İçeriğe atla

Nakdi kredi

Nakdi krediler belirli bir süre sonunda vade faiziyle birlikte geri alınmak üzere tüzel ve gerçel kişilere bankalar tarafından verilen ödünç paradır. Nakdi kredi kullandırılırken bankalar ilgili komisyon oranına göre komisyon ücreti almanın yanı sıra banka ve müşteri ilişkileri doğrultusunda kendi inisiyatiflerini kullanarak ipotek, çek veya kefalet gibi teminatlar alabilirler.

Nakdi kredi türleri

Nakdi krediler türlerine göre öncelikle tüketici kredileri ve ticari krediler olmak üzere ikiye ayrılır. Ticari krediler firmaların kullandığı krediler olup borçlu cari hesap, spot kredi, dövize endeksli kredi (dek), işletme kredileri, altın kredisi, döviz kredisi, iskonto kredisi, eximbank kredisi, prefinansman kredisi ve kredili mevduat hesabı olarak sınıflandırılır.

Ticari krediler

  • Borçlu cari hesap: Borçlu cari hesap, likidite sıkıntısına düşen firmaların kısa süreli nakit ihtiyacının karşılanması amacıyla belirlenen limit dahilinde firmalara para çekme yetkisi verilmesidir. Firmalar için söz konusu vade 18 ayı geçmemelidir. Bu süre içinde para yatıran ve para çeken firmaların hesapları yıl başından itibaren her üç ayda bir kontrol edilerek piyasa faiz oranına göre faiz ücreti tahsil edilir. Bu krediler genellikle müşteri çek ve senedi teminat alınarak kullandırıldığından bu krediye senet mukabili ya da senet karşılığı da denir.
  • Spot kredi: Spot kredi, firmaların kısa süreli nakit ihtiyaçlarını karşılamak için aldığı, vadesi geldiğinde tek seferde ödemesi mümkün olan kredilerdir. Spot kredilerde firmalar istese de vadesi dolmadan ara ödeme yapamaz. Spot krediler vade tarihi geldiğinde kredi alınırken belirlenen anapara ve faiz tutarının tamamını ödeyerek krediyi kapatır.
  • Dövize endeksli kredi: Bankalar ellerindeki dövize göre TL fazlasını dengelemek için tüzel ve gerçek kişilere döviz kuruna endeksli TL kredi verirler. Bankaların amacı vade zamanı geldiğinde firmadan faiz oranının yanı sıra kur farkından kaynaklanan gelir artışı tahsil etmektir. Ancak yerli para yabancı para karşısında değer kaybettiğinde (kur arttığında) bankalar kar ederken, yerli para değerlendiğinde (kur azaldığında) bankalar bu işlemden zarar eder.
  • İşletme kredileri: Ticari faaliyette bulunan gerçek veya tüzel kişilerin faaliyetlerini sürdürecekleri veya kendi bünyelerine katacakları büro, dükkân, mağaza, depo gibi gayrimenkullerin alımını finanse etmek amacıyla kullanılır.
  • Altın kredisi: Altın işleyen firmalara hammadde ihtiyacının karşılanması için kullandırılan kredilerdir. Kredi mutlaka altın cinsinden kullandırılır ancak geri ödemesi altın, döviz ve yerli para cinsinden yapılabilir.
  • Döviz kredisi: Döviz kredileri ülkeye döviz kazandıracak ihracat gibi işlerin teşvik edilmesi amacıyla kullandırılır. İşleyişi borçlu cari hesap kredisine benzer ve kullandığı nakde karşılık firmadan her çeyrekte faiz tahsil edilmesine dayanır. Ülkeye döviz girişini teşvik etmek için döviz kredilerinin vergi, komisyon ve faiz oranları diğer kredilere göre daha avantajlıdır.
  • İskonto kredisi: İskonto kredisi, bankaların tüzel ve gerçek kişilerden vadesi gelmemiş ticari senetleri satın alarak, vade tarihine kadar faiz uygulaması ve senedin vadesi geldiği zaman faizin senet tutarından düşülerek müşteriye ödenmesidir. Vade sonunda bankanın kazancı komisyon ve faiz gelirleridir.
  • Eximbank kredisi: Türk Eximbank'ın ihracatın geliştirilmesi amacıyla doğrudan ya da bankalar aracılığıyla firmalara kullandırdığı kredilerdir. Eximbank kredileri vergi, harç ve Kaynak Kullanımı Destekleme Fonu (KKDF) kesintilerinden muaf olduğu için Türk menşeli malların ihracatı zorunluluğu vardır.
  • Prefinansman kredisi: Prefinansman kredileri firmaların ihracat yapmak için yurt dışı finansal kaynaklardan bizzat bulduğu, yurt içi bankaların da işleme aracılık ettikleri kredilerdir. Bu işlem sırasında eğer yerli banka yabancı bankaya firma adına garanti veya kefalet verirse bu da banka için bir gayrinakdi kredidir.
  • Kredili mevduat hesabı: Bir kişinin mevduat hesabının eksi bakiyeye düşmesine izin vererek ona kredi kullandırma işlemidir. Çalışması vadesiz mevduat hesabı gibidir ancak bakiye pozitifken mevduat, negatifken kredi adını alır. Hesaba yeni para yatırıldığında eksi bakiye tamamlanır ve faiz ücreti tahsil edilir.

