Tsunami [Japoncada liman dalgası anlamına gelen "津波" (つなみ) sözcüğünden] ya da dev dalga, okyanus ya da denizlerin tabanında oluşan deprem, gök taşı düşmesi, deniz altındaki nükleer patlamalar, yanardağ patlaması ve bunlara bağlı taban çökmesi, zemin kaymaları gibi tektonik olaylar sonucu denize geçen enerji nedeniyle oluşan uzun periyotlu deniz dalgalarıdır. Ayrıca kasırgalar da tsunamiye neden olabilir. Önceleri tsunami dalgalarına gelgit dalgaları da denmiştir. Tsunamilerin %80'i Pasifik Okyanusu'nda gerçekleşir.
Gelgit veya med cezir, bir gök cisminin başka bir gök cismine uyguladığı kütleçekimi nedeniyle her iki cisimde meydana gelen şekil bozulmaları. En çok bilineni, her bir ay gününde Ay ve Güneş'in göreli konumlarındaki değişmeler sonucu kütleçekimlerinde meydana gelen farklılıklar nedeniyle deniz seviyesindeki yükselme ve alçalmalardır.
Marmara Denizi ya da Klasik Antik Çağ'ında Propontis, Karadeniz'i, Ege Denizi ve Akdeniz'e bağlayan bir iç denizdir. Karadeniz'e İstanbul Boğazı, Ege Denizi'ne Çanakkale Boğazı ile bağlanır. Türkiye'nin Asya ve Avrupa kısımlarını da birbirinden ayırır. Marmara Adasında bol miktarda mermer bulunması yüzünden adaya ve denize, Yunanca mermer anlamına gelen "Marmaros" denmiştir. Denizin bir diğer eski adı da '"Propontis"'tir. Türkiye'nin en büyük şehirlerinden İstanbul ve Kocaeli bu denizin kıyısında, diğer bir büyük şehri Bursa ise hızla deniz kıyısına doğru genişlemektedir.
Hint Okyanusu, kuzeyde Asya, batıda Afrika ve Arabistan Yarımadası, doğuda Malay Yarımadası, Sunda Adaları ve Okyanusya tarafından çevrilen, dünyanın üçüncü büyük okyanusudur. Agulhas Burnu'nun güneyinde 20° Doğu boylamının geçtiği yerde Atlas Okyanusu'ndan; 147° Doğu boylamının geçtiği yerde de Pasifik Okyanusu'ndan ayrılır. En kuzeyde Basra Körfezi'nde, 30° enlemine kadar uzanır. Dünya sularının %20'sini kapsar. Afrika'dan Avustralya'ya kadar okyanusun genişliği 10.000 kilometre kadardır. Bu alanda yaklaşık olarak 73.566.000 km² yer kaplar. Hacminin yaklaşık olarak 292.131.000 km³ olduğu tahmin edilmektedir.
Hazar Denizi dünyanın en büyük gölü veya eksiksiz bir deniz olarak sınıflandırılan dünyanın en büyük iç su kütlesidir. Adını Hazar Kağanlığı'ndan almıştır. Güneydoğu Avrupa ve güneybatı Asya'dadır ve dünyanın en büyük tuzlu su gölüdür. Hem deniz, hem de göl özelliklerini taşımaktadır. Petrol yataklarınca zengindir. Tektonik göllere örnektir. Endoreik bir havza olarak, Avrupa ile Asya arasında, Kafkasya'nın doğusunda, Orta Asya'nın geniş bozkırlarının batısında ve Batı Asya'daki İran platosunun kuzeyinde yer almaktadır. Denizin yüzey alanı 371.000 km2 ve hacmi 78.200 km3'tür. Tuzluluk oranı yaklaşık %1,2 olup, bu oran çoğu deniz suyunun tuzluluğunun yaklaşık üçte biri kadardır. Kuzeydoğuda Kazakistan, kuzeybatıda Rusya, batıda Azerbaycan, güneyde İran ve güneydoğuda Türkmenistan ile sınırlanmıştır. Hazar Denizi çok çeşitli canlı türlerine ev sahipliği yapmaktadır ve en çok havyar ve petrol endüstrileriyle tanınmaktadır. Petrol endüstrisinden kaynaklanan kirlilik ve Hazar Denizi'ne akan nehirler üzerine inşa edilmiş barajlar, denizde yaşayan organizmaları olumsuz etkilemiştir.
Akashi Kaikyō Köprüsü , Japonya'da, Kobe şehri ile Awaji adasını birbirine bağlayan, 1915 Çanakkale Köprüsü'nden sonra dünyanın en uzun 2. asma köprüsüdür. 1991 metre uzunluğundadır, en yüksek noktası 282,8 metredir.
Güney Okyanusu ya da Antarktika Okyanusu, bazı coğrafya ve çoğu hidrografi kaynaklarına göre Antarktika kıtasını çevreleyen su kütlesidir. Bu okyanus, dünyanın dördüncü büyük ve en son tanımlanmış okyanusudur.
Azak Denizi, Karadeniz'in kuzeydoğusunda yer alan ve Kerç Boğazı ile Karadeniz'e bağlanan Rusya ve Ukrayna arasındaki bir iç denizdir. Yüzölçümü 37.700 km² olan Azak Denizinin uzunluğu 240 km genişliği ise 135 km olup kıyıları alçaktır. Don ve Kuban nehirleri bu denize dökülür. Bu büyük nehirlerin ilave etkisiyle tuzluluk derecesi düşük olan Azak Denizi, Aralık ayından Mart ayına kadar donar. Bol miktarda balık bulunan bu denizde kışın buzlar delinerek balık avlanır.
