İçeriğe atla

Nasi lemak

Nasi lemak
Sotong pedas (baharatlı kalamar) ile birlikte servis edilmiş Nasi lemak
Ülke(ler)Malezya[1][2]
BölgesiBatı Malezya, Endonezya'da Sumatra'nın belirli bölgeleri (Medan, Riau, Riau Adaları ve Palembang), Singapur, Brunei, Mindanao, Güney Tayland, Avustralya'da Cocos Adaları ve Christmas Adası
TipiAna yemek, genellikle kahvaltı için
Ana malzemelerHindistan cevizi sütünde pandan yaprakları ile pişirilmiş pirinç
Muz yaprağına sarılmış nasi lemak

Nasi lemak (Cavi: ناسي لمق), Hindistan cevizi sütü ve pandan yaprağında pişirilen pirinç içeren, Malezya mutfağına ait bir yemektir. Malezya'nın ulusal yemeği olarak kabul edilmektedir.[3][4] Singapur[5][6] ve Güney Tayland gibi önemli etnik Malay nüfusuna sahip komşu bölgelerde de yerel bir yemektir. Endonezya'daki Sumatra adasının çeşitli bölgelerinde, özellikle de Riau, Riau Adaları ve Medan'ın Malay popülasyonunun bulunduğu bölgelerde de bulunabilir.[7] Tipik bir Malezya tarzı kahvaltı için vazgeçilmez bir yemek olarak kabul edilir ve ülkenin ulusal yemeği olduğu için turizm tanıtımlarında da sıklıkla kullanılır.[8]

Tarihi

Nasi lemak, 1909 yılında Sir Richard Olof Winstedt tarafından yazılan The Circumstances of Malay Life adlı kitapta geçmektedir.[9] Kökleri Malezya kültürü ve mutfağına dayanan pirincin Malay dilindeki adı, "yağlı pirinç" anlamına gelmektedir.[10] Ancak bu bağlamda, "zengin" ya da "kremalı" anlamında kullanılmaktadır.[11] Bu ad, pirincin hindistan cevizi kremasına batırılması ve karışımın buharda pişirilmesiyle süren bir işlemden gelmektedir. Pirinç normalde kendine özgü lezzetini veren pandan yapraklarıyla pişirilir.[10]

Geleneksel olarak nasi lemak muz yapraklarına sarılıp servis edilir, üzerine acı baharatlı sos (sambal) ve taze salatalık dilimleri, küçük kızarmış hamsiler (ikan bilis), kavrulmuş yer fıstığı ve haşlanmış ya da kızarmış yumurta gibi çeşitli garnitürler eklenir.[10]

31 Ocak 2019 tarihinde Google, yemekle ilgili bir Google Doodle yayınlamıştır.[12]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Ahmad, Aida. "Nasi lemak - once a farmer's meal, now Malaysia's favourite". The Star (İngilizce). Erişim tarihi: 5 Eylül 2024. 
  2. ^ Ram, Sadho (18 Mayıs 2014). "Ipoh-Born Ping Coombes Wins MasterChef 2014 By Cooking Nasi Lemak And Wanton Soup". SAYS (İngilizce). 3 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2024. 
  3. ^ "#CNNFood challenge: What's your country's national dish?". CNN (İngilizce). 18 Eylül 2015. 6 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2024. 
  4. ^ Lindt, Naomi (22 Kasım 2012). "A Food Bloggers' Tour of Kuala Lumpur". The New York Times. Erişim tarihi: 5 Eylül 2024. 
  5. ^ "Is nasi lemak from Malaysia or Singapore?". South China Morning Post (İngilizce). 15 Temmuz 2019. 25 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2024. 
  6. ^ "Famous Local Food & Cuisine | Savor Singapore's Must-Try". www.visitsingapore.com. 6 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2024. 
  7. ^ Adiakurnia, Muhammad Irzal (11 Ağustos 2017). "Mencicipi Harum dan Lembutnya Nasi Lemak Medan di Jakarta". kompas.com. 3 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2024. 
  8. ^ Staging a National Dish: The Social Relevance of Nasi lemak in Malaysia (PDF) (İngilizce). Laurance Tibère. 1 Mayıs 2019. ss. 51-66. ISSN 2289-1471. 29 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Eylül 2024. 
  9. ^ Winstedt, Richard (1981). The circumstances of Malay life. New York: AMS Press. ISBN 978-0-404-16882-7. 
  10. ^ a b c Foodspotting (18 Mart 2014). The Foodspotting Field Guide (İngilizce). Chronicle Books. s. 52. ISBN 978-1-4521-3008-8. 6 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2024. 
  11. ^ Rajah, Carol Selva; Thompson, David (Mart 2008). Heavenly Fragrance: Cooking with Aromatic Asian Herbs, Fruits, Spices and Seasonings (İngilizce). Periplus Editions (HK) Limited. s. 103. ISBN 978-0-7946-0353-3. 6 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2024. 
  12. ^ Michallon, Clémence (31 Ocak 2019). "Nasi lemak: What is the Malaysian dish and why is it being celebrated?". The Independent. 18 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Malezya</span> Güneydoğu Asyada bir ülke

