İçeriğe atla

Nanumea

Nanumea atolü, Tuvalu, uzaydan

Nanumea, Polinezya ülkesi Tuvalu'nun en kuzeybatıdaki atolüdür.[1] Yaklaşık 400 mil (640 km) boyunca yayılmış dokuz mercan adasından oluşan bir gruptur. Pasifik Okyanusu'nun ekvatorun hemen güneyinde ve Uluslararası Tarih Çizgisi'nin batısındadır. Nanumea 4 kilometrekare (1,5 sq mi) 512 kişilik bir nüfusa sahip (2017 nüfus sayımı).[2]

Coğrafya

Polinezya üçgeninin bir kenarı boyunca yer alır. Gilbert Adaları'nın hemen güneyinde yer alır. Nanumea, bir lagünü çevreleyen bir mercan kayalığı rafında oturan bir dizi alçak adacıktan oluşan klasik bir atoldür . Yaklaşık 12 kilometre (7,5 mi) uzunluğunda 25 kilometre (16 mi) genişliğindedir ve kuru arazi alanı yaklaşık 39 kilometrekare (15 sq mi)dir . Mercan adasının kuru kara alanının %90'ını oluşturan en büyük iki adacık Nanumea ve Lakena'dır.[3]

1990'ların başından beri adanın her yerinde ağ ve mızrak kullanımı yasaklandı ve 2006 yılında Nanumea Koruma Alanı kuruldu.[4] 2010 yılında koruma alanı araştırması yapılmıştır[5][6]

En büyük köyler 187 kişiyle (2012) Haumaefa ve 187 kişiyle (2012) Lolua'dır.[2] Tek okul Kaumaile İlköğretim Okulu'dur. Matagi'deki Nanumea köyünden ve Motu Foliki'ye kadar ada boyunca ve Lakena adacığının güneydoğu ucunda dağınık haneler var. Nanumea ve Lakena'nın yanı sıra, çevreleyen resif düzlüğünün etrafına yayılmış çok daha küçük üç adacık vardır: Adları Motu Foliki, Lafogaki ve Te Afua-a-Taepoa'dır . Nanumea'nın güneyinde küçük bir yama ve Lakena adacığında bir tane olmak üzere 2 mangrov ormanı vardır.[7]

Nanumean'lar ana Nanumea adasının sivrisineksiz kalmasını istedikleri için pulaka çukurları denen, su tablasının altındaki büyük gübrelenmiş toprak çukurlarında yetiştirilirmesidir.[8]

2011 yılında, kou yaprak kurdu (Ethmia nigroapicella ), Kanava ağaçlarının (Cordia subcordata, beach cordia) yapraklarını soyarak Nanumea üzerinde yıkıcı bir etki yaptı. Kanava ağaçları kıyı koruması, rüzgar barınağı, gölge sağlar ve deniz kuşları için yaşam alanıdır. Kanava'nın çiçekleri de yerel olarak değerlidir.[9]

Mart 2015'te Nanumea, Cyclone Pam'in neden olduğu fırtına dalgalanmaları sonucunda evlere, ekinlere ve altyapıya zarar verdi.[10][11]

Kaynakça

  1. ^ "Maps of Tuvalu". 14 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ocak 2021. 
  2. ^ a b "Population of communities in Tuvalu". Thomas Brinkhoff. 2017. 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2020. 
  3. ^ FCG ANZDEC Ltd (7 Ağustos 2020). Tuvalu Coastal Adaptation Project: Environmental and Social Impact Assessment - Nanumaga and Nanumea. The Pacific Community. s. 45. 17 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021. 
  4. ^ FCG ANZDEC Ltd (7 Ağustos 2020). Tuvalu Coastal Adaptation Project: Environmental and Social Impact Assessment - Nanumaga and Nanumea. The Pacific Community. s. 74. 17 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021. 
  5. ^ "Tuvalu Marine Life Scientific Report" (PDF). an Alofa Tuvalu project with the Tuvalu Fisheries Department. December 2012. 31 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Aralık 2013. 
  6. ^ "Tuvalu Marine Life Synthesis Report" (PDF). an Alofa Tuvalu project with the Tuvalu Fisheries Department. December 2011. 31 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Aralık 2013. 
  7. ^ FCG ANZDEC Ltd (7 Ağustos 2020). Tuvalu Coastal Adaptation Project: Environmental and Social Impact Assessment - Nanumaga and Nanumea. The Pacific Community. s. 79. 17 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021. 
  8. ^ Taulu Isako (1983). "Chapter 7 – Nanumea". Tuvalu: A History. Institute of Pacific Studies, University of the South Pacific and Government of Tuvalu. ss. 55-56. 
  9. ^ FCG ANZDEC Ltd (7 Ağustos 2020). Tuvalu Coastal Adaptation Project: Environmental and Social Impact Assessment - Nanumaga and Nanumea. The Pacific Community. s. 76. 17 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2021. 
  10. ^ "Tuvalu: Tropical Cyclone Pam Situation Report No. 2 (as of 30 March 2015)". Relief Web. 30 Mart 2015. 8 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2015. 
  11. ^ "Tuvalu situation update: Securing health from disastrous impacts of cyclone Pam in Tuvalu". Relief Web/World health Organisation – Western Pacific Region. 3 Nisan 2015. 8 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2015. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nauru</span> Büyük Okyanusta bir ada devleti

