İçeriğe atla

Naciye Tevfik Biren

Naciye Tevfik Biren
Doğum1878
İstanbul
Ölüm1960
İstanbul
Diğer ad(lar)ıNaciye Neyyal
MeslekPortre ressamı
Tanınma nedeniOsmanlı Devleti'nin ilk kadın ressamlarından.
EvlilikMehmet Tevfik Biren
Çocuk(lar)Necile Tevfik, Meliha Tevfik, Güzin Tevfik

Naciye Tevfik Biren (Emine Naciye Tevfik veya Emine Naciye Neyyal Tevfik Biren) (1878 İstanbul - 1960 İstanbul) Türk ressam.

Türkiye'nin ilk kadın ressamlarındandır. Genellikle portre çalışmaları yapmıştır. Eşi Tevfik Bey'in mutasarrıf olarak gittiği Kudüs'te ve sonra valilikte bulunduğu Selanik, Konya, Bursa ve Ankara'da izlenimlerini kaydetmiş ve hatıraları kitap olarak yayımlanmıştır.

Yaşamı

1878 yılında İstanbul'un Çamlıca semtinde doğdu.[1] Osmanlı İmparatorluğu bürokrat ve bilim insanı Mehmet Tevfik Bey (Biren) ile evlendi.[2] Necile, Meliha Zâfir (Yenerden), Güzin adında üç kızı oldu. Necile Tevfik yazar ve kadın hakları aktivisti, Melihe Zafir ressam olmuştur.

Naciye Neyyal Hanım, eşinin valilikleri dolayısıyla Bursa, Konya,Kudüs, Selanik, Ankara ve İstanbul'da yaşadı.[3] . Kudüs'teyken Alman İmparatoru II. Wilhelm ve eşine ev sahipliği yaptı.[4]

İstanbul'da Sanâyi-i Nefîse Mektebi öğretmenlerinden İtalyan ressam Salvatore Valeri'den özel dersler aldı. Bir tanesi kayıp olmak üzere 27 eserinin olduğu bilinmektedir.[5] Kayıp yağlıboya tablonun Sultan Abdülaziz'in torunu Nizamettin Efendi'in tablosudur.[6]

Naciye Tevfik, genellikle portre çalışmalar yapmıştır. Fehime Sultan, Habeş Köle Nadide Bacı, Kudüslü kabile reisi, Franz Liszt, Goethe, Darwin, Herbert Spencer portreleri en başarılı resimlerindendir.[6] Sahilde Çıplaklar adlı bir adet resim denemesi vardır.

Taha Toros'un İlk Kadın Ressamlarımız kitabında Fransızca şiirler yazdığı, Batı müziği paralelinde eserler hazırladığı ve çiçek resimleri yaptığı belirtilir. Ancak aile tarihi hakkında araştırma yapan torunu Fatma Rezzan Hürmen, bu bilgilerin doğru olmadığını belirtmiştir.[6]

Necile Tevfik, yaşlandığında hatıralarını yazmaya yöneldi.[4] 1960 yılında İstanbul'da öldü.

Anıları

Kaleme aldığı anıları torunu Fatma Rezzan Hürmen tarafından derlenmiş ve Mutlakiyet, Meşrutiyet ve Cumhuriyet Hatıraları adı altında kitaplaştırılarak 2004 yılında yayımlanmıştır.[7][8]

Eserleri

Toplam 27 eseri bulunan ressamın bazı eserleri şunlardır;

  • Nizamettin Efendinin (Sultan Abdülaziz torunu) portresi - Kayıp
  • Fehime Sultan (Sultan V.Murat kızı) portresi
  • Habeş köle - Nadide Bacı portresi
  • Kudüslü kabile reisi portresi
  • Franz Liszt portresi
  • Goethe portresi
  • Darwin portresi
  • Herbert Spencer portresi
  • Sahilde çıplaklar
  • II.Wilhelm Ömer Cami'de

