İçeriğe atla

Nakipari Kilisesi

Koordinatlar: 43°00′38″K 42°49′08″D / 43.01056°K 42.81889°D / 43.01056; 42.81889
Nakipari Aziz Yorgi Kilisesi
ნაკიფარის წმინდა გიორგის სახელობის ეკლესია
Nakipari Aziz Yorgi Kilisesi. Doğu cephesi.
Harita
Temel bilgiler
KonumNakipari, Mestia Belediyesi,
Samegrelo-Zemo Svaneti, Gürcistan
Koordinatlar43°00′38″K 42°49′08″D / 43.01056°K 42.81889°D / 43.01056; 42.81889
Mimari
Mimari türSalon kilisesi

Nakipari Aziz Yorgi Kilisesi (Gürcüce: ნაკიფარის წმინდა გიორგის სახელობის ეკლესია), ayrıca yerel olarak bilindiği adıyla Cgrag (ჯგრაგ), Gürcistan'ın Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesindeki Mestia Belediyesinde konumlanmış bir Orta Çağ kilisesidir. Bölge, tarihi ve kültürel, dağlık Yukarı Svaneti bölgesinin parçasıdır. Cgrag adı, Svancada "Yorgi" anlamına gelen bir kelimeden türemiştir. Yapı, 1130'da Tevdore tarafından boyanmış fresklerle bezenmiş bir salon kilisesidir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.[1]

Deniz seviyesinden 1700 metre yükseklikte bulunan Aziz Yorgi Kilisesi, Mestia Belediyesine bağlı İpari bölgesindeki "Nakipari" köyünde, köy mezarlığı ile çevrelenmiş bir tepenin üzerinde konumlanmıştır. Kilise ve mezarlık, yarı yıkık bir taş duvarla çevrilidir. Cgrag'ın ne zaman yapıldığı kesin olarak bilinmemektedir; stilistik olarak 10 veya 11. yüzyıla tarihlenmektedir.[2]

Planı

Nakipari kilisesi, kireç taşı bloklardan inşa edilmiştir. Yapı, doğudaki yarım daire biçimli ve yazıtlı apsiste son bulan, dikdörtgen planlı bir salon kilisesidir. Kilise tek kademeli bir taban üzerine kuruludur. Kilisenin duvarları, küçük kesme taş levhalardan yapılmış basit profilli kornişlerle son bulmaktadır. Kilisenin nefi, yüksek bir beşik çatı ile kaplanmıştır; stoa, güney ve batı cephelerine bağlı tek eğimli çatıya oturtulmuştur. Kilise doğu-batı ekseni boyunca uzatılmıştır. Kilisenin biri güneyde diğer batıda olmak üzere iki kapısı vardır. Kilisenin karakteristik özelliği doğu cephesidir. Doğu cephesindeki çıkıntılı çok büyük pilasterler, üç parçalı dekoratif kemerlerle süslenmiştir. Kabartmalarda freskler ve zoomorfik heykeller vardır. Nakipari'deki freskli dış duvarlar Svaneti'deki türünün ilk örneklerindendir ve cephe heykelleri bölgenin mimarisi için olağandışıdır.[2]

Freskler

Aziz Yorginin şehit edilmesi. Nakiparideki bir fresk.
İpari'nin Aziz Yorgisi, kakma işi ikona.

İç kısım, fresklere eşlik eden açıklayıcı yazıtlarla geniş bir şekilde fresklenmiştir. İkonostasis kornişi üzerindeki “asomtavruli” alfabesiyle yazılmış Gürcüce yazıta göre, freskler yerel soylu (aznauri) ve "kraliyet ressamı" Tevdore tarafından 1130 yılında yapılmıştır. Nakipari Kilisesi, İprari ve Lagurka'dan sonra kesin olarak Tevdore tarafından boyandığı bilinen son kilisedir; Tsvirmi'deki duvar resimlerinin, stilistik benzerliklerinden dolayı Tevdore tarafından yapıldığı düşünülmektedir.[2][3]

Nakipari'deki ikonografik planda, en çok kiliseye adını veren Yorgi'nin tasvirleri bulunmaktadır. Sığınak apsisindeki registerler bir dizi fresk içermektedir. Yarım kubbe geleneksel olarak deisis ile süslenmiştir. Oturan İsa'nın yanında Meryem ve Yahya, arkplanda ise melekler gözükmektedir. Alt registerlerdaki fresklerde ise toplam beş tane Havari ve Kilise Babası figürü görülmektedir. Batı duvarında Aziz Yorgi, mucizevi bir şekilde idollerin üst registere düşmesine neden oluyor ve ceza olarak alt registerdeki bir tekerleğe bağlanıp işkence görüyor.[2]