Nauru (

<span class="mw-page-title-main">Marshall Adaları</span> Büyük Okyanusta bir ada devleti

Marshall Adaları ya da resmî adı ile Marshall Adaları Cumhuriyeti, Mikronezya ada öbeği içerisinde, Okyanusya'da Kuzey Pasifik Okyanusu'nda Hawaii ve Papua Yeni Gine arasında bulunan 31 adet yuvarlak ada grubu, 5 ada ve 1152 adet adacıktan oluşan ada devleti. Marshall Adaları, resmî adıyla Marshall Adaları Cumhuriyeti, bir ada ülkesi ve Uluslararası Tarih Çizgisinin biraz batısında, Pasifik Okyanusu'nda Ekvator'a yakın bir konumdadır. Coğrafî olarak, ülke daha büyük Mikronezya ada grubunun bir parçasıdır. Ülkenin 58.413 kişilik nüfusu 29 mercan atolü 1.156 ayrı ada ve adacıktan oluşmaktadır. Başkent ve en büyük şehir Majuro'dur. Ada %97,87 ile herhangi bir egemen devletin sudan oluşan topraklarının en büyük kısmına sahiptir. Adalar, kuzeyde Wake Adası, güneydoğuda Kiribati, güneyde Nauru ve batıda Mikronezya Federal Devletleri ile deniz sınırlarını paylaşır. Marshall Adalılarının yaklaşık %52,3'ü Majuro'da yaşıyor. Birleşmiş Milletler verileri, 2018'de 58.413 olan tahmini bir nüfusu göstermektedir. 2016 yılında nüfusun %73,3'ü "şehirli" olarak tanımlandı. BM ayrıca km² başına 295 nüfus yoğunluğunu belirtir ve 2020 yılı için öngörülen nüfusu 59.190'dır. Mikronezyalı kolonistler, MÖ 2. binyıl civarında kanolar kullanarak Marshall Adaları'na ulaştılar ve adalar arası navigasyon, geleneksel çubuk haritalar kullanılarak mümkün hâle getirildi. Sonunda buraya yerleştiler. Takımadalardaki adalar ilk olarak 1520'lerde Avrupalılar tarafından, İspanya'nın hizmetinde olan Portekizli bir kâşif olan Ferdinand Magellan, Juan Sebastián Elcano ve Miguel de Saavedra'dan başlayarak keşfedildi. İspanyol kâşif Alonso de Salazar, Ağustos 1526'da bir atol gördüğünü bildirdi. İspanyol ve İngiliz gemilerinin diğer seferleri izledi. Adalar, isimlerini 1788'de ziyaret eden John Marshall'dan almaktadır. Adalar tarihsel olarak bölge sakinleri tarafından "jolet jen Anij" olarak biliniyordu. İspanya, adaları 1592'de sahiplendi ve Avrupa güçleri adalar üzerindeki egemenliğini 1874'te tanıdı. 1528'den beri resmen İspanyol Doğu Hint Adaları'nın bir parçasıydılar. Daha sonra İspanya, adaların bir kısmını 1885'te Alman İmparatorluğu'na sattı ve onlar o yıl adalarda ticaret yapan ticaret şirketleri, özellikle Jaluit Şirketi tarafından yönetilen Alman Yeni Gine'nin bir parçası oldu. I.Dünya Savaşı'nda Japonya İmparatorluğu, 1920'de Milletler Cemiyeti'nin Güney Denizleri Mandası'nı oluşturmak için diğer eski Alman topraklarıyla birleştiği Marshall Adaları'nı işgal etti. İkinci Dünya Savaşı sırasında A.B.D., 1944'te Gilbert ve Marshall Adaları kampanyasında adaların kontrolünü ele geçirdi. Bikini Atoll'da nükleer testler 1946'da başladı ve 1958'de sona erdi.