Kaynakça

  1. ^ "Kan kırmızısı, kömür karası". birgun.net. 10 Kasım 2007. 13 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mart 2024. 
  2. ^ "Mehmet Tevfik Bey". islamansiklopedisi.org.tr. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2020. 
  3. ^ "Emine Naciye TEYFİK kimdir?". 9 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2020. 
  4. ^ a b "Emine Neyyal Hanım'dan hatıra". birgun.net. 12 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Mart 2024. 
  5. ^ "Yüz Yıldır Gizlenen Ressam" (PDF). Nokta dergisi. 23 Haziran 1991. s. 88. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  6. ^ a b c Bayazoğlu, Ümit (23 Haziran 1991). "Yüz Yıldır Gizlenen Ressam" (PDF). Nokta. s. 90. 24 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Mayıs 2020. 
  7. ^ "Bir Ressamın Anıları". Yeni Şafak. 29 Ağustos 2001. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2020. 
  8. ^ "Ressam Naciye Neyyal'in Mutlakiyet Meşrutiyet ve Cumhuriyet Hatıraları". oktayaras.com. 16 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tevfik Fikret</span> Türk şair, öğretmen, yayıncı

Tevfik Fikret, Osmanlı Türkü şair ve öğretmen. Osmanlı İmparatorluğu'nun dağılma sürecinde Servet-i Fünûn topluluğunun lideri olan Tevfik Fikret, devrimci ve idealist fikirleriyle Mustafa Kemal başta olmak üzere dönemin pek çok aydınını etkiledi. Türk edebiyatının Batılılaşmasında öne çıkan isimlerden birisi oldu. Farsçada "kuş yuvası" anlamına gelen Aşiyan ismini verdiği semt, yaşamının son yıllarını geçirdiği ve eserlerini kaleme aldığı yerdir.

<span class="mw-page-title-main">VI. Mehmed</span> 36. ve son Osmanlı padişahı (1918–1922)

VI. Mehmed veya Mehmed Vahideddin, Osmanlı İmparatorluğu'nun 36. ve son padişahı ve 115. İslam halifesidir. Saltanatı döneminde, Osmanlı Devleti Mondros Mütarekesi'ni imzalayarak I. Dünya Savaşı'ndan yenik ayrıldı. İstanbul'un İşgali yaşandı ve İngilizlerin baskısı üzerine Meclis-i Mebûsan kapatıldı. Anadolu'da kurulan Türkiye Büyük Millet Meclisi ülke yönetiminde egemen olduktan sonra Vahideddin'in idaresi fiilen mümkün olmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Abdülmecid Efendi</span> Osmanlı Hanedanının son halifesi

Abdülmecid Efendi veya II. Abdülmecid, 32. Osmanlı padişahı Abdülaziz’in altı oğlundan biri, Osmanlı hanedanından son İslam halifesi, iki kutsal caminin hizmetkârı, 16 Mayıs 1926 ile 23 Ağustos 1944 yılları arası Osmanlı Hanedan reisi, ressam ve müzisyen. Osmanlı hanedanının tek ressam üyesidir ve döneminin Türk ressamları arasında yer almıştır. Amcasının oğlu Mehmed Vahdettin’in 4 Temmuz 1918’de tahta çıkması üzerine Osmanlı tahtının veliahdı olan Abdülmecid; bu sıfatı 1 Kasım 1922’de saltanat kaldırılıncaya kadar taşıdı. TBMM tarafından 18 Kasım 1922’de halife seçildi. Osmanlı halifeliğine resmen son veren 431 sayılı Kanun'un kabul edildiği 3 Mart 1924 tarihine kadar “halife” unvanını taşıdı. Tarihe “Son Osmanlı Halifesi” olarak geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Gülüstü Hanım</span>

Fatma Gülüstü Hanım, son Osmanlı padişahı Mehmet Vahidettin'in annesi ve Sultan Abdülmecid'in eşlerinden dördüncü ikbaliydi.

<span class="mw-page-title-main">Refi' Cevad Ulunay</span>

Refi' Cevad Ulunay, Türk gazeteci.

Mihri Rasim ya da bilinen ismiyle Mihri Müşfik Hanım, Türk ressam.

<span class="mw-page-title-main">Asker Ressamlar</span> Türk ressam grubu

Asker Ressamlar, Türk resminde bir döneme adını vermiş, askerî okullarda yetişmiş ressamlar grubu. Batı anlayışında Türk resim sanatının temelleri, III Selim döneminde ilk kez resim derslerinin verilmeye başlandığı, 1795'te açılan Mühendishane-i Beri-i Hümâyun'da atıldı.

