İçeriğe atla

NGC 1052-DF2

Koordinat:Sky map 02sa 41d 46,8s; -08º 24' 12″
NGC 1052-DF2
HUT tarafından elde edilen NGC 1052-DF2 fotoğrafı[1]
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızBalina
Sağ açıklık (α)02sa 41d 46,8s[2]
Dik açıklık (δ)-08° 24′ 12″[2]
Galaksi sınıfıSp... D[3]
Görünür boyut (V)1,20′ × 1,12′[3]
Özellikler
Mesafe61,96 MIy (19 Mpc)[2]
Kütle (m)2×108[2] M
Katalog belirtmeleri
NGC 1052-DF2 • PGC 3097693[3]
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam

NGC 1052-DF2, Balina takımyıldızı'nda yaklaşık olarak 61,96 MIy (19 Mpc) uzaklıkta bulunan ve Dragonfly Telephoto Array tarafından NGC 1052 Grubu'nun geniş alan görüntüleme taraması sırasında tespit edilen aşırı dağınık gökadadır (UDG). Gerçekte bir NGC nesnesi değildir, fakat NGC 1052 ile ilişkili olduğu düşünüldüğünden bu ad verilmiştir.[4] Gökadanın az veya hiç karanlık madde içermediği önerilmiş ve bu keşif ilk defa yapılmıştır. 20 Mart 2019'da, karanlık madde içermeyen ikinci bir UDG keşfi olan NGC 1052-DF4'ün duyurulduğu bir takip çalışması yayınlandı.[5]

Mesafe

NGC 1052-DF2'nin ilk gözlemleri, yüzey parlaklık değişimlerini kullanarak 20 Mpc mesafesini tahmin etti.[6] Yakın konumu nedeniyle, NGC 1052 eliptik gökadası ile ilişkili olduğu ve NGC 1052'den yaklaşık 80 Kpc uzaklıkta olduğu varsayılmaktadır.[7][8][9][10]

Ancak, 3 Haziran 2019'da başka bir ekip aynı nesneye ait tam bir gözlem veri setini kullanarak bu iddiayı inceledi. Gökadanın mesafesinin farklı olabileceğini ve sonuç olarak karanlık madde içerebileceğini öne sürdüler.[11]

NGC 1052-DF2 üzerine daha yeni bir araştırma, önceden bildirilen gökada mesafesinin büyük ölçüde abartılmış olabileceğini öne sürdü. Sonuçta gökada her açıdan "normal" görünüyordu. Gök cisimlerinin mesafelerini tahmin etmek için beş bağımsız yöntem kullanan Instituto de Astrofísica de Canarias'tan (IAC) bir araştırma ekibi, NGC 1052-DF2'nin doğru mesafesinin 64 milyon ışık yılı değil, 42 milyon ışık yılı (13 MPc) olduğunu tespit etti.[12] Gökadanın toplam kütlesi daha önce tahmin edilen kütlenin yaklaşık yarısı kadardı. Yıldızlarının kütlesi ise önceden tahmin edilen kütlenin sadece yaklaşık dörtte biri kadardı. Bu, NGC 1052-DF2'nin önemli bir kısmının diğer tüm gökadalar gibi karanlık maddeden oluşabileceği anlamına geliyordu.

Hubble Uzay Teleskobu Gelişmiş Ölçme Kamerası (ACS) kullanılarak yapılan takip gözlemleri, IAC araştırmacılarının tespit ettiği 13 Mpc'lik NGC 1052-DF2 kırmızı-dev kolu ucu mesafesini, daha önceki yüzey parlaklık değişimi ölçümleriyle uyumlu olarak 22,1±1,2 Mpc olarak ölçtü.[13] NGC 1052-DF2'nin mesafesi ve bu gökadanın gözlemlerinin yorumlanmasına yönelik sonuçlar hala tartışmalıdır.

