İçeriğe atla

Nâzım Hikmet'in "Memleketimden İnsan Manzaraları"ndan Onbir Tablo (oyun)

Nâzım Hikmet'in "Memleketimden İnsan Manzaraları"ndan Onbir Tablo
Oyunun bir afişi
Oyunun bir afişi
YazarNâzım Hikmet'ten uyarlayan Nihat Asyalı
İlk gösterim18 Kasım 2011, Akün Sahnesi, Ankara, Ankara Devlet Tiyatrosu
Orijinal dilTürkçe
TürOkuma Tiyatrosu
Zaman ve mekân1940'lardaki Türkiye

Nâzım Hikmet'in "Memleketimden İnsan Manzaraları"ndan Onbir Tablo, Nihat Asyalı tarafından 2010 yılında, Nâzım Hikmet'in düzyazı, şiir, senaryo tekniklerini iç içe kullandığı, şiir, roman, öykü, oyun, senaryo, destan olmayan ve hepsini içeren, yaklaşık 20,000 mısradan oluşan Memleketimden İnsan Manzaraları'ndan iki bölümlük, onbir sahne olarak iki ay içerisinde yazılmıştır.

Yazılışı

Sanatçı Rüştü Asyalı ve müzisyen Cem İdiz'in Nihat Asyalı'ya "Bir düzenleme yapabilir misin?" teklifi ile, Nihat Asyalı tarafından yapıtın gücüne, güzelliğine ve amacına zarar verilmeden Nâzım Hikmet'in Memleketimden İnsan Manzaraları şiiri oyuna dönüştürülür.

Bu teklifden dört ay sonra oyun, 18 Kasım 2010 perşembe akşamı, Ankara Devlet Tiyatrosu'nun Akün Sahnesi'nde izleyici ile buluşarak dünya prömiyerini yaptı.

“ "Memleketimden İnsan Manzaraları" Nâzım Hikmet'in başyapıtlarından biridir. "Başyapıt" dediğimize