İçeriğe atla

Nasdaq

NASDAQ logosu
NASDAQ

Nasdaq (National Association of Securities Dealers Automated Quotations), resmi bir düzenleyicisi olmayan tezgâh üstü piyasalarda (OTC) işlem gören menkul kıymetler için alım-satım fiyatlarının gösterildiği otomatik bilgi ağı olarak New York'ta kurulmuş olan özel borsadır. Dünyanın teknoloji borsası olarak kabul edilir.

Nasdaq, menkul kıymetler borsasındaki ilk alım satım 1971 yılında başladı. NASDAQ-100 Endeksi, Nasdaq Menkul Kıymetler Borsası'nda işlem gören Amerikan merkezli en büyük 100 şirketi kapsamaktadır. Aralarında Apple, Google, IBM, Netflix, Amazon, Tesla, Microsoft, Facebook, Twitter gibi dünya devi şirketlerinin de bulunduğu günümüzde bilgi teknolojilerine yön veren hemen hemen bütün firmaların, hisse senetlerinin işlem gördüğü bir borsadır. MSCI Information Technologies Net Totar Return Index, MSCI World Telecommunications Services Net Totar Return Index, MSCI World Consumer Discretionary Net USD gibi indeksler bu şirketlerin günlük kar veya zarar hanelerine yazan fiyatları belli bir algoritmaya uyarak, yatırımcılara kârlılık hakkında fikir verir.[]

Hacim açısından ABD'deki en aktif hisse senedi alım satım platformudur[1] ve işlem gören hisse senetlerinin piyasa değerine göre borsalar listesinde New York Borsası'nın ardından ikinci sıradadır.[2] Borsa platformu, Nasdaq Nordic borsa ağı ve birkaç ABD merkezli hisse senedi ve opsiyon borsasının da sahibi olan Nasdaq, Inc.'e aittir[3]. Sağlık, finans, eğlence, perakende ve gıda işletmelerinin hisse senetlerini alıp satmasına rağmen daha çok teknoloji hisse senetlerine odaklanmaktadır.

Tarihçe

1971–2000

"Nasdaq" önceleri "the National Association of Securities Dealers Automated Quotations" kısaltması (Türkçe: Ulusal Menkul Kıymet Satıcıları Birliği Otomatik Fiyat Teklifleri) olarak kısaca Nasdaq olarak ifade edilirdi.[4] 1971 yılında, halen Finansal Endüstri Düzenleme Kurumu (FINRA) (İngilizce: Financial Industry Regulatory Authority) olarak bilinen Ulusal Menkul Kıymet Satıcıları Birliği (NASD) tarafından kuruldu.[5]

8 Şubat 1971'de Nasdaq borsası dünyanın ilk elektronik borsası olarak faaliyete başladı.[5] İlk başta, sadece "teklif sistemi" idi ve elektronik ticaret yapılamıyordu.[6]

NASDAQ Menkul Kıymetler Borsası nihayetinde tezgah üstü (OTC) alım satım sistemi tarafından gerçekleştirilen büyük alım satımların çoğunluğunu üstlendi ama hala bu şekilde işlem gören birçok menkul kıymet vardır.

1987 gibi daha sonraları Nasdaq borsası medya raporlarında[7] ve ayrıca Standard & Poor's Şirketi tarafından yayınlanan aylık Stok Kılavuzlarında (hisse senedi kılavuzları ve prosedürleri) hala yaygın olarak "OTC" olarak anılırdı.[8]

Yıllar sonra ticaret ve hacim raporlaması ve otomatik ticaret sistemleri eklenerek borsa haline geldi. 1981'de Nasdaq, ABD menkul kıymetler piyasalarının toplam 21 milyarlık hissesinin %37'sini sattı.

1991'de Nasdaq'ın payı %46'ya yükseldi.[9] 1992'de Nasdaq Borsası, sermaye piyasalarının ilk kıtalararası bağlantısını oluşturmak için Londra Borsası ile birleşti.[10]

1998'de, "Gelecek yüz yılın borsası" sloganını kullanarak Amerika Birleşik Devletleri'nde çevrimiçi ticaret yapan ilk borsa oldu.[11] Nasdaq Borsası dot-com balonu sırasında birçok şirketin ilgisini çekti.

Ana indeksi, başlangıcından beri yayınlanan NASDAQ Composite'dir. QQQ Borsa yatırım fonu, 1985'te piyasaya sürülen büyük sermayeli NASDAQ-100 endeksini ve piyasa değeri açısından en büyük 100 şirketi izleyen NASDAQ Financial-100 Endeksini takip eder.

