İçeriğe atla

NGC 1097

Koordinat:Sky map 02sa 77d 19s; 16-30º 27' 24″
NGC 1097
ESO VLT tarafından elde edilen NGC 1097 fotoğrafı.
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızOcak
Sağ açıklık (α)02sa 46d 19,0s[1]
Dik açıklık (δ)-30° 16′ 30″[1]
Galaksi sınıfı(R'_1:)SB(r'l)bSy1[1]
Görünür büyüklük (V)9,5[1]
Görünür büyüklük (B)10,3
Yüzey parlaklığı (SB)13,8
Görünür boyut (V)9,3′ × 6,3′[1]
Özellikler
Grup veya kümeNGC 1097 Grubu (LGG 75)
Kırmızıya kayma (z)(+4,24 ± 0,01) ∙ 10-3[1]
Helyo dikey hız ()(+1.271 ± 3) km/s[1]
Mesafe45 milyon Iy[2]
Keşif
William Herschel (9 Ekim 1790)
Katalog belirtmeleri
NGC 1097 • GC 610 • IRAS 02441-3029 • 2MASX J02461905-3016296 • Arp 77 • ESO 416-G20 • H 5.48 • h 2495 • MCG -05-07-024 • PGC 10488 • SGC 024411-3028.9 • UGCA 41 • AM 0244-302 • HIPASS J0246-30
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

NGC 1097 Ocak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 45 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan çubuklu sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 9 Ekim 1790 tarihinde keşfedildi.[3] Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 77 olarak "Eşlikçileri küçük ama yüksek yüzey parlaklığına sahip sarmal gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.[4] Bu gökadanın Arp 77 olarak listelenmesine yol açan "nesne", hemen yanında yer alan eliptik gökada (PGC 10479) NGC 1097A'dır. NGC 1097 içerisinde SN 1992bd, SN 1999eu ve SN 2003B olmak üzere üç süpernova gözlenmiştir.

NGC 1097 içerisinde yıldız oluşum halkası. HUT. 0,9′ görünümü

Şili'de Avrupa Güney Rasathanesi'ne ait Çok Büyük teleskop (VLT) ve girişimölçüm (interferometri) tekniğini kullanan astronomlar, güney gökküre'de 45 milyon ışık yılı uzaklıkta NGC 1097'nin merkezinde, maddenin dev kütleli bir karadeliğe nasıl düştüğünü belirlediler. Ocak (Fornax) takımyıldızındaki galaksi, Aktif Galaksi Çekirdeği (Active Galactic Nucleus – AGN) denen bir türün, nisbî olarak küçük bir örneğidir. Bu türe ait galaksilerin ışığının büyük kısmı, merkezlerinde aktif durumda bulunan dev kütleli bir karadeliğe düşen gaz ve yıldızların yaydığı ışınımdan kaynaklanıyor.

