İçeriğe atla

Nataliya Polonska-Vasilenko

Nataliya Polonska-Vasilenko
Doğum12 Şubat 1884
Harkiv, Rus İmparatorluğu
Ölüm8 Haziran 1973
Ulm, Batı Almanya
MilliyetUkraynalı
Vatandaşlık Ukrayna
Kariyeri
DalıTarih
Çalıştığı kurumlarKiev Üniversitesi
Ukrayna Hür Üniversitesi
Doktora
danışmanı
Mitrofan Dovnar-Zapol'skiy

Nataliya Polonska-Vasilenko (UkraynacaНаталія Полонська-Василенко, RusçaНаталия Полонская-Василенко; 12 Şubat 1884, Harkiv, Rus İmparatorluğu - 8 Haziran 1973, Dornstadt, Ulm, Batı Almanya). 20. yüzyılın önde gelen Ukraynalı tarihçilerinden biridir. Ukraynalı tarih akademisyeni ve devlet adamı Mikola Vasilenko'nun eşiydi.[1][2]

Yaşamı ve kariyeri

Polonska-Vasilenko, Rus soylularındandı. Babası bir Rus İmparatorluk subayı olan Dmitro Menşov (1855-1918) idi. Polonska-Vasilenko, Kiev Üniversitesi'nde Mitrofan Dovnar-Zapol'skiy'in hocalığında tarih okudu. 1912'den itibaren Kiev merkezli Tarih Kurumu Nestor the Chronicler'ın bir üyesi oldu. 1916'dan itibaren Kiev Üniversitesi'nde öğretim görevlisi ve arkeoloji müzesinin direktörlüğünü yaptı. Sovyet yönetiminin en liberal yılları olan 1920'lerde, Kiev Coğrafya, Arkeoloji ve Sanat Enstitülerinde profesör ve Tüm Ukrayna Bilimler Akademisi'nde (VUAN) Araştırma Görevlisi olarak çalıştı. 1930'lardaki Joseph Stalin tasfiyelerine tanık oldu, ancak hayatta kaldı ve 1937'den 1941'e kadar yeniden düzenlenen ve Sovyetleştirilen akademinin bir üyesi oldu. 1940 yılında doktorasını aldı ve Kiev Üniversitesi'nde profesör oldu. Alman işgali sırasında, Kiev Merkez Eski Belge Arşivi'ni yönetti ve Kiev Şehir İdaresi'nde çalıştı. Burada sokakların yeniden adlandırılmasından sorumluydu ve Kiev Geçiş Dönemi Arşiv Müzesi'ne (Alman işgalinin başarılarına ve Komünistlerin suçlarına adanmış) danışmanlık yaptı. Savaşın gidişatı Almanların aleyhine dönerken batıya, önce Lviv'e, sonra Prag'a ve son olarak Bavyera'ya kaçtı. Prag'daki Ukrayna Hür Üniversitesi'nde (1944–45) profesör olarak çalıştı. Bu kurumla birlikte Münih'e taşındı ve 1973'teki ölümüne kadar öğretmeye devam etti. 1960'larda Amerikan Merkezli Ukrayna Tarih Derneği'nin kuruluşunda aktif rol aldı ve 1965'ten itibaren Başkan Yardımcısı oldu.[3]

Yazılar

Polonska-Vasilenko, Ukrayna arkeolojisi, Kiev Rus tarihi, Zaporozhian Kazaklarının geç tarihi ve kendi zamanlarının tarihi konusunda uzmandı. Modern Ukrayna tarihçiliği üzerine kapsamlı değerlendirmeler yazdı.

Birinci Dünya Savaşı'ndan önce, 1913 ve 1914 yılları arasında üç cilt halinde yayınlanan büyük bir Rus kültür tarihi atlasının derlenmesine ve yazılmasına katıldı. 1920'lerde, Ukrayna Akademisi'nin çeşitli süreli yayınlarında Zaporozhian Kazakları ve Büyük Catherine hakkında ve onun öncülleri döneminde güney Ukrayna'nın Rus İmparatorluğu'na dönüşümü ve emilmesi hakkında kapsamlı bir şekilde yayın yaptı.

