İçeriğe atla

Narmer

Mısır Firavunları

Narmer Tabletleri üzerindeki Narmer Tasviri

Narmer

Horus Adı
Hükümdarlık SüresiMÖ 3100 - ??
Önce GelenKa (Akrep Kral)
Sonra GelenHor-Aha ? Menes
EşleriNeiphotep A
ÇocuklarıMenes? Hor-Aha?
HanedanlıkMısır'ın Erken Hanedan Dönemi
MezarıMezar B17/B18,
Umm el-Qa'ab, Abidos, Mısır

Narmer, MÖ 3100 yıllarında hüküm sürmüş olan ve birçok bilim insanı tarafından, Mısır'daki ilk hanedanlığı kurmuş olan firavun olarak adlandırılmaktadır. Geçmişte Ka'nın (Akrep Kralın) veliahtı olarak tahta çıkıp, Aşağı ve Yukarı Mısır'ı birleştiren firavun olarak tanınmakta olan Narmer'in, son dönemde keşfedilen bulgular ile Akrep Kral ile aynı kişi olabileceği ihtimali güçlenmektedir.

1898'de Hierakonpolis'te bulunan ünlü Narmer Tabletlerinde, Aşağı ve Yukarı Mısır'ın birleşmesinden bahseden Narmer'in bu tabletler sayesinde Mısır'ın ilk firavunu olabileceği düşünülmekte, fakat geleneksel tarihçilerin geçerli saydığı Manetho'nun firavun listesinde söz konusu birleştirici firavundan Menes olarak addedilmektedir. Bu çerçevede Mısır'ın ilk firavunu konusu, hâlen tarih ve arkeoloji dünyasında tartışmaların devam ettiği bir konu olarak gündemde kalmaya devam etmiştir.

Narmer Tabletlerinin Ön ve Arka Yüzleri

Bu döneme ait arkeolojik bilgilerin çok net olmaması sebebiyle, bazı bilimadamları Manetho'nun listesinde yer alan Menes ile Narmer'in hiyerogliflerdeki görünüm benzerliği nedeni aynı kişi olduğunu öne sürerken, bazı bilimadamları ise Narmer'in oğlu ve veliahtı olan Hor-Aha ile Menes'in aynı kişi olduğunu öne sürmüştür.

Ortaya atılan başka bir teoriye göre ise, Narmer'in Mısır'ı asıl olarak birleştiren ve Akrep Kral olarak adlandırılan bir Yukarı Mısır Firavunun yerine acilen tahta geçmek zorunda olan veliahtı olduğu öne sürülmüş ve Mısır'ın birleştirilmesi zaferinin bu hızlı değişiklik nedeni ile Narmer'e ithaf edildiği iddia edilmiştir.

Yakın zamanda Den's ve Qa'a's mezarlarında bulunan firavunlar listesinde, Narmer'den Aşağı ve Yukarı Mısır'ın birleştiricisi olarak bahsedilirken, Hor-Aha'nın onun yerine tahta geçtiğinden bahsedilmiş fakat Menes'e ait hiçbir kayda rastlanmamıştır.

Karısı Neiphotep A ile 2 oğlu olan Narmer'in ilk oğlu Hor-Aha; Narmer'den sonra tahta geçmiş ondan sonra ise tahta küçük oğlu Djer geçmiştir. Abidos'un Umm el Ga'ab, bölgesindeki krallar mezarlığında iki oda (B17&B18) şeklinde keşfedilen Narmer'in mezarı, kendisinden önce hüküm sürdüğüne inanılan Ka'nın (Akrep Kral) mezarı yakınında bulunmuştur.

1994 yazında İsrail'deki Nahal Tillah kazısı sırasında bulunan seramik bir parça üzerinde 1898'de bulunan Narmer Tabletlerindeki firavun sembolünün aynısına rastlanmış, daha sonra yapılan tarihlendirme ve mineral testleri sonucunda söz konusu seramik parçanın beşbin yıl önce İsrail'e Mısır'dan getirilmiş olan bir şarap karafına ait olduğu saptanmıştır.

Dış bağlantılar


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tutankhamun</span> 18. Hanedanlığın on ikinci firavunu

Tutankhamun veya Tutankamon, Mısır tarihinin Yeni Krallığı sırasında 18. hanedanlığın sonunda, kraliyet ailesinin sonuncu lideri olan ve MÖ 1332 – MÖ 1323 yılları arasında hüküm sürmüş Mısır firavunudur. Babası, KV55 mezarında mumyalanmış olarak bulunan firavun Akhenaton'du. Annesi, DNA testi yoluyla KV35'te bulunan Genç Kadın olarak anılan ve mumyalanmış olarak bulunan babasının üvey kız kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">Firavun</span> Antik Mısırda hükümdarlara verilen isim

Firavun Antik Mısır'da hükümdarlara verilen isim. "Büyük Ev, Saray" anlamını taşıyan kelime daha sonraları hükümdardan bahsetmek şeklini almıştır. Firavunlar aynı zamanda tanrı Horus'un yeryüzündeki simgesi ve beşinci hanedandan sonra da güneş tanrısı Ra'nın oğlu olarak da kabul ediliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Erken Hanedan Dönemi (Mısır)</span> kuzeydoğu afrikada varolmuş bir antik kent

Mısır'ın Erken Hanedan Dönemi veya Arkaik Mısır birinci ve ikinci hanedanlar döneminde MÖ 2920'de Mısır'ın İlk Hanedan Dönemi ardından, MÖ 2575 yani Eski Krallık döneminin başlangıcına kadar olan dönemdir. Bazı mısırbilimciler Üçüncü Hanedanı da bu döneme eklemektedirler.

Mısır tarihi'nin Dördüncü Hanedan‘ı içinde yer alan bilinen yöneticiler.

I. Ramses Mısır Firavunu 19. sülalenin kurucusudur.

Menes, bazı tarihçilere göre de Mısır'ın Erken Hanedanlık Dönemi'nin ilk hükümdarı olduğu öne sürülen firavun. Antik Mısır'da hakkında birçok tartışma olan bir firavun olarak öne çıkmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Nefertari</span>

Kraliçe Nefertari II. Ramses'in Büyük Kraliyet Hanımı. En yaygın bilinen Antik Mısır kraliçelerinden olan Nefertari'nin isminin anlamı "Güzel Eş"tir. Oldukça zengin bir şekilde süslenmiş olan mezarı, QV66, Kraliçeler Vadisi'ndeki en göz alıcı mezarlardan birisi olarak görülür. Mezarının yanı sıra, Ramses Ebu Simbel'deki kendi anıtının yanında Nefertari için de bir tapınak inşa etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Narmer Paleti</span> Antik Mısıra ait, MÖ 31. yüzyıldan kalma, üzerinde ilk hiyeroglif yazılarının bulunduğu palet

Narmer Paleti ya da Büyük Hierakonpolis Paleti Antik Mısır'a ait, MÖ 31. yüzyıldan kalma, üzerinde ilk hiyeroglif yazılarının bulunduğu palet. Üzerindeki firavun Narmer tarafından Yukarı ve Aşağı Mısır'ın birleştirildiğini gösteren çizimler olduğu düşünülür. Firavun paletin bir yüzünde Yukarı Mısır'ın (Güney) soğan biçimindeki "Beyaz Taç"ını, diğer yüzde ise Aşağı Mısır'ın (Kuzey) "Kırmızı Taç"ını giyer biçimde çizilmiştir. Nekhen'deki ana mahzende birlikte bulunmuş olduğu Akrep kolonkbaşı ve "Nekhen kolonbaşı" ile birlikte bir Mısır firavununa ait bilinen ilk tasvirleri içerir. Palet aynı zamanda, paletin yapıldığı dönemdeki Antik Mısır sanatına ait klasik eğilimleri de gösterir. Mısırolog Bob Brier Narmer paletini "dünyadaki ilk tarihi belge" olarak tanımladı.

<span class="mw-page-title-main">Palermo Taşı</span>

Palermo Taşı Antik Mısır'ın Eski Krallık döneminden kalma Kraliyet Yıllıkları olarak bilinen bir dikili taşın geniş bir parçasıdır. Bu parça Mısır ilk hanedan döneminden Beşinci Hanedan dönemine kadar olan Mısır firavunlarının isim kayıtlarını içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mısır tarihi</span>

Mısır tarihi, verimli Nil Nehri kıyıları ve deltası ile Mısır'ın yerli halkının başarıları ile uzun ve zengin olmuştur. Mısır hiyeroglifleri Rosetta Taşı'nın keşfi ve yardımıyla deşifre edilene kadar Mısır'ın eski tarihinin çoğu bir gizemdi. Antik Dünyanın Yedi Harikası arasında yer alan Keops Piramidi bu coğrafyada bulunmaktadır.

Mısır'ın Yirminci Hanedanı, MÖ 1189'dan MÖ 1077'ye kadar süren Eski Mısır Yeni Krallık döneminin üçüncü ve son hanedanıdır. 19. ve 20. Hanedanlar ayrıca Ramsesler dönemi olarak bilinen bir çağı oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Hedju Hor</span>

Hükümdarlığının MÖ 3250 civarında olduğu sanılmaktadır, ancak Nil Deltası bölgesinde bulunan yazıtlardan ve Tura'dan gelen çanak çömlek parçalar haricinde hakkında neredeyse hiçbir şey bilinmemektedir. Aşağı Mısır'ın ilk firavunu veya sonuncusu olduğu tahmin edilmektedir; ya da 0 Hanedanı üyesi olduğu düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ny-Hor</span>

Ny-Hor, Hanedan Öncesi Dönem'den olası bir firavundur. Mısırbilimci Werner Kaiser'e göre adı "Avcı" anlamına gelir. MÖ 31. yüzyılda hüküm sürmüş olabilir.

Bu, MÖ 3100'den MÖ 30'a kadar Antik Mısır'ın bilinen kraliyet eşlerinin bir listesidir. Hükümdarlık tarihleri, Mısır firavunları listesi sayfasında yer alan tarihleri takip eder.

Ankhkheperure-Merit-Neferkheperure/Waenre/Aten Neferneferuaten Onsekizinci Hanedanlık döneminde Amarna Dönemi'nin sonlarına doğru hüküm süren bir kadın firavuna atıfta bulunmak için kullanılan bir isimdir. Cinsiyeti, adında ve sıfatında bulunan kadınsı izlerle doğrulanır. Kendinden önceki firavun Smenkhare de Ankhkheperure ön adını kullandığı için Neferneferauten'e ait kalıntılarda karmaşa yaşanır. Ancak daha sonra Neferneferauten'in kartuşlarında Ankhkheperure'nin yanında Neferneferatuen'i de kullanmasıyla, kalıntılar bir önceki firavun Smenkhare'den ayırt edilmiş oldu. Meritaten ya da daha büyük olasılıkla firavun Akhenaton'un eşi Nefertiti olduğu ileri sürülür. Eğer bu kişi tek firavun olarak hüküm süren Nefertiti ise, Mısırbilimci ve arkeolog Dr. Zahi Hawass tarafından, Amarna'nın düşüşü ve başkentin geleneksel Thebes şehrine geri taşınmasıyla onun saltanatının damgasını vurduğu teorisi öne sürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">VI. Ramses</span>

VI. Ramses Nebmaatre-Meryamun Mısır'ın Yirminci Hanedanlığının beşinci hükümdarıydı. MÖ 12. yüzyılın ortalarından sonlarına kadar yaklaşık sekiz yıl hüküm sürdü ve III. Ramses ile kraliçe Iset Ta-Hemdjert'in oğluydu. Bir prens olarak, Ramses Amunherkhepeshef olarak biliniyordu ve kraliyet katibi ve süvari generali unvanlarını elinde tutuyordu. Yerine, VII. Ramses Itamun geçti.

<span class="mw-page-title-main">Merneith</span> Eski Mısırda bir kraliçe

Merneith Eski Mısır'ın Birinci Hanedanlık dönemindeki bir konsort kraliçesi ve naibiydi. Birkaç resmi kayıta göre ise bir Mısır hükümdarı olabilir. Böyle olduğu kabul edilirse ve daha önce naiplik yapan Neithhotep hiçbir zaman bağımsız bir şekilde hüküm sürmediyse, Merneith kayıtlı tarihteki ilk kadın firavun ve hüküm süren en eski kraliçe olabilir. Hükümdarlığı MÖ 2950 civarında belirsiz bir süre boyunca gerçekleşti. Merneith'in adı "Neith'in Sevdiği" anlamına gelir ve stelinde o eski Mısır tanrısının sembolleri bulunur. Djer'in kızı olabilir ve muhtemelen Djet'in karısıydı.

Neithhotep veya Neith-hotep, Birinci Hanedanlığın başlarında yaşayan ve hüküm süren Antik Mısır konsort kraliçesiydi. Bir zamanlar onun bir erkek hükümdar olduğu düşünülüyordu: olağanüstü büyük mastabası ve adının yazdığı kraliyet serekh'i, Mısırbilimcileri ve tarihçileri, onun bilinmeyen bir kral olabileceğine dair yanlış bir inanca yönlendirdi.

<span class="mw-page-title-main">Ka (firavun)</span>

Ka, ayrıca Sekhen, Yukarı Mısır'ın 0. Hanedanı'na ait bir Hanedan Öncesi firavundur. Muhtemelen MÖ 32. yüzyılın ilk yarısında hüküm sürmüştür. Saltanatının uzunluğu bilinmiyor.