İçeriğe atla

Nahoragan

Nahoragan, Bizanslı tarihçiler tarafından kaydedilmiş Sasani İmparatorluğu komutanıydı. Mihr-Mihroe'nun ölümünden sonra Lazika'daki savaşların komutanlığını yapmıştır. Nahoragan'ın komutayı ele aldığı dönemde, Bizanslı generaller Lazika kralı II. Gubaz'a suikast düzenlemiş ve Lazlar ile Bizanslılar arasındaki müttefiklik bozulmuştur. Bunu fırsat bilen Nahoragan, Onoguris Kuşatmasını başlatmış ve Arhaiopolis'teki Bizans üssünü yok etmiştir. Nahoragan, MS 556'nın ilkbaharında, Martinus ve Justinus'un bulunduğu Nesus'a 60.000 kişilik orduyla saldırmıştır. Martinus'a önerdiği barış tekliflerinin reddedilmesinden sonra Fasis'i kuşatmış, ancak ağır bir mağlubiyet almıştır.[1] Mağlubiyetten sonra Kutaisi'ye geri çekilmiş ve kısa bir süre sonra Lazika'daki Sasani'lerin komutasını emrindeki Vaphrizes'e devretmiştir. Ardından İberya'daki kışlaklara çekilmiştir.[2]

Bizanslı tarihçileri kaydettiği Yunanca isim Nahoragan (Ναχοραγάν), muhtemelen Orta Farsçada bir unvanı ifade eden naxwaragān[3][4] veya naxwāragān kelimesinden türemiştir.

Kaynakça

  1. ^ Martindale, J. R. (1992). The Prosopography of the Later Roman Empire 2 Part Set: Volume 3, AD 527-641 (İngilizce). Cambridge University Press. s. 846. ISBN 978-0-521-20160-5. 
  2. ^ Rawlinson, George (2018). The Greatest Empires & Civilizations of the Ancient East: Egypt, Babylon, The Kings of Israel and Judah, Assyria, Media, Chaldea, Persia, Parthia & Sasanian Empire (İngilizce). e-artnow. ISBN 978-80-272-4425-6. 
  3. ^ Dodgeon, Michael H.; Lieu, Samuel N. C. (1991). The Roman Eastern Frontier and the Persian Wars Ad 363-628 (İngilizce). Psychology Press. s. 121. ISBN 978-0-415-46530-4. 
  4. ^ Chaumont, M. L. (28 Temmuz 2011). "AGATHIAS". Encyclopaedia Iranica. 17 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Bessas, Bizanslı general. Trakyalı olup aslen Got (Cermen) kökenlidir. I. Justinianus dönemi savaşlarında oynadığı aktif rolle tanınır. Sasani Devleti ile yapılan İberya Savaşı'nda ve Belisarius'un komutası altında katıldığı Gotlar Savaşı'yla ünlenmiştir. Ancak Belisarius'un İtalya'dan çekilmesinin ardından tekrar toplanan Gotlar ile giriştiği mücadeleyi kaybedince 546 yılında Roma düşmüş, Bessas da bu başarısızlığın en büyük sorumlusu olarak görülmüştür. Mahçubiyet içinde Doğu'ya dönen General, ilerleyen yaşına rağmen Lazika Savaşı'nda, komutan olarak görevlendirilmiştir. Petra şehrinin geri almasıyla itibarını kurtarsa da, devamında sergilediği başıboş tavırlar yüzünden Justinianus tarafından görevden alınmış ve Abaskya'ya sürgüne gönderilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Justinus (525 doğumlu general)</span> Bizanslı aristokrat ve general

Flavius Mar. Petrus Theodorus Valentinus Rusticius Boraides Germanus Iustinus ya da kısaca Justinus, Bizanslı bir general ve aristokrattır. Jüstinyen Hanedanı'nın üyesi ve Bizans İmparatoru I. Justinianus'un yeğenidir. 540 yılında son Roma konsüllerinden biri olarak atanan Justinus, Lazika ve Balkanlardaki savaşlarda üst düzey komutan olarak görev yaptı. Bizans'ın Slav ve Sasanilere karşı giriştiği mücadelelerin yanı sıra, Avarlarla yapılan ilk temasları yönetti. İmparator I. Justinianus öldüğünde tahta aday olan Justinus, kuzeni II. Justinus tarafından saf dışı bırakıldı ve sürüldüğü Mısır'da düzenlenen suikast sonucu öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Lazika Savaşı</span> Bizans İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasında yapılmış mücadele