Kuzey duvardaki üst register, Cehennem Azabı ve İsa'nın vaftizi ile süslenmişken, alt register birbirine bakan iki savaşçı aziz içermektedir. Alt registerdeki resimde, Yorgi yere serdiği Diocletianus'u kazığa oturtuyor ve Theodore bir yılana mızrak saplıyor. Güney duvarında, üst registerdeki sahneler Hamsin Yortusu ve İsa'nın çarmıha gerilişini tasvir ederken, alt registerde Yorgi'nin şehit edilmesini gösteren üç tane sahne fresklenmiştir.[2]

Kilisede, İpari'nin Aziz Yorgisinin 11. yüzyıldan kalma kakma işi ikonası korunmaktadır. İkonada atlı Yorgi, Diocletianus'u öldürmektedir. İkonaya eşlik eden bir yazıta göre, kakma işi, Maruşan tarafından Asan adlı bir kuyumcuya yaptırtılmıştır.[2][4]

Kaynakça

  1. ^ "List of Immovable Cultural Monuments" (PDF) (Gürcüce). National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia. 12 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Temmuz 2019. 
  2. ^ a b c d e f Qenia, Rusudan; Aladashvili, Natela (2000). ზემო სვანეთი (შუა საუკუნეების ხელოვნება): გზამკვლევი [Upper Svaneti (medieval art): a guidebook] (Gürcüce). Tiflis. ss. 52-54. ISBN 9992885718. 
  3. ^ Eastmond, Antony (1998). Royal imagery in medieval Georgia. Pennsylvania State University Press. s. 55. ISBN 0271016280. 
  4. ^ Alibegashvili, Gaiane; Volskaja, Aneli (1982). "The Icons of Georgia". Weitzman, Kurt (Ed.). The Icon. New York: Alfred A. Knopf. s. 100. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Aziz Georgij Kilisesi (Staro Nagoričane)</span> Makedonyada bir Orta Çağ kilisesi.

Aziz Georgij Kilisesi, Kuzey Makedonya'ndeki Kumanova'nın Staro Nagoričane köyünde bulunan bir Makedon Ortodoks kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Aziz Giorgi Kilisesi (Kurbinovo)</span>

Aziz Giorgi Kilisesi Makedonya'da Kurbinovo mercinde Prespa Gölü kenarında, Baba Dağı'nın eteklerinde bulunan bir Bizans kilisesidir. Kazıların gösterdiğine göre kilise 12. yüzyılda bir yerleşim alanı içinde bulunmaktaydı. Ancak bu yerleşim 18. yüzyılda terkedilmiş, halk günümüzde Kurbinovo olarak bilinen, kiliseden yaklaşık 2 km uzaklıkta bulunan köye yerleşmiştir. Kilise 303 yılında Nikomedia'da öldürülen Yorgi'ye adanmıştır. 19. yüzyılda çeşitli restorasyonlar geçiren kiliseye 20. yüzyılın başlarında ahşap bir tavan ve sundurma eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yeni Aziz Apollinare Bazilikası</span> Geç antik çağda bir bazilika

Yeni Aziz Apollinare Bazilikası (Sant’Apollinare Nuovo), 35 metre uzunluğunda ve 21 metre genişliğinde, Teoderik tarafından 500lü yıllarda inşa ettirilen bir geç antik çağ bazilikasıdır. Yapıyı ilginç kılan özelliklerinden birisi Konstantinopolis'ten getirilen Prokonnesos mermeri yapımı olan sütunları ve yapı içerisindeki eşşiz mozaiklerdir.

<span class="mw-page-title-main">Çajaşi</span>

Çajaşi Gürcistan'ın Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesindeki Mestia Belediyesinde yer alan bir köydür. Büyük Kafkas Dağlarının güney eteklerinde, Enguri Nehrinin üst vadisinde, deniz seviyesinden 2.160 m yükseklikte yer almaktadır. Köy, Svaneti tarihi bölgesinin bir parçası ve Uşguli topluluğunun merkezidir. Orta Çağ müstahkem yapıları ile Gürcistan Ulusal Mirasında yer alan köy, Yukarı Svaneti'nin bir parçası olarak UNESCO Dünya Mirası listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İprari Kilisesi</span>

İprari Başmelekler Kilisesi veya yerel olarak bilindiği adıyla Tarngzel, Gürcistan'ın Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesindeki Mestia Belediyesine bağlı İprari köyünde bulunan bir 11. yüzyıl kilisesidir. Köy, tarihi ve kültürel yayla bölgesi Svaneti'nin parçasıdır. Mimari olarak sıradan bir salon kilisesi olan İprari, Orta Çağ Gürcü anıtsal sanatının en önemli eserlerinden biri olan ve 1096'da Tevdore tarafından boyanmış bir dizi freski içermektedir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lihauri Kilisesi</span>