2000–günümüz

dot-com balonu sırasında, NASDAQ Composite endeksi 1990'ların sonlarında yükseldi. Daha sonra balon patlayınca sert bir düşüş yaşandı.
Stüdyo

10 Mart 2000'de, NASDAQ Composite borsa endeksi 5.132,52'de zirveye ulaştı, ancak 17 Nisan'a kadar 3.227'ye düştü[12] ve sonraki 30 ayda zirvesinden %78 düştü.[13]

2000 ve 2001'deki bir dizi satışta, FINRA Nasdaq'taki hissesini sattı. 2 Temmuz 2002'de Nasdaq Inc., halka arz yoluyla halka açık şirket oldu.[14] 2006 yılında Nasdaq Borsası'nın statüsü borsadan lisanslı ulusal menkul kıymetler borsasına değiştirildi.[15] 2007 yılında İskandinav ülkelerinde önde gelen bir borsa operatörü olan OMX ile birleşip küresel ayak izini genişletti ve adını NASDAQ OMX Group olarak değiştirdi.[16]

Borsada listelenmeye hak kazanmak için bir şirketin Amerika Birleşik Devletleri Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu'na (SEC) kayıtlı olması, en az üç piyasa yapıcısı (belirli menkul kıymetler için aracı veya satıcı olarak hareket eden finansal firmalar) olması ve varlıklar, sermaye, halka açık hisseler ve hissedarlar için asgari gereklilikleri karşılaması gerekir.

Sözleşme özellikleri

Nasdaq 100 vadeli işlemleri CME'de (Chicago Ticaret Borsası) işlem görürken türevleri E-Mini Nasdaq 100 ve Mikro E-Mini Nasdaq 100 vadeli işlemleri EMiniCME'de işlem görmektedir. Nasdaq 100 ve türevleri için sözleşme özellikleri aşağıdadır.

Sözleşme Özellikleri
Nasdaq 100 (NDA)[17]E-Mini Nasdaq 100 (NQ/ENQ)[18]Mikro E-Mini Nasdaq (MNQ)[19]
Sözleşme Boyutu: $100 X Nasdaq 100 Endeksi $20 X Nasdaq 100 Endeksi $2 X Nasdaq 100 Endeksi
Borsa: CME EMiniCME EMiniCME
Sektör: Endeks Endeks Endeks
Tik Boyutu: 0,25 0,25 0,25
Tik Değeri: 25 USD 5 USD 0,5 USD
Temel puan değeri (BPV): 100 20 2
Mezhep: USD USD USD
Ondalık Basamağı: 2 2 2

Teklif kullanılabilirliği

Nasdaq teklifleri üç seviyelidir:

  • 1. Seviye, en yüksek alış ve en düşük satış fiyatını gösterir—iç teklif.
  • 2. Seviye, piyasa yapıcıların tüm halka açık tekliflerini, hisse senedi almak veya satmak isteyen piyasa aracı bilgilerini ve yakın zamanda gerçekleştirilen emirlerle birlikte gösterir.[20]
  • 3. Seviye, piyasa yapıcılarınca kullanılır ve teklifleri girmelerine ve emirleri yürütmelerine olanak tanır.[21]

Ticaret programı

Nasdaq Borsası seansları, Doğu Zaman Dilimi'ndeki saatlerle:

07:00 - 09:30: uzun saatler ticaret seansı (piyasa öncesi)

09:30 - 16:00: normal ticaret seansı

16:00 20:00'ye kadar: uzatılmış saatler ticaret seansı (piyasa sonrası)[22]

Nasdaq Borsası'nın yılda ortalama 253 işlem günü vardır.

