İçeriğe atla

Naadam

2024 Ulan Batur'daki Naadam töreni
Hindistan Başbakanı Narendra Modi Ulan Batur'daki Naadam'da

Naadam (Moğolca:Наадам), Naɣadum, Moğolistan'da geleneksel bir festivaldir. Festival aynı zamanda yerel olarak "eriin gurvan naadam" (эрийн гурван наадам), "erkeklerin üç oyunu" olarak da adlandırılır. Oyunlar Moğol güreşi, at yarışı ve okçuluktur ve yaz boyunca ülke çapında yapılır. Kadınlar okçuluğa ve kızları at yarışı oyunlarına katılır, ancak Moğol güreşine katılmazlar.

2010 yılında Naadam, UNESCO İnsanlığın Somut Olmayan Kültürel Mirasının Temsilci Listesine yazılmıştır.[1][2][3]

Genel bakış

Naadam, Moğollar arasında en çok izlenen festivaldir ve yüzyıllardır bir şekilde var olduğuna inanılmaktadır. Askeri geçit törenleri ve okçuluk, binicilik ve güreş gibi spor müsabakaları, düğünler veya manevi toplantılar da dahil olmak üzere çeşitli vesilelerle kutlanan aktivitelerden kaynaklanmaktadır. Daha sonra askerleri savaş için eğitmenin bir yolu olarak hizmet etti ve Moğolların göçebe yaşam tarzıyla da bağlantılıydı. Moğollar, tatile başlamak için uzun bir şarkı ve ardından bir Biyelgee dansı içeren yazılı olmayan tatil kurallarını uygularlar. Spor Stadyumu çevresinde at sütünden (airag) yapılmış özel bir içecekle birlikte geleneksel yemekler veya Khuushuur servis edilmektedir. Üç güreş, at yarışı ve okçuluk oyunu 13. yüzyıl Moğollarının Gizli Tarihi kitabında da bulunmaktadır. Qing hanedanının yönetimi sırasında, Naadam resmi olarak düzenlenen bir festival haline geldi. Günümüzde, Moğolistan'ın Qing hanedanından bağımsızlığını ilan ettiği ve Moğol Devlet Bayrak Günü ile çakıştığı 1921 Devrimi'ni resmi olarak anmaktadır. Naadam ayrıca yeni devletin başarılarını da kutlamaktadır.[4] Sovyetler Birliği]]'nin Komünist etkisi altında 1930'larda laikleşene kadar Budist / şaman tatili olarak kutlanmıştır.

En büyük festival (Ulusal Naadam), Moğolistan'ın başkenti Ulan Batur'da 11-13 Temmuz tarihleri arasında Ulusal Spor Stadyumu'nda düzenlenen Ulusal Tatil sırasında gerçekleşir. Dansçılar, sporcular, at binicileri ve müzisyenlerin yer aldığı ayrıntılı bir tanıtım töreni ile başlar. Törenden sonra yarışmalar başlar. Yarışmacılar çoğunlukla ata biner. Naadam ayrıca Temmuz ve Ağustos aylarında Moğolistan ve İç Moğolistan'ın farklı bölgelerinde kutlanmaktadır. Naadam Tuva Cumhuriyeti'nde 15 Ağustos'ta kutlanır.

Cengiz Han'ın Moğolların dokuz kabilesini temsil eden dokuz at kuyruğu, Naadam şenliklerini açmak için Sukhbaatar Meydanı'ndan Stadyum'a halen törenle taşınmaktadır. Açılış ve kapanış törenlerinde, monte edilmiş süvari, atletler ve keşişlerin etkileyici geçitleri vardır.

Kaynakça

  1. ^ "Airag". 21 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2018. 
  2. ^ "the khuushuur". mongolfood.info. 27 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2018. 
  3. ^ "the biyelgee". 23 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Şubat 2018. 
  4. ^ Atwood Christopher Pratt, 1964-Encyclopedia of Mongolia and the Mongol Empire, Facts On File, Ink

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Boğa güreşi</span>

Boğa güreşi, iki boğanın çeşitli amaçlarla güreştirilmesini ya da matador adı verilen bir insanın boğayı gittikçe yorup öldürmesini esas alan eğlence ve yarışma biçimi.

<span class="mw-page-title-main">Moğolistan</span> Doğu ve Orta Asyada yer alan karasal bir ülke, devlet

Moğolistan, Doğu ve Orta Asya'da bulunan denize kıyısı olmayan bir ülkedir. Ülke toprakları tarihî Dış Moğolistan bölgesine denk düşer. Kuzeyde Rusya; güney, doğu ve batısında Çin'e bağlı İç Moğolistan ile Sincan Uygur Özerk Bölgesi vardır. Moğolistan'ın Kazakistan'a sınırı olmamasına rağmen ülkenin en batısı Kazakistan'ın doğu ucuna 37 kilometre uzaklıktadır. Ayrıca Kazakistan'dan sonra denize kıyısı olmayan en büyük ikinci ülkedir. Yüzölçümü 1.564.116 kilometre kare, nüfusu 3,3 milyon civarı olan Moğolistan, en geniş on dokuzuncu ülke ve en seyrek nüfuslu ülkedir. Ülke çok az ekilebilir toprağa sahiptir. Topraklarının çoğu bozkırdır. Kuzey ve batıda dağlar ve güneyde Gobi Çölü bulunur. Ulan Batur, ülkenin başkentidir ve yaklaşık olarak ülke nüfusun %38'ine ev sahipliği yapar. Ayrıca dünyanın en soğuk başkentlerinden biridir. Moğolistan yarı başkanlık sistemi ile yönetilen cumhuriyettir.