Malezya, Güneydoğu Asya’da yer alan, doğu ve batı olarak iki kara parçasına ayrılmış, 13 eyaletten oluşan ve parlamenter monarşi ile yönetilen bir ülkedir. Malezya'da toplam 878 adet ada bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Cohar</span>

Johore Sultanlığı Malezya federasyonu'nu meydana getiren devletlerden biridir. İngilizce Johore olmakla beraber resmi isim Arapça Darul Ta'zim olmaktadır. "Johor" sözcüğünün kökeni Arapçadaki "değerli taş" anlamındaki cevherden gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Johor Bahru</span>

Johor Bahru, Malezya'nın Johor eyaletinin başkentidir. Şehir Malay Yarımadası'nın güney ucunda, Johor Boğazı'nın kuzey kıyısında ve Singapur'a yürüme mesafesinde yer almakta olup bu konumu sayesinde ülkenin dışarıya açılan kapısı konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Çin mutfağı</span>

Çin mutfağı başta Çin olmak üzere Tayvan, Singapur, Malezya, Endonezya gibi Çin kültürünün yaygın olduğu Uzak Doğu ülkelerinden kaynaklanan ve Çin lokantaları sayesinde dünyanın birçok yörelerinde geniş bir biçimde tanınan bir mutfaktır. Çeşit bakımından dünyanın en zengin mutfaklarından biri olan Çin mutfağı Uzakdoğu'da bile Çinlilerin yaşadığı her bölgede büyük farklılıklar gösterir. Ayrıca Uzakdoğu dışındaki Çin lokantalarında hazırlanan yemekler bulundukları ülkelerin kültürlerine uyarlandıkları için Uzakdoğu'dan çok farklı malzemeler kullanırlar ve farklı lezzetler sunarlar. Bunlara rağmen Çin mutfağı bazı ortak özelliklerden yoksun değildir. Sebze ağırlıklı yemekler, yemeklerin wok adı verilen çukur tavalarda pişirilmesi ve yemeklerin sofralarda yemek çubuklarıyla yenmesi Çin mutfağının en çarpıcı özellikleri arasındadır.

Malezya Yahudileri Malezya'da yaşayan veya Malezya kökenli Yahudilere denir. Başta Penang olmak üzere ülkenin Kuala Lumpur ve Malacca gibi diğer şehirlerinde de yaşarlar. Yahudilerin çoğu Doğulu olmakla birlikte Avrupa (Aşkenaz) ve Çin (Kaifeng) Yahudileri de bulunur. Çin Yahudileri Çin'den Malezya'ya 1949'da Milliyetçi Çin komünistler tarafından ele geçirildiği zaman kaçmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Endonezya mutfağı</span>

Endonezya mutfağı 17.000'den fazla adadan oluşan Endonezya üzerinde yaşayan binlerce kültürün çeşitliliğinden meydana gelir. Bu nedenle tek bir çeşit Endonezya mutfağı yoktur fakat bölgesel yemek çeşitleri vardır. Endonezya mutfağı Endonezya kültürünün bir yansımasıdır. Yemek pişirme tarzı ve stili bölgeden bölgeye farklılıklar gösterir.

