İçeriğe atla

Nüremberg Duruşması

Nüremberg Duruşması
Judgment At Nuremberg
Filmin özgün sinema afişi
YönetmenStanley Kramer
YapımcıStanley Kramer
SenaristAbby Mann
OyuncularSpencer Tracy
Burt Lancaster
Richard Widmark
Marlene Dietrich
Maximilian Schell
Judy Garland
Montgomery Clift
Werner Klemperer
MüzikErnest Gold
CinsiSinema filmi
TürüTarih, dram
RenkSiyah-beyaz
Çıkış tarih(ler)i1961, ABD
Süre179 dakika
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri ABD
Dilİngilizce, Almanca
Diğer adlarıNüremberg Duruşması (Türkiye)
Jugement à Nuremberg (Fransa)
Vincitori e vinti (İtalya)
Yom Ha-Dean B'Nirenberg (İsrail)
Urteil von Nürnberg (Almanya)

Nüremberg Duruşması[1] (İngilizce özgün adıyla Judgment At Nuremberg), Stanley Kramer'in yönettiği 1961 ABD yapımı film, gerçek olaylara dayanmaktadır. Film sonraki yıllarda bazı özel televizyon kanallarında Nuremberg Mahkemesi adıyla da yayına verilmiştir.[2]

Özet

Yıl 1948'dir. Film, II. Dünya Savaşı sonrasında yıkıma uğramış Nüremberg şehrinin görüntüleriyle başlar. Bir zamanlar Nazi Partisi'nin geçit törenleri düzenlediği şehir, Müttefikler'in saldırıları sonucu artık tanınmayacak haldedir. Savaşın galibi Müttefiklerin başat ülkesi olan ABD, bu eski Alman şehrine, Üçüncü Reich (Naziler) döneminde hakim olarak hizmet eden isimleri yargılamak üzere kendi hakimlerini yollar. Bu alışılmadık bir davadır; çünkü davalılar "kanun adına" işledikleri suçlarla itham edilmektedirler. Yargılananlar, Üçüncü Reich'ın adaletini temsil etmektedirler.

Mahkemede, Savcı Tad Lawson, açılış konuşmasını şöyle noktalar: "Yargılananlar, burada, başkalarına vermeyi esirgedikleri adaleti alacaklar."

Duruşmada tüm sanıkların hakime verdikleri yanıt aynıdır: Nicht schuldig (Suçsuzum). Fakat öteki davalılardan farklı olarak Ernst Janning, hakimin hiçbir sorusuna yanıt vermez. Janning, mahkemenin yetkisini kabul etmemekte ve böyle yaparak resmi bir şekilde protesto etmek istemektedir. Ernst Janning'i diğerlerinden daha dikkat çekici kılan bir diğer özelliği de başarılarla dolu mesleki geçmişidir. Janning, hukuk doktoru unvanını almış, Doğu Prusya'da hakimlik yapmış, Weimar Cumhuriyeti liderlerinden ve demokratik anayasanın kurucularından biri olmuştur. Dünyanın birçok ülkesinde ders kitabı olarak okutulan hukuk kitaplarının yazarı olarak dünya çapında ün kazanmıştır. 1935'te ise Almanya Adalet Bakanı olmuştur.

Janning'in avukatı Hans Rolfe, bir Alman milliyetçisidir ve Nazilerin yaptıklarının tüm Alman halkına mal edilmesine şiddetle karşı çıkmaktadır. Bu davayı, aynı zamanda Alman halkının onurunu kurtarma davası olarak da gördüğünden davaya dört elle sarılmıştır. Ona göre, mahkemede yargılananlar salt dönemin hakimleri değil, aynı zamanda Alman halkıdır. Ayrıca Hans Rolfe, ülkesini yargılayan ABD'nin Hiroşima ve Nagasaki'de yaptıklarının göz ardı edilmesinin mahkemede sıkça üzerinde durulan "yüksek ahlak" ve "adalet" ile bağdaşmadığını düşünmektedir.

