İçeriğe atla

NGC 3031

Koordinat:Sky map 09sa 55d 33,2s; +69º 03' 55″
Messier 81[1][2]
Hubble Uzay Teleskobu tarafından elde edilen Messier 81 görüntüsü.
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızBüyük ayı[3]
Sağ açıklık (α)09sa 55d 33,2s[4]
Dik açıklık (δ)+69° 03′ 55″[4]
Galaksi sınıfıSA(s)ab;LINER Sy1.8[4]
Görünür büyüklük (V)7,0[5]
Görünür büyüklük (B)7,8[5]
Yüzey parlaklığı (SB)13,0[5]
Boyut29,44 kpc (96.000 ly)
(çap; 25,0 mag/arcsec2 B-bandı izofotu)[4][6]
Görünür boyut (V)26,9′ × 14,1′[4]
Özellikler
Grup veya kümeM81 Grubu[4]
Başak Süperkümesi[4]
Kırmızıya kayma (z)−0,000130 ± 0,000009[4]
Helyo dikey hız ()-34 ± 4 km/sn[4]
Galaktosentrik hız73
Mesafe11,74 MIy (3,6 Mpc)[7]
Yarı-ışık yarıçapı ()41000 Iy
Keşif
Johann Elert Bode (31 Aralık 1774)
Katalog belirtmeleri
M 81 • NGC 3031 • UGC 5318 • PGC 28630 • CGCG 333-007 • MCG +12-10-010 • IRAS 09514+6918 • GC 1953 ve 1949 • h 649 • KCPG 218A • Bode 17 • Koehler 8A
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

Messier 81 (ayrıca NGC 3031 olarak belirtilir), Büyük ayı takımyıldızında yaklaşık olarak 11,74 MIy (3,6 Mpc) uzaklıkta bulunan büyük tasarım sarmal gökadadır. 31 Aralık 1774 tarihinde Johann Elert Bode tarafından keşfedilmiş olup bazen kaşifinin onuruna Bode Gökadası olarak adlandırılır. 1993 yılında bir süpernova içerdiği (SN 1993J) anlaşılmıştır.

M81'in 250 milyara yakın yıldız içerdiğine inanılmaktadır. Dolayısıyla bu bakımdan Samanyolundan daha küçüktür. Biçimi itibarıyla, muazzam bir sarmal gökada örneği teşkil eder. Ayrıca, +6,9 luk görünür parlaklığı ile en parlak gökadalar arasında yer alır.

Özellikler

M81 (sol) ve M82 (sağ). Bu iki gökadanın yüksek çekim güçleri nedeniyle büyük bir etkileşimleri vardır. Diğer nesne, NGC 3077, fotoğrafın üst kenarında görülebilir. Kaynak:Scott Anttila.

D25 izofotal çapı 29,44 kiloparsek (96.000 ışık yılı)[4][6] olan Messier 81 gökadası, Samanyolu'na olan yakınlığı, büyük yapısı ve içerisinde 70 milyon M☉ büyüklüğünde bir süper kütleli kara delik barındıran aktif gökada çekirdeği[8] nedeniyle profesyonel gök bilimciler tarafından kapsamlı bir şekilde incelenmiştir. Gökadanın büyük boyutu ve nispeten yüksek parlaklığı onu amatör gök bilimciler için de popüler bir hedef haline getirir.[9] Şubat 2022 sonlarında gök bilimciler, M81'in tekrarlayan hızlı radyo patlaması FRB 20200120E'nin kaynağı olabileceğini duyurdular.[10][11]

Yakın gökadalar ve grup bilgisi

Messier 81, M81 Grubu'nun en büyük gökadalarından biridir. Büyük ayı takımyıldızında yer alan grup içerisinde 34 gökadanın bulunduğu tahmin edilir.[12] Bu grubun Dünya'ya olan uzaklığı yaklaşık 11,7 milyon ışık yılıdır. M81, Messier 82 ile etkileşim halindedir.[13] Bu iki gökada, gerçek bir fiziksel grup olan ve Yerel Grubumuzun en yakın komşularından biri olan M81 grubunun çekirdeğini oluşturur. Bu grup ayrıca NGC 2403, NGC 3077 ve NGC 2976'yı da içermektedir. Messier 81'in ayrıca küçük bir uydu gökadası, düzensiz cüce gökada Holmberg IX (UGC 5336) vardır.