Filistin mutfağı, Filistin bölgesindeki Araplara özgün olan ya da Araplar tarafından sıkça yenilen yemeklerden oluşur. Filistin mutfağı, özellikle Arap Emevi fethiyle başlayan, sonra Farslar'dan etkilenmiş olan Abbasiler ve onun ardından Osmanlı Türklerin varışıyla gelen Türk mutfağının bıraktığı derin etkileriyle biten İslam döneminde Filistin'e yerleşen uygarlıkların kültürlerinin yayılmasıdır. Lübnan, Suriye ve Ürdün mutfakları dahil olmak üzere diğer Levant mutfaklarına benzer.

<span class="mw-page-title-main">Dünya mutfakları</span>

Dünya mutfağı kavramı, Yerel Mutfak kavramı ile karıştırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tayland mutfağı</span>

Tayland mutfağı Tayland'ın milli mutfağıdır. Birden fazla Güneydoğu Asya geleneğini harmanlamıştır ve hafif hazırlanmış, güçlü aromatik unsurlar ihtiva eden yemekleriyle tanınır. Tayland mutfağında baharatlar çok yaygın kullanılmaktadır. Diğer Asya mutfaklarında olduğu gibi Taylandlı şefler de yemeklerde denge, detay ve çeşitliliğe çok önem verirler. Tayland yemeklerinde, her bir yemekte ya da tüm sofrada, ekşi, tatlı, tuzlu ve acı olmak üzere dört ana lezzetin dengesi gözetilir.

<span class="mw-page-title-main">Malezya-Türkiye ilişkileri</span>

Malezya-Türkiye ilişkileri, Malezya ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir. Türkiye'nin Kuala Lumpur'da bir büyükelçiliği, Malezya'nın ise Ankara'da bir büyükelçiliği ve İstanbul'da bir başkonsolosluğu bulunmaktadır. Her iki ülke de Dünya Ticaret Örgütü (WTO) ve İslam İşbirliği Teşkilatı'nın (OIC) tam üyesidir. Her iki ülke de kendi bölgelerinde bölgesel güç ve orta güç olarak sınıflandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Morisqueta</span>

Morisqueta Meksika'nın güneybatısından gelen tipik bir fasulyeli pilav yemeğidir. Bu yemek soğanlı ve sarımsaklı domates sosunda pişirilmiş pirinç ve fasulyeden oluşuyor. Eritilmiş adobera, ranchero veya taze peynir küpleri de içerebilir. Domuz eti veya dana eti ile yapılan başka soslar da var. Totopos, tostadas veya kızarmış taquitos ile servis edilir. Bazı yerlerde aporreadillo ile beraber servis edilir. Moros y Cristianos gibi fasulyeli pirinç yemeklerine benziyor.

<span class="mw-page-title-main">Pirinç keki</span>

Bir pirinç keki, tek bir nesne halinde şekillendirilmiş, yoğunlaştırılmış veya başka şekilde birleştirilmiş pirinçten yapılan herhangi bir gıda maddesi olabilir. Pirincin yenildiği birçok farklı kültürde çok çeşitli pirinç kekleri mevcuttur ve özellikle Asya'da yaygındır. Yaygın varyasyonlar arasında pirinç unuyla yapılan kekler, öğütülmüş pirinçten yapılanlar ve birlikte sıkıştırılmış veya başka bir bağlayıcı madde ile birleştirilmiş tam pirinç tanelerinden yapılanlar bulunur. Pirinç kekleri genellikle çeşitli türlerde.

<span class="mw-page-title-main">Hongshao rou</span>

Hongshao rou, Çin mutfağında klasik bir domuz etli yemektir. Domuz göbeği, yemeğin esasını oluşturur ve zencefil, sarımsak, aromatik baharatlar, acı biber, şeker, yıldız anason, açık ve koyu soya sosları ve pirinç şarabıyla pişirilir. Etin yağı ve derisi jelatinimsi, yumuşak ve ağızda eriyen bir şekil alana kadar pişirilir ve sosu genellikle koyu, tatlı ve biraz yapışkandır. Bu ağızda erime özelliği, pişirme aşamasında suyun çekilmesi ve koyulaşmasından kaynaklanır. Genellikle buğulanmış pirinç ve koyu yeşil sebzelerle, sık sık da tatillerde servis edilir. Yemeğin sularını emmek için sık sık çok haşlanmış tavuk yumurtasıyla da servis edilir.