Başlangıçta, sonu belli gibi görünen bu duruşmalar aylar sürmüş ve gidişat beklenilenin aksi bir şekilde olmuştur. Herr Rolfe gibi çok yetenekli ve zeki bir avukatın yanında yaklaşan Sovyet tehlikesi de davanın gidişatını değiştiren en önemli etmenlerdendir. Mahkeme sürerken SSCB'nin Çekoslovakya'yı işgal etmesi, ABD'yi tedirgin etmektedir. Sovyetler yaklaşmaktadır ve Alman halkı, ülkelerini işgal eden Amerikalılardan son derece rahatsızdır. Berlin'in kaybedilmesini Avrupa'nın kaybedilmesi olarak gören ABD, Ruslara karşı Alman halkının desteğinin kazanılması gerektiğini düşünmektedir. Bunun ise onların liderlerini hapse göndererek olamayacağının bilincindedir. Bu nedenle, Nuremberg sanıklarının, mahkeme sonucunda sembolik cezalarla kurtulmaları için Baş Yargıç Dan Haywood'a baskı yaparlar. Haywood, birdenbire kendisini, yargıladığı Nazi hakimleriyle aynı pozisyonda bulur. Yargılanan hakimler, yaptıkları adaletsizlikleri "ülke çıkarları" gerekçesiyle savunmuşlardı. Şimdiyse Haywood'un, kendi ülkesinin, ABD'nin çıkarları gereği, insanlık suçuyla yargılanan davalılara sembolik cezalar vermesi gerekiyordu. Yaşanan tüm bu vahşetin "adalet"in "ülke çıkarları"na kurban edilmesinin bir sonucu olduğunu düşünen Haywood, kendisinden istenileni değil, olması gerekeni yapacaktır. Bunu yaptığı için büyük tepkiyle karşılaşan Haywood'a ise tek bir kişi destek verecektir: Ernst Janning.

Rol Dağılımı

Milliyet gazetesinde 20 Ekim 1965'te çıkan bu küçük ilân, Stanley Kramer'ın 1961'de yönettiği ABD yapımı "Judgment at Nuremberg" adlı filmin İstanbul'da sinemalarda aynı gün "Nüremberg Duruşması" adıyla gösterime gireceğini bildiriyor.

Ödüller

  • 1962 Oscar-En İyi Erkek Oyuncu (Maximilian Schell)
  • 1962 Oscar-En İyi Uyarlama Senaryo Akademi Ödülü (Abby Mann)
  • 1962 Bodil-Avrupalı Olmayan En İyi Film
  • 1963 CEC-En İyi Yabancı Film
  • 1962 David-En İyi Yabancı Film (Stanley Kramer)
  • 1962 Özel David-Marlene Dietrich
  • 1963 Fotogramas de Plata-En İyi Yabancı Performans (Spencer Tracy)
  • 1962 Gümüş Kurdele-En İyi Yönetmen (Stanley Kramer)
  • 1961 NYFCC-En İyi Aktör (Maximilian Schell)
  • 1961 NYFCC-En İyi Senaryo (Abby Mann)
  • 1961 NBR-Top Ten Filmler
  • 1962 Altın Küre-En İyi Erkek Oyuncu (Maximilian Schell)
  • 1962 Altın Küre-En İyi Film Yönetmeni (Stanley Kramer)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Milliyet, Gazetesi (20 Ekim 1965). "Milliyet Gazete Arşivi". s. 6. 22 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2012. 
  2. ^ Milliyet, Gazetesi (27 Nisan 2000). "Milliyet Gazete Arşivi". s. 8. 22 Nisan 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Kasım 2012. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

1945 (MCMXLV) pazartesi günü başlayan bir yıldır.

8 Aralık, Miladi takvime göre yılın 342. günüdür. Yıl sonuna kadar kalan 23 gün vardır.

<span class="mw-page-title-main">Marlene Dietrich</span> Alman-Amerikan aktris ve şarkıcı

Maria Magdalena Dietrich, bilinen adıyla Marlene Dietrich, Alman asıllı Amerikalı sinema oyuncusu ve şarkıcıdır.