Soğuk Savaş sırasında, anavatanının arşivlerini kullanmaktan yoksun kalan Polonska-Vasilenko, Zaporijya (1965-67) üzerine daha önceki çalışmalarının çoğunu topladı ve yeniden bastı. Devrimci ve Sovyet Ukrayna'sında tarih de dahil olmak üzere çeşitli entelektüel yaşam anıları yazdı. Ukrayna Bilimler Akademisi'nden (2 cilt 1955-58), Ukraynalı tarihçilerin Stalin baskıları üzerine bir kitap yayınladı (1962). Kariyerinin sonunda Ukrayna tarihçiliği üzerine bir cilt yayınlayarak (1971) tüm eserlerini toplamaya çalıştı. Neticede Ukrayna'nın iki ciltlik genel tarihini anlatan eseri yayınladı (1973–1976).

Polonska-Vasilenko, Ukrayna tarihine genel yaklaşımında, seçkin göçmen selefi Dmytro Doroshenko'nun liderliğini izledi. Kazak subay sınıfının ve daha sonra dönüşecekleri Ukraynalı seçkinlerin önemini muhafazakar bir tarzda yazdı. Bu sınıfın ulusal birlik ve bağımsızlık ya da en azından özerklik için çabalarını Ukrayna tarihinin ana akımlarından biri olarak gördü ve on dokuzuncu yüzyılı Rus ve Avusturya işgali olarak nitelendirdi. Genel tarihini Sovyet yönetiminin gelişiyle sonlandırdı.

Anısı

Polonska-Vasilenko, Ukrayna Hür Üniversitesi'ndeki öğretimi ve birçok yayını sayesinde batıdaki birçok genç Ukraynalı tarihçiyi, özellikle de Ukrayna Tarih Kurumunun kurucusu Lubomyr Wynar'ı etkiledi. 1991'de Ukrayna'nın bağımsızlığının ilanından ve ardından entelektüel özgürlüğün artmasından sonra, Ukrayna Akademisi tarihi ve genel Ukrayna tarihi de dahil olmak üzere ana eserleri, nihayet geniş çapta tanındığı anavatanında yeniden basıldı.

Bibliyografya

  • Nataliya Polonska-Vasilenko, "The Settlement of Southern Ukraine (1750-1775)," Annals of the Ukrainian Academy of Arts and Sciences in the US, IV-V (1955).
  • Idem, Two Conceptions of the History of Ukraine and Russia (New York, 1968).[4]
  • Idem, Ukraine-Rus' and Western Europe in the 10th-13th Centuries (New York, 1964).
  • Nataliya Polonska-Vasilenko, History of Ukraine. In 2 Volumes 1995. Available online in Ukrainian. Also published in an abridged German edition.

Kaynakça

  1. ^ I. Gerus-Tarnavetska, Nataliia Polonska (Winnipeg, 1974). Ukraynaca kısa bir biyografi. 
  2. ^ "Nataliia Polonska-Vasylenko, UKRAINIAN HISTORIAN". 21 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Polonska-Vasylenko, Nataliia". 6 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2022. 
  4. ^ "Two conceptions of the history of Ukraine and Russia". 29 Haziran 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2022. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ukraynaca</span> Ukraynanın resmi dili

Ukraynaca, Doğu Slav dillerine ait bir dil. Ukrayna'nın resmî dilidir. Türkçede bu dilin adı için Ukrain/Ukrayn millet adından hareketle Ukraince veya Ukraynca kullanımı da vardır.

<span class="mw-page-title-main">Taras Şevçenko</span>

Taras Hrıhorovıç Şevçenko, Ukraynalı hümanist şair ve ressam. Geride bıraktığı eserleri ile modern Ukrayna dili ve edebiyatının temeli olarak gösterilir. Şevçenko Rusça eserler de vermiş ve başyapıt olarak nitelendirilebilen resimler yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Slavları</span>

Doğu Slavları Eski Doğu Slavca kökenli Doğu Slav dillerini konuşan etnik gruplara verilen addır. 9. yüzyılda Kiev Knezliği’ni oluşturan Doğu Slavları günümüzdeki Ruslar, Ukraynalılar, Beyaz Ruslar ve Rusinlerin ataları olarak kabul edilirler.

