İçeriğe atla

Naomi Mata'afa

Naomi Mata'afa (2021)

Fiame[1] Naomi Mataʻafa (d. 29 Nisan 1957)[2] Fa'atuatua i le Atua Samoa ua Tasi (FAST) partisinin lideri olarak görev yapan Samoalı bir politikacı ve Yüksek Şeftir (matai).

Hayatı ve Kariyeri

Samoa'nın ilk başbakanı Fiamē Mataʻafa Faumuina Mulinuʻu II 'nın kızıdır. Mata'afa, hükûmet başkanı olarak görev yapan ve 1982'den beri İnsan Haklarını Koruma Partisi'ne üye olmayan ilk kadındır.[3]

Mata'afa, 1991'den 2006'ya kadar, Tofilau Eti Alesana ve Tuilaʻepa Saʻilele Malielegaoi başbakanlarının hükûmetlerinde Eğitim Bakanı olarak görev yaptı. Ayrıca, 2006'dan 2011'e kadar, Kadın Bakanı ve 2011'den 2016'ya kadar Adalet Bakanı olarak görev yaptı.

24 Mayıs 2021'den beri, Tuila'epa Sailele Malielegaoi ile birlikte Samoa Başbakanlığının iki rakip davacısından biri oldu. Samoa'nın ilk kadın Kabine Bakanıydı ve 2016'dan 2020'ye kadar Samoa'nın ilk kadın Başbakan Yardımcısı olarak görev yaptı. İnsan Haklarını Koruma Partisi'nin eski bir üyesidir.

24 Mayıs 2021'de Mataʻafa, Samoa Başbakanı olarak yemin ederken, görevdeki Tuila'epa Aiono Sailele Malielegaoi, yeni yönetimin meşruiyetini kabul etmeyi reddetmeye devam etti. Bununla birlikte, aynı gün Mikronezya Federal Devletleri, başbakanlığını resmî olarak tanıyan ilk yabancı hükûmet oldu.[4]

Mata'afa, Nisan 2021 seçimlerinde önderliğinde yeni kurulan FAST partisi ile mecliste 25'er sandalye kazanmış, vekil transferi, yeni seçim taleplerinin ardından başlayan hukukî süreçte, Yüksek Mahkeme'nin görevi kendisine vermesi ile makamı ülkenin ilk kadın başbakanı olarak devralmıştır.[5]

BBC'nin 2021 yılı 100 Kadın listesinde yer almıştır.[6]

İlk yılları ve Eğitim Hayatı

Fiamē Naomi Mataʻafa, 29 Nisan 1957'de Apia'da, dünyaya geldi. Fiamē, Samoa'nın Yeni Zelanda'dan bağımsızlığını kazanmasından beş yıl önce doğdu. Babasının önceki ilişkilerinden üç büyük kardeşi vardır. Önde gelen bir Matai soyundan gelen Fiamē, 11 yaşına kadar Apia'da büyüdü. Daha sonra Yeni Zelanda, Wellington'da bulunan Samuel Marsden Collegiate School'a gitti .

Fiamē, 1976'da Victoria University of Wellington'da okumaya başladı.  Babası, geçen yıl ölmüştü. Ancak, 1977'nin başlarında Fiamē'nin çalışmaları, rahmetli babasının Matai unvanını almak için Samoa'ya döndüğünde, askıya alındı. Çok sayıda akraba, mahkemede Fiamē unvanı için yarışıyordu. Diğer tüm adaylardan daha uzun süre sorguya çekildi ve 1978'de resmen Fiamē unvanını kazandı. Fiamē gibi bekar bir genç kadının (o zamanlar 20 yaşında) matai unvanına sahip olması alışılmadık bir durum olarak görülüyordu. Daha sonra Yeni Zelanda'ya döndü ve bir ay sonrasına kadar, "devamsız Matai" olduğunu iddia eden akrabalarından unvanını savunmak için Samoa'ya dönmek zorunda kaldı ve o zamana kadar çalışmalarına devam etti.  Fiamē, yüksek öğrenimine 1979'da devam etti.