Kaynakça

  1. ^ Jensen, Joseph B.; Tonry, John L.; Barris, Brian J.; Thompson, Rodger I.; Liu, Michael C.; Rieke, Marcia J.; Ajhar, Edward A.; Blakeslee, John P. (Şubat 2003). "Measuring Distances and Probing the Unresolved Stellar Populations of Galaxies Using Infrared Surface Brightness Fluctuations". Astrophysical Journal. 583 (2). ss. 712-726. doi:10.1086/345430. 10 Mart 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Şubat 2009. 
  2. ^ I. D. Karachentsev, O. G. Kashibadze (2006). "Masses of the local group and of the M81 group estimated from distortions in the local velocity field". Astrophysics. 49 (1). ss. 3-18. doi:10.1007/s10511-006-0002-6. 
  3. ^ R. W. Sinnott, editor (1988). The Complete New General Catalogue and Index Catalogue of Nebulae and Star Clusters by J. L. E. Dreyer. Sky Publishing Corporation and Cambridge University Press. ISBN 0-933-34651-4. 
  4. ^ a b c d e f g h i j "NASA/IPAC Extragalactic Database". NGC 3031 için sonuçlar. 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2006. 
  5. ^ a b c "Revised NGC Data for NGC 3031". SEDS. 17 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2024. 
  6. ^ a b De Vaucouleurs, Gerard; De Vaucouleurs, Antoinette; Corwin, Herold G.; Buta, Ronald J.; Paturel, Georges; Fouque, Pascal (1991). Third Reference Catalogue of Bright Galaxies. Bibcode:1991rc3..book.....D. 
  7. ^ Gerke ve diğerleri (2011): A Study of Cepheids in M81 with the Large Binocular Telescope (Efficiently Calibrated with Hubble Space Telescope). In: The Astrophysical Journal 743(2).
  8. ^ Devereux, N.; Ford, H.; Tsvetanov, Z.; Jocoby, J. (2003). "STIS Spectroscopy of the Central 10 Parsecs of M81: Evidence for a Massive Black Hole". Astronomical Journal. 125 (3). ss. 1226-1235. Bibcode:2003AJ....125.1226D. doi:10.1086/367595. 
  9. ^ O'Meara, S. J. (1998). The Messier Objects. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-55332-2. 
  10. ^ Starr, Michelle (23 Şubat 2022). "Mysterious Repeating Fast Radio Burst Traced to Very Unexpected Location". ScienceAlert. 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022. 
  11. ^ Kirsten, F; ve diğerleri. (23 Şubat 2022). "A repeating fast radio burst source in a globular cluster". Nature. 602 (7898). ss. 585-589. arXiv:2105.11445 $2. Bibcode:2022Natur.602..585K. doi:10.1038/s41586-021-04354-w. PMID 35197615. 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2022. 
  12. ^ I. D. Karachentsev (2005). "The Local Group and Other Neighboring Galaxy Groups". Astronomical Journal. Cilt 129. ss. 178-188. doi:10.1086/426368. 21 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2009. 
  13. ^ M. S. Yun, P. T. P. Ho, K. Y. Lo (1994). "A high-resolution image of atomic hydrogen in the M81 group of galaxies". Nature. Cilt 372. ss. 530-532. doi:10.1038/372530a0. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta NGC 3031 ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

(İngilizce)

Bahar açısına göre önceki: M 67 | Bahar açısına göre sonraki: M 82
Katalog sırasına göre önceki: M 80 | Katalog sırasına göre sonraki: M 82