<span class="mw-page-title-main">Kiev Knezliği</span> Doğu Avrupada bir dönem faaliyet göstermiş eski bir devlet

Kiev Knezliği veya Kiev Dükalığı, Vareg prensi Rurik tarafından kurulan Rurik Hanedanı'nın hükümdarlığı altında 9. yüzyılın sonlarından 13. yüzyılın ortalarına kadar varlığını sürdüren bugünkü Ukrayna topraklarında kurulan bir federasyondu. Bu devlet Belarus, Rusya ve Ukrayna'nın atası sayılır. Ukraynalılar Kiev Knezliğinin devamıdır ve Slavların ataları olarak bilinmektedir.

Ukrayna tarihi, bugünkü Ukrayna topraklarının tarih öncesi dönemlerden günümüze kadar uzanan tarihini kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Zaporojya Kazakları</span> Dinyeper Nehrinin çağlayanlarının ötesindeki Zaporijya bölgesinde yaşayan Kazaklar

Zaporojya Kazakları veya kısaca Zaporojyalılar, Dinyeper Nehri'nin çağlayanlarının ötesindeki Zaporijya bölgesinde yaşayan Kazaklardı. Günümüzde Orta Ukrayna'da "Büyük Çayır" olarak bilinen bu bölge, Sovyet döneminde Kakhovka Reservuarı'nın suları altinda kalmıştır. Zaporijya Siçi 15. yüzyılda Lehistan-Litvanya Birliği'nden kaçan serfler ile hızla büyümüştü. Parlamenter sistemi olan, saygın bir siyasi varlık haline gelmişti.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna</span> Doğu Avrupada yer alan bir ülke

Ukrayna, Doğu Avrupa'da bir ülkedir. 603.549 km² yüzölçümüyle tamamı Avrupa'da olan en büyük ülkedir. Doğuda ve kuzeydoğuda Rusya, kuzeyde Belarus, batıda Polonya ve Slovakya güneybatıda Macaristan, Romanya ve Moldova'nın komşusudur. Ayrıca güneyde Karadeniz ve Azak Denizi'ne kıyısı bulunmaktadır.

İslam, Ukrayna'daki dördüncü en büyük din olup, nüfusun %0,6 -%0,9'unu temsil etmektedir. Dinin Ukrayna'da 15. yüzyılda Kırım Hanlığı'nın kuruluşuna kadar uzanan uzun bir tarihi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ukrayna milliyetçiliği</span>

Ukrayna milliyetçiliği, Ukraynalıları tek bir ulus devlet çatısı altında toplamayı amaçlayan bir ideolojidir. Halihazırdaki Ukrayna devletinin çok köklü bir geçmişi olmasa da kimi tarihçiler Kiev Knezliği'ni Ukrayna'nın ilk nüvesi kabul eder. Ukrayna milliyetçiliğinin kökeni ise Bohdan Hmelnitski önderliğinde Polonya-Litvanya Birliği'ne karşı gerçekleşen isyana dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rusya-Ukrayna ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Rusya-Ukrayna ilişkileri, Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasındaki ilişkileri ifade etmektedir. Şu anda iki ülke, Rusya'nın Kırım'ı Ukrayna'dan ilhak etmesinden sonra 2014 yılında başlayan Rus-Ukrayna Savaşı'nı sürdürüyor. Rusya Federasyonu ile Ukrayna arasındaki modern ikili ilişki, resmi olarak I. Dünya Savaşı sırasında eski Rusya İmparatorluğu'nun siyasi reform sürecinden geçmesiyle başladı. 1920'de, Ukrayna'nın Rus ve Polonya Kızıl Ordusu tarafından işgali ile iki ülke arasındaki ikili ilişkiler değişti. 1990'larda, hem Sovyet Rusya'nın hem de Sovyet Ukrayna'nın resmi olarak kurucu cumhuriyetleri olduğu Sovyetler Birliği'nin dağılmasının hemen ardından ikili ilişkiler yeniden canlandı. Savaş Devam Etmektedir Şu Anda Savaşta Hareketlilik Yoktur

<span class="mw-page-title-main">Mihaylo Hruşevski</span> Ukraynalı akademisyen ve siyasetçi (1866-1934)

Mihaylo Serhiviç Hruşevski Ukraynalı bir akademisyen, politikacı, tarihçi ve 20. yüzyılın başlarında Ukrayna ulusal uyanışının en önemli figürlerinden biri olan devlet adamıdır. Genellikle ülkenin en büyük modern tarihçisi, en önde gelen bilim organizatörü, devrim öncesi Ukrayna ulusal hareketinin lideri, Ukrayna Merkez Konseyi'nin başı ve 1920'lerde Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde önde gelen bir kültürel figür olarak kabul edilir.