<span class="mw-page-title-main">Moğollar</span> Doğu Asyada yaşayan etnik halk ya da etnik grup

Moğollar, Doğu ve Orta Asya kavimlerindendir. Asıl yurtları olan Moğolistan'ın ve Moğolistan devleti ile sınır paylaşan, fakat Çin'e bağlı olan İç Moğolistan bölgesinin yerli halkıdırlar.

<span class="mw-page-title-main">Güreş</span> Boğma türü tekniklerini içeren dövüş sporu formu

Güreş, uygulayıcılarının birbirlerine vurmaksızın rakiplerini yenmeye çalıştıkları bir dövüş sporu türü. Güreş tarihteki en eski sporlardan biridir ve zamanla farklı stil ve formları geliştirilmiştir. Güreş genellikle dövüş sanatları arasında değerlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">1908 Yaz Olimpiyatları</span>

1908 Yaz Olimpiyatları ya da resmî adıyla IV. Olimpiyat Oyunları, 1908 yılında Büyük Britanya'nın başkenti Londra'da düzenlenmiş uluslararası çok sporlu etkinlik. Aslında Uluslararası Olimpiyat Komitesi tarafından 1904 yılında oyunların Roma'da düzenlenmesi kararlaştırılmıştı, fakat 7 Nisan 1906'da gerçekleşen Vezüv Yanardağı'nın patlamasının yarattığı felaket, İtalya'nın olimpiyatlar için ayırdığı fonu felaket bölgelerine aktarmasına ve akabinde İtalya'nın ev sahipliğini kaybetmesine yol açtı.

<span class="mw-page-title-main">2004 Yaz Olimpiyatları</span> Atinada 2004te gerçekleştirilen çok sporlu etkinlik

2004 Yaz Olimpiyat Oyunları, 13 - 29 Ağustos 2004 tarihleri arasında Yunanistan'ın başkenti Atina'da gerçekleştirilen çok sporlu etkinlik. Bu oyunlara 201 ülkeden toplam 10.625 sporcu müsabakalara katılmış, 28 farklı spor dalında 301 yarışma gerçekleştirilmiştir. Hem antik hem de ilk modern olimpiyat oyunlarına ev sahipliği yapmış olan Yunanistan'da düzenlenen 2004 Yaz Olimpiyatları'nın mottosu "Evine Hoşgeldin" idi.

<span class="mw-page-title-main">2000 Yaz Olimpiyatları</span> Sidneyde düzenlenen 27. Olimpiyat Oyunları

2000 Yaz Olimpiyatları ya da diğer bir adıyla Yeni Milenyum Oyunları, modern olimpiyat tarihinin 27.Olimpiyat Oyunlarıdır. Bu Olimpiyatlar 2000 yılında Avustralya'nın Sidney kentinde gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Huhhot</span>

Huhhot veya Hohhot, hem de Huhehot, Çin'e bağlı İç Moğolistan Özerk Bölgesi'nin başkentidir. Günümüzde "Çin'in Süt Deposu" olarak bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Ovo</span> Moğol kültüründe kullanılan, taştan veya tahtadan yapılmış tepecikler

Ovo, Moğol ve Altay halk inancında ve şamanizinde genellikle kayalardan, taşlardan ya da ahşaptan yapılmış bir tür küçük yığma tepe ve saygı alanıdır. Ovoğ veya Obo (Öbö) da denir.

<span class="mw-page-title-main">Lillie Bridge</span>

Lillie Bridge Grounds, 1867 yılında kurulduğu tahmin edilen Londra'daki günümüzdeki Stamford Bridge Stadyumu yakınlarında bulunan spor sahasıdır. Lillie Bridge sahası Stamford Bridge Stadyumu'nun açılmasıyla ve 18 Eylül 1887'deki kargaşada saha ve tribünün hasar görmesi ile daha az kullanılmaya başlamış; son olarak 1888'de tamamen kapatılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">1921 Moğol Devrimi</span>

1921 Moğol Devrimi, Moğolistan'da gerçekleşmiş komünist devrimdir. Devrim sonucunda Moğolistan Çin'den bağımsızlığını kazanarak Moğolistan Halk Cumhuriyeti ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Moğolistan Demokratik Devrimi</span>

Moğolistan Demokratik Devrimi, 1990 yılında Moğolistan'da gerçekleşen demokratik barışçıl devrimdir. Devrim, sosyalist hükûmete karşı açlık grevleri ve protesto gösterileri ile başladı. Başkent Ulan Batur'un Sühbatur Meydanı'nda çoğunlukla gençler tarafından öncülük edilen protestolar kansız bir şekilde otoriter yönetimin istifasıyla sona erdi ve yeni bir anayasa oluşturuldu ve çok partili demokratik düzene geçildi.

