İçeriğe atla

Naşiler

Naşi
Yünnan-Lijiang'da yerel tarzda yapılmış sepetler taşıyan Naşiler
Önemli nüfusa sahip bölgeler
Çin326.295 (2010)[1]
Diller
Naşi dili [en]
Din
Dongba [en], Taoizm, Tibet Budizmi

Naşiler (Çince (basitleştirilmiş): 纳西族; Çince (geleneksel): 納西族; pinyin: Nàxī zú; endonim: na²khi), Yünnan Eyaleti'nin kuzeybatısındaki Himalaya dağ eteklerinde ve Siçuan Eyaleti'nin güneybatısında yaşayan bir etnik grup.[2]

Naşilerin özgün olarak Çin'in kuzeybatısından geldikleri, sonra da güneye, Tibetlilerin yoğun olarak yaşadığı bölgelere doğru taşındıkları düşünülmektedir; nehir kenarı alanlarındaki en verimli topraklarında ikâmet ederek toprak rekabetinde bulunan diğer kâbileleri yamaç yükseklerindeki daha az verimli topraklarda yaşamaya zorlamışlardır.

Naşiler, Çin Halk Cumhuriyeti Hükûmeti'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Çin Hükûmeti, Mosuoları da Naşi etnik grubunun bir parçası olarak sınıflandırır. Her iki grubun tarihî Çiang halkı [en]nın torunları olması ve her iki grubun konuştuğu diller arasındaki belirgin benzerliklere rağmen, bu iki grup artık birbirinden ayrı gruplar olarak görülmektedir; Naşiler daha çok ataerkil Han Çinli kültürünün etkisi altındayken, Mosuolarda ise kendilerine özgü anaerkil bir toplum yapısı hakimdir ve bunlar daha çok Tibet kültürünün etkisi altında olmuşlardır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "中华人民共和国国家统计局 >> 第六次人口普查数据" [2010 Yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı]. stats.gov.cn. 27 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Temmuz 2020. 
  2. ^ Ceinos Arcones, Pedro (2012). Sons of Heaven, Brothers of Nature: The Naxi of Southwest China. Kunming. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Jishishan Bao'an Dongxiang ve Salar Özerk İlçesi</span>

Jishishan Bao'an Dongxiang ve Salar Özerk İlçesi,, Çin'de Kansu Eyaleti'nde, Linxia Hui Özerk İli'ne bağlı bir ildir.

<span class="mw-page-title-main">Mosuolar</span>

Mosuo ya da Na, Çin'de Yunnan ve Sichuan Eyaletlerinin Tibet sınırı yakınlarında yaşayan küçük bir etnik gruptur. 40.000'i bulan nüfusun çoğunluğu Yongning bölgesi ve Lugu Gölü çevresinde yerleşmiştir. Kültürel olarak farklı olmalarına rağmen, Çin hükûmeti tarafından Naxilerle aynı azınlığa dahil edilmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Şensi</span>

Şensi ya da Shaanxi, Çin'de bir yönetim bölgesi. Wei Nehri ile verimli Loess Platosu'nu içeren bölge, İç Moğolistan'ın güneyinde yer alır. Yönetim merkezi Xi'an'dır.

<span class="mw-page-title-main">Dunganlar</span>

Dungan, Orta Asya'nın eski Sovyetler Birliği devletlerinde yaşayan Çin kökenli Müslüman bir halka ilişkin kullanılan bir terimdir. Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşayan Türki halklar da bu etnik grubun üyelerini "Dungan"/"Tunggan" olarak bilirler. Ancak hem Çin hem de eski Sovyetler Birliği'nde yaşayan bu etnik grubun üyeleri kendilerini Hui olarak tanımlar.