Aldığı Ödüller

2017 yılında, Okyanusya Yıldızları Birey Ödülü'ne layık görüldü.[7]

Aralık 2018'de, Güney Pasifik Üniversitesi tarafından Edebiyat Doktoru ödülünü aldı.[8]

Kaynakça

  1. ^ Matai sistemi için yerel şeflere verilen unvan.
  2. ^ "F.A.S.T. celebrates Fiame's birthday". Samoa Observer. 1 Mayıs 2021. 1 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mayıs 2021. 
  3. ^ "Fiame visits old school, Samuel Marsden Collegiate School". Samoa Observer. 19 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2023. 
  4. ^ "Samoa incumbent leader rejects first female Prime Minister's swearing in as 'treason'". RNZ. 25 Mayıs 2021. 24 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mayıs 2021. 
  5. ^ "Mahkeme Mata'afa'nın başbakanlığını onayladı". 23 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2021. 
  6. ^ "BBC'nin 2021 yılı 100 Kadın listesi yayımlandı: Bu yılki listede Sevda Altunoluk ve Elif Şafak da var". BBC News Türkçe. 18 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2023. 
  7. ^ "Deputy P.M. honoured". Samoa Observer. 20 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2023. 
  8. ^ "Acting P.M. to be awarded Doctor of Letters". Samoa Observer. 20 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mayıs 2023. 
Siyasi görevi
Önce gelen
Tuila'epa Aiono Sailele Malielegaoi		Samoa başbakanı
2021–günümüz 		Görevde

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Samoa</span> Büyük Okyanusta bir ada devleti

Samoa ya da resmî adı ile Bağımsız Samoa Devleti, Güney Büyük Okyanus'unda, Polinezya'da bulunan, adalar topluluğundan oluşan bir ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Zelanda</span> Pasifik Okyanusunun güneybatısındaki ada ülkesi

Yeni Zelanda, Güney Büyük Okyanus'ta bir ada ülkesidir. Güney Yarımkürede, Okyanusya'daki Güney Pasifik adaları arasında, Avustralya'nın yaklaşık 2.000 km güneydoğusunda yer almaktadır. Başlıca iki büyük ve 700'den fazla küçük adadan oluşur. Toplamda 268.021 kilometrekarelik bir yüz ölçümüne sahiptir. Bölgedeki tektonik hareketler ve volkanik olaylar nedeniyle Yeni Zelanda birçok yüksek dağa sahiptir. Yeni Zelanda'nın başkenti Wellington ve en büyük şehri Auckland'dır.

<span class="mw-page-title-main">Wellington</span> Yeni Zelandada yerleşim birimi

Wellington, Yeni Zelanda'nın başkenti, ülkenin en büyük ikinci yerleşim birimi ve Okyanusya'daki en kalabalık başkenttir. Yeni Zelanda'yı oluşturan adalardan Kuzey Adası'nın güney ucunda, ülkenin coğrafi merkezine yakın bir noktada yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Fatma Şahin</span> Türk siyasetçi ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı

Fatma Şahin, Türk siyasetçi ve Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı. Eski Aile ve Sosyal Politikalar bakanı ve Gaziantep'in ilk kadın milletvekilidir. Türkiye Belediyeler Birliği (TBB) eski başkanıdır.

Victoria Üniversitesi, Yeni Zelanda'nın başkenti Wellington'da bulunan bir üniversitedir.

<span class="mw-page-title-main">Tufuga Efi</span> 3. Samoa Bağımsız Devleti başbakanı

Tuiatua Tupua Tamasese Efi, Samoalı siyasetçidir. Efi, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde 2007 ile 2017 yılları arasında Samoa devlet başkanı olarak görev yapmıştır. Efi bu görevinden önce de 1976 - Nisan 1982 ile Eylül 1982 - Aralık 1982 dönemlerinde Samoa başbakanı görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Tuila'epa Aiono Sailele Malielegaoi</span> Samoa eski başbakanı

Tuilaepa Lupesoliai Sailele Malielegaoi, Samoalı siyasetçi. Malielegaoi, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde 1998 ile 2021 yılları arasında kesintisiz başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Francis Bell</span>

Francis Henry Dillon Bell Yeni Zelandalı siyasetçidir. 14 Mayıs 1925 – 30 Mayıs 1925 arasında 16 gün Yeni Zelanda Başbakanı olarak görev yapmasına rağmen ilk Yeni Zelanda doğumlu bir başbakan olarak ülkesinin tarihine geçmiştir.