Lihauri Kilisesi, Gürcistan'ın Guria bölgesindeki Osurgeti Belediyesinde yer alan bir Gürcü Ortodoks kilisesidir. 12. yüzyılda inşa edilmiş olan kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gudarehi Manastırı</span>

Gudarehi Manastırı Güney Gürcistan'daki bir 13. yüzyıl Gürcü Ortodoks manastırıdır. Kvemo Kartli bölgesine bağlı Tetritskaro belediyesindeki Gudarehi köyünün batısında konumlanmıştır. Manastır kompleksi, ana salon kilisesi, bağımsız çan kulesi, saray, hücreler, şapeller, ahırlar ve şarap mahzeni gibi çeşitli yapıların kalıntılarından oluşmaktadır. Kilise, Orta Çağ taş oymaları ve yazıtlarla süslenmiştir. Kompleks, Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hobi Manastırı</span>

Hobi Manastırı veya resmi adıyla Nocihevi Meryem'in Ölümü Manastırı, Batı Gürcistan'daki Hobi şehrinin yakınlarında konumlanmış bir Gürcü Ortodoks manastırıdır. Kilise binasının tarihi 13. yüzyıla dayanmaktadır. Dış kısmı taş oymalarla, iç kısmı ise fresklerle süslenmiştir. Manastır, Megrelya Prensliği'nden Dadiani hanedanına manastır olarak hizmet vermiştir. Manastır, birkaç rölik ve ikonaya ev sahipliği yapmaktadır. Manastır, Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Boçorma Kalesi</span>

Boçorma Kalesi, Doğu Gürcistan'ın Kaheti bölgesindeki Tianeti belediyesinde yer alan bir Orta Çağ mimari kompleksidir. İori Nehrinin yanında ve yüksek bir dağın üzerinde konumlanmış olan kompleks, 10. yüzyıla tarihlenmiş bir kale, kubbeli bir onikigen kilise, başka bir küçük salon kilisesi ve diğer ek yapılardan oluşmaktadır. Kompleksin içindeki tüm yapılar yarı harabedir veya önemli derecede hasar görmüştür. Kompleksteki yapıların hepsi, Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zemo Krihi Kilisesi</span>

Zemo Krihi Başmelek Kilisesi, Batı Gürcistan'ın tarihi ve kültürel Raça bölgesindeki dağlık Ambrolauri belediyesinde konumlanmış bir 10-11. yüzyıl kilisesidir. Yapı, taş oymalar, freskler ve Orta Çağ Gürcü yazıtları ile bezenmiş, çıkıntılı apsisli bir salon kilisesidir. 1991'deki Raça depreminde neredeyse tamamen yıkılan kilise, 2009 yılında yeniden inşa edilmiştir. Kilise, Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ağaiani Azize Nino Kilisesi</span>

Ağaiani Azize Nino Kilisesi, Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesine bağlı Kaspi Belediyesindeki Ağaiani köyünün 2 km güneydoğusunda yer alan, Thoti Dağında konumlanmış bir Erken Orta Çağ Gürcü Ortodoks kilisesidir. Tarihsel bir söylentiye göre kilise, Hristiyanlığın Kartli halkı tarafından benimsendiğini göstermesi için Azize Nino'nun emriyle dikilen üç tahta haçtan birinin yanında konumlanmıştır. Mevcut yapı, Yunan haçı planıyla yapılmış eski kilisenin yeniden yapılanmasıyla, 9. ve 10. yüzyıllar arasında yapılmış bir salon kilisesidir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tsirkoli Meryem Ana Kilisesi</span>

Tsirkoli Meryem Ana Kilisesi, Ksani nehri vadisindeki Tsitkoli köyünün yanında konumlanmış bir 8-9. yüzyıl Gürcü Ortodoks kilisesidir. Kubbesiz ve kubbeli kilise tasarımlarının özelliklerini birleştiren kilise, Orta Çağ Gürcü mimarisinin "geçiş dönemine" ait olarak sınıflandırılmaktadır. Kilisenin bulunduğu bölge, Ağustos 2008'deki yılındaki Rus-Gürcü Savaşı savaşında Rus ve Güney Oset birliklerinin kontrolü altına giren Ahalgori belediyesinin parçasıdır. Savaşla beraber, Gürcü din adamları ve kilise cemaati kiliseye erişimlerini kaybetmiştir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Pavnisi Kilisesi</span>

Pavnisi Yorgi Kilisesi, Doğu Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesindeki Kaspi Belediyesinde konumlanmış bir Gürcü Ortodoks kilisesidir. 9-10. yüzyıllara tarihlenen yapı, bir salon kilisesidir. 12. yüzyılın ikinci yarısına tarihlenen freskleriyle tanınan kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İkvi Kilisesi</span> Gürcistanda bir ortodoks kilisesi

