İçeriğe atla

NGC 6240

Koordinat:Sky map 16sa 52d 58,9s; +02º 24' 03″
NGC 6240
NGC 6240 Hubble Uzay Teleskobu fotoğrafı
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızYılancı
Sağ açıklık (α)16sa 52d 58.9s[1]
Dik açıklık (δ)+02° 24′ 03″[1]
Galaksi sınıfıI0: pec; LINER Sy2[1]
Görünür büyüklük (V)12.8[1]
Yüzey parlaklığı (SB)+13,7[2]
Boyut2′.1 × 1′.1[1]
Özellikler
Kırmızıya kayma (z)(24323 ± 210) ∙ 10-6[3]
Helyo dikey hız ()(+7203 ± 63) km/sn[3]
Mesafe400 mIy
Keşif
Édouard Jean-Marie Stephan (1871)
Katalog belirtmeleri
NGC 6240 • IC 4625 • GC 5833 • IRAS 16504+0228 • MCG +0-43-4 • PGC 59186 • UGC 10592 • ZWG 25.11 • VV 617 • PRC D-28
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

NGC 6240, Yılancı takımyıldızında yaklaşık olarak 400 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir ultra-parlak kızılötesi gökadadır (ULIRG). Édouard Jean-Marie Stephan tarafından 12 Temmuz 1871 tarihinde keşfedildi.

NGC 6240, üç küçük gökada arasındaki birleşmenin bir kalıntısıdır. Üç gökadanın çarpışması sonucu üç ayrı çekirdeği, çok düzensiz yapısı ve püsküren gelgit kuyruklarıyla tek bir gökada haline gelmektedir. Çarpışmanın yarattığı basınç ise kızılötesi dalga boylarında parlamalar yapan, kızılötesi radyasyon yayan sıcak yıldızların ortaya çıkmasına neden olur.[4]

Gözlemler

Süper büyük kütleli kara delik ve yıldız oluşumu

Arp 148, VV 340, Arp 256, NGC 6670, NGC 6240, ESO 593-8, NGC 454, UGC 8335, NGC 6786, NGC 17, ESO 77-14, NGC 6050

Genel olarak ULIRGler'in güç kaynakları çok tartışılan bir konu olmuştur. Gökadalardaki kızılötesi ışınım genel olarak yıldızlararası madde içindeki tozlardan kaynaklanır. ULIRGler ise anormal derecede parlak kızılötesi ışınımlarıyla oldukça dikkat çekicidirler. ULIRGler içindeki kızılötesi toz salımı Güneş'ten bir trilyon kat daha fazla parlaktır (yani kızılötesi aydınlatması 1012 Lʘ). Gök bilimciler arasında, yoğun yıldız oluşum bölgelerinin mi yoksa etkin gökada çekirdeklerinin mi bu salıma sebep olduğu konusunda çeşitli spekülasyonlar olmuştur. Ancak genel yargı her ikisinin de en çok ULIRGler'de mevcut olabileceği yönündedir.

Gök bilimciler, NGC 6240 gökadasının merkezinde iki büyük kara deliğin çarpışmak üzere olduğunu keşfetmişlerdir. Kara delikler, birkaç yüz milyon yıl içinde birbirlerine yaklaşacaklar ve en sonunda çarpışıp daha büyük bir kara delik meydana getirecekler. Bu çarpışma, büyük bir radyasyon patlamasına ve kütleçekim dalgalarına neden olacak. Bu keşif, galaksilerin merkezindeki kara deliklerin birleşerek büyüdüğü teorisini de desteklemektedir.