Tüketici kredisi

Gerçek kişilerin (bireylerin) ticari amaç dışında mal ve hizmet alımlarının finansmanına yönelik olarak, genellikle bir defada kullandırılan ve başlangıçta belirlenen faiz oranlarına göre geri ödenen kredidir. Tüketici kredisi buzdolabı, çamaşır makinası, mobilya, elektrikli ev aletleri gibi dayanıklı tüketim malları veya tatil, eğitim, konut onarımı, sağlık, düğün gibi hizmete yönelik harcamalara ya da otomobil, konut alımı gibi menkul veya gayrimenkul bir malın satın alınması amacıyla kullandırılır. Tüketici kredisi, tüketiciye gelecekte elde edecekleri geliri önceden kullanma, peşin para ile alışverişin avantajlarından faydalanma imkânı sağlar. Yararlanabilecek kişilere verilen tüketici kredisinden; 18 yaşını doldurmuş, medeni haklarını kullanma ehliyetine sahip, düzenli gelir sahibi olan gerçek kişiler yararlanabilirler. Satın alınacak mal ve hizmetlerin karşılığında bankalar tarafından kullandırılan kredi, doğrudan nakit olarak müşteriye ödenebileceği gibi satıcı firmayla anlaşma sağlandığı takdirde fatura karşılığı doğrudan satıcıya da ödenebilir. Tüketici kredileri genellikle bir sınırlamaya tabidir. Bankaya, müşterilere ve kullanılacak alana göre farklılıklar gösterebilir. Her bankada farklı olmakla birlikte tüketici kredilerinin vadeleri 1 ay ile 36 ay arasında değişmektedir. Alınan mal veya hizmetin niteliğine göre çeşitli vade uygulamaları vardır. Örneğin dayanıklı tüketim mallarının alımında vade azami 12-18 ay olduğu halde otomobil alımında 36 aya kadar vade tanınabilmektedir. Bankalar, tüketicinin bilgilendirilebilmesi amacıyla kredi talep eden müşterilerine aşağıdaki konularda, broşür, bilgi formu, başvuru formu, sözleşme aracılığı ve karşılıklı görüşmelerle bilgi verir. Tüketici kredisi almak için yapılan başvurularda, genellikle bir form doldurulmakta, bu formda, kimlik bilgileri, iş ve meslek bilgileri, kredi değerlemesine esas oluşturacak aylık geliri, sahip olunan menkul ve gayrimenkuller ve varsa zorunlu ödemeleri ile ödeme gücünü gösterir diğer bilgiler yer almaktadır. Başvurulan bankanın ilgili birimine gelen bu form kredi değerleme yöntemlerine göre analiz edilip, başvuru sahibinin kredi değerliliği ölçülerek verilecek kredi miktarı saptanmaktadır. Kredi talebinde bulunan kişi ile müşterek borçlu ve müteselsil kefil/kefillerden; başvuru formu, kimlik belgesi fotokopisi (kimlik belgesi veya sürücü belgesi asıllarıyla birlikte önlü arkalı fotokopileri), ücretlilerden son aya ait maaş bordrolarının fotokopisi ile maaşları üzerinde haciz olmadığını gösterir, çalışılan işyeri tarafından onaylanmış, yeni tarihli belge, serbest meslek erbabı olmaları halinde kayıtlı oldukları oda üyelik belgesi ve vergi levhası fotokopisi, emekli olmaları halinde varsa maaş bordrosu ya da emekli cüzdanı ikametgâh belgesi istenir. Başvuru formunda gayrimenkul sahibi olduğunu bildirenlerden tapu fotokopisi istenir. Müşterinin talebi halinde banka ile müşteri arasında imzalanan kredi sözleşmesi veya müşterinin imzaladığı taahhütnamenin bir fotokopisi müşteriye verilir. Tüketici kredisi sözleşmesi veya taahhütnamesinde aşağıdaki hususların bulunması gerekir. Kredi talebinin kabul edilmesiyle birlikte müşteriye ödeme planı verilir. Ödeme planında, her dönemde ödenmesi gereken anapara, faiz, fon ve vergi belirtilir. Faiz oranı değişikliğinde yeni ödeme planı, değişikliğin ilan tarihini takip eden ilk taksit döneminden geçerlidir. Tüketici kredilerinde ödenecek taksitlerin miktarının belirlenmesinde genellikle azalan bakiyeler üzerinden faiz hesaplaması yöntemi kullanılır. Bu yönteme göre aynı devre ve aynı faiz oranı esas alınarak ödenecek taksitler aşağıdaki formül yardımıyla hesap edilmektedir.