Ayrıca bakınız

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ "Hubble finds first galaxy in the local Universe without dark matter". www.spacetelescope.org. 28 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2018. 
  2. ^ a b c d Van Dokkum, Pieter; Danieli, Shany; Cohen, Yotam; Merritt, Allison; Romanowsky, Aaron J.; Abraham, Roberto; Brodie, Jean; Conroy, Charlie; Lokhorst, Deborah; Mowla, Lamiya; o'Sullivan, Ewan; Zhang, Jielai (2018). "A galaxy lacking dark matter". Nature. 555 (7698). ss. 629-632. arXiv:1803.10237 $2. Bibcode:2018Natur.555..629V. doi:10.1038/nature25767. PMID 29595770. 
  3. ^ a b c "LEDA 3097693 -- Low Surface Brightness Galaxy". SIMBAD. 15 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2023. 
  4. ^ Seligman, Courtney. "PGC 3097693 (="NGC 1052-DF2")". 28 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2023. 
  5. ^ "unusual galaxies defy dark theory". Phys.org. Mart 2019. 8 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2023. 
  6. ^ van Dokkum, P.; Danieli, S.; Cohen, Y.; Merritt, A.; Romanowsky, A.; Abraham, R.; Brodie, J.; Conroy, C.; Lokhorst, D.; Mowla, L.; O'Sullivan, E.; Zhang, J. (29 Mart 2018). "A galaxy lacking dark matter". Nature. 555 (7698). ss. 629-632. arXiv:1803.10237 $2. Bibcode:2018Natur.555..629V. doi:10.1038/nature25767. PMID 29595770. 
  7. ^ Famaey, B.; McGaugh, S.; Milgrom, M. (11 Ekim 2018). "MOND and the dynamics of NGC1052-DF2". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 480 (1). ss. 473-476. arXiv:1804.04167 $2. doi:10.1093/mnras/sty1884. 
  8. ^ "Website of one of the authors of a paper regarding NGC 1052-DF2". 3 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019. 
  9. ^ Pierce, Michael; Brodie, Jean P.; Forbes, Duncan A.; Beasley, Michael A.; Proctor, Robert; Strader, Jay (1 Nisan 2005). "Evolutionary history of the elliptical galaxy NGC 1052". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 358 (2). ss. 419-431. arXiv:astro-ph/0501066 $2. Bibcode:2005MNRAS.358..419P. doi:10.1111/j.1365-2966.2005.08778.x. 
  10. ^ McGaugh, Stacy (4 Nisan 2018). "The Dwarf Galaxy NGC 1052-DF2". 27 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2019. 
  11. ^ "Impossible solved the galaxy with no dark matter". dailygalaxy.com. Haziran 2019. 28 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2019. 
  12. ^ Trujillo, Ignacio (14 Mart 2019). "A distance of 13 Mpc resolves the claimed anomalies of the galaxy lacking dark matter". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 486 (1). ss. 1192-1219. arXiv:1806.10141 $2. doi:10.1093/mnras/stz771. 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2019. 
  13. ^ Shen, Z.; Danieli, S.; van Dokkum, P.; Abraham, R.; Brodie, J.; Conroy, C.; Dolphin, A.; Romanowsky, A.; Kruijssen, J.; Chowdhury, D. (9 Haziran 2021). "A Tip of the Red Giant Branch Distance of 22.1±1.2 Mpc to the Dark Matter Deficient Galaxy NGC1052-DF2 from 40 Orbits of Hubble Space Telescope Imaging". The Astrophysical Journal Letters. 914 (1). ss. L12. arXiv:2104.03319v2 $2. Bibcode:2021ApJ...914L..12S. doi:10.3847/2041-8213/ac0335. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">NGC 221</span> cüce galaksi

Messier 32 veya NGC 221, Andromeda takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 2,5 MIy uzaklıkta bulunan bir cüce eliptik gökadadır. Guillaume Le Gentil tarafından 23 Ocak 1874 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 168 olarak "Dağınık karşı kuyruklara sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Meşhur Andromeda Gökadası'nın bir uydusudur.

<span class="mw-page-title-main">Başak Süperkümesi</span>

Başak Süperkümesi veya Yerel Süperküme, Samanyolu ve Andromeda gökadaları ile diğerlerini de içeren Başak Kümesi ve Yerel Grup'u barındıran süperkümedir. Çapı yaklaşık 33 megaparsek olan bu süperkümede en az 100 adet gökada grubu ve kümesi bulunmaktadır. Gözlemlenebilir evrendeki yaklaşık 10 milyon süperkümeden biri olan Başak Süperkümesi, Balıklar-Balina Süperküme Kompleksi adı verilen bir gökada iplikçiği içinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">NGC 4631</span>

NGC 4631, Av köpekleri takımyıldızında yaklaşık olarak 38,81 MIy (11,9 Mpc) uzaklıkta bulunan ve kenardan görünen bir çubuklu sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 20 Mart 1787 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve yakınındaki NGC 4627 ile birlikte "çift ve çoklu gökadalar" kategorisi altında "çekilen ve düşen gökadalar" olarak Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Gökada, hafifçe bozulmuş şeklinin balinayı andırması nedeniyle Balina Gökadası olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Yerel Grup</span> Samanyolunu da kapsayan ve 35in üzerinde üyesi bulunan gökadalar grubu