<span class="mw-page-title-main">Michigan</span> Amerika Birleşik Devletlerinde eyalet

Michigan (

<span class="mw-page-title-main">Lagün</span>

Lagün, Kıyı set gölü veya deniz kulağı dalgalar tarafından oluşturulan kıyı birikim şekillerindendir. Oluşumunda, kıyı akıntılarının da etkisi vardır. Kıyılardaki koyların ve girintilerin ağız kısımlarının dalga biriktirmesiyle oluşan kıyı kordonları ile kapanması sonucunda meydana gelirler. Lagünler genellikle kıyı lagünleri ve atol lagünleri olmak üzere iki gruba ayrılır. Karışık kum ve çakıl kıyılarında oluşur. Kıyı lagünleri olarak sınıflandırılan su kütleleri ile haliç olarak sınıflandırılmış su kütleleri arasında bir çakışma vardır. Lagünler dünyanın birçok yerinde ortak kıyı özellikleridir.

<span class="mw-page-title-main">İklim değişikliği</span> Dünyanın ortalama sıcaklığındaki mevcut artış ve buna bağlı olarak hava modellerindeki büyük ölçekli değişimler

İklim değişikliği, küresel ısınmayı ve bunun Dünya'nın iklim sistemi üzerindeki etkilerini ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Caroline Adası</span>

Caroline Adası ya da diğer adıyla Milenyum Adası, Pasifik Okyanusu'nun orta kesiminde yer alan Kiribati ülkesindeki güney Line Adaları'nı oluşturan ıssız mercan atollerinin en doğusundadır.

<span class="mw-page-title-main">Yaban hayvanı ızdırabı</span>

Yaban hayvanı ızdırabı, insan kontrolünde olmayan hayvanların hastalık, yaralanma, parazitizm, açlık, susuzluk, anormal hava koşulları, doğal felaketler ve diğer hayvanlar tarafından öldürülmeleri sonucu yaşadıkları acıya denir. Yaban hayvanı ızdırabı, tarih boyunca din felsefesi alanı içinde kötülüğe örnek olarak tartışılmıştır. Yakın zamanda bir grup akademisyen problemin boyutunu seküler açıdan, insanların önlemek için çaba sarf edebilecekleri bir ahlaki mesele olarak ele almıştır.

Fiji Airways, Fiji'nin bayrak taşıyıcı havayolu şirketidir ve Fiji'deki merkezlerinden Avustralya, Yeni Zelanda, Samoa, Tonga dahil 13 ülkeye ve 23 şehre uluslararası hizmetler sunmaktadır. Bu ülkelerden bazıları Tuvalu, Kiribati, Vanuatu ve Solomon Adaları (Okyanusya), Amerika Birleşik Devletleri, Hong Kong ve Singapur'dur. 108 uluslararası destekten oluşan geniş bir ağa sahiptir. Şirket 3 Temmuz 2018'de Japonya'ya (Tokyo-Narita) doğrudan uçuşlarına başladı. Fiji Airways grubu, Fiji'ye uçan tüm ziyaretçilerin yüzde 64'ünü getiriyor, 1000'den fazla çalışan istihdam ediyor ve 815 milyon FJD'nin üzerinde gelir elde ediyor.

<span class="mw-page-title-main">İnsanın çevre üzerindeki etkisi</span>

İnsanın çevre üzerindeki etkisi veya çevre üzerindeki antropojenik etki, biyofiziksel ortamlarda ve ekosistemlerde, biyoçeşitlilikte ve doğal kaynaklarda doğrudan veya dolaylı olarak insanlar tarafından neden olunan küresel ısınma, çevresel bozulma, okyanusların asitlenmesi, kitlesel yok oluş, biyoçeşitlilik kaybı, ekolojik kriz, yasak avlanma ve ekolojik çöküş gibi değişikliklerdir. Doğayı toplumun ihtiyaçlarına göre şekillendirmenin şiddetli etkileri, aşırı insan nüfusu artışı ile daha kötü bir hale gelmiştir. İnsanların çevrede hasara yol açan aktivitelerine nüfus artışı, aşırı tüketim, aşırı kullanma, çevre kirliliği ve ormansızlaşma örnek verilebilir. İnsanların yol açtığı bu sorunlardan bazıları, örnek olarak küresel ısınma ve biyoçeşitlilik kaybı, insanlık için bir varoluşsal risk teşkil etmektedir ve aşırı insan nüfusu artışı bu sorunlarla yakından ilişkilidir.

Teniku Talesi Honolulu 22 Ağustos 2019'da Tuvalu Genel Valisi olarak atanmıştır. 2019 genel seçimlerinde yarışmadan istifa eden Sir Iakoba Italeli'nin yerini aldı. 2012 yılında İçişleri ve Kırsal Kalkınma Departmanında Sekreter Yardımcısı olarak görev yaptı.