İkvi Yorgi Kilisesi Doğu Gürcistan'ın Şida Kartli bölgesindeki Kaspi belediyesinde konumlanmış bir Gürcü Ortodoks kilisesidir. Yunan haçı planıyla yapılmış olan kilise, 11. yüzyıla tarihlenmektedir. Kilise, ayrıntılı dekoratif dış taş oymaları ve 2011'deki yağışta gördükten sonra restore edilen 12-13. yüzyıl freskleriyle bilinmektedir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mğvimevi Manastırı</span>

Mğvimevi Manastırı, Batı Gürcistan'ın İmereti bölgesindeki Çiatura kentinin yakınlarında konumlanmış, kısmen kayaya oyulmuş bir Gürcü Ortodoks manastırıdır. Meryem'in doğuşunu adanmış olan kilise, 13. yüzyılda kalma iki nefli bir bazilikadır. Kompleks ayrıca küçük bir kilise, çan kulesi ve bir savunma duvarı içermektedir. Manastır günümüzde rahibe manastırı olarak kullanılmaktadır. Kilisenin dışını birçok mimari heykel süslemektedir. Mğvimevi kompleksi, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İenaşi Kilisesi</span> Gürcistanda Orta Çağ Ortodoks kilisesi

İenaşi Peygamber Yunus Kilisesi ya da ayrıca bilinen adıyla İan'ın Kilisesi, Kuzeybatı Gürcistan'ın dağlık Yukarı Svaneti bölgesinde yer alan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks kilisesidir. Günümüzde ise Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesine bağlı Mestia belediyesinde konumlanmıştır. Kilise, 12 ve 14. yüzyıllar arasındaki bir tarihte inşa edilmiştir, ancak binanın ana nefinin doğusundaki apsiste sonlanan yarı-açık koridor (çevredalız), daha önceki dönemde yapılmış Gürcü kiliselerindeki çevredalıza benzemektedir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Laşthveri Kilisesi</span>

Laşthveri Başmelek Kilisesi ya da bilinen diğer adıyla Taringzel Kilisesi, Kuzeybatı Gürcistan'ın dağlık Yukarı Svaneti bölgesinde yer alan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks kilisesidir. Günümüzde ise Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesine bağlı Mestia belediyesinde konumlanmıştır. Mimari olarak dikkat çekici olmayan salon kilisesinin en belirgin özelliği, 14 ve 15. yüzyıla tarihlenen, hem iç hem de dış duvarlara boyanmış bir dizi fresktir. Portreler ve dini sahnelerin yanı sıra, fresklerde Amiran ve Darecaniani'nin destansı aşk hikâyesinin ender görülen bölümleri de tasvir edilmiştir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Matshvarişi Kurtarıcı İsa Kilisesi</span>

Matshvarişi Kurtarıcı İsa Kilisesi, ayrıca bilinen adıyla Matshvar Kilisesi, Kuzeybatı Gürcistan'ın dağlık Yukarı Svaneti bölgesinde yer alan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks kilisesidir. Günümüzde ise Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesine bağlı Mestia belediyesinde konumlanmıştır. 1140 yılında Mikail Maglakeli tarafından fresklerle bezenmiş olan yapı, basit bir salon kilisesidir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Uşguli Meryem Ana Kilisesi</span>

Uşguli Meryem Ana Kilisesi, yaygın olarak bilinen adıylaa Uşguli Lamarya Kilisesi, Kuzeybatı Gürcistan'ın dağlık Yukarı Svaneti bölgesinde yer alan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks kilisesidir. Günümüzde ise Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesine bağlı Mestia belediyesinde konumlanmıştır. Yapı, çıkıntılı apsisi ve çervedalızı olan basit bir salon kilisesidir. İç kısım, hasar görmüş iki Orta Çağ fresk tabakası içermektedir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lagurka</span>

Kala Aziz Cyricus ve Julitta Kilisesi, ayrıca yerel olarak bilindiği adıyla Lagurka (ლაგურკა), Gürcistan'ın Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesindeki Mestia Belediyesinde konumlanmış bir Orta Çağ kilisesidir. Kilisenin bulunduğu alan, Lagurka'nın başlıca Hristiyan tapınağı olarak kabul edildiği tarihi, kültürel ve dağlık Yukarı Svaneti bölgesinin bir parçasıdır. Lagurka adı, "Cyricus" adının Svancasından türemiştir. Orta Çağ anıtsal Gürcü sanatının tepe noktalarından olan yapı, 1111-1112'de Tevdore tarafından boyanmış fresklerle bezenmiş bir salon kilisesidir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.