Ayrıca bakınız

  • Arp 220 - diğer ultra parlak kızılötesi gökada ve birleşen kalıntı
  • Antenler Gökadası - yakın birleşen gökada çifti
  • NGC 520 - diğer birleşen kalıntı

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "NASA/IPAC Extragalactic Database". NGC 6240 için sonuçlar. 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2006. 
  2. ^ "SEDS". NGC 6240 için sonuçlar. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2006. 
  3. ^ a b "SIMBAD". NGC 6240 için sonuçlar. 28 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ekim 2009. 
  4. ^ J. W. Fried, H. Schulz (1983). "NGC 6240 - A unique interacting galaxy". Astronomy and Astrophysics. Cilt 118. ss. 166-170. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NGC 1068</span> galaksi

Messier 77, Balina takımyıldızı yönünde bulunan bir çubuklu sarmal gökada. Dünya'dan uzaklığı yaklaşık olarak 47 milyon ışık yılı olup, 1780 yılında Pierre Méchain tarafından keşfedilmiştir. Messier kataloğunun en büyük gökadalarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Galaksi merkezi</span>

Gökada merkezi, Samanyolu Gökadası'nın dönüş merkezidir. Dünya'dan uzaklığı, Samanyolu'nun parlak noktası; Yay, Yılancı ve Akrep takımyıldızları yönünde, 25,000 ışık yılı dir. Samanyolu'nun gökada merkezinde, Sagittarius A* süper büyük kütleli kara delik olduğu şüphesi vardır.

<span class="mw-page-title-main">Halkalı galaksi</span>

Halkalı Gökada, halka benzeri görünüme sahip bir gökadadır. 1950 yılında Arthur Hoag tarafından keşfedilen Hoag cismi, halkalı gökadalara iyi bir örnektir. Halka; büyük, nispeten genç, çok parlak mavi yıldızlardan oluşmaktadır. Merkezi bölgede nispeten küçük aydınlık madde bulunur. Bazı gök bilimciler halkalı gökadanın; küçük bir gökadanın, büyük bir gökada içine geçmesiyle oluştuğuna inanır. Çünkü pek çok gökadanın büyük bölümü uzay boşluğudur ve yıldızlar arasında gerçek bir çarpışma çok nadir yaşanır. Bir başka düşünceye göre bu halkalar, bazı gökadalar etrafındaki harici yığılmanın etkisiyle oluşmuştur. Halkalı gökada ve kutup-halkalı gökada arasında da bir bağlantı olabilir.

<span class="mw-page-title-main">Stephan Beşlisi</span>

Stephan Beşlisi, Kanatlıat takımyıldızı yönünde beş gökadadan oluşan görsel bir gökada grubudur. Keşfedilen ilk gökada grubuydu. Fransız gök bilimci Édouard Stephan tarafından 1877'de Marsilya Gözlemevi'nde keşfedildi. Karmaşık bir etkileşim süreci içinde olan diğer dört gökada bir süre sonra birbirleriyle birleşecekler. Bu grup, üzerinde en çok çalışılan yoğun gökada grubudur. Görsel grubun en parlak üyesi, aktif yıldız oluşumunun meydana geldiği kırmızı lekeler olarak tanımlanan geniş H II bölgelerine sahip olan NGC 7320'dir. Yaklaşık olarak 44,68 MIy (13,7 Mpc)uzaklığıyla NGC 7320'nin bize diğerlerinden sekiz kat daha yakın olduğu 1961 yılına kadar keşfedilememişti. HCG 92 olarak tanımlanan ve etkileşim halinde gerçek bir grup oluşturan diğer dört gökada, muhtemelen birleşeceklerdir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 7252</span>

NGC 7252, Kova takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 199,6 MIy (61,2 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuksuz merceksi gökadadır. William Herschel tarafından 26 Ekim 1785 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 226 olarak "Biçimsiz sarmal kollara sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. NGC 7252, milyarlarca yıl önce başlayan iki gökada arasındaki etkileşimin sonucu olan tuhaf bir gökadadır. Atom çekirdeği yörüngesinde dönen bir elektronun diyagramına benzeyen görünümünden dolayı "Atoms For Peace Galaxy" olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Sombrero Gökadası</span> galaksi

Sombrero Gökadası, Başak ve Karga takımyıldızları sınırında bulunan, sınıflandırması belirsiz tuhaf gökadadır. Samanyolu gökadasından yaklaşık olarak 9,55 milyon parsek uzaklıkta yer alan gökada, Pierre Méchain tarafından 11 Mayıs 1781 tarihinde keşfedildi. Başak Süperkümesi'nin güney kenarından uzanan bir dizi gökada ve gökada kümesi olan Başak II Grupları'nın bir üyesidir. Yaklaşık 29,09 ila 32,32 kiloparsek izofotal çapa sahiptir ve bu da onu Samanyolu'ndan biraz daha büyük yapar.

