Biçimsel galaksi sınıflandırması, astronomların gökadaları görünüşlerine göre gruplara ayırdıkları bir sınıflandırma sistemidir. Gökadaları görünüşlerine göre sınıflandırmak için kullanılan birkaç şema bulunmaktadır. Bunların en bilineni Edwin Hubble tarafından tasarlanan ve Gérard de Vaucouleurs ile Allan Sandage tarafından genişletilen Hubble düzenidir. Gökada sınıflandırması ve morfolojisi artık büyük ölçüde hesaplama yöntemleri ve fiziksel morfoloji kullanılarak yapılır.
NGC 1300, Irmak takımyıldızı kenarında, yaklaşık 61 milyon ışık yılı uzaklıkta yer alan çubuklu sarmal gökadadır. John Herschel tarafından 11 Aralık 1835 tarihinde keşfedilmiştir.
NGC 2841, Büyük Ayı takımyıldızı'nda yaklaşık olarak 45,98 MIy (14,1 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuksuz sarmal gökadadır. 9 Mart 1788 tarihinde William Herschel tarafından keşfedildi. 635 km/s'ye sahip düşük dikey hızı, 30 milyon ışık yılını gösteren kırmızıya kaymaya dayalı mesafe tahminini çok belirsiz kılıyor. Bu nedenle kırmızıya kaymadan bağımsız olarak yapılan hesaplamalarda 40 ila 85 milyon ışık yılını gösteren mesafe tahminlerinin uyum içinde olmaması pek şaşırtıcı değildir. 2001 yılında, Hubble Uzay Teleskobu'ndaki Wide Field Planetary Camera 2 ile yapılan sefe değişeni gözlemlerine dayanarak mesafenin yaklaşık 45,98 MIy (14,1 Mpc)olduğu belirlendi. NGC 2841, 150 mm'ye eşit veya daha büyük bir açıklığa sahip bir teleskopla gözlemlenebilir.
Düzensiz gökada, sarmal veya eliptik gökadaların aksine belirgin bir düzgün şekle sahip olmayan gökadalardır. Düzensiz gökadalar, Hubble düzeninin hiçbir düzenli sınıfına girmezler ve genellikle ne bir çekirdek şişkinliği, ne de herhangi bir sarmal kol yapısı izi olmaksızın kaotik bir görünüme sahiptirler.
NGC 7252, Kova takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 199,6 MIy (61,2 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuksuz merceksi gökadadır. William Herschel tarafından 26 Ekim 1785 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 226 olarak "Biçimsiz sarmal kollara sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. NGC 7252, milyarlarca yıl önce başlayan iki gökada arasındaki etkileşimin sonucu olan tuhaf bir gökadadır. Atom çekirdeği yörüngesinde dönen bir elektronun diyagramına benzeyen görünümünden dolayı "Atoms For Peace Galaxy" olarak da adlandırılır.
NGC 6782, Tavus takımyıldızı yönünde bulunan bir çubuklu sarmal gökada. John Herschel tarafından 12 Temmuz 1834 yılında keşfedilmiştir.
NGC 1350, Ocak takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 87 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan güzel bir çubuklu sarmal gökada. James Dunlop tarafından 24 Kasım 1826 tarihinde keşfedilmiştir.
Messier 99, Berenis'in Saçı takımyıldızı yönünde yaklaşık 60 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir çubuksuz sarmal gökada.
Messier 106, Av Köpekleri takımyıldızı yönünde bulunan bir sarmal gökada. Pierre Méchain tarafından Temmuz 1781'de keşfedilmiştir. M106'nın Dünya'dan uzaklığı yaklaşık olarak 22 ile 25 milyon ışık yılı arasındadır. Ayrıca X-ışınlarından dolayı bir seyfert gökadasıdır ve olağandışı salma çizgileri tespit edilmiştir. Gökadanın bir parçasının merkezdeki süper büyük kütleli kara deliğe düşmekte olduğundan şüphelenilmektedir. NGC 4217'nin Messier 106'ya eşlik eden bir gökada olması olasıdır.
Siyah Göz Gökadası Berenis'in Saçı takımyıldızı yönünde bulunan bir çubuksuz sarmal gökada. Edward Pigott tarafından 23 Mart 1779 tarihinde ve ondan bağımsız olarak Johann Elert Bode tarafından 4 Nisan 1779 tarihinde keşfedilmiştir. Charles Messier, 1780 yılında kataloğuna eklemiştir. Parlak çekirdeği önündeki toz emici muhteşem koyu şerit yüzünden "Siyaz Göz" ve "Kem göz (Nazar)" gibi isimler takılmıştır. M64, amatör gök bilimcilerin oldukça iyi bildiği bir nesnedir çünkü küçük teleskoplarla bile kolayca gözlemlenebilir.