<span class="mw-page-title-main">Nürnberg Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi</span> İkinci Dünya Savaşının sonunda bir dizi askeri yargılama

Nürnberg Uluslararası Askeri Ceza Mahkemesi veya Nürnberg mahkemeleri, Ekim 1945'te, ABD, Birleşik Krallık, Fransa ve Sovyetler Birliği'nin açtığı dava. Almanya'nın Nürnberg şehrinde yapıldığı için bu isimle anılmıştır. Nazi liderlerine karşı suçlama 4 noktada toplanıyordu: Barışa karşı suç, insanlığa karşı suç, savaş suçları ve ilk üç noktada listelenen suç eylemlerinin ''ortak bir plan ve komplo süreci ile gerçekleştirilmesi.'' 216 oturum süren yargılamalar 1 Ekim 1946 tarihinde sona erdi ve üçü beraat eden, 22'si için idam cezası istenen 24 sanık şu cezalara çarptırıldı: Daha hafif suçlamalarla yargılananlardan 4 kişi 10 ile 20 yıl arasında hapis cezası aldı: Karl Dönitz, Baldur von Schirach, Albert Speer ve Konstantin von Neurath. Üçü ömür boyu hapse mahkûm edildi: Rudolf Hess, Walter Funk ve Erich Raeder. On ikisi hakkında idam cezası verildi ve bunlardan Hans Frank, Wilhelm Frick, Juluis Streicher, Alfred Rosenberg, Ernst Kaltenbrunner, Joachim von Ribbentrop, Fritz Saucker, Alfred Jodl, Wilhelm Keitel ve Arthur Seyss 16 Ekim 1946 tarihinde idam edildi. Firardaki Martin Bormann'a yokluğunda idam cezası verildi. Hermann Göring ise asılmasına saatler kala zehir içerek kendi hayatına son verdi.

Nürnberg veya Nuremberg: Nürnberg

<i>M - Bir Şehir Katilini Arıyor</i>

M - Bir Şehir Katilini Arıyor, 1931 Almanya yapımı psikolojik gerilim filmidir. Özgün adı M'dir. İngilizce konuşulan ülkelerde Fritz Lang's M'in yanı sıra Murderers Among Us adı ile de gösterime sunulmuştu. Filmin yönetmeni Fritz Lang filmin senaryosunu da eşi Thea von Harbou ile birlikte yazmıştı. Filmin başrol oyuncusu Peter Lorre 'dur. Bu film Fritz Lang'ın ilk sesli filmidir ve kendisinin de belirttiği gibi filmografisindeki en iyi filmidir. Filmde bir Alman kentinde polisin seri cinayetler işleyen bir çocuk katilini yakalamakta yetersiz kalması üzerine tedirgin olan şehirdeki diğer suçluların da insan avına katılmaları anlatılmaktadır.

<i>İradenin Zaferi</i> Nazilerin 1934 tarihli propaganda filmi

İradenin Zaferi, 1935 Almanya yapımı propaganda amacıyla çekilmiş bir belgesel filmdir. Özgün adı Triumph des Willens'dir. ABD'de Triumph of the Will adı ile gösterilmiştir. Nasyonal Sosyalist Alman İşçi Partisi'nin (NSDAP) 1934 tarihinde Nürnberg şehrinde yaptığı gösterişli 6. kongresini belgelemek üzere ısmarlama yaptırılmış bir propaganda filmidir.

Beklenmeyen Misafir 1967 ABD yapımı dramatik güldürü filmdir. Özgün adı Guess Who's Coming to Dinner olan film 21 Ocak 1969 tarihinde Türkiye'de sinemalarda gösterime girmişti. Film sonraki yıllarda TRT Televizyonunda bu kez Bir Akşam Yemeği adıyla gösterilmişti.

<span class="mw-page-title-main">Ernst Kaltenbrunner</span>

Ernst Kaltenbrunner, Nazi Almanyası'nda profesör, doktor, general ve Nazi Partisinin önde gelenlerindendi.