<span class="mw-page-title-main">Erboğa A</span> galaksi

Erboğa A veya Centaurus A, Erboğa takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 35,87 MIy (11 Mpc)uzaklıkta bulunan bir merceksi veya dev eliptik gökadadır. James Dunlop tarafından 29 Nisan 1826 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 153 olarak "İç emilim ile bozulmuş gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. NGC 5128, Dünya'ya en yakın radyo gökadalardan birisidir, bu nedenle etkin gökada çekirdeği, profesyonel gök bilimciler tarafından yoğun olarak incelenmiştir. Ayrıca gökyüzündeki en parlak beşinci gökadadır ve bu da onu sadece düşük kuzey enlemlerinden ve güney yarımküreden görülebilmesine rağmen ideal bir amatör gökbilim hedefi haline getirir.

<span class="mw-page-title-main">Siyah Göz Gökadası</span> galaksi

Siyah Göz Gökadası Berenis'in Saçı takımyıldızı yönünde bulunan bir çubuksuz sarmal gökada. Edward Pigott tarafından 23 Mart 1779 tarihinde ve ondan bağımsız olarak Johann Elert Bode tarafından 4 Nisan 1779 tarihinde keşfedilmiştir. Charles Messier, 1780 yılında kataloğuna eklemiştir. Parlak çekirdeği önündeki toz emici muhteşem koyu şerit yüzünden "Siyaz Göz" ve "Kem göz (Nazar)" gibi isimler takılmıştır. M64, amatör gök bilimcilerin oldukça iyi bildiği bir nesnedir çünkü küçük teleskoplarla bile kolayca gözlemlenebilir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 5033</span> galaksi

NGC 5033, Av Köpekleri takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 49,24 MIy (15,1 Mpc)uzaklıkta bulunan eğik bir çubuksuz sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 1 Mayıs 1785 tarihinde keşfedildi. Çok parlak bir çekirdeği ve nispeten soluk bir diski bulunur. Diskin güney yarısında kayda değer bir eğiklik görülebilir. Gökadanın büyük açısal boyutu ve nispeten yüksek yüzey parlaklığı, onu amatör gök bilimciler tarafından görülebilen ve görüntülenebilen bir nesne haline getirir. Nispeten Dünya'ya yakın konumu ve etkin gökada çekirdeği (AGN), onu profesyonel gök bilimciler için de yaygın olarak çalışılan bir nesne haline getirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Messier 87</span> galaksi

Messier 87 Başak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 72,08 MIy (22,1 Mpc)uzaklıkta bulunan dev bir eliptik gökadadır. Charles Messier tarafından 18 Mart 1781 tarihinde keşfedildi. Messier, gözlem defterine düştüğü notta gökada için "içinde yıldız olmayan bir bulutsu" diyordu. Oysa Messier'in yıldızsız bulutsu sandığı şey, en az birkaç yüz milyar yıldızdan oluşmuş dev bir sistemdi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 151 olarak "Fışkırmalara sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 2623</span> Yengeç takımyıldızı bölgesinde bir gökada çifti

NGC 2623, Yengeç takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 257,66 MIy (79 Mpc)uzaklıkta bulunan iki sarmal gökadanın birleşmesiyle oluşmuş bir gökada çiftidir. Édouard Jean-Marie Stephan tarafından 19 Ocak 1885 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 243 olarak "Füzyon görünümüne sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 6217</span> galaksi