NGC 1097 adlı galaksinin çekirdeğiyse nisbî olarak küçüktür. Merkezdeki karadeliğin, türün daha muhteşem örneklerinde görüldüğü gibi fazla gıda bulamadığı, dolayısıyla çevresindeki ışınımın ötekiler kadar güçlü olmadığı anlaşılıyor. Ama belki de bu sayede VLT, merkezdeki ışığın perdelenmesi tekniğini kullanarak, çevredeki gazın deliğe doğru sarmal yapılar hâlinde çekildiğini görüntüleyebilmiş. NGC 1097’nin çubuklu bir merkezi ve bunun içinde de yoğun yıldız oluşumunun görüldüğü belirgin bir halka var. Halkanın içinde de ana çubuğa neredeyse dik konumda ikinci bir çubuk görülüyor VLT’nin yeni görüntülerindeyse, 300 kadar yıldız oluşum bölgesi görülüyor. Bunlar, resimde beyaz noktacıklar hâlinde seçilebiliyor. Halkanın ortasında, küçük bir aktif çekirdek var. Ancak, galaksinin toplam ışığı görüntüyü belirsizleştiriyor ve dolayısıyla çekirdek ve yakın çevresinin detayları izlenemiyor. Görünümü netleştirmek için astronomlar, yıldız ışığını bastıracak bir maskeleme tekniği kullanmışlar. Sonuçta, merkezde parlak bir çekirdek, ama daha çok merkez bölgede toplanmış karmaşık lifsi yapılardan oluşan bir görüntü ortaya çıkmış. Bilgisayar modellemelerinin ortaya koyduğu yapıyla oluşan bu görüntüdeki lifler, sonunda AGN’ye yakıt sağlamak üzere merkeze doğru çökmekte olan soğuk toz ve gaz kütlelerini betimliyor. Astronomlara göre bu sarmal lifler, en içteki 300 ışıkyılı genişliğindeki bölgede birbirleri üzerine kıvrılıyorlar. Bu da merkezde gerçekten dev kütleli bir karadeliğin varlığını kanıtlıyor.[5]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g "NASA/IPAC Extragalactic Database". NGC 1097 için sonuçlar. 14 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Kasım 2006. 
  2. ^ "Feeding the Monster: New VLT Images Reveal the Surroundings of a Super-massive Black Hole". European Southern Observatory. 15 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2008. 
  3. ^ Seligman, Courtney. [hhttp://cseligman.com/text/atlas/ngc10a.htm#1097 "NGC 1097 (= PGC 10488, and with PGC 10479 = Arp 77)"]. 22 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2019. 
  4. ^ Arp, Halton (1966). "Atlas of Peculiar Galaxies". Figure 1. 25 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2019. 
  5. ^ NASA basın bülteni, 17 Ekim 2005

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Liste

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NGC 1232</span>

NGC 1232, Irmak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 64,57 MIy (19,8 Mpc)uzaklıkta bulunan bir ara sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 20 Ekim 1784 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 41 olarak "Eşlikçileri düşük yüzey parlaklığına sahip sarmal gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 772</span> Koç takımyıldızındaki çubuksuz sarmal gökada

NGC 772, Koç takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 98,17 MIy (30,1 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuksuz sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 29 Kasım 1785 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 78 olarak "Eşlikçileri küçük ama yüksek yüzey parlaklığına sahip sarmal gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. NGC 770 adlı bir uydu gökadası bulunur. Ayrıca SN 2003 hl ve SN 2003 iq süpernovaları gözlenmiştir. NGC 772 muhtemelen bir H II çekirdeğe sahiptir veya bir geçiş nesnesi de olabilir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1068</span> galaksi

Messier 77, Balina takımyıldızı yönünde bulunan bir çubuklu sarmal gökada. Dünya'dan uzaklığı yaklaşık olarak 47 milyon ışık yılı olup, 1780 yılında Pierre Méchain tarafından keşfedilmiştir. Messier kataloğunun en büyük gökadalarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 5195</span> galaksi

NGC 5195, Girdap gökadası ile etkileşim halinde olan çubuklu sarmal gökadadır. Her iki gökada da yaklaşık 23 milyon ışık yılı uzaklıkta Av Köpekleri takımyıldızı bölgesinde bulunurlar. NGC 5195, ayrıca M51 Grubu'nun üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Fareler Galaksileri</span> Gökada çifti

NGC 4676, Berenis'in Saçı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 305,93 MIy (93,8 Mpc)uzaklıkta bulunan etkileşim halindeki bir gökada çiftidir. William Herschel tarafından 13 Mart 1785 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 242 olarak "Füzyon görünümüne sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 7252</span>

NGC 7252, Kova takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 199,6 MIy (61,2 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuksuz merceksi gökadadır. William Herschel tarafından 26 Ekim 1785 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 226 olarak "Biçimsiz sarmal kollara sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. NGC 7252, milyarlarca yıl önce başlayan iki gökada arasındaki etkileşimin sonucu olan tuhaf bir gökadadır. Atom çekirdeği yörüngesinde dönen bir elektronun diyagramına benzeyen görünümünden dolayı "Atoms For Peace Galaxy" olarak da adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">NGC 6946</span>

NGC 6946, Kral ve Kuğu takımyıldızları sınırında yaklaşık olarak 17,93 MIy (5,5 Mpc)uzaklıkta bulunan bir ara sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 9 Eylül 1798 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 29 olarak "Tek kolu yoğun olan sarmal gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1316</span> galaksi

NGC 1316, Ocak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 62 milyon ışık yılı uzaklıkta bulunan bir merceksi gökadadır. James Dunlop tarafından 2 Eylül 1826 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 154 olarak "İç emilim ile bozulmuş gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. NGC 1316 bir radyo gökadadır. Gökyüzündeki dördüncü en parlak radyo kaynağıdır.