Bakmak istediğiniz cisminin resmini seçiniz

Messier nesneleri kataloğuM1Messier 2Messier 3Messier 4Messier 5KelebekMessier 7Deniz Kulağı BulutsusuMessier 9Messier 10Yaban ÖrdeğiMessier 12Messier 13Messier 14Messier 15Kartal BulutsusuOmega BulutsusuMessier 18Messier 19Üç Boğumlu BulutsuMessier 21Messier 22Messier 23Messier 24Messier 25Messier 26Halter BulutsusuMessier 28Messier 29Messier 30Andromeda GalaksisiNGC 221Üçgen GalaksisiMessier 34Messier 35Messier 36Messier 37Messier 38Messier 39Messier 40Messier 41Orion BulutsusuMessier 43Messier 44ÜlkerMessier 46Messier 47Messier 48Messier 49Messier 50Girdap gökadasıMessier 52Messier 53Messier 54Messier 55Messier 56Halka bulutsusuMessier 58Messier 59Messier 60Messier 61Messier 62Ayçiçeği GökadasıSiyah Göz GökadasıMessier 65Messier 66Messier 67Messier 68Messier 69Messier 70Messier 71Messier 72Messier 73NGC 628Messier 75Küçük Halter BulutsusuNGC 1068Messier 78Messier 79NGC 6093NGC 3031Messier 82Messier 83Messier 84Messier 85Messier 86Messier 87Messier 88Messier 89Messier 90Messier 91Messier 92Messier 93Messier 94Messier 95Messier 96Baykuş BulutsusuMessier 98Messier 99Messier 100Fırıldak GalaksisiNGC 5866Messier 103Sombrero GökadasıMessier 105Messier 106Messier 107Messier 108Messier 109Messier 110
Messier nesneleri kataloğu

Liste

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NGC 221</span> cüce galaksi

Messier 32 veya NGC 221, Andromeda takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 2,5 MIy uzaklıkta bulunan bir cüce eliptik gökadadır. Guillaume Le Gentil tarafından 23 Ocak 1874 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 168 olarak "Dağınık karşı kuyruklara sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Meşhur Andromeda Gökadası'nın bir uydusudur.

<span class="mw-page-title-main">Biçimsel galaksi sınıflaması</span> gökadaların görünüşlerine göre gruplara ayırdığı bir sınıflandırma sistemidir

Biçimsel galaksi sınıflandırması, astronomların gökadaları görünüşlerine göre gruplara ayırdıkları bir sınıflandırma sistemidir. Gökadaları görünüşlerine göre sınıflandırmak için kullanılan birkaç şema bulunmaktadır. Bunların en bilineni Edwin Hubble tarafından tasarlanan ve Gérard de Vaucouleurs ile Allan Sandage tarafından genişletilen Hubble düzenidir. Gökada sınıflandırması ve morfolojisi artık büyük ölçüde hesaplama yöntemleri ve fiziksel morfoloji kullanılarak yapılır.

<span class="mw-page-title-main">NGC 5866</span> galaksi

NGC 5866 Ejderha takımyıldızında bulunan nispeten parlak merceksi gökada.

<span class="mw-page-title-main">Girdap gökadası</span>

Girdap Gökadası, Av Köpekleri takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 23 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan etkileşim hâlindeki büyük tasarım çubuksuz sarmal gökadadır.

<span class="mw-page-title-main">Yerel Grup</span> Samanyolunu da kapsayan ve 35in üzerinde üyesi bulunan gökadalar grubu

Yerel Grup, Samanyolu Gökadası'nı da barındıran bir gökada grubudur. Çapı yaklaşık olarak 3 milyon parsek (10 milyon ışık yılı; 9×1019 kilometre) ve toplam kütlesi ise 2×1012 güneş kütlesi (4×1042 kg) civarındadır. "Dambıl" şeklinde iki gökada topluluğundan oluşur. Samanyolu ve ona bağlı cüce gökadalar bir lobu, Andromeda Gökadası ve ona bağlı cüce gökadalar ise diğer lobu oluşturur. Bu iki topluluk birbirinden yaklaşık 800 kiloparsek (3×10^6 ly; 2×1019 km) uzaklıktadır ve birbirlerine doğru 123 km/s hızla hareket etmektedir. Yerel Grup, daha büyük olan Başak Süperkümesi'nin bir parçasıdır ve bu da Laniakea Süperkümesi'nin bir parçası olabilir. Samanyolu bazı gökadaları gizlediği için Yerel Grup'taki tam sayı bilinmemekle birlikte, en az 80 üyesi olduğu tahmin edilmektedir ve bunların çoğu cüce gökadalardır.