NGC 5713 Başak takımyıldızı bölgesinde bulunan tuhaf asimetrik gökada. William Herschel tarafından 11 Nisan 1787 tarihinde keşfedilmiştir.
NGC 5258, Başak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 313,43 MIy (96,1 Mpc)uzaklıkta bulunan etkileşim halindeki bir çubuksuz sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 13 Mayıs 1793 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve NGC 5257 ile birlikte Arp 240 olarak "Füzyon görünümüne sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.
NGC 5257, Başak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 315,39 MIy (96,7 Mpc)uzaklıkta bulunan etkileşim halindeki bir ara sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 13 Mayıs 1793 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve NGC 5258 ile birlikte Arp 240 olarak "Füzyon görünümüne sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.
NGC 4625 Av Köpekleri takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 31 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bozulmuş bir sarmal gökada. William Herschel tarafından 9 Nisan 1787 tarihinde keşfedilmiştir. Gökada resmi olarak yapısı belli belirsiz sarmal olan Sm sınıfında gösterilir. Gökada bazen Macellan Bulutları'na olan benzerliği nedeniyle macellansı sarmal gökada olarak adlandırılır.
NGC 4618 Av Köpekleri takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 31 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bozulmuş bir sarmal gökada. William Herschel tarafından 9 Nisan 1787 tarihinde keşfedilmiştir. Gökada resmi olarak yapısı belli belirsiz sarmal olan Sm sınıfında gösterilir. Gökada bazen Macellan Bulutları'na olan benzerliği nedeniyle Macellansı sarmal olarak adlandırılır.
Messier 90 Başak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 40,08 MIy (12,29 Mpc) uzaklıkta bulunan bir ara sarmal gökadadır. Charles Messier tarafından 18 Mart 1781 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 76 olarak "Eşlikçileri küçük ama yüksek yüzey parlaklığına sahip sarmal gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Bu gökadanın Arp 76 olarak listelenmesine yol açan "nesne", muhtemelen etkileşim halinde olduğu IC 3583'dür.
Merceksi gökada, biçimsel gökada sınıflandırma şemalarında eliptik (E) ve sarmal gökada (S) arasında yer alan bir gökada türüdür. Büyük ölçekli bir disk içermesine karşın, büyük ölçekli sarmal kollara sahip değildir. Merceksi gökadalar, yıldızlararası maddelerinin çoğunu tüketmiş veya kaybetmiş ve bu nedenle devam eden çok az yıldız oluşumuna sahip disk gökadalarıdır. Buna rağmen, disklerinde önemli miktarda toz barındırabilirler. Sonuç olarak, tıpkı eliptik gökadalar gibi çoğunlukla yaşlı yıldızlardan oluşurlar. Merceksi ve eliptik gökadalar morfolojik farklılıklarına rağmen spektral özellikler ve ölçekleme ilişkileri gibi ortak bazı özellikleri paylaşırlar. Her ikisi de, en azından evrenin yerel kısmında, pasif olarak evrimleşen erken tip gökadalar olarak kabul edilebilir. "E" gökadaları ile "S0" gökadalarını morfolojik olarak birbirine bağlayan, orta ölçekli disklere sahip "ES" gökadalarıdır.
NGC 4088 Büyük Ayı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 42,4 MIy (13 Mpc)uzaklıkta bulunan bir ara sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 9 Mart 1788 tarihinde keşfedilmiştir. Gökada, NGC 4085 ile fiziksel olarak bir çift oluşturur.
Macellansı sarmal gökadalar, Sm olarak sınıflandırılan gökadalardır. Bu gökadalar tek kollu bir sarmal yapıya sahiptir ve prototipi SBm tipi bir gökada olan Büyük Macellan Bulutu'ndan sonra bu şekilde adlandırılmışlardır.
UGC 2885, Kahraman takımyıldızında yaklaşık olarak 252 milyon ışık yılı (77,4 Mpc) uzaklıkta bulunan büyük bir çubuksuz sarmal gökadadır. 463.000 ly (142.000 pc) çapıyla bilinen en büyük sarmal gökadalardan biridir. Aynı zamanda Kahraman-Balıklar Süperkümesi'nin olası bir üyesidir. Gökadaya, gökadaların dönüş hızını incelemek amacıyla UGC 2885'i de gözlemleyen ve dolayısıyla karanlık madde varlığı hipotezini öne süren gökbilimci Vera Rubin'in onuruna Rubin'in Gökadası adı verilmiştir.
Wikimedia Commons'ta ilgili ortam