İhtiyaç kredisi

İhtiyaç Kredisi; bankalar tarafından Tüketici ve Bireysel krediler kapsamında evlilik, ev eşyası, tatil ve diğer gereksinimlerin karşılanması için herhangi bir teminat istenmeden kullandırılan kredi ürünüdür. Bu Krediler birçok ihtiyaca hitap ettiği gibi, bireysel kullanım amacı ile verilebilir. Yani herhangi bir bahane sunmadan Bireysel İhtiyaç Kredisi talep edilebilir. İhtiyaç kredilerinde sunulabilen en yüksek vade Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından 60 ay olarak belirlenmiştir.[1]

İhtiyaç kredilerinde belgelenebilir gelirin genellikle 12 ile 15 katı aralığında veya aylık gelirin en fazla yarısının aylık kredi taksit tutarı olarak belirlendiği oranda hesaplama yapılarak çekilebilecek kredi tutarı belirlenir.[2]

18-80 yaş aralığındaki kredi kullanmasına engel olmayan her birey ihtiyaç kredisi talebinde bulunabilir. Kredi başvurusunda bulunan kişinin mesleği, gelir durumu, bireysel kredi notu ve sigortalılık durumu kredi kararını ve faiz oranını etkileyen en önemli faktörler arasındadır. Kişinin Kredi Notuna bakılırken, tüm Kredi Kartı bilgileri ve almış olduğu diğer bankacılık hizmetleri dikkate alınır.