Lazika Savaşı, aynı zamanda Kolhi Savaşı ya da Gürcü tarih yazımında, Egrisi'nin Büyük Savaşı olarak bilinir, Bizans İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasında Lazika'nın antik Gürcistan bölgesinin kontrolü için yapılan mücadeledir. Lazika Savaşı, 541'den 562'ye kadar yirmi yıl boyunca, değişen başarılarla sürdü ve savaşın sona ermesi karşılığında yıllık bir haraç elde eden Persler için bir zaferle sona erdi. Lazika Savaşı, Prokopius ve Agathias'ın eserlerinde ayrıntılı olarak anlatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Opsite</span>

Opsite veya Opsit 6. yüzyılda Bizanslı tarihçi Prokopius'un De Bellis adlı eserinde iki kez geçmesiyle tanınan Lazika kralıdır. Opsite'den, Bizans İmparatorluğu ile Sasani İmparatorluğu arasında yaşanmış, Kafkasya'daki Lazika devletinin kontrolünü ele geçirmek için yapılmış Lazika Savaşı (541–562) ile ilgili bölümde bahsedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">I. Tsate</span>

I. Tsate, Tzathius veya Tzathios Bizans kaynaklarına göre, 521/522 yılından bilinmeyen bir tarihe kadar Lazika'ya hükmeden kraldır. Sasani İmparatorluğu'nun derebeyliği olmayı reddetmiştir ve yardım almak için Bizans İmparatoru I. Justinus'a bağlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Damnaze</span> 6. yüzyılda yaşamış Lazika kralı

Damnaze 6. yüzyılda, Sasani imparatoru I. Kavad ile aynı dönemde yaşamış Lazika kralıydı. Çağdaş tarihçiler, Damnaze'den, Geç Antik Çağ'da yaşamış diğer Lazika kralları gibi, Bizans ile Sasani İmparatorluğu arasında Kafkasya'da geçen çatışmalarda bahsetmiştir.

II. Tsate 556 yılından bilinmeyen bir tarihe kadar Lazika'ya hükmeden kraldır.

II. Gubaz, yaklaşık 541 yılından suikasta uğradığı 555 yılına kadar Lazika'ya hükmeden kraldır. İlk başta Bizans İmparatorluğu'nun vasalı olarak tahta çıktı ancak Bizans makamlarının ağır uygulamaları sonucunda Bizans'ın başlıca rakibi Sasani İmparatorluğu'ndan yardım almaya çalıştı. Lazika Savaşı'nın liderlerinden biriydi. 541'de Sasani ordusunun yardımı ile Bizanslılar, Lazika'dan gönderildi; ancak Sasaniler ülkeyi işgal etti. Bunun üzerine 548'de Bizans'tan yardım isteyen Gubaz, sonraki birkaç yıl boyunca Bizans'ın müttefiki olarak kaldı. İki imparatorluk Lazika'nın kontrolü için savaşırken, Petra Kalesi mücadelenin odak noktası olmuştu. Sonunda Gubaz, savaştan bir sonuç alınamaması üzerine Bizans generalleriyle kavga etti ve sonrasında generaller tarafından öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">Fasis Kuşatması</span>

Lazika Savaşı savaşının bir parçası olan Fasis Kuşatması, 555-556 yıllarında Bizans İmparatorluğu ve Sasani İmparatorluğu arasında gerçekleşmiştir. Farslar, Bizanslıların elindeki Lazika'nın Fasis şehrini kuşatmalarına rağmen ele geçirememişlerdir. Kuşatma ile ilgili bilgilerin çoğunun kaynağı 6. yüzyıl tarihçisi Agathiastır.

Callinicum Muharebesi, Paskalya'da, 19 Nisan 531 Cumartesi günü, Belisarius komutasında Bizans İmparatorluğu ordusu ile Azaritis komutasındaki Sasani süvari kuvveti arasında gerçekleşmiştir. Dara Muharebesi'ndeki yenilgiden sonra Sasanilar, savaşın yönünü döndürmek amacıyla Suriye'yi işgal etmek için harekete geçtiler. Belisarius'un hızlı müdahalesi planı bozdu ve Sasanilerin Pirus tarzı muzaffer oldukları muharebe öncesi Belisarius'un askerleri Sasanileri Suriye'nin sınırına doğru geri ittiler.