Hokkaido (Japonca: 北海道
Honshū, Japonya'nın en büyük ve en kalabalık adasıdır. Honshū, Tsugaru Boğazı ile Hokkaidō'nun güneyinde, Seto İç Denizi ile Shikoku'nun kuzeyinde ve Kanmon Boğazı ile Kyūshū'nun kuzeydoğusunda yer almaktadır. Yüzölçümü bakımından dünyanın yedinci büyük adası ve Cava'dan sonra ikinci kalabalık adasıdır.
Delta ya da çatal ağız, bir ırmağın çatallanarak denize döküldüğü yerdir. Eski Yunan tüccarların Nil Nehri'nin denize ulaşan kısmında üçgen biçiminde kara parçaları olduğunu gördüler. Oluşan şekiller Yunan alfabesinin dördüncü harfi Δ (delta) ile aynı olduğu için tüccarlar buraya delta adını verdiler.
Malakka Boğazı; Endonezya'ya bağlı Sumatra adası ve Malezya Yarımadasında arası, 805 km uzunluğunda dar bir boğazdır.
Kara Boğazı, Rusya'nın kuzeyinde, Barents Denizi ve Kara Denizi'ni birbirine bağlayan dar bir su kanalıdır. Novaya Zemlya ve Vaygaç Adası arasında yer alır. Uzunluğu 33 km, genişliği 45 km ve en sığ yeri 52 metre olup, yılın büyük bölümü buzlar ile kaplıdır. Önceki çağlarda ulaşımda önemli bir su yoluydu.
Doğu Çin Denizi, Çin ve Kore kıyılarında, Ryukyu ve Kyushu Adaları ile Büyük Okyanus'tan ayrılan, Büyük Okyanus'un bir kolu. 1,249,000 km² lik yüzölçümüne sahip olan deniz, Çincede Doğu Denizi olarak adlandırılır.
Meksika Körfezi, Atlas Okyanusu'nun batısında, Amerika Birleşik Devletleri'nin Florida eyaletinden başlayıp Meksika'nın Yucatán eyaletinde son bulan bir körfez. Yüzölçümü 1,6 milyon km²dir. Körfezin doğu, kuzey ve kuzeybatı kıyılarında Amerika Birleşik Devletleri; güneybatı ve güney kıyılarında ise Meksika vardır. Meksika Körfezi, Atlas Okyanusu'na Amerika ve Küba arasındaki Florida boğazlarıyla; Karayip Denizi'ne de Meksika ve Küba arasındaki Yucatan Kanalıyla bağlanır. Amerika Birleşik Devletleri'nin Florida, Alabama, Mississippi, Louisiana ve Teksas; Meksika'nın ise Tamaulipas, Veracruz, Tabasco, Campeche ve Yucatán eyaletlerinin kıyılarının bulunduğu Meksika Körfezi, dünyanın en büyük körfezlerinden biridir.
Hyōgo prefektörlüğü, Japonya'nın prefektörlüklerinden biridir. Prefektörlük Kansai bölgesinde yer almaktadır. Yüzölçümü 8,396.13 km² olan prefektörlüğün nüfusu 1 Kasım 2011 tarihi itibarı ile 5,582,978'dir. Prefektörlüğün merkezi Kobe şehridir.
Deniz mağarası, kıyı mağarası veya diğer adıyla dalga oyukluğu, deniz ya da göllerdeki dalga hareketleri sonucunda sarp kayalıklarda oluşan mağaralar. Deniz mağaraları, dalgaların doğrudan kayalara çarparak kırıldığı kayalık uçlarında ya da kıyılarda görülürler. Yeraltı suyu, akışı sırasında daha az dirençle karşılaşacağı rotaları, kırık ve çatlaklı bölümleri tercih eder. Karbonik asit içeren yeraltı suyunun bu rotalardaki akışı sırasında devam eden çözünme, milimetre boyutunda başlayıp, zamanla kilometrelerce uzunluğa sahip yeraltı akım kanallarının ve mağaraların oluşmasına neden olur.
Osaka Körfezi, Batı Japonya'da bulunan bir körfezdir. Körfez Seto İç Denizi'nin doğu parçası olup Kii Boğazı ile Pasifik Okyanusu'ndan ayrılır. Kuzey ve doğu kıyıları Keihanshin metropolitan alanı ile çevrilidir ve batısında Awaji Adası yer almaktadır.
Awaji Adası, Japonya'nın Hyōgo prefektörlüğünde Seto İç Denizi'nin doğusunda bulunan bir adadır. Ada 592.17 km²'lik yüzölçümü ile Seto İç Denizi'ndeki en büyük adadır. Ada idari olarak Awaji, Minamiawaji ve Sumoto şehirleri olmak üzere üç belediyeye ayrılmaktadır.
Naruto Boğazı, Japonya'nın Shikoku ve Awaji Adası arasında bulunan bir boğazdır. Boğaz, Seto İç Denizi'nin doğu kısmı olan Harima Nada ile Kii Kanalı'nı birbirine bağlamaktadır. Boğazın ünlü bir özelliği Naruto girdaplarıdır. Kobe-Awaji-Naruto Otoyolu'nun güney kısmı olan Ōnaruto Köprüsü, boğazın üzerinden geçmektedir.