İhtiyaç kredisi türleri şunlardır:

  • İpotekli ihtiyaç kredisi
  • Borç kapatma kredisi
  • Öğrenci kredisi
  • Evlilik kredisi
  • Alışveriş kredisi
  • Tatil kredisi
  • Sağlık kredisi
  • Tadilat kredisi
  • Bayram kredisi

Kaynakça

  1. ^ "BDDK'dan İhtiyaç kredilerine 60 ay vade" 18 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. CNN Türk. 7 Şubat 2019. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
  2. ^ "İhtiyaç Kredilerinde Bilinmesi Gerekenler" 18 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Hesapkurdu.com. 27 Aralık 2019. Erişim tarihi: 10 Şubat 2020.

Kredi İşlemleri Yönetmeliği 22 Mayıs 2021[Tarih uyuşmuyor] tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Banka</span> finansal etkinlikte bulunan kurum

Banka, faizle para alınıp verilebilen, kredi, iskonto, kambiyo işlemleri yapan, kasalarında para, değerli belge, eşya saklayan ve bunun dışındaki diğer ticari, finansal ve ekonomik etkinliklerde bulunan kuruluşlara denir. En yaygın üçüncül sektörlerden biridir. Banka sözcüğü İtalyanca banca sözcüğünden Türkçeye geçmiştir. Para bozma gişesi, para bozma yeri anlamına gelir. Kredilendirme faaliyetleri doğrudan banka tarafından veya sermaye piyasaları aracılığıyla dolaylı olarak da yapılabilir. Bankalar genellikle uluslararası bir dizi sermaye standardı olan Basel Anlaşmalarına dayanan asgari sermaye gereksinimine tabidir. Bankalar bir ülkenin finansal sistem ve ekonomisinde önemli bir rol oynadıklarından, yargı alanlarının çoğu bankalar üzerinde yüksek derecede düzenleme uygulamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Döviz kuru</span> bir birim ülke parasının diğer bir ülke parası cinsinden fiyatına, değerine denir

Döviz yabancı ülkeler tarafından kullanılan para birimidir. Döviz kuru ise bir birim ülke parasının diğer bir ülke parası cinsinden fiyatına, değerine denir. Bu kavram iki taraflı bir ilişkiyi içerir, bu yüzden iki taraflı (nominal) döviz kuru olarak da adlandırılır.

Mevduat, bankalara ve benzeri kredi kurumlarına istenildiğinde ya da belli bir vade ya da ihbar süresi sonunda çekilmek üzere yatırılan paraya denir. Mevduatın izlendiği hesaplara yerine veya türüne göre, "mevduat hesapları", "alacaklı câri hesaplar", "küçük câri hesaplar" gibi adlar verilmektedir. Aynı zamanda "altın vadeli hesabı" gibi hesaplar da bulunmaktadır. Mevduat hesapları banka için borç olduğundan, pasifte gösterilir.

<span class="mw-page-title-main">Döviz</span> mal veya hizmetler için genel olarak kabul edilen takas aracı

Döviz, dar anlamda yabancı parayı temsil eden belgeler. Türkçede yabancı ülkelerin paralarına da döviz denmektedir. Herhangi bir ülkenin parasının, başka bir ülkenin parasına dönüştürülmesiyle ilgili işlemlere de döviz işlemi veya kambiyo işlemi denir. Döviz kelimesi Türkçeye Fransızcadaki deviseden geçmiştir. Genel olarak döviz dendiğinde milletlerarası ödemelerde kullanılan ödeme araçlarının tamamı ifade edilir.

Moratoryum veya erteletim; borçlanıcının, ödeme gücünü yitirmesi nedeniyle borçlarının tümünü veya bir bölümü için ödeme zorunluluğunun geri bırakılmasıdır.