Kaynakça

  1. ^ "U.S. Equities Market Volume Summary". 10 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2022. 
  2. ^ World-Exchanges.org"Monthly Reports". World Federation of Exchanges. 17 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Nasdaq – Business Solutions & Services". nasdaq.com. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2016. 
  4. ^ Frequently Asked Questions. NASDAQ.com. NASDAQ, n.d. Web. December 23, 2001. 29 Nisan 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  5. ^ a b Terrell, Ellen. "History of the American and Nasdaq Stock Exchanges". Library of Congress. April 14, 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  6. ^ KENNON, JOSHUA (26 Mart 2019). "What Is the NASDAQ?". Dotdash. 17 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  7. ^ Gilpin, Kenneth N. (July 3, 1987). "Company News: An Erratic Quarter for Stock Markets". The New York Times. ISSN 0362-4331. 1 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ Salinger, Lawrence M. (14 Haziran 2013). Encyclopedia of White-Collar and Corporate Crime (İngilizce). SAGE Publications. ISBN 978-1-4522-7616-8. 18 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2022. 
  9. ^ WIDDER, PAT (24 Mayıs 1992). "NASDAQ HAS EYE ON NEXT 100 YEARS". Chicago Tribune. 29 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2022. 
  10. ^ Odekon, Mehmet (March 17, 2015). Booms and Busts: An Encyclopedia of Economic History from the First Stock Market Crash of 1792 to the Current Global Economic Crisis: An Encyclopedia of Economic History from the First Stock Market Crash of 1792 to the Current Global Economic Crisis. Routledge. ISBN 9781317475750. 3 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ "Feb 8, 1971 CE: 'Stock Market for the Next 100 Years' Opens". National Geographic. 19 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2019. 
  12. ^ "NASDAQ Composite daily index". 22 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  13. ^ Glassman, James K. (11 Şubat 2015). "3 Lessons for Investors From the Tech Bubble". Kiplinger's Personal Finance. 15 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  14. ^ "INVESTOR FAQS". Nasdaq. 30 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2019. 
  15. ^ Walsh, Michelle. "Nasdaq Stock Market Becomes A National Securities Exchange; Changes Market Designations". 17 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  16. ^ Lucchetti, Aaron; MacDonald, Alistair (26 Mayıs 2007). "Nasdaq Lands OMX for $5.7 Billion; Are More Merger Deals on the Way?". The Wall Street Journal. ISSN 0099-9660. 31 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  17. ^ "Historical Nasdaq 100 Intraday Futures Data (NDA)". PortaraCQG (Amerikan ingilizcesi). 29 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2022. 
  18. ^ "Historical E Mini Nasdaq 100 Intraday NQ/ENQ Futures Data". PortaraCQG (Amerikan ingilizcesi). 26 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Nisan 2022. 
  19. ^ "Historical Micro E-Mini Nasdaq 100 Intraday Data (MNQ)". PortaraCQG (Amerikan ingilizcesi). 4 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2022. 
  20. ^ "Order Book, Level 2 Market Data, and Depth of Market". 
  21. ^ "Nasdaq Level III Quote". 13 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  22. ^ "Nasdaq Trading Schedule". Nasdaq.com. 17 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Borsa İstanbul</span> İstanbul menkul kıymetler borsası

Borsa İstanbul ya da kısaca BİST, Türkiye'de 1985 yılında açılan sermaye piyasasında faaliyet gösteren Türk ve yabancı kaynaklı bankalara, aracı kurumlara saklama ile takas hizmeti verir. İstanbul Menkul Kıymetler Borsası olan adı 5 Nisan 2013 tarihinde "Borsa İstanbul" olarak değiştirilmiştir. Ayrıca "Yatırıma değer!" resmî slogan olarak kabul edilmiştir

<span class="mw-page-title-main">Borsa</span> organize ticaret pazarı

Borsa veya sermaye piyasasının değişimi, alınıp satılabilir menkul kıymetler, stok, hisse senedi, emtialar, döviz, istikraz, vadeli kontratlar ve opsiyon sözleşmelerinin halka açık satıldığı veya satın alındığı organize bir piyasadır. Sermaye piyasası, üretken faaliyetleri destekleyen bir yatırım mekanizması oluşturur ve borsa ise bu amaca ulaşmak için kullanılan bir pazardır. Borsa, yatırımcıların faaliyetleri için güvenli bir ortam yaratmasının yanı sıra düzenli işlem mekanızmasına, güncel fiyatlara ve gerçek zamanlı alışveriş yapmaya sahip olmasından dolayı popülerdir.

<span class="mw-page-title-main">New York Menkul Kıymetler Borsası</span>

New York Menkul Kıymetler Borsası , ABD, New York City, Aşağı Manhattan, 11 Wall Street'te bulunan menkul kıymet borsasıdır. Kasım 2010'da Dünyanın en büyük borsalarının Market capları $13.39 trilyon değeri bulan hisseye sahiptir. 2008 yılında ortalama $153 milyar günlük işlem hacmine ulaşmaktadır.