İrlanda'da bulunan göllerin alfabetik bir sıralaması aşağıda yer almıştır. Lough sözcüğü İrlandaca göl anlamına gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Rarotonga</span>

Rarotonga, Polinezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un güneyinde yer alan, kendi kendine yöneten, bağımsız bir ülke olan ancak Yeni Zelanda ile ilişkili devlet statüsünde olan Okyanusya ada ülkesi olan Cook Adaları'na bağlı ada. Cook Adaları'nın en büyük ve en kalabalık adasıdır. Ada volkanik bir ada olup, 67,39 km2 yüzölçümüne sahiptir. Ada ülkesinin 17.434 olan toplam nüfusunun 13.007'si bu adada yaşamakta olup, ada ülke nüfusunun neredeyse %75'ine ev sahipliği yapmaktadır. Cook Adaları'nın Parlamento binaları ve uluslararası havaalanı Rarotonga'dadır. Ülkenin başkenti Avarua, ada üzerinde bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Aitutaki</span>

Aitutaki, Polinezya ada öbeği içerisinde, Büyük Okyanus'un güneyinde yer alan, kendi kendine yöneten, bağımsız bir ülke olan ancak Yeni Zelanda ile ilişkili devlet statüsünde olan Okyanusya ada ülkesi olan Cook Adaları'na bağlı ada. Aitutaki, adanın Rarotonga'dan sonra en kalabalık ikinci adası konumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Kwajalein Atolü</span>

Kwajalein Mercan Adası Marshall Adaları Cumhuriyeti'nin (RMI) bir parçasıdır. Atolün en güneydeki ve en büyük adası, çoğunluğu İngilizce konuşan sakinlerinin genellikle kısaltılmış adı olan Kwaj / kullandığı Kwajalein Adası olarak adlandırılır. Atolün toplam arazi alanı 6 milkare (16 km2) 2,100 deniz mili ) Ralik Zinciri'nde yer almaktadır.

Nukulaelae, Tuvalu ulusunun bir parçası olan bir mercan adasıdır. ve nüfusu 300'dür. En büyük yerleşim yeri, 300 kişilik nüfusuyla Fangaua adacığı üzerindeki Pepesala'dır. Oval bir şekle sahiptir ve en az 15 adacıktan oluşur. İnsan yaşamı olan adacık, 15 kilometre (9,3 mi) olan Fangaua'dır .50 ila 200 metre genişliğindedir.

Funafuti, bir ada ülkesi olan Tuvalu'nun başkentidir. 6.320 kişilik bir nüfusa sahiptir, bu nedenle, nüfusun yaklaşık %60'ı ile Tuvalu'nun geri kalanından daha fazla insana sahiptir. Genişliği 20 ve 400 metre arasında değişen ve büyük bir lagünü çevreleyen dar bir araziden oluşur 18 kilometre uzunluğunda ve 14 kilometre genişliğindedir. Funafuti lagününün ortalama derinliği yaklaşık 36,5 metredir. Funafuti atolü çevresindeki 33 adacığın kara alanı toplam 24 kilometrekare (9,3 sq mi) ; birlikte ele alındığında, atolün toplam alanının yüzde birinden daha azını oluştururlar. Kargo gemileri Funafuti'nin lagününe girebilir ve Fongafale'deki liman tesislerine yanaşabilir.

<span class="mw-page-title-main">Ionatana Ionatana</span> Tuvalu başbakanı (1999-2000)

Ionatana Ionatana CVO OBE CPM, Tuvalulu siyasetçidir. Ionatana, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tuvalu'da 1999 ile 2000 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur. 27 Nisan 1999'dan 8 Aralık 2000'deki ölümüne kadar Tuvalu'nun beşinci başbakanıydı

<span class="mw-page-title-main">Bikenibeu Paeniu</span>

Bikenibeu Paeniu, PC, Tuvalulu siyasetçi. Paeniu, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tuvalu'da 1989-1993 ile 1996-1999 yılları arasında iki farklı dönem başbakanlık makamında bulunmuştur. Tuvalu meclisinde Nukulaelae seçim bölgesini temsil etti. İki kez Tuvalu Başbakanı olarak görev yaptı ve şimdi Haziran 2022'den bu yana Tuvalu'nun Tayvan büyükelçisi olarak görev yapıyor

<span class="mw-page-title-main">Saufatu Sopoanga</span>

Saufatu Sopoanga, Tuvalulu siyasetçi. Sopoanga, Büyük Okyanus'ta Polinezya ada öbeği içerisinde yer alan Tuvalu'da 2 Ağustos 2002'den 27 Ağustos 2004'e kadar başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Bahçe Rüzgâr Enerji Santrali</span>

Bahçe Rüzgâr Enerji Santrali, Türkiye'nin Osmaniye iline bağlı Bahçe ilçesinde bulunan bir rüzgâr enerji santralidir. Toplam 135 MW kurulu çıkış gücüne sahip 54 rüzgâr türbininden oluşan rüzgâr santrali, 2009 yılında devreye alındığında ülkenin en büyük rüzgâr santraliydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.