REPO ; kısa dönemli bir menkul kıymetin belirli bir dönem sonunda ilk satıcısı tarafından geri alınmasını öngören bir satış işlemidir. Repoları diğer para piyasası araçlarından ayıran en belirgin özellik, bir menkul kıymetin gerçek vadesinin alıcı ve satıcının ihtiyaçlarını karşılamak için kısaltılmasıdır. Repo işlemlerine konu olabilecek menkul kıymetler şunlardır; devlet tahvilleri, hazine bonoları, banka bonoları ve banka garantili bonolar ile piyasada veya borsada işlem gören diğer borçlanma senetleri. Uygulamada, menkul kıymetler, müşteriye teslim edilmeyip bloke hesaplarda depo edilmektedir. Hazine bonosu veya devlet tahvilinin teslimi yerine, bir makbuz düzenlenir. Müşteri repo vadesi dolduğunda makbuzu iade edip, tutar kendisine nakden ödenir. Repo işlemi yapılırken vade sonundaki fiyatın saptanması için iki yöntem uygulanabilir:

  1. Bugünkü satış fiyatına repo vadesine kadar faizin eklenmesiyle,
  2. Günün koşulları dikkate alınarak, repo vadesinde hazine bonosunun fiyatının tahmini yapılarak.

Mortgage, Türkçe anlam karşılıklarında; Tutsat, tutulu satış, ipotekli satış, rehinli satış ya da mortgage bir malın kendisinin güvence olarak gösterilerek, ödünç alınan parayla satın alınması anlamına gelen iktisadi terimdir.

<span class="mw-page-title-main">Finans</span> Akademik disiplin

Finans, para, döviz ve sermaye varlıklarının incelenmesi ve disiplinidir. Mal ve hizmetlerin üretimi, dağıtımı ve tüketiminin incelenmesi olan ekonomi ile ilgilidir ancak ondan farklıdır. Kapsama dayalı olarak Finansal sistemlerde finansal faaliyetlere ilişkin disiplin, kişisel, kurumsal ve kamu finansmanı olarak ayrılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Spot piyasa</span>

Spot piyasa, ticari bir ürünü toptancısından veresiye aldıktan sonra değerinden daha aşağı bir fiyatla pazarda peşin olarak satma. Her ürünün spot piyasası vardır.

<span class="mw-page-title-main">Para piyasası</span> kısa vadeli fon arz ve talebinin karşılaştığı piyasa

Para piyasası, 1 yıldan kısa vadeli fon arz ve talebinin karşılandığı finansal piyasa türü. Para piyasalarındaki fonlar genellikle şirketlerin nakit, nakit benzeri veya nakde çevrilebilen dönen varlıklarını finanse etmek için kullanılır.

Faktoring, firmaların mal ve hizmet satışlarından doğmuş veya doğacak vadeli, fatura veya fatura yerine geçen bir belgeye dayanan alacakların faktoring şirketi tarafından temlik alınması yoluyla, finansman, garanti ve tahsilat hizmetlerinin sunulduğu bir finansal üründür.

<span class="mw-page-title-main">Kredi kartı</span>

Kredi kartı, bankaların ve bazı finans kuruluşlarının müşterilerine verdiği, anlaşmalı POS cihazı bulunan alışveriş noktalarında ödeme amaçlı veya banka ATM'lerinden nakit avans çekmek amaçlı kullanılabilen, yapılan harcamaların aylık olarak bankaya tek seferde ya da taksitlerle ödenmek zorunda olunduğu, nakit paraya alternatif bir ödeme aracıdır. İki kredi kartı grubu vardır: tüketici kredi kartları ve ticari kredi kartları. Kartların çoğu plastiktir, ancak bazıları metal kartlardır. Birkaç değerli taş kaplı metal karttır. Kredi kartlarına alternatifler arasında banka kartları, mobil ödemeler, dijital cüzdanlar, temassız kart'lar, kripto para birimleri, elden ödeme, banka havaleleri ve hemen al, sonra öde sayılabilir.