<span class="mw-page-title-main">M81 Grubu</span> Büyük Ayı takımyıldızı yönündeki gökada grubu

M81 Grubu, Büyük Ayı takımyıldızı yönünde bulunan, yüksek parlaklıkta bazı gökadalar ve bunlara ek olarak çok iyi bilinen Messier 81 ve Messier 82'yi de içeren gökada grubudur. Grubun merkezi uzaklığı yaklaşık olarak 3,6 mega parsek olarak hesaplanır ve Yerel Grub'a yakındır. Grubun yaklaşık toplam kütlesi (1,03 ± 0,17)×1012M☉ olarak tahmin edilir. M81 Grubu, Yerel Grup ve diğer yakın gruplarla birlikte Başak süperkümesi (yani Yerel süperküme) içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Holmberg IX</span> galaksi

Holmberg IX Büyük Ayı takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 12 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir düzensiz cüce gökada. Messier 81'in uydusu olan gökadaya, onu ilk olarak tanımlayan Erik Bertil Holmberg'in adı verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Üçgen Galaksisi</span> galaksi

Üçgen Gökadası, yaklaşık 3 milyon ışık yılı uzaklıkta, Üçgen takımyıldızı'nda bulunan sarmal gökadadır. Bazı gökbilim kaynaklarında, bazı bilgisayarlı teleskop yazılımlarında ve bazı halka açık sosyal web sitelerinde gayri resmi olarak Fırıldak Gökadası olarak gösterilir. Ancak, gökbilim cisimleri için resmi tanımları toplayan profesyonel gökbilim veritabanı SIMBAD Astronomical Database Fırıldak Gökadası'nı, halka açık erişim web siteleri de dahil olmak üzere birçok amatör gökbilim kaynağının bu adla tanımladığını ve Büyükayı'nın sınırları içinde olan Messier 101'e atıfta bulunduğunu belirtir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 5195</span> galaksi

NGC 5195, Girdap gökadası ile etkileşim halinde olan çubuklu sarmal gökadadır. Her iki gökada da yaklaşık 23 milyon ışık yılı uzaklıkta Av Köpekleri takımyıldızı bölgesinde bulunurlar. NGC 5195, ayrıca M51 Grubu'nun üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">M94 Grubu</span> Av Köpekleri ve Berenisin Saçı takımyıldızları bölgesinde gökada grubu

M94 Grubu Av Köpekleri ve Berenis'in Saçı takımyıldızları bölgesinde yaklaşık 13 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan gevşek ve geniş bir gökada grubudur. Grup, Başak Süperkümesi içerisinde bulunan pek çok gökada kümesinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">M83 Grubu</span> Suyılanı, Erboğa ve Başak takımyıldızları bölgesinde bulunan bileşik gökadalar grubu

Erboğa A/M83 Grubu, Suyılanı, Erboğa ve Başak takımyıldızları bölgesinde bulunan karmaşık bir gökada grubudur. Grup, büyük olasılıkla iki alt gruptan oluşur. Erboğa A Grubu, yaklaşık olarak 11,9 MIy uzaklıktaki yakın bir radyo gökada olan Erboğa A merkezinin etrafındadır. M83 Grubu, yaklaşık olarak 14,9 MIy uzaklıkta ve karşıdan görünen bir sarmal gökada olan Messier 83 merkezi etrafındadır.

<span class="mw-page-title-main">Sombrero Gökadası</span> galaksi

Sombrero Gökadası, Başak ve Karga takımyıldızları sınırında bulunan, sınıflandırması belirsiz tuhaf gökadadır. Samanyolu gökadasından yaklaşık olarak 9,55 milyon parsek uzaklıkta yer alan gökada, Pierre Méchain tarafından 11 Mayıs 1781 tarihinde keşfedildi. Başak Süperkümesi'nin güney kenarından uzanan bir dizi gökada ve gökada kümesi olan Başak II Grupları'nın bir üyesidir. Yaklaşık 29,09 ila 32,32 kiloparsek izofotal çapa sahiptir ve bu da onu Samanyolu'ndan biraz daha büyük yapar.

<span class="mw-page-title-main">Siyah Göz Gökadası</span> galaksi

Siyah Göz Gökadası Berenis'in Saçı takımyıldızı yönünde bulunan bir çubuksuz sarmal gökada. Edward Pigott tarafından 23 Mart 1779 tarihinde ve ondan bağımsız olarak Johann Elert Bode tarafından 4 Nisan 1779 tarihinde keşfedilmiştir. Charles Messier, 1780 yılında kataloğuna eklemiştir. Parlak çekirdeği önündeki toz emici muhteşem koyu şerit yüzünden "Siyaz Göz" ve "Kem göz (Nazar)" gibi isimler takılmıştır. M64, amatör gök bilimcilerin oldukça iyi bildiği bir nesnedir çünkü küçük teleskoplarla bile kolayca gözlemlenebilir.