NGC 6217, Küçük Ayı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 59,36 MIy (18,2 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuklu sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 12 Aralık 1797 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 185 olarak "Dar iplikçiklere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 7674</span> galaksi

NGC 7674 Kanatlıat takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 368,55 MIy (113 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuksuz sarmal gökadadır. John Herschel tarafından 16 Ağustos 1830 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve NGC 7674A ile birlikte Arp 182 olarak "Dar iplikçiklere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 3255</span>

NGC 3255, Yeni Genel Katalog'da yer alan bir açık yıldız kümesidir. Gökyüzünde Karina takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 4.713 ışık yılı uzaklıkta bulunur. İngiliz astronom John Herschel tarafından 1835 yılında 47,5 cm çaplı aynalı tip bir teleskopla keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Galaktik astronomi</span>

Galaktik astronomi, esas olarak gökadamız Samanyolu'nu ve içerdiği her şeyi inceleyen bir astronomi dalıdır. Bu, diğer tüm gökadalar da dahil olmak üzere gökadamızın dışındaki her şeyin incelenmesi olan ekstragalaktik astronominin tersidir.

<span class="mw-page-title-main">Ekstragalaktik astronomi</span>

Ekstragalaktik astronomi, Samanyolu gökadasının dışındaki cisimlerle ilgilenen bir astronomi dalıdır. Başka bir deyişle, galaktik astronomi tarafından kapsanmayan tüm astronomik cisimlerin incelenmesidir.

<span class="mw-page-title-main">Seyfert galaksisi</span> Galaksi

Seyfert Galaksileri, kuasarlar içinde aktif galaksiler içinde en büyük iki gruptan birini teşkil eder. Bunlar, kuasarlardan farklı olarak, ev sahibi galaksileri kolayca tespit edilebilen, yüksek iyonizasyon emisyon hatları ortaya çıkartan spektrumları olan oldukça yüksek yüzey parlaklıkları ile kuazar benzeri çekirdeklere sahiptirler.

<span class="mw-page-title-main">Arp 220</span> parlak kızılötesi gökada

Arp 220, Yılan takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 247,22 MIy (75,8 Mpc)uzaklıkta bulunan birleşme sürecindeki bir gökada çiftidir. Truman Henry Safford tarafından 4 Mayıs 1866 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 220 olarak "Bitişik düğümlere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Galaksilerarası yıldız</span>

Bir Galaksiler arası yıldız, kümeler arası yıldız, haydut yıldız veya göçmen yıldız olarak da bilinir, herhangi bir gökadaya kütleçekim bakımından bağlı olmayan bir yıldızdır. 1990'da büyük tartışma konusu olsa da, artık diğer yıldızlar gibi galaksilerde oluştukları ama gökadaların çarpışması veya bir yıldız sisteminin bir kara deliğe çok yakınlaşması sonucu oluştukları genel kabul görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Sıcak, tozla gizlenmiş galaksi</span> nadir bir kuasar türü

Sıcak, tozla gizlenmiş gökada, nadir görülen bir kuasar türüdür. Bu tür gökadaların merkezindeki kara delik, muazzam miktarda radyasyon yayar ve bu radyasyon, gökadanın içine çekilen toz ve gazı ısıtarak Samanyolu'ndan yaklaşık 1000 kat daha fazla oranda kızılötesi ışık üretir. Bu da onları evrendeki en parlak gökadalardan biri yapar. Bununla birlikte, çevreleyen tozun yoğunluğu o kadar yüksektir ki bu ışığın çoğu gizlenir. Ortalama sıcaklıkları 60 ila 120 K arasındadır ve bu da ortalama bir gökadanın 30 ila 40 K olan sıcaklığından belirgin şekilde daha yüksektir. Ayrıca, bu gökadalar galaktik kütlelerinin çok daha büyük bir kısmını merkezlerindeki kara delikte yoğunlaştırmış gibi görünmektedir ve bu durum, normal gökadalarda gözlemlenenden farklıdır.