Pua Magasiva, Samoa doğumlu Yeni Zelandalı oyuncu ve radyocu.

Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı'nın Samoa'daki İnsan Hakları Uygulamalarına İlişkin Ülke Raporu şunları belirtmektedir:

Yasa ifade ve basın özgürlüğünü öngörüyor ve hükümet genellikle uygulamada bu haklara saygı duyuyor ve akademik özgürlüğü veya interneti kısıtlamıyordu. Genel olarak bağımsız medya aktifti ve kısıtlama olmaksızın çok çeşitli görüşleri ifade etti. Kanun, herhangi bir kamu üyesinin talebi üzerine mahkeme kararı çıkarılmasına rağmen gizli bir kaynağı açıklamayı reddeden gazetecilere hapis cezası öngörüyor. Ancak, bu kanuna başvuran herhangi bir dava açılmamıştır.

Niue-Türkiye ilişkileri, Pasifik Adaları'nda bulunan Niue devletiyle Türkiye arasındaki ilişkilerdir.

Laurel Hubbard Yeni Zelandalı trans halterci. 2020 Yaz Olimpiyatları'nda yarışmak üzere seçilen Hubbard, Olimpiyat Oyunları'nda yarışan ilk trans atlet olacak. Hubbard, UHF'nin bayanlar +87 kg kategorisinde 2019'dan beri yedinci sırada yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">II. Mataʻafa Mulinuʻu</span> 1. Samoa Bağımsız Devleti başbakanı

Fiame II. Mataʻafa Faumuina Mulinuʻu, Samoalı siyasetçi. Mulinu'u, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde 1959-1970 ile 1979-1975 yılları arasında olmak üzere iki farklı dönem başbakanlık makamında bulundu.

<span class="mw-page-title-main">IV. Tupua Tamasese Lealofi</span> 2. Samoa Bağımsız Devleti başbakanı

IV. Tupua Tamasese Lealofi, Samoalı siyasetçi. Lealofi, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde 1970-1973 ile 1975-1976 yılları arasında olmak üzere iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.

Afioga Vaʻai Kolone, Samoalı siyasetçi. Kolone, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Tofilau Eti Alesana</span> Ali Topuzoğlu

Tofilau Eti Aualamalefalema Alesana, Samoalı siyasetçi. Alesana, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Thomasin McKenzie</span>

Thomasin Harcourt McKenzie, Yeni Zelandalı aktris. Debra Granik'in 2018 drama filmi İz Bırakma'daki başrol performansı ile öne çıktı ve eleştirel beğeni topladı. Ayrıca Tavşan Jojo ve True History of the Kelly Gang filmlerinde yardımcı rollerde yer aldı.

Va'ele Pa'ia'aua Iona Sekuini, Samoalı siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">2019 Samoa kızamık salgını</span>

2019 Samoa kızamık salgını Eylül 2019'da başladı. 6 Ocak 2020 tarihine gelindiğinde 200.874 nüfuslu Samoa'da 5.700'den fazla kızamık olgusu ve buna bağlı 83 ölüm mevcuttu. Toplumun üçte birinden fazlası enfekte olmuştu. Bu salgının sebebi olarak civar adalarda aşılanma oranının %99'a yakın olmasına rağmen Samoa'da 2017'de %74'ten 2018'de %31-34'e düşmesi düşünüldü.

<span class="mw-page-title-main">Tupua Tamasese Meaʻole</span>

Tupua Tamasese Mea'ole, Samoalı siyasetçi. Tupua, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Samoa Bağımsız Devleti'nde ülkenin ilk devlet başkanı olarak 1962'den görev başında hayatını kaybettiği 1963 yılına kadar II. Malietoa Tanumafili ile birlikte devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.