<span class="mw-page-title-main">İran mutfağı</span>

İran mutfağı İranın yöresel mutfağıdır. İran'ın yüzyıllar içerisinde ilişki kurduğu bölge ve ülkelerin mutfaklarından da izler taşır: Türk mutfağı, Yunan mutfağı, Mezepotamya mutfağı, Orta Asya mutfağı, Kafkasya mutfağı ve Rus mutfağı bunlardan bazılarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Manado mutfağı</span>

Manado, Endonezya'nın 'Kuzey Sulawesi' eyaletinin başkentidir ve Sulawesi'nin, Makassar'dan sonra ikinci büyük şehridir. Şehir, Manado Körfezi'nin bitişiğinde yer alır ve dağlık bir alanla çevrilidir ve zengin bir mutfağı vardır.

<span class="mw-page-title-main">Nijer Mutfağı</span>

Nijer mutfağı, geleneksel Afrika mutfaklarından yararlanmaktadır. Çeşitli baharatlar kullanılır ve yemeklerde ızgara et, mevsim sebzeleri, salatalar ve çeşitli soslar tüketilen gıdalardan bazılarıdır. Nijer'de yemekler genellikle mevsim sebzelerinden yapılan renkli salatalarla başlar. Moringa yaprakları salata için favoridir.

<span class="mw-page-title-main">Singapur mutfağı</span>

Singapur mutfağı, Singapur'a özgü yemek pişirme tarzıdır. Singapur mutfağı, bu kozmopolit şehir devletinin yüzyıllar boyunca siyasi, ekonomik ve sosyal değişimleri boyunca gelişen çeşitli etnik gruplardan türetilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Satay</span>

Satay, baharatlar kullanılarak ızgarada pişirilen bir Endonezya, Tayland ve Vietnam usulü kebap yemeğidir. Özel sos ile servis edilir. Satay kebabı, dilimlenmiş tavuk, koyun eti, sığır eti, domuz eti, balık, diğer et veya tofudan oluşabilir. Hindistan cevizi hurma yaprakları daha orijinal olmasına rağmen, bambu şişler sıklıkla kullanılır. Odun veya odun kömürü üzerinde ızgara yapılarak çeşitli baharatlarla servis edilir. Sate çeşitli soslarla servis edilir, ancak en çok soya ve fıstık sosu kullanılır. Bu nedenle fıstık sosuna genellikle satay sosu denir. Satay kebabı, Endonezya'nın Java adasına aittir. Endonezya'nın milli yemeğidir. Güneydoğu Asya'da, özellikle Endonezya, Malezya, Singapur, Tayland ve Vietnam'da da popülerdir.

<span class="mw-page-title-main">Malezya'da tarım</span>

Malezya'da tarım, ülkenin GSYİH'sının yüzde 12'sini oluşturmaktadır ve nüfusun yüzde 16'sı tarım yoluyla istihdam edilmektedir. İngilizler tarafından büyük ölçekli plantasyonlar kurulmuştur. Bu plantasyonlar kauçuk (1876), palm yağı (1917) ve kakao (1950) gibi yeni ürünler için fırsatlar yaratmıştır. Muz, hindistan cevizi, durian, ananas, pirinç ve rambutan gibi bir dizi ürün de Malezya topraklarında yetiştirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Nasi kerabu</span> Malezya mutfağına özgü mavi pilav

Nasi kerabu, pirinç bazlı bir Malezya mutfağı yemeğidir. Nasi kerabudaki pirincin rengi genellikle mavidir. Pirinç, kelebek bezelye çiçeğinin yaprakları ile birlikte pişirildiği için mavi rengini alır. Bu bitkiye ulaşmak oldukça güç olduğundan günümüzde mavi renk için gıda boyası kullanılmaktadır.