<span class="mw-page-title-main">Kredi</span> ekonomi terimi

Kredi, bir tarafın diğer tarafa para veya kaynak sağlamasına izin veren ve ikinci tarafın birinci tarafa hemen geri ödeme yapmadığı borç ve güvendir. Bir kimseye belirli bir süre sonra geri almak kaydıyla satın alma gücü sağlanması veya bu gücün devredilmesi olarak tanımlanır. Bu sözü edilen nakdi kredi tanımıdır. Ancak bankalar bir tüzel ya da gerçek kişi lehine garanti ve kefalet vererek de kredilendirme yapabilir. Buna da gayrinakdi kredi denir.

<span class="mw-page-title-main">Vadesiz mevduat</span> faiz getirmeyen banka hesaplarındaki para

Vadesiz mevduat, faiz getirmeyen banka hesaplarındaki paradır. Anında nakit paraya dönüştürülebilir. Vadesiz mevduat hesabının amacı nakit para kullanılmadan banka hesapları ve kişiler arasında ödeme akışları gerçekleştirmektir.

<span class="mw-page-title-main">İslami bankacılık</span>

İslami bankacılık olarak adlandırılan sistem, aktivitelerini şeriatı esas alarak belirlemektedir. Şeriat, ödünç verilen paradan para kazanmayı yasaklamaktadır.

Türev, temel olan asıl değerin fiyat araçlarına bağlı olması anlamına gelir. Hakların garanti altına alındığı, bir malın sabit bir fiyattan satın alınması ya da satılmasını sağlayan ticari anlaşmadır. Esas olan mal asıl değer olarak da tanımlanır. Asıl değer; menkul kıymetler, pazar (piyasa) bağlantılı referans büyüklükleri, diğer ticaret maddeleri olabilir; fakat ekonomik olmayan miktar da hava türevleri olabilir. Türevler fiyat değişimlerinin risklerine karşı güvenliği ve asıl değerlerin fiyat gelişimindeki spekülasyonu mümkün kılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Mevduat hesabı</span>

Mevduat hesabı, tasarruf mevduatı, işlem hesabı veya hesap sahibince para yatırılmasına ve çekilmesine izin veren başka herhangi bir banka hesabı türüne ilişkindir. Bu işlemler banka defterlerine kaydedilmekte ve oluşan bakiye banka için bir yükümlülük olarak kaydedilmekte ve bankanın müşteriye ödemesi gereken tutarı temsil etmektedir. Bazı bankalar, bu hizmet için bir ücret talep edebilirken, bazıları yatırılan fonlar üzerine müşteri faizini ödeyebilir.

<span class="mw-page-title-main">Banka yığılması</span>

Banka yığılması, bir bankadan aynı anda birçok kişi para çekmeye çalışırsa oluşur. Diğer bir deyişle,kısmi rezerv bankacılık sisteminde, çok sayıda müşteri aynı anda bir finansal kuruluşla mevduat hesaplarından nakit çektiği için finans kurumu temerrüt eder veya olabilir; nakit tutar veya devlet tahvili, kıymetli maden veya değerli taş gibi diğer varlıklara aktarırlar. Başka bir kuruma para transfer ettiklerinde, bu bir sermaye uçuşu olarak nitelendirilebilir. Bir banka yığılması, kendiliğinden ivme kazanır: daha fazla insan nakit çektikçe, temerrüt olasılığı artar ve daha fazla para çekilmesini tetikler. Bu, bankayı nakit tükenene kadar istikrarsızlaştırabilir ve böylece ani iflasla karşı karşıya kalabilir. Bir banka koşusuyla mücadele etmek için, bir banka diğer önlemlerin yanı sıra her müşterinin ne kadar para çekebileceğini, para çekme işlemlerini tamamen askıya alabileceğini veya derhal diğer bankalardan veya merkez bankasından daha fazla nakit kazanabileceğini sınırlayabilir.

Para ekonomisi, bir ekonomik sistemde bir ekonomide dolaşımdaki paranın genel bir ödeme aracı olarak yönetilmesidir. Paranın karşılığı mal yönetimidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.