İçeriğe atla

Naim Tirali

Naim Şafak Tirali
Doğum25 Aralık 1925(1925-12-25)
Piraziz, Giresun
Ölüm26 Mayıs 2009 (83 yaşında)
İstanbul
MeslekGazeteci, Yazar
MilliyetTürk
Dönem1948 -
Önemli ödülleriBurhan Felek Basın Hizmet Ödüllü
Resmî site

Naim Şafak Tirali (25 Aralık 1925 - 26 Mayıs 2009); yazar, gazeteci ve siyaset adamı.

Giresun doğumludur. İlkokulu Piraziz ve Giresun'da okumuş, orta öğrenimini Galatasaray Lisesi'nde yapmıştır. Öyküler yazmaya henüz lise çağlarında başlayan Naim Tirali'nin ilk öyküsünü 1943 yılında Yeşil Giresun gazetesinde, ilk kitabı Park 1948'de yayınlanmıştır. 1946 yılında Giresun'da Karadeniz Postası gazetesini çıkaran Tirali İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi mezunudur. Hukuk doktorası için Paris'te bir yıl kalıp yurda dönmüştür.

1950'li yıllarda yayımcılıkla da ilgilenen Naim Tirali, Yenilik matbaasını kurmuş ve aynı adlı dergiyi beş yıl boyunca yayımlamıştır. 1956 yılında Vatan gazetesine girmiş, 1962'de Ahmet Emin Yalman'ın sahibi olduğu Vatan gazetesinin tüm hisselerini satın alarak gazete sahibi olarak 1975 yılına kadar Ankara ve İstanbul'da yayınını devam ettirmiştir.[1][2] Tirali, 1960'ta Pulliam davasından (1959 yazı işleri müdürüyken, bir Amerikalı yazarın Adnan Menderes'i eleştiren yazısını yayımlaması nedeniyle 16 ay hapse mahkûm olup) hapse girmiş,[3] 27 Mayıs 1960 ertesinde (100 gün hapis yattıktan sonra[2]) salıverilmiştir. Bu dönemde öykü kitapları Yirmibeş Kuruşa Amerika ve Aşka Kitakse'yi yayımlamıştır. 1977 yılında basın şeref kartı almıştır.

Siyasete de 1950'lerin sonunda giren Tirali, 1957 Genel Seçimlerinde Manisa'dan CHP kontenjan adayı olmuş, fakat seçilememiştir. Aynı partiden 1961 seçimlerinde Giresun milletvekili seçilmiş ve TBMM'de bir dönem bulunmuştur. 1960'lı yıllarda Türkiye Gazete Sahipleri Sendikası İkinci Başkanlığı; milletvekilliği sırasında ise, Dünya Parlamentolar Birliği Türkiye Grubu Başkanlığı ve CHP Meclis Grubu Onur Kurulu Üyeliği yapmıştır.[2]

1980'lerde öykücülüğe geri dönmüş, Piraziz Nere Berlin Nere, Aşk Dediğin ve Çılgınca Şeyler'i yayımlamıştır. 2009'da ölmüştür. Tirali, Türkiye Gazeteciler Cemiyeti'nin verdiği 1997 yılı Burhan Felek Basın Hizmet Ödüllü sahibidir.[4]

Ailesi tarafından her yıl anısına doğum gününde verilmek üzere Naim Tirali Öykü Ödülü düzenlenmektedir.[5]

Yazar kendisi ile yapılan son röportajında şöyle der:[6]

Söylemek istediğim, yapmak istediğim şeylerdir: açık ve samimi yazmak, gönülden yazmak; maddi çıkarlar için kalem oynatmamak,… bu ve buna benzer görüşlerdir. Pek de öyle gençlere şunu bunu söyleyeyim, diye tavsiyelerde bulunmayı sevmem. Herkes kendi görüşüne göre edebiyatını yapar; tarihe kalan kalır, kalmayan kalmaz.

Eserleri

  • Park (Öykü)
  • Yirmibeş Kuruşa Amerika (Öykü)
  • Aşka Kitabe (Öykü)
  • Piraziz Nere Berlin Nere (Öykü)
  • Aşk Dediğin (Öykü)
  • Çılgınca Şeyler (Öykü)
  • İki Şalom Arasında (Gezi Yazıları)
  • Sakıncalı Yazarlardan Sakıncasız Öyküler (Çeviri Seçki)
  • Şapkasını Yiyen Bakan (Gazete Yazıları), Telos yayıncılık, ISBN 9757959200
  • Karanlığa Işık Tutmak (Gazete Yazıları), Yön yayıncılık, ISBN 9757959499