<span class="mw-page-title-main">Ferik İbrahim Paşa</span> Türk ressam

Ferik İbrahim Paşa ilk Türk ressam.

<span class="mw-page-title-main">Tevfik Ali Çınar</span> Kürt kökenli Türk mühendis, akademisyen ve iş insanı

Tevfik Ali Çınar; Kürt kökenli Türk mühendis, akademisyen, iş insanı ve 1940-1942 yılları arasında Galatasaray Spor Kulübü başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Ali Sami Boyar</span> Osmanlı Türkü ressam

Ali Sami Boyar, Türk ressam ve müzeci.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Tevfik Biren</span> Türk devlet adamı

Mehmet Tevfik Biren ya da Mehmed Tevfik Bey, Osmanlı Devleti'nin son döneminde Nazırlık ve Valilik gibi yüksek düzeylerde görev yapmış bir devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Sabiha Sultan</span> Osmanlı prensesi

Sabiha Sultan veya Rukiye Sabiha Osmanoğlu, son Osmanlı padişahı Sultan Vahdettin’in kızı ve son İslam Halifesi Abdülmecid Efendi'nin gelini.

Ferik Tevfik Paşa Türk asker, ressam. İlk Türk ressamlarındandır. Osmanlı'da Batılı anlamda resim sanatını başlatan öncü isimlerin en başında anılabilecek Ferik Tevfik Paşa sarayda yetişmiştir. "Asker ressamlar" olarak anılan, Ferik İbrahim Paşa, Tevfik Paşa, Servili Ahmet Emin ve Osman Hamdi, Osmanlı'da Batı anlam ve tekniğindeki resim sanatının ilk temsilcileri, bir bakımdan da klasikleri olmuştur.

Salvatore Valeri, İtalyan ressam.

Hasan Hayrettin Çizel, Türk ressam.

Necile Tevfik,, Türk kadın hakları aktivisti, ressam, hikâyeci, çevirmen, senaryo yazarı.

Sebuh Manas (1816-1889), Osmanlı Ermenisi ressam, diplomat. Manas ailesi mensubudur.

<span class="mw-page-title-main">Simon Agopyan</span> Osmanlı Ermenisi ressam (1857-1921)

Simon Agopyan önde gelen Osmanlı Ermenisi manzara ve portre ressamı, öğretmen.

<i>Fatih Sultan Mehmetin Portresi</i>

Fatih Sultan Mehmet'in Portresi, Venedikli ressam Gentile Bellini'nin Osmanlı padişahı II. Mehmed'i tasvir ettiği bir tablodur. Tablo, 1480'de Bellini tarafından diplomatik bir görev için bulunduğu İstanbul'dayken yapılmıştır. 15. yüzyılda Venedik ile Osmanlı İmparatorluğu arasında var olan önemli ekonomik ve diplomatik bağların bir kaydıdır. Bu tablodan önce, Osmanlılar yakın zamanda Konstantinopolis'i fethetmişlerdi. Bu, Venedik Cumhuriyeti'ni 1479'da Fatih Sultan Mehmed'in barış antlaşmasını kabul etmekten başka çaresi olmayan bir duruma soktu. Venedik, Akdeniz'e olan yakınlıkları nedeniyle Konstantinopolis'e ticari bağlarla aktif bir şekilde bağlıydı. Ham ipek, pamuk, tezhipli el yazmaları, kakma metal işleri ve baharatların ithalatı bu barış antlaşması olmasaydı durma noktasına gelirdi. Venedik Cumhuriyeti ile Osmanlı İmparatorluğu arasında bir barış antlaşması imzalandıktan sonra, Sultan II. Mehmed, sarayında bir İtalyan ressamın ikamet edip onun için resim yapmasını istediğine karar verdi ve bu görev İtalyan ressam Gentile Bellini'ye verildi.

Şirvanlı Ahmed Hamdi Efendi, 19. yüzyılda Osmanlı Devleti'nde yaşamış çok yönlü bir devlet ve bilim insanı.