Yerel Grup, Samanyolu Gökadası'nı da barındıran bir gökada grubudur. Çapı yaklaşık olarak 3 milyon parsek (10 milyon ışık yılı; 9×1019 kilometre) ve toplam kütlesi ise 2×1012 güneş kütlesi (4×1042 kg) civarındadır. "Dambıl" şeklinde iki gökada topluluğundan oluşur. Samanyolu ve ona bağlı cüce gökadalar bir lobu, Andromeda Gökadası ve ona bağlı cüce gökadalar ise diğer lobu oluşturur. Bu iki topluluk birbirinden yaklaşık 800 kiloparsek (3×10^6 ly; 2×1019 km) uzaklıktadır ve birbirlerine doğru 123 km/s hızla hareket etmektedir. Yerel Grup, daha büyük olan Başak Süperkümesi'nin bir parçasıdır ve bu da Laniakea Süperkümesi'nin bir parçası olabilir. Samanyolu bazı gökadaları gizlediği için Yerel Grup'taki tam sayı bilinmemekle birlikte, en az 80 üyesi olduğu tahmin edilmektedir ve bunların çoğu cüce gökadalardır.

<span class="mw-page-title-main">Süperküme</span>

Süperkümeler küçük gökada kümelerinden ve gökada gruplarından oluşan büyük kümeler olup Evren'de şimdilik gözlemlenebilen en büyük yapı birimleridir. Süperkümelerin varlığı gökadaların Evren'de tek biçimli dağılmamış olduğunu gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Saç Kümesi</span>

Saç Kümesi, 1.000'in üzerinde tanımlanmış gökada içeren büyük bir gökada kümesidir. Aslan kümesi ile birlikte Saç Süperkümesi'ni oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">Kurşun kümesi</span>

Kurşun Kümesi çarpışan iki kümeden oluşur. Kurşun kümesi hakkındaki çalışmalarda karanlık maddelerin varlığı için bugüne kadarki en iyi kanıtlar, Ağustos 2006'da açıklandı.

<span class="mw-page-title-main">Su Yılanı Kümesi</span>

Suyılanı Kümesi, Suyılanı takımyıldızında yaklaşık olarak 193,1 Mly (59,2 Mpc) uzaklıkta bulunan ve 158 parlak gökadadan oluşan bir gökada kümesidir.

<span class="mw-page-title-main">Messier 94</span> sarmal gökada

Messier 94 Av Köpekleri takımyıldızı yönünde bulunan bir sarmal gökada. Pierre Méchain tarafından 22 Mart 1781 tarihinde keşfedilmiş ve iki gün sonra Charles Messier kataloğuna eklemiştir. Bazı kaynaklar M94'ü çubuklu sarmal gökada olarak tanımlamaktadır. İki halka yapısıyla dikkat çekici bir gökadadır.

<span class="mw-page-title-main">Merceksi galaksi</span>

Merceksi gökada, biçimsel gökada sınıflandırma şemalarında eliptik (E) ve sarmal gökada (S) arasında yer alan bir gökada türüdür. Büyük ölçekli bir disk içermesine karşın, büyük ölçekli sarmal kollara sahip değildir. Merceksi gökadalar, yıldızlararası maddelerinin çoğunu tüketmiş veya kaybetmiş ve bu nedenle devam eden çok az yıldız oluşumuna sahip disk gökadalarıdır. Buna rağmen, disklerinde önemli miktarda toz barındırabilirler. Sonuç olarak, tıpkı eliptik gökadalar gibi çoğunlukla yaşlı yıldızlardan oluşurlar. Merceksi ve eliptik gökadalar morfolojik farklılıklarına rağmen spektral özellikler ve ölçekleme ilişkileri gibi ortak bazı özellikleri paylaşırlar. Her ikisi de, en azından evrenin yerel kısmında, pasif olarak evrimleşen erken tip gökadalar olarak kabul edilebilir. "E" gökadaları ile "S0" gökadalarını morfolojik olarak birbirine bağlayan, orta ölçekli disklere sahip "ES" gökadalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">NGC 1614</span>

NGC 1614, Irmak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 210,37 MIy (64,5 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuklu sarmal gökadadır. Lewis A. Swift tarafından 29 Aralık 1885 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 186 olarak "Dar iplikçiklere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 7552</span> galaksi

NGC 7552, Turna takımyıldızında yaklaşık olarak 60,99 MIy (18,7 Mpc) uzaklıkta bulunan bir çubuklu sarmal gökadadır. Görünür boyutları göz önüne alındığında genişliği yaklaşık 75.000 ışık yılıdır. Diğer üç sarmal gökada NGC 7582, NGC 7590 ve NGC 7599 ile birlikte Turna Dörtlüsü gökada grubunu oluşturur.