Kaynakça

  1. ^ "Gazeteci Naim Tirali vefat etti". ntvmsnbc.com sitesi. 26 Mayıs 2009. 12 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2011. 
  2. ^ a b c "Naim Şafak Tirali". Naim Şafak Tirali resmi sitesi. 18 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2011. 
  3. ^ Yavuz, Hilmi (3 Haziran 2009). "Naim Tirali için". Zaman gazetesi. 6 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2011. 
  4. ^ "Burhan Felek ödülü kazananlar". Türkiye Gazeteciler Cemiyeti sitesi. 3 Ekim 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2011. 
  5. ^ "Naim Tirali öykü ödülü". fosforlukalem.com sitesi. 2 Eylül 2011. 18 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2011. 
  6. ^ Tepe, Şinasi (5 Haziran 2009). "Naim Tirali: Her kuşağin yazari". Birgün gazetesi. 30 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2011. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<i>Milliyet</i> (gazete) Türkiyede yayımlanan günlük gazete

Milliyet, Demirören Holding'in sahibi olduğu günlük gazetedir.

Yeni Şafak, sosyal muhafazakâr ve İslamcı bir günlük gazete. Yayın hayatının ilk dönemlerinde İslamcı ve liberal yazarların bir arada bulunmasıyla öne çıkan gazetedir. Albayrak Medya Grubu grubu bünyesinde yer alan gazete, 23 Ocak 1995 yılında yayın hayatına başlamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Behçet Çelik</span> Türk yazar

Behçet Çelik, modern Türk yazar.

Necdet Şen, çizgi roman sanatçısı ve yazar. Hızlı Gazeteci karakterinin yaratıcısıdır.

Fatma Karabıyık Barbarosoğlu, hikâyeci, roman yazarı, sosyolog.

<span class="mw-page-title-main">Burhan Felek</span> Türk gazeteci ve yazar

Burhan Felek, Türk gazeteci, spor adamı ve yazardır.

<i>Tan</i> (gazete, 1935) 1935-1945 arasında İstanbulda yayımlanan günlük gazete

Tan, 1926-1935 yılları arasında Milliyet ve 1935-1945 yılları arasında Tan adıyla Türkiye'nin İstanbul ilinde yayımlanan, sloganı "Günlük Siyasi Halk Gazetesi" olan sol eğilimli günlük gazete.

<i>Taraf</i> (gazete) günlük gazete (2007–2016)

Taraf, "Düşünmek taraf olmaktır" sloganıyla 15 Kasım 2007'de Türkiye çapında yayın yaşamına başlayan ulusal günlük gazetedir. Merkezi İstanbul'un Anadolu Yakası'ndaki Kadıköy ilçesinde bulunmaktaydı. Sahibi "Alkım Gazetecilik A. Ş." idi.

Selahattin Duman, Türk gazeteci, köşe yazarı. Annesi Nimet Duman ve babası Dr. Abdullah Duman'dı.

<i>Ustura</i> (dergi, 1969)

Ustura 1969 - 1971 yılları arasında yayınlanmış haftalık mizah dergisidir.

<span class="mw-page-title-main">Burhan Sönmez</span>

Burhan Sönmez, yazar, edebiyatçı, avukat.

<span class="mw-page-title-main">Ruşen Hakkı</span> Türk gazeteci, şair, yazar

Ruşen Hakkı, Türk gazeteci, şair, yazar.

<span class="mw-page-title-main">Aydın Engin</span> Türk yazar

Aydın Engin, Türk gazeteci, oyun yazarı, senarist ve politikacıdır.

Etem Çalışkan,, Türk ressam, grafiker, kaligraf.

<i>Vatan</i> (gazete, 1940)

Vatan, Ahmet Emin Yalman tarafından kurulan ve 1940-1975 yılları arasında yayımlanan Türk gazetesi.

Vahdet, Türkiye'de yayımlanmış ulusal günlük gazete. 2014 ile 2016 yılları arasında faaliyet göstermiştir.

Ali Gümüş, Türk millî sporcu, gazeteci, yazar.

İbrahim Tenekeci, Türk şair.

Yenilik, 15 Aralık 1952 - Aralık 1957 tarihleri arasında çıkan aylık kültür sanat dergisi. Derginin kurucusu ve yöneticisi Naim Tirali idi. 62 sayı olarak çıkan dergi ilk olarak gazete formatında yayımlandı. İlk yılında 8 sayfadan oluşan “Aylık Fikir ve Sanat Gazetesi” ibaresi geçerli oldu. Ocak 1954 sonrasında ise “Aylık Fikir ve Sanat Dergisi” şeklini aldı, sayfa sayısı da artmaya başladı. Derginin logosu mavi bir zemin içinde beyaz bir yazıdan oluşmaktaydı. Dergide kitap ve dergi reklamları dışında banka ve içki reklamları da bazı dönemlerde görüldü. 5 yıllık yayın hayatında satış ücreti 25 kuruştan 50 kuruşa kadar yükselmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tufan Türenç</span>

Tufan Türenç, Türk gazeteci, köşe yazarı.