Türev, temel olan asıl değerin fiyat araçlarına bağlı olması anlamına gelir. Hakların garanti altına alındığı, bir malın sabit bir fiyattan satın alınması ya da satılmasını sağlayan ticari anlaşmadır. Esas olan mal asıl değer olarak da tanımlanır. Asıl değer; menkul kıymetler, pazar (piyasa) bağlantılı referans büyüklükleri, diğer ticaret maddeleri olabilir; fakat ekonomik olmayan miktar da hava türevleri olabilir. Türevler fiyat değişimlerinin risklerine karşı güvenliği ve asıl değerlerin fiyat gelişimindeki spekülasyonu mümkün kılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Frankfurt Menkul Kıymetler Borsası</span> Almanyanın Frankfurt kentinde bulunan, dünyanın en büyük borsalarından biri

Frankfurt Menkul Kıymetler Borsası ya da kısaca FWB, Almanya'nın Frankfurt kentinde bulunan borsa olup dünyanın en büyük borsalarından biridir. Avrupa’nın en büyük iki borsasından biridir. Şöyle ki, Avrupa’nın Londra Borsası’ndan sonra ikinci büyük borsasıdir. Uluslararası piyasalarda “Alman Borsası” olarak tanınır. Ayrıca FWB, Alman Birleşik Borsa Endeksi DAX'ın da takip edildiği yerdir. Alman ekonomisinin barometresi olan DAX, başlıca 30 Alman şirketinin hisse fiyatlarını yansıtan ana endeksdir.

<span class="mw-page-title-main">Menkul değer sembolü</span>

Menkul değer sembolü ya da hisse senedi sembolü, belirli bir hisse senedi piyasasındaki belirli bir şirketin halka açık hisse senetlerini belirtmek için kullanılan benzersiz kısaltmadır. Bir hisse senedi simgesi, harfleri, sayıları ya da her ikisinin bir kombinasyonunu içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Hong Kong Menkul Kıymetler Borsası</span> Hong Kongda Menkul Kıymetler Borsası

Hong Kong Menkul Kıymetler Borsası Hong Kong merkezli bir borsa'dır. 2020 sonu itibarıyla, 47 trilyon HK$ toplam piyasa değerine sahip 2.538 halka açık şirketi vardır. Asya'nın en hızlı büyüyen borsası olduğu bildirilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Tokyo Menkul Kıymetler Borsası</span>

Tokyo Menkul Kıymetler Borsası (TSE) Tokyo'da kurulmuş olan bir borsadır ve Asya kıtasındaki market cap açısından en büyük borsa olmakla birlikte, dünyanın da en büyük ikinci borsasıdır. Aralık 2011 itibarıyla borsada toplam market cap değeri 3.9 trilyon US$ olan 2,292 şirket işlem görmektedir. Borsanın sahibi Japan Exchange Group şirketidir.

<span class="mw-page-title-main">Menkul kıymetler borsası</span>

Menkul kıymetler borsası, hisse senedi komisyoncuları ve tüccarların hisse senedi, tahvil ve diğer menkul kıymetleri satın alıp satabildiği borsalardır.

Helsinki Borsası, Finlandiya'nın başkenti Helsinki'de bulunan menkul kıymetler borsasıdır. 3 Eylül 2003'ten beri, Nasdaq Nordic'in bir parçası olmuştur. OMX birleşmesinden sonra, OMX Helsinki (OMXH) olarak adlandırıldı, daha sonra NASDAQ'ın Şubat 2008'de OMX'i satın almasının ardından NASDAQ OMX Helsinki oldu ve şu anda da Nasdaq Helsinki olarak bilinir hale geldi.

<span class="mw-page-title-main">Tel Aviv Menkul Kıymetler Borsası</span>

Tel Aviv Menkul Kıymetler Borsası (TASE), Tel Aviv merkezli bir menkul kıymetler borsasıdır. 1953 yılında kurulmuş olup yasal olarak Senetler Kanunu (1968) tarafından düzenlenmiştir ve İsrail Senetler Otoritesi'nin (ISA) doğrudan denetimi altındadır.

<span class="mw-page-title-main">NASDAQ-100</span> Borsa endeksi

NASDAQ-100 endeksi (^NDX), NASDAQ'ın borsa endeksidir. Endeks, 31 Ocak 1985 tarihinde kurulmuş olup borsada işlem gören en yüksek piyasa değerine sahip 100 şirketi kapsamaktadır. Endekste bulunan hisse senetleri ağırlıkları, en büyük bileşenlerin etkisini sınırlayan bazı kurallarla birlikte piyasa değerlerine dayanıyor. Değişime dayalı olup, ABD merkezli şirketlerin endeksi değildir.