<span class="mw-page-title-main">Stanley Kramer</span> Amerikalı film yapımcısı ve yönetmeni (1913 – 2001)

Stanley Kramer, Amerikalı sinema yönetmeni ve yapımcıdır.

<i>Kahraman Şerif</i> (film) film

Kahraman Şerif 1952 ABD yapımı dramatik western filmidir. Özgün adı Türkçede "tam öğle vakti" anlamına gelen High Noon dur.

<span class="mw-page-title-main">Fritz Sauckel</span>

Ernst Friedrich Christoph "Fritz" Sauckel, II. Dünya Savaşı'nda, sistematik olarak toprakları işgal edilen ülkelerde yaşayan milyonlarca kişinin köleleştirmiş bir şekilde çalıştırılmasının organize edilmesinden sorumlu tutulan Alman savaş suçlusudur. 1942 yılından savaşın sonuna kadar, çalışma tanziminden tam yetkili olarak görevlendirildi. Savaş sonrası Nürnberg Uluslararası Askerî Ceza Mahkemesi tarafından yargılandı ve idam edildi.

<i>Gün Işığı</i> (roman)

Gün Işığı, İngiliz casus romanları yazarı Eric Ambler'ın 1962 yılında yayımladığı polisiye gerilim romanının adıdır. Özgün adı The Light of Day olan kitap, ayrıca Topkapi adıyla da basılmıştı. Konusu İstanbul'da geçen roman Türkiye'de 1963 yılında Bahar Matbaası tarafından, 1964'te de Tekin Yayınları tarafından Adnan Semih Yazıcıoğlu'nun Türkçesiyle basıldı. Roman ayrıca Hürriyet Gazetesi tarafından da tefrika edilmişti, Gazetede tefrika edilen romanı Sezgin Burak resimlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Maximilian Schell</span> Oyuncu

Maximilian Schell, Avusturya doğumlu İsviçreli oyuncudur. Aynı zamanda yazar, yönetmen ve birkaç filmin yapımcısıdır.

<span class="mw-page-title-main">Maria Schell</span>

Maria Schell, Avusturyalı sinema ve tiyatro oyuncusu. Savaş sonrasında Almanca konuşulan ülkelerin ilk sinema idolü o olmuştu.

Denizde İsyan, 1954 ABD yapımı dramatik savaş filmdir. İngilizce özgün adı olan The Caine Mutiny, "Caine'de İsyan" anlamına gelmektedir ve II. Dünya Savaşı sırasında Amerikan Donanması'nın Pasifik Harekâtı'nda görevli hayâli mayın tarama gemisi Caine kastedilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Halk Mahkemesi (Almanya)</span>

Halk Mahkemesi, Nazi Almanyası'nda kurulan bir özel mahkemeydi.

<span class="mw-page-title-main">IG Farben Davası</span>

IG Farben Davası II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonra ABD makamlarının Almanya'daki (Nürnberg) işgal bölgelerinde yaptıkları on iki savaş suçu davasının altıncısıydı. IG Farben, Holokost'ta milyonlarca Avrupalı Yahudi'ye karşı soykırım yapmak için kullanılan Zyklon B gazını üreten Nazilerle müttefik özel Alman kimya şirketiydi.

<span class="mw-page-title-main">Einsatzgruppen davası</span>

Einsatzgruppen davası,, ABD yetkililerinin II. Dünya Savaşı'nın sona ermesinden sonra Almanya'nın Nürnberg kentindeki işgal bölgesinde yürüttüğü savaş suçları ve insanlığa karşı suçlar için açılan on iki davadan dokuzuncusuydu. Bu on iki davanın tamamı Uluslararası Askeri Mahkeme'de değil, ABD askeri mahkemelerinde görüldü. Adalet Sarayı'nın aynı odalarında gerçekleştiler. ABD'deki on iki dava toplu olarak Sonraki Nürnberg duruşmaları veya daha resmi olarak "Nürnberg Askeri Mahkemeleri'nde Savaş Suçlularının Yargılanması" olarak bilinir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.