<span class="mw-page-title-main">Yünnan</span>

Yünnan, Çin'in güneybatısında bulunan bir eyalet. Yüzölçümü yaklaşık 394.000 km2, 2010 itibarıyla yaklaşık 46 milyon kişilik nüfusa sahip. Eyaletin başkenti, kendisi de eskiden "Yünnan" olarak bilinen Kunming şehri. Yünnan eyaleti kuzeyde Siçuan eyaleti, kuzeydoğuda Guizhou eyaleti, doğuda Guangksi Zhuang Özerk Bölgesi, güneydoğuda Vietnam, güneyde Laos, batıda Birmanya ve kuzeybatıda Tibet Özerk Bölgesi ile sınır paylaşmaktadır.

Çin'de resmî olarak tanınmayan birçok etnik grup vardır. Bu gruplar kolektif olarak 730.000'den fazla kişiden ibaret. Bütün bu gruplar tek bir grup olarak sayılsa, nüfus açısından Çin'deki en büyük 20. grubunu oluştururlardı. Bazı araştırmacılar, Çin'de ikamet eden 200'den fazla etnik grubun var olduğunu savunur. Ayrıca resmî olarak tanınan gruplarla aynı kategoriye sınıflandırılmış daha küçük, farklı etnik gruplar vardır. Sincan Huileri ile Fujian Huileri, ikisi de İslam dinine mensup olmaları haricinde hem coğrafi hem de kültürel açıdan farklılar. Han Çinlileri de Dünya'nın en büyük etnik grubu olup, aralarında büyük oranda çeşitlilik mevcuttur; ör. Kansu eyaletindeki Hanların asimile olmuş Tangut medeniyetinden genetik özelliklere sahip oldukları düşünülmektedir. Hainan Adası yerlileri olmalarına ve herhangi bir Çin dili konuşmamalarına rağmen ada başkentine yakınlarındaki Limgao halkı Han Çinlileri olarak sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Çin Tatarları</span>

Çin Tatarları, günümüz Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) topraklarında yaşayan Tatarlardır. ÇHC'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Çin Tatarlarının %90'ından fazlası Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşamaktadır.

Çin Kazakları, Çin'de gündelik kullanımda "Hāsākè zú" terimi kullanılır, Çin Halk Cumhuriyeti Devleti'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. 2010 yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre, tüm Çin anakarası çapında 1,46 milyonu aşan etnik Kazak vardır. Çin Kazakları ağırlıklı olarak Kuzeybatı Çin'de yaşar ve Çin'in en büyük 17. etnik grubunu teşkil ederler. Çin Kazaklarının yüzde 90'ından fazlası Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde yaşar, ancak Kansu Eyaleti'nde de Kazak yerleşimleri vardır. Tarihî olarak Çinghay Eyaleti'nde de Kazak yerleşimleri vardı, fakat Haziran 1984'te burada yaşayan Kazakların büyük çoğunluğu Sincan'a geri taşındı.

<span class="mw-page-title-main">Çin'deki Koreliler</span>

Koreliler, Çin Halk Cumhuriyeti Devleti'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Çin vatandaşı olan bu etnik Koreliler Çincede Cháoxiǎnzú, Korecede ise Joseonjok ya da Chosŏnjok şeklinde anılırlar. 2010 Yılı Çin Ulusal Nüfus Sayımı'na göre tüm Çin çapında 1.830.929 Çin vatandaşı etnik Koreli var; bunlar en büyük yoğunlukla Kuzeydoğu Çin'deki Heilongjiang, Jilin ve Liaoning eyâletlerinde ikâmet ederler. Kuzeydoğu Çin'in haricindeki büyük şehirlerde de büyük etnik Koreli topluluklarına rastlanır.

<span class="mw-page-title-main">Çin'deki Ruslar</span>

Etnik Ruslar ya da Çin Rusları, Çin Halk Cumhuriyeti Devleti'nin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Çin'de yüzyıllardan beri Ruslar vardır ve bu Ruslar tipik olarak 17. yüzyıldan beri Çin'e yerleşmiş Rusların torunlarıdır. Çin'deki etnik Ruslar Çin vatandaşlığına sahiptir. Çin'deki birçok etnik Rus ayrıca Kozak torunudur.

