devrimi'nden sonra ortaya çıkmış bir ayrımı ifade eder. Sovyetler Birliği'nde "sol muhalefet" olarak örgütlenmiş, Troçki'nin kurduğu 4. Enternasyonal'le başlayarak günümüze kadar gelmiştir.
Stalinizm veya Stalincilik, Marksist-Leninist ideolojinin 1928-1953 yılları arasında Sovyetler Birliği’ni yöneten Sovyetler Birliği Komünist Partisi Genel Sekreteri Josef Stalin’in uyguladığı siyasi sistemde kullanılan teori ve pratiğine verilen addır.
Dördüncü Enternasyonal, kapitalizme ve stalinizme karşı Troçki önderliğinde kurulmuş olan uluslararası örgüt. Öncülleri Sol Muhalefet ve Uluslararası Komünist Birlik'tir. Troçki ölümünden önce Dördüncü Enternasyonal'in zaferinin kesin olduğunu söylemiştir.
Lev Kamenev, Sovyet komünist lider.
Beyaz hareket, bilinen adıyla Beyaz Ordu ya da Beyaz Muhafız Birlikleri ve mensup olanların ismiyle Beyazlar veya Beyaz Muhafızlar Rusya'nın askeri kuvvetlerinin bir bölümünü oluşturur. 1917 Ekim Devrimi'nden sonra Bolşeviklere karşı saldırıya geçmişler ve Rus iç savaşını başlatmışlardır. Bu dönem boyunca gerçekleşen Beyaz Terör'ün sorumlularıdır.
Büyük Temizlik, Büyük Tasfiye veya Büyük Terör, Sovyetler Birliği'nde 1936-1938 yılları arasında yapılan siyasi baskı kampanyasıdır. Komünist Parti ve devlet görevlileri arasında temizliğe yol açarken, Kızıl Ordu ile toprak sahiplerinin baskı altına alınmasına ayrıca geniş çapta polis araştırması, tutuklamalara ve keyfî infazlara yol açmıştır. Rus tarihçesinde en yoğun tasfiye harekâtıdır, 1937-1938 arası Yejovşçina, Sovyet gizli polisi NKVD'nin şefi Nikolay Yejov'un adından kaynaklanır. 600.000 ila 1.2 milyon kişinin öldüğü tahmin edilmektedir.
Julius Martov,, Yahudi asıllı Rus Menşevik lider. Martov'un Vladimir Lenin ve Lev Troçki ile yakın bir dostluğu vardı. Troçki onu "Demokratik Sosyalizmin Hamlet'i" olarak tanımlamıştır.
Grigori Yevseyeviç Zinovyev, Yahudi kökenli Ukraynalı devrimci ve Sovyetler Birliğinin siyasetçisidir.
Ekim Dersleri, Lev Troçki'nin 15 Eylül 1924'te yayınlanan eseri. İngilizce çevirisi ilk kez Şubat 1925'te Komünist Enternasyonal'ın yayın organı Imprecorr'da yayınlanmıştır. Ardından 1937'de Pioneer Publishers tarafından tekrar basılmıştır. Türkiye'de 1993 yılında Yazın Yayıncılık tarafından Türkçe olarak yayınlanmıştır.
Devrimci Askerî Komite, , Ekim Devrimi hazırlıkları sırasında Sovyetler altındaki Bolşevik parti örgütleri tarafından oluşturulmuş askerî unsurların adıdır. Komiteler, ayaklanmaları yönetmekte ve Sovyet iktidarını güvence altına almakta güçlü yönetici organlardı. Proletarya iktidarının geçici olağanüstü organları rolünü üstlendiler.
Troçki şu anlamlara gelebilir:
- Lev Troçki: Bolşevik siyasetçi, devrimci ve Marksist teorisyen.
- Troçki : 1993 yapımı bir film.
- Troçkizm: Marksizm'in Troçki'nin bakış açısıyla yorumlanmasına verilen ad.
- Troçki'nin treni: Rus İç Savaşı döneminde Troçki'ye tahsis edilmiş zırhlı ve zırhsız vagonlardan oluşan tren.
- The Trotsky: 2009 yapımı Kanada yapımı komedi filmi.
Sol Muhalefet 1923'ten 1927'ye kadar Bolşevik Partisi içinde Lev Troçki'nin önderlik ettiği muhalefet grubu.
Georgiy Pyatakov, Rus Devrimi sırasında faaliyet gösteren Bolşevik devrimci lider, komünist politikacı. Büyük Temizlik döneminde anti-sovyet eylemleri olduğu iddiasıyla idam edilmiştir.
Devrimci Askerî Konsey, Devrimci Savaş Konseyi' veya Revvoyensovyet 2 Eylül 1918'de Rusya Sovyet Federatif Sosyalist Cumhuriyeti'nde Tüm Rusya Merkezi Yönetim Komitesi tarafından kurulan yüksek yetkili askerî konsey.
Lev Mihayloviç Karahan (Karahanyan) Ermenice: Կարախանյան Լեւոն Միքայելի, Rusça: Лев Михайлович Карахан Gürcistan doğumlu Ermeni devrimci ve Sovyet diplomat. 1904'ten ölümüne kadar RSDRP üyesiydi. İlk başlarda Menşevik olan Karahan, 1917 mayısında Bolşeviklere katıldı.
Troçkist siyaset teorisinde, deforme olmuş işçi devletleri, kapitalist sınıfın devrildiği, ekonominin büyük ölçüde devlete ait olduğu ve planlandığı devletlerdir, ancak iç demokrasi ya da endüstride işçi kontrolü yoktur. Deforme olmuş bir işçi devletinde işçi sınıfı, Rus Devrimi'nden kısa bir süre sonra Rusya'da olduğu gibi hiçbir zaman siyasi iktidarda bulunmadı. Bu devletler, siyasi ve ekonomik yapıları yukarıdan dayatıldığı ve devrimci işçi sınıfı örgütleri ezildiği için deforme olmuş olarak kabul edilir. Dejenere olmuş bir işçi devleti gibi, deforme olmuş bir işçi devletinin sosyalizme geçiş yapan bir devlet olduğu söylenemez.