<span class="mw-page-title-main">NGC 7674</span> galaksi

NGC 7674 Kanatlıat takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 368,55 MIy (113 Mpc)uzaklıkta bulunan bir çubuksuz sarmal gökadadır. John Herschel tarafından 16 Ağustos 1830 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve NGC 7674A ile birlikte Arp 182 olarak "Dar iplikçiklere sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 7727</span> galaksi

NGC 7727, Kova takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 67,84 MIy (20,8 Mpc)uzaklıkta bulunan bir ara sarmal gökadadır. William Herschel tarafından 27 Kasım 1785 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 222 olarak "Biçimsiz sarmal kollara sahip gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">NGC 541</span> galaksi

NGC 541, Balina takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 227,65 MIy (69,8 Mpc)uzaklıkta bulunan bir merceksi gökadadır. Heinrich Ludwig d'Arrest tarafından 30 Ekim 1864 tarihinde keşfedildi. Halton Arp tarafından görüntülenmiş ve Arp 133 olarak "Yakınlarında parçalar olan gökadalar" kategorisi altında Tuhaf Gökadalar Atlası'na dahil edilmiştir. Abell 194 gökada kümesinin bir üyesidir ve 3C 40A olarak da bilinen Fanaroff-Riley sınıf I radyo gökadasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kutup-halkalı galaksi</span>

Kutup-halkalı gökada, gökada kutuplarının etrafında dönen, gaz ve yıldızların oluşturduğu halkasıyla bir gökada türüdür. Bu kutup halkalarının, iki gökadanın birbirleriyle etkileşime girdiklerinde ortaya çıkan kütleçekimsel etkiyle oluştuğu düşünülmektedir. Başka bir olasılık da çok yakından geçen bir gökadanın etkisiyle koparılmış olan maddeden oluştuğudur. Diğer bir olasılık ise, küçük bir gökadanın daha büyük bir gökadayla dönüş düzlemine dikey olarak çarpışması sonucu küçük gökadanın kutup-halkasına dönüşmüş olabileceğidir.

<span class="mw-page-title-main">Dragonfly 44</span>

Dragonfly 44, Berenis'in Saçı takımyıldızı'nda yaklaşık olarak 326,15 MIy (100 Mpc) uzaklıkta bulunan bir aşırı dağınık gökadadır. Gökada, Saç Kümesi'nin üyesidir. İyi bilinen bu gökadanın 2016 yılında yapılan hız dağılımı gözlemleri, Samanyolu ile yaklaşık olarak aynı olan bir trilyon güneş kütlesi kadar bir kütleye sahip olduğunu göstermişti. Bu kütle, iki farklı çalışmada Dragonfly 44 etrafında gözlemlenen yaklaşık 70 ve 90 küresel kümenin sayısıyla uyumludur.

<span class="mw-page-title-main">NGC 4065 Grubu</span> gökada grubu

NGC 4065 Grubu, Berenis'in Saçı takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 313,11 MIy (96 Mpc) uzaklıkta bulunan bir gökada grubudur. En parlak üyesi NGC 4065 olan grup, Saç Süper Kümesi içerisinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Cüce sarmal galaksi</span> bir sarmal gökadanın cüce türüdür

Cüce sarmal gökada, bir sarmal gökadanın cüce türüdür. Cüce gökadalar; düşük aydınlatma güçleri, küçük çapları, düşük yüzey parlaklıkları ve düşük hidrojen kütleleri ile karakterizedir. Bu tip gökadalar, düşük yüzey parlaklığına sahip gökadaların (LSB) bir alt sınıfı olarak düşünülebilir.

<span class="mw-page-title-main">Aşırı dağınık galaksi</span> son derece düşük parlaklığa sahip gökada

Aşırı dağınık gökada, ilk örneği 1984 yılında Allan Sandage ve Bruno Binggeli tarafından yakınlardaki Başak Kümesi'nde keşfedilen, son derece düşük aydınlatma gücüne sahip bir gökadadır. Bu gökadalar, 2015'te yeniden adlandırılmadan önce uzun yıllar boyunca incelenmiştir. Düşük aydınlatma gücü, yıldız oluşumuna neden olan gaz eksikliğinden kaynaklanmakta ve bu da bu gökadaların çok eski yıldız popülasyonlarının rezervuarı olmasına sebep olmaktadır.