Anglon Muharebesi Lazika Savaşı'nın erken döneminde Persarmenia'nın Roma istilası sırasında, I. Hüsrev hükümdarlığında Sasani İmparatorluğu'na karşı, I. Justinianus hükümdarlığında Bizans İmparatorluğu tarafından MS 543'te gerçekleşti.

Coutzes ya da Cutzes I. Justinianus hükümdarlığında Sasani İmparatorluğu'na karşı savaşlarda hizmet etmiş bir Doğu Roma (Bizans) generali.

<span class="mw-page-title-main">Thannuris Muharebesi</span>

Thannuris Muharebesi 528 Yazında, Kuzey Mezopotamya'da Dara yakınlarında Serhas komutasındaki Sasani İmparatorluğu ile Belisarius ve Coutzes komutasındaki Bizans İmparatorluğu kuvvetleri arasında gerçekleşen askeri çatışmadır. Minduous'ta bir kale inşa etmeye çalışırlarken, Bizanslılar Sasani ordusu tarafından mağlup edilmiştir. Belisarius kaçmayı başardı ama Sasaniler binaları yıktı. Zaferlerine rağmen, Persler, Sasani şahı I. Kubâd'ı kızdıracak ağır kayıplara maruz kalmışlardır.

Dara Kuşatması, Bizans-Sasani Savaşı (572-591) sırasında, 573 yılında gerçekleşmiştir. Kuşatma 4 ay sürmüş ve şehrin Sasani İmparatorluğu'nun eline geçmesi ile son bulmuştur. Yukarı Mezopotamya'da önemli bir Bizans kalesinin kaybedildiği haberinin imparator II. Justinus'u çıldırttığı rivayet edilir.

Edessa Kuşatması I. Justinianus hükümdarlığında Bizans İmparatorluğu ile I. Hüsrev hükümdarlığında Sasani İmparatorluğu arasında devam eden Lazika Savaşı'nın ortalarında 544 yılında gerçekleşmiştir. Şehir şiddetli kuşatmaya dayanmıştır. Şehrin dini doğası nedeniyle, çatışmanın sonucuna ilahi bir müdahalenin olduğunu söyleyen bazı Hristiyan söylenceleri doğmuştur.

Petra Kuşatması, Lazika Savaşı sırasında Bessas komutasındaki Bizans kuvvetlerinin Petra'da bulunan Sasani garnizonuna karşı gerçekleşmiştir. Sasani destek kuvvetleri zamanında gelmeyi başaramamış ve Petra uzun bir kuşatmadan sonra düşmüştür. Bu stratejik kalenin bir kez daha Sasaniler tarafından kullanılmayacağından emin olmak için şehrin tahkimatı da kaldırılmıştır.

Lazika Savaşı savaşının bir parçası olan Telephis-Ollaria Muharebesi, 553 yılında Bizans İmparatorluğu ve Sasani İmparatorluğu arasında gerçekleşmiştir.

Angilas Lazika Savaşı'nda (541-562) görülen Bizanslı taksiarhtır. Kendisiyle ilgili bilgilerin Agathias'tır.

Lazika Savaşının bir parçası olan Onoguris Kuşatması, Bizans ve Sasani kuvvetlerinin arasında, MS 554 veya 555 yılında gerçekleşti.

İoannis Tzibus Bizans İmparatoru I. Justinianus'un generallerinden biriydi. Tanınmayan Peter'in yerine Magister militum makamına çıkarılmıştır. Lazika'daki liman şehri Petra'yı kurmuştur. Petra'da, aracı gibi davranarak Lazika'daki ticareti tekelleştirmiştir. Bu durum, Lazika kralı II. Gubaz'ın taraf değiştirmesini tetiklemiştir. İoannis Tzibus, MS 541 yılındaki Petra Kuşatması sırasında, o dönemde Lazika kralı ile ittifak yapan Sasaniler tarafından boynuna saplanan okla öldürülmüştür. Bu olay, Sasaniler ve Bizanslılar arasındaki Lazika Savaşı savaşının başlangıcı olmuştur.