İçeriğe atla

Narman Peribacaları

Narman Peribacaları

Narman Peribacaları, Erzurum'un Narman ilçesinde bulunan jeolojik oluşuma verilen addır.

Narman (Kırmızı Periler Diyarı)

Narman Peribacaları'nın meydana gelmesinde rüzgâr ve su erozyonunun milyonlarca yıl toprakları aşındırma özelliği büyük rol oynamıştır. İnsan faktörlerince değiştirilmeden tamamen doğa olayları sonucu oluşarak günümüze kadar şimdiki halini alarak gelmiştir. Narman Peribacaları'nın tanıtımında Atatürk Üniversitesi'nin düzenli bir şekilde gerçekleştirdiği şenlik ve sergi çalışmalarının önemli katkısı olmuştur. Yaz aylarında Yöresel Sanatçılar ve Bölgenin Ulusal Sanatçıları'nın (Örnek: İbrahim Erkal) katılımlarıyla Peri Bacaları şenlikleri düzenlenmektedir. İç turizme kazandırılması amacıyla tanıtım yönünde son yıllarda büyük atılımlar yapılmış olan Narman Peribacaları Türkiye'nin tüm bölgelerinden ziyaretçileri bölgeye çekmektedir.

Narman ilçesi Erzurum'a 90 km uzaklıkta olup, Erzurum ilinin kuzeydoğusunda yer almaktadır. Coğrafi bölge olarak Doğu Karadeniz Bölgesi'nde yer alan Narman İlçesinin yüzölçümü 1275 km² olup, Oltu, Şenkaya, Sarıkamış, Horasan, Pasinler ve Tortum ilçeleri ile çevrelenmiştir.

Ulaşım

Narman Peribacaları ilçe merkezinin 7 km güneydoğusunda bulunmakta olup, Alacayar ve Yoldere Mahalleleri arasında yer almaktadır. Narman-Pasinler karayolunun hemen üzerindedir ve 6300 hektarlık bir alan kaplamaktadır. Bu karayolu üzerinde olmasından dolayı oldukça kolay ulaşılmaktadır.

Oluşumu

Doğa harikası peri bacaları, öncelikle alandaki ana materyalin su erozyonundan dolayı aşınması sonucu ortaya çıkmış ve ortaya çıkan oyuntular üzerinde rüzgâr erozyonun da etkisi ile değişik desenlerle oluşmuştur.

Kırmızı Perilerin Renk Oluşumu

Narman havzasında Neojen (Üst Miyosen) kumtaşı, çakıltaşı ve miltaşı tabakaları ve bu arazi üzerinde açılmış kanyon vadiler mevcuttur. Tortullardaki kırmızı renk demirin Fe2O3 şeklinde oksitlenmesinden ileri gelmektedir.

Diğer peribacaları

Ürgüp-Avanos-Uçhisar vadilerinde, Şahinefendi-Ürgüp arasında, Çat civarında, Selime köyü (Aksaray), Türkiye'de peribacalarının yaygın olduğu yerlerdir.[1]

Peribacalarının sınırlı alanlarda bulunduğu yerler ise şunlardır: Özburun, Abacı Peribacaları (Ankara), Narman peribacaları, Çiftlik, Aşkale, Balıklı, Uzundere, Karakurt-Horasan arası, (Erzurum), Soğanlı, Yeşilhisar (Kayseri), Hasandede (Kırıkkale), Kayaağıl (Uşak), Durhasan, Yurtbaşı, Kula (Manisa), Yeniköy, Simav (Kütahya), Yavuz, Başkale (Van).[1]

Fotoğraflar

Kaynakça

  1. ^ a b POLAT, Yrd. Doç. Dr. Selahattin; GÜNEY, Yıldız (2013). "DAMSA ÇAYI VADİSİNDE (CEMİL-ŞAHİNEFENDİ KÖYLERİ ARASI) KAYA DÜŞMESİ OLAYI İLE PERİBACASI OLUŞUMU ARASINDAKİ İLİŞKİ". MARMARA COĞRAFYA DERGİSİ. Erişim tarihi: 2 Nisan 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Erciyes</span> Türkiyede, Kayseride bir yanardağ

Erciyes, İç Anadolu Bölgesi'nde yer alan sönmüş bir yanardağ. Kayseri'nin 25 km güneybatısındaki Sultansazlığı ovaların'ın yanından yükselen büyük kütleli bir stratovolkandır.