<span class="mw-page-title-main">Avrupa borsaları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu liste Avrupa menkul kıymetler borsaların bir listesidir. Birkaçı Avrupa Ekonomik Alanı borsalarıdır. 1 trilyon ABD dolarının üzerinde bir piyasa değerine sahip olan borsalar şunlardır:

<span class="mw-page-title-main">Philadelphia Menkul Kıymetler Borsası</span>

Philadelphia Menkul Kıymetler Borsası (PHLX) veya NASDAQ OMX PHLX Philadelphia merkezli, Amerika Birleşik Devletleri'ndeki en eski borsadır. Şimdi Nasdaq Inc.'e aittir. 1790'da kurulan borsa, başlangıçta "Board of Brokers of Philadelphia" olarak adlandırılmıştır. Borsa 1949'da Baltimore Borsası ile birleşti ve Philadelphia-Baltimore Borsası adını aldı. 1954'te Washington Menkul Kıymetler Borsası ile birleşti. 1969'da borsa, Pittsburgh Borsası'nı satın aldı. 2007'de PHLX, NASDAQ tarafından 652 milyon dolara satın alındı.

TOPIX, Tokyo Menkul Kıymetler Borsası'nın borsa endeksidir. Endeks, 1 Temmuz 1969 tarihinden bu yana Tokyo Menkul Kıymetler Borsası tarafından hesaplanmakta ve yayınlanmakta olup borsanın birinci bölümündeki tüm yerli şirketleri izlemektedir. 1 Şubat 2011 tarihi itibarıyla Tokyo Menkul Kıymetler Borsası Birinci Bölüm'de 1.669 şirket bulunmakta olup endeksin piyasa değeri 197.4 trilyon yendir.

<span class="mw-page-title-main">Borsacı</span>

Borsacı, stok alım satımı yapan bir kişi veya şirkettir. Hisse senedi tüccarları ajan, hedger, arbitrajcı, spekülatör veya borsa acentesi olabilir. Halka açık büyük şirketlerde bu tür hisse senedi ticareti, tahvil piyasası, menkul kıymetler borsası, hisse senedi piyasası ve diğer finansal piyasalar yoluyla olabilir. Daha küçük halka açık şirketlerdeki hisse senetleri tezgâh üstü piyasa'larda (OTC) alınıp satılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Wilshire 5000</span>

Wilshire 5000 Toplam Piyasa Endeksi veya kısaca Wilshire 5000, Amerika Birleşik Devletleri'nde aktif olarak işlem gören tüm Amerikan hisse senetlerinin piyasa değerleri ağırlıklı bir endeksidir. En geniş tanımlı Amerikan borsa endeksi olan Wilshire 5000, 31 Mart 2022 itibarıyla 3.660 bileşen içeriyordu. Endeks, genel merkezi Amerika Birleşik Devletleri'nde bulunan halka açık şirketlerin çoğunun performansını, hazır fiyat verileriyle ölçmek için tasarlanmıştır. Bu nedenle endeks, esas olarak New York Menkul Kıymetler Borsası, NASDAQ veya Amerikan Menkul Kıymetler Borsası aracılığıyla işlem gören adi hisse senetlerinin ve GYO'ların çoğunluğunu içermektedir. Sınırlı ortaklıklar ve ADR'ler dahil değildir. Endeks ^W5000 kodu takip edilerek izlenebilir.

Katar Menkul Kıymetler Borsası, Katar merkezli bir menkul kıymetler borsasıdır. Borsa, 1997 yılında Doha Menkul Kıymetler Pazarı adıyla kurulmuştur. Merkezi Doha'da yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Viyana Borsası</span> Başkent borsası

Viyana Borsası, Viyana merkezli bir menkul kıymetler borsasıdır. 1771 yılında kurulmuş olup Orta, Doğu ve Güneydoğu Avrupa'daki diğer borsalara piyasa altyapısı sağlamakta, borsa verilerini toplayıp dağıtmakta ve bölgenin en önemli endekslerini hesaplamaktadır.

Piyasa yapıcı veya likidite sağlayıcı, envanterde tutulan işlem gören bir varlık için hem alım hem de satım fiyatı teklif eden ve alış-satış yayılımından veya turdan kar elde etmeyi uman şirket veya bireydir. Şirketin faydası, bunu yaparak para kazanmasıdır; piyasanın faydası, işlem gören varlıklar için sınırlı bir işlem fiyatı aralığı belirleyerek fiyat değişimini (oynaklığı) sınırlamaya yardımcı olmasıdır.