<span class="mw-page-title-main">Messier 83</span>

Messier 83, Suyılanı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık 15 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir ara sarmal gökada. Gökyüzünde çubuklu sarmal gökadalar içerisinde en yakın ve en parlak olanıdır, bir dürbün ile kolayca gözlenebilir.

<span class="mw-page-title-main">Messier 94</span> sarmal gökada

Messier 94 Av Köpekleri takımyıldızı yönünde bulunan bir sarmal gökada. Pierre Méchain tarafından 22 Mart 1781 tarihinde keşfedilmiş ve iki gün sonra Charles Messier kataloğuna eklemiştir. Bazı kaynaklar M94'ü çubuklu sarmal gökada olarak tanımlamaktadır. İki halka yapısıyla dikkat çekici bir gökadadır.

<span class="mw-page-title-main">Messier 60</span> galaksi

Messier 60 Başak takımyıldızı yönünde yaklaşık 55 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir eliptik gökadadır.

<span class="mw-page-title-main">Merceksi galaksi</span>

Merceksi gökada, biçimsel gökada sınıflandırma şemalarında eliptik (E) ve sarmal gökada (S) arasında yer alan bir gökada türüdür. Büyük ölçekli bir disk içermesine karşın, büyük ölçekli sarmal kollara sahip değildir. Merceksi gökadalar, yıldızlararası maddelerinin çoğunu tüketmiş veya kaybetmiş ve bu nedenle devam eden çok az yıldız oluşumuna sahip disk gökadalarıdır. Buna rağmen, disklerinde önemli miktarda toz barındırabilirler. Sonuç olarak, tıpkı eliptik gökadalar gibi çoğunlukla yaşlı yıldızlardan oluşurlar. Merceksi ve eliptik gökadalar morfolojik farklılıklarına rağmen spektral özellikler ve ölçekleme ilişkileri gibi ortak bazı özellikleri paylaşırlar. Her ikisi de, en azından evrenin yerel kısmında, pasif olarak evrimleşen erken tip gökadalar olarak kabul edilebilir. "E" gökadaları ile "S0" gökadalarını morfolojik olarak birbirine bağlayan, orta ölçekli disklere sahip "ES" gökadalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Karina Cüce Gökadası</span> galaksi

Karina Cüce Gökadası Karina takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 330.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve Samanyolu'nun uydu gökadası olan bir cüce gökadadır. R. D. Cannon ve diğer gök bilimcilerden oluşan bir ekip tarafından 1977 yılında keşfedilmiştir. Samayolu'nun diğer uydu gökadalarından birkaç milyar yıl sonra oluştuğu sanılmaktadır ve en genci 7 milyar yaşında olan yaşlı yıldızlardan oluşur. Gökadanın yaklaşık olarak 13,6 milyar yıl önce oluştuğu sanılmaktadır ve bu da Cüce Karina'yı, Samanyolu'na kıyasla görece olarak daha genç yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kutup-halkalı galaksi</span>

Kutup-halkalı gökada, gökada kutuplarının etrafında dönen, gaz ve yıldızların oluşturduğu halkasıyla bir gökada türüdür. Bu kutup halkalarının, iki gökadanın birbirleriyle etkileşime girdiklerinde ortaya çıkan kütleçekimsel etkiyle oluştuğu düşünülmektedir. Başka bir olasılık da çok yakından geçen bir gökadanın etkisiyle koparılmış olan maddeden oluştuğudur. Diğer bir olasılık ise, küçük bir gökadanın daha büyük bir gökadayla dönüş düzlemine dikey olarak çarpışması sonucu küçük gökadanın kutup-halkasına dönüşmüş olabileceğidir.

<span class="mw-page-title-main">Tukan Cüce Gökadası</span> Tukan takımyıldızındaki cüce gökada

Tukan Cüce Gökadası, Tukan takımyıldızında yaklaşık olarak 2,8 milyon ışık yılı uzaklıkta, çok yaşlı yıldızlardan oluşmuş ve diğer gökadalardan oldukça izole bir cüce gökadadır. 1990 yılında Mount Stromlo Gözlemevi'nden R.J. Lavery tarafından keşfedildi. Samanyolu'nun ters tarafında ve diğer Yerel Grup gökadalarının tam karşısında konumlanması onu bilim insanları için önemli bir araştırma konusu haline getirir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.