Hostomel Havalimanı Muharebesi olarak da bilinen Antonov Havalimanı Muharebesi, Hostomel, Kiev Oblastı'ndaki Antonov Havalimanı'nda, 2022 Rusya'nın Ukraynayı istilasının Kiev Taaruzu sırasında meydana gelen askeri bir çatışmadır.

<span class="mw-page-title-main">İrpin</span> Ukraynada bir şehir

İrpin Ukrayna'nın Kahraman Kenti, Kiev Oblastı'ndaki İrpin Nehri üzerinde, kuzey Ukrayna'daki Kiev şehrinin hemen yanında yer almaktadır. Kotsiubynske'nin yerleşim yeri olan İrpin'in bir kısmı, Kiev'de eksklavıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kiev Muharebesi (2022)</span> 2022de Rusyanın Ukraynayı işgalinde muharebe

Kiev Muharebesi, Ukrayna'nın başkenti Kiev ve çevresindeki bölgelerin kontrolü için 2022'de Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinde Kiev Taarruzu'nun bir parçasıydı. Savaşanlar Rusya Silahlı Kuvvetleri ve Ukrayna Kara Kuvvetleri unsurlarıydı. Muharebe 25 Şubat 2022'den 2 Nisan 2022'ye kadar sürdü ve Rus kuvvetlerinin geri çekilmesiyle sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Sırbistan-Ukrayna ilişkileri</span>

Sırbistan-Ukrayna ilişkileri, Sırbistan ve Ukrayna arasındaki dış ilişkilerdir. Sırbistan, Yugoslavya Federal Cumhuriyeti'nin doğrudan halefi olarak 15 Nisan 1994'te Ukrayna'yı tanıdı. Ukrayna ve Yugoslavya Federal Cumhuriyeti arasındaki diplomatik ilişkiler 15 Nisan 1994'te kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">İzyum Muharebesi (2022)</span> 2022 Rusyanın Ukraynayı işgalinde muharebe

İzyum Muharebesi, Rusya ile Ukrayna arasında, Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında Kuzeydoğu Ukrayna Taarruzu'nun ve Doğu Ukrayna Taarruzu'nun bir parçası olarak meydana gelen askeri bir çatışmaydı. Muharebe, şehrin bir ulaşım düğümü olarak önemi nedeniyle İzyum kasabasının kontrolü için Mart 2022'de başladı. Rus ordusu, Harkov Oblastı'ndaki kuvvetlerinin Donbas bölgesindeki birlikleriyle bağlantı kurabilmesi için İzyum'u ele geçirmek istedi.

<span class="mw-page-title-main">Volodimir Barvinok</span>

Volodimir İvanoviç Barvinok Ukraynalı tarihçi, teolog, bibliyograf, yazar, arkeolog, önde gelen arşivci, Ukrayna Milli Cumhuriyeti devlet adamı, Çernihiv bölgesinin onursal vatandaşı, Ukrayna Bilimler Akademisi'nde bilim adamı ve Ukrayna kültürü ve tarihi öğretmeni olarak tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Petro Konaşeviç-Sahaydaçni</span>

Petro Konaşeviç-Sahaydaçni Ukraynalı bir Kazak siyasi ve sivil liderdi. 1616'dan 1622'ye kadar Zaporojya Kazaklarının Hetman'ı, Polonya-Litvanya Topluluğu'nun kara ve deniz askeri lideri idi. Bir hetman iken, Kazak Ordusunu düzensiz bir askeri oluşumdan düzenli bir orduya dönüştürdü. Onun liderliğinde Ukrayna'nın Kazakları, Ortodoks din adamları ve köylüleri birleşik bir ulus olarak ortaya çıkmaya başladı. Birlikleri, 1621'de Türklere karşı yapılan Hotin Savaşı'nda ve 1618'de Polonya Prensi Władysław'ın Rusya tahtını ele geçirme girişiminde önemli rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Petro Toloçko</span>

Petro Petroviç Toloçko, Sovyet-Ukraynalı tarihçi, arkeolog ve aktivist.

<span class="mw-page-title-main">Mihaylo Maksimoviç</span>

Mihaylo Oleksandroviç Maksimoviç, bitki bilimcisi profesörü, Ukraynalı tarihçi ve Rus İmparatorluğu'nda Kazak kökenli bir yazardı.