Lisular, Tibet-Birman bir etnik gruptur. Myanmar'ın dağlık bölgelerinde, Çin'in güneybatısında, Tayland'da ve Hindistan'a bağlı Arunaçel Pradeş eyâletinde yaşarlar.

<span class="mw-page-title-main">Ginler</span>

Gin ya da Jing halkı, Çin'de yaşayan etnik Vietnamlıların torunlarından oluşan bir topluluktur. Ağırlıklı olarak Çin'e bağlı Guangşi Zhuang Özerk Bölgesi'ndeki Dongxing ile Fangchenggang kıyılarından yakın mesafede bulunan, "Üç Gin Adası" (京族三岛) olarak bilinen adalarda yaşarlar. Bu topraklar önceden Nguyễn Hanedanı yönetimi altında olup, sonradan Fransızlar tarafından Çing Hanedanı'na devredildi.

<span class="mw-page-title-main">Oroçenler</span> Çinde yaşayan etnik grup

Oroçenler ya da Oroçonlar, Çin'in kuzeyinde bulunan bir etnik grup. Çin Halk Cumhuriyeti devletinin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Oroçen halkı ağırlıklı olarak Kuzeydoğu Çin'de bulunan Heilongjiang ve İç Moğolistan bölgelerinde yoğunlaşmış durumdadır; Çin'deki 8.659 Oroçenin %45,54'ü Heilongjiang, %41,94'ü İç Moğolistan'da bulunmaktadır. Oroqen Özerk Sancağı İç Moğolistan sınırları içerisinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">She halkı</span>

She halkı, Çin'in resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Gelaolar</span>

Gelao ya da Gelo halkı, Çin ve Vietnam'da bulunan bir etnik grup. Çin Halk Cumhuriyeti devleti tarafından resmî olarak tanınan 56 etnik gruptan birini teşkil eder. Buna rağmen, bazı Gelaolar Çin Hükûmeti tarafından Yi, Miao veya Zhuang olarak sınıflandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Pumiler</span>

Pumiler bir etnik grup. Çin Halk Cumhuriyeti devletinin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir.

<span class="mw-page-title-main">Nular</span>

Nu halkı, Çin ve Myanmar'da bulunan bir etnik grup. Çin Halk Cumhuriyeti devletinin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Nu halkı geleneksel olarak Saluen Nehri boyunca bulunan yerleşimlerde yaşar; halkın ismiyse, bu nehrin Çince isminden kaynaklanır.

<span class="mw-page-title-main">Jinolar</span>

Jino ya da Jinuo halkı, Çin Yünnan eyaletinde bulunan bir etnik grup. Çin Halk Cumhuriyeti devletinin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Xishuangbanna Dai Özerk İli Jinghong şehrinin doğusunda yer alan Jino Dağları'nda yaşarlar.

<span class="mw-page-title-main">Monpalar</span>

Monpalar ya da Mönpalar, Kuzeydoğu Hindistan'da yer alan Arunaçel Pradeş eyaletinde ve Çin'e bağlı Tibet Özerk Bölgesi'nde bulunan bir etnik grup.

<span class="mw-page-title-main">Derunglar</span>

Derunglar ya da Dulonglar, bir etnik grup. Çin Halk Cumhuriyeti devletinin resmî olarak tanıdığı 56 etnik gruptan biridir. Neredeyse tümü Yünnan eyaletinde bulunmak üzere 2010 yılı itibarıyla tüm Çin çapında 6.930 Derung bulunmaktadır. Derung nüfusunun çoğu, Nujiang Lisu Özerk İli'ne bağlı Gongshan Derung ve Nu Özerk İlçesi'ndeki Derung Vadisi'nde yoğunlaşmış durumdadır.