<span class="mw-page-title-main">NGC 5258</span> galaksi

NGC 5258, Başak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 313,43 MIy (96,1 Mpc)uzaklıkta bulunan etkileşim halindeki bir çubuksuz sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 13 Mayıs 1793 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve NGC 5257 ile birlikte Arp 240 olarak "Füzyon görünümüne sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 5257</span> galaksi

NGC 5257, Başak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 315,39 MIy (96,7 Mpc)uzaklıkta bulunan etkileşim halindeki bir ara sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 13 Mayıs 1793 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve NGC 5258 ile birlikte Arp 240 olarak "Füzyon görünümüne sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 90</span>

NGC 90, Andromeda takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 223,09 MIy (68,4 Mpc)uzaklıkta bulunan bir ara sarmal gökadadır. R. J. Mitchell tarafından 26 Ekim 1854 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 65 olarak "Eşlikçileri küçük ama yüksek yüzey parlaklığına sahip sarmal gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1614</span>

NGC 1614, Irmak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 210,37 MIy (64,5 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuklu sarmal gökadadır. Lewis A. Swift tarafından 29 Aralık 1885 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 186 olarak "Dar iplikçiklere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 2276</span>

NGC 2276 Kral takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 106,32 MIy (32,6 Mpc)uzaklıkta bulunan bir ara sarmal gökadadır. Friedrich August Theodor Winnecke tarafından 26 Haziran 1876 tarihinde keşfedildi. Halton Arp'ın Tuhaf Gökadalar Atlası'nda, "Tek kolu yoğun olan sarmal gökadalar" kategorisinde Arp 25 olarak ve "Yakınında rahatsız edici sarmal gökadalar olan eliptik gökadalar" kategorisinde de NGC 2300 ile birlikte Arp 114 olarak iki defa yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">NGC 2623</span> Yengeç takımyıldızı bölgesinde bir gökada çifti

NGC 2623, Yengeç takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 257,66 MIy (79 Mpc)uzaklıkta bulunan iki sarmal gökadanın birleşmesiyle oluşmuş bir gökada çiftidir. Édouard Jean-Marie Stephan tarafından 19 Ocak 1885 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 243 olarak "Füzyon görünümüne sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 3738</span>

NGC 3738, Büyükayı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 18,06 MIy (5,54 Mpc)uzaklıkta bulunan bir düzensiz cüce gökadadır. William Herschel tarafından 14 Nisan 1789 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 234 olarak "Füzyon görünümüne sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. M81 Grubu üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 4651</span> galaksi

NGC 4651 Berenis'in Saçı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 49,24 MIy (15,1 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuksuz sarmal gökadadır. Wilhelm Herschel tarafından 30 Aralık 1783 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 189 olarak "Dar iplikçiklere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 6217</span> galaksi

NGC 6217, Küçük Ayı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 59,36 MIy (18,2 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuklu sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 12 Aralık 1797 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 185 olarak "Dar iplikçiklere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 7727</span> galaksi

NGC 7727, Kova takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 67,84 MIy (20,8 Mpc)uzaklıkta bulunan bir ara sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 27 Kasım 1785 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 222 olarak "Biçimsiz sarmal kollara sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1097A</span> Eliptik gökada

NGC 1097A, Ocak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 53,48 MIy (16,4 Mpc)uzaklıkta bulunan bir eliptik gökadadır. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve NGC 1097 ile birlikte Arp 77 olarak "Eşlikçileri küçük ama yüksek yüzey parlaklığına sahip sarmal gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Arp 187</span> Radyo gökada

Arp 187, Irmak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 534,89 MIy (164 Mpc)uzaklıkta bulunan bir radyo gökadası ve birleşme kalıntısıdır. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 187 olarak "Dar iplikçiklere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.