<span class="mw-page-title-main">Moğolistan'ın illeri</span>

Moğolistan idari olarak 21 ile ayrılmıştır. İller daha sonra ilçelere ayrılmaktadır. Modern iller 1921 yılında kurulmuştur. Başkent Ulan Batur özel bir statüye sahip olup bağımsız bir il belediyesi olarak yönetilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Haltmaagiyn Battulga</span> 5. Moğolistan devlet başkanı

Haltmaagiyn Battulga, Moğol siyasetçi. Battulga Asya kıtasında bulunan Moğolistan'da 6 Temmuz 2017 tarihinden bu yana devlet başkanlığı makamında bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Moğolistan Halk Cumhuriyeti</span> 1924-1992 yılları arasında Doğu Asyada hüküm sürmüş sosyalist devlet.

Moğolistan Halk Cumhuriyeti (Moğolca: Бүгд Найрамдах Монгол Ард Улс, Bügd Nairamdakh Moğol Ard Uls, 1924 ile 1992 yıllar arasında Asya kıtasında bugünkü Moğolistan sınırları içerisinde egemen olan sosyalist devlet.

<span class="mw-page-title-main">Moğolistan'da turizm</span>

Moğolistan'da turizm Sosyalist Hükûmet tarafından son derece sınırlıydı, ancak Sovyetler Birliği'nin dağılması ve 1989 Devrimleri'nin ve 1990'daki Moğolistan Demokratik Devrimi'nin ardından genişlemektedir. Moğolistan, doğal doğal özelliklerin, çok çeşitli el değmemiş manzaraların, göçebe yaşam tarzının ve kültürünün mükemmel bir kombinasyonunu sunan benzersiz ve nispeten keşfedilmemiş bir seyahat yeridir. Moğolistan'daki seyahat organizasyonları yarım yüzyıl öncesine dayanır, ancak özel sektör tabanlı turizm neredeyse yirmi yaşındadır. Günümüzde Moğolistan, hepsi 56'dan fazla eğitim kurumundan mezun olan 403 seyahat şirketi, 320 otel, 647 tatil köyü ve turizm kampına sahiptir. Moğolistan, üyesi olduğu Birleşmiş Milletler Dünya Turizm Örgütü'nde aktif rol almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Moğolistan tarihi</span>

Moğolistan coğrafyasında gerçekleşen olayların tarihidir. Cengiz Han tarafından Moğolların birleştirilmesi ile Moğollar Dünya'nın ikinci en büyük İmparatorluğunu kurdu. Rus ve Çin sömürgesinde kalan Moğol halkı 1911 yılında bağımsızlık kazandılar.

<span class="mw-page-title-main">Naadım</span>

Naadım, Tuva Cumhuriyeti'nde geleneksel bir festivaldir. Tıva Cumhuriyeti'nin sığırcılıkla uğraşan besicilerinin toplanma festivali ve bayramı. Final etkinliği Ağustos ayı ortalarındadır. Naadım, 1922'de Tıva Halk Cumhuriyeti'nin kuruluşundan bu yana kutlanmaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">2022 Dünya Göçebe Oyunları</span>

2022 Dünya Göçebe Oyunları, Dünya Göçebe Oyunları Komitesi tarafından 29 Eylül-2 Ekim 2022 tarihleri arasında 4.kez Türkiye'nin İznik kentinde 37 sporun yer aldığı oyunlarda düzenlendi.

Uzun şarkı (Mongolian ᠤᠷᠲᠠ ᠢᠢᠨᠳᠠᠭᠤᠨ, Moğolistan'ın geleneksel müziğinin merkezi unsurlarından biri olan "Uzun şarkı", sadece şarkıların uzun olması nedeniyle değil, aynı zamanda her hecenin uzun bir süre için uzatılması nedeniyle de öyle adlandırılır. Dört dakikalık bir şarkı yalnızca on kelimeye sahip olabilir. Bazı uzun şarkılar, Uvgin shuvuu khoyor olarak da bilinen ve tam uzunluğunda 32 kıtası olan Jargaltain delger gibi, tam 3 saat sürer. Lirik temalar bağlama göre değişir; felsefi, dini, romantik veya kutlamalı olabilir ve sıklıkla atları şarkı boyunca tekrarlanan bir sembol veya tema olarak kullanır. Doğu Moğolları genellikle Morin khuur kullanarak eşlik ederler, bazen yerli bir flüt türü olan limbe ile birlikte. Batı Moğollarının Oyrat grupları geleneksel olarak Igil ile eşlik edilmeyen uzun şarkılar söylerler veya eşlik ederler.