<span class="mw-page-title-main">Nevşehir (il)</span> Türkiyenin İç Anadolu Bölgesinde bir il

Nevşehir, Türkiye'nin İç Anadolu Bölgesinde yer alan bir ildir.

<span class="mw-page-title-main">Kapadokya</span> Türkiyede bulunan turistik bir bölge

Kapadokya, 60 milyon yıl önce Erciyes, Hasandağı ve Göllüdağ’ın püskürttüğü lav ve küllerin oluşturduğu yumuşak tabakaların milyonlarca yıl boyunca yağmur ve rüzgâr tarafından aşındırılmasıyla ortaya çıkan bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Erozyon</span> toprağı bir yerden başka bir yere taşıyan dışsal süreçler

Erozyon, diğer adıyla aşınım, yer kabuğunun üzerindeki toprakların, başta akarsular olmak üzere türlü dış etkenlerle aşındırılıp, yerinden koparılması, bir yerden başka bir yere taşınması ve biriktirilmesi olayına denir.

<span class="mw-page-title-main">Köprüköy</span> Erzurum ilinin ilçesi

Köprüköy, Erzurum ilinin Aras Nehri kenarında yer alan ilçedir.

<span class="mw-page-title-main">Oltu</span> Erzurum ilçesi

Oltu, Erzurum ilinin bir ilçesidir. Nüfusu 2021 yılı itibarıyla 30.316 kişidir. 72 adet mahallesi vardır. Coğrafi olarak Erzurum ilinin kuzeydoğusunda, Doğu Anadolu ve Doğu Karadeniz bölgelerinin kesişim noktasında yer alır. Yusufeli, Olur, Şenkaya, Narman, Tortum ve Uzundere ilçeleri ile çevrilidir. İlçe merkezi Oltu Çayı vadisine kurulmuştur. Erzurum il merkezine 117 km uzaklıktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tortum</span> Erzurumun bir ilçesi

Tortum, Erzurum ilinin bir ilçesi ve bu ilçenin merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Tahir, Eleşkirt</span> Eleşkirtin bir beldesi

Tahir, Ağrı ili Eleşkirt ilçesine bağlı bir beldedir.

<span class="mw-page-title-main">Özburun, Bolvadin</span>

Özburun, Eskişehir-Konya karayolundan 1.5 kilometre içeride, il merkezine 70 km, ilçe merkezine 15 km uzaklıkta, eski Kral Yolu üzerinde ve Paşa Dağı yakınlarında kurulmuş bir beldedir. 1967 yılında belediye olmuştur. Belediyenin nüfusu 2.293'dur. Özburun'da iki adet ilkokul bir adet sağlık ocağı bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Göreme'deki kiliseler listesi</span> Vikimedya madde listesi

Göreme'deki kiliseler listesi, Türkiye'deki Nevşehir şehrinin bir beldesi olan Göreme'de bulunan ilk Hristiyanlar tarafından inşa edilen kiliseleri kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Kargapazarı Dağları</span>

Kargapazarı Dağları Doğu Anadolu Bölgesi'nde, Erzurum sınırlarındaki sıradağlardır. 8–10 km genişliğe, 30–35 km uzunluğa sahip dağın en yüksek yeri 3288 m'dir. Pasinler, Oltu, Narman, Tortum, Yakutiye topraklarında, KD–GB doğrultusunda uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Peribacası</span>

Peribacası, ince uzun, kurak havzalardan ve kırgıbayır yüzeylerinden çıkan, vadi yamaçlarından inen sel sularının yeri aşındırmasıyla oluşan bir kaya oluşumudur. Peri bacalarının gövdeleri genellikle yumuşak minerallerden ve tepesi sert, daha zor aşınan kayadan oluşur. Gövdeleri genellikle konik şekle sahiptir. Şekilleri erozyon biçimlerine göre değişir. Farklı mineral katmanları gövdelerinde farklı renklere sebep olabilir. Çapları 1 ila 15 metre arasında değişir, bu sınırlamanın dışına çıkan oluşumlar peri bacası olarak sınıflandırılamazlar. Peri Bacaları esas olarak çölde kuru ve sıcak bölgelerde bulunur. Yaygın kullanımda kukuletalar veya kuleler arasındaki fark, kukuletaların totem direği şeklindeki bir gövdeye sahip olarak tanımlanırken değişken bir kalınlığa da sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">1983 Erzurum depremi</span>

1983 Erzurum depremi, 30 Ekim 1983'te, Erzurum ve çevresinde büyük hasara ve önemli ölçüde can kaybına neden olan yer sarsıntısı. Büyüklüğü 6,9 Ms olan bu depremde 1.155 kişi ölmüş, 537 kişi yaralanmış, 3.241 konut ağır, 3 bin konut orta ve 4 bin konut hafif hasar görmüş, 30 bini aşkın hayvan can vermiştir

<span class="mw-page-title-main">Narman</span> Erzurum ilinin ilçesi

Narman, Erzurum ilinin ilçesidir. Narman'da 45 mahalle bulunmaktadır. Türk Halk Edebiyatına yazdığı eserler ile damga vuran Aşık Sümmani buralıdır.

<span class="mw-page-title-main">Karakurt, Sarıkamış</span> Kars, Sarıkamış köyü

Karakurt, Kars ilinin Sarıkamış ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Pinnacles Ulusal Parkı</span>

Pinnacles Ulusal Parkı Amerika Birleşik Devletleri Kaliforniya eyaletinin ortasında, Salinas vadisinin doğusunda, San Jose'nin 130 km kuzeydoğusunda bulunan dağlık bölgede 107,67 km² yüzölçümünü kapsayan, ABD Ulusal Park Hizmeti tarafından idare edilen bir millî park'tır.

<span class="mw-page-title-main">Tüf</span>

Tüf, bir volkanik patlama sonucu ortaya çıkan volkanik küllerden oluşan kaya türüdür. Tüf kimi zamanlarda inşaat malzemesi olarak kullanılan farklı bir kaya anlamına da gelir. %50’den daha fazla tüf içeren kayalar tüflü olarak kabul edilir. Tüf tortul veya magmatik kayaçlar olarak sınıflandırılabilir. Sedimantolojik terimler ile açıklanmasına rağmen magmatik petroloji bağlamında incelenmektedir.

Erzurum Büyükşehir Belediyesi, Erzurum'un büyükşehir sınırlarının içinde belediye işlerini yürüten kamu kuruluşudur. Mevcut belediye başkanı Mehmet Sekmen'dir.

<span class="mw-page-title-main">Horasan, Erzurum</span> Erzurum ilçesi

Horasan, Erzurum iline bağlı ilçedir. Horasan ilçesi kuzey ve doğuda Kars, güneydoğuda Ağrı illeri, güneyde Karayazı, batıda Köprüköy ve Pasinler, kuzeybatıda Narman ilçeleriyle çevrilidir.

Pasinler Ovası, Doğu Anadolu Bölgesi'nin Erzurum-Kars bölümünde yer alan tektonik ova. Kuzey ve güney Anadolu dağlarının, Doğu Anadolu'da birbirlerine en çok yaklaştıkları mevkide bulunur. Batıda, Erzurum Ovasından volkanik Deveboynu Eşiği ile ayrılır. Doğuda, Çobandede köprüsü yakınlarında Bingöl ve Hasankale çaylarının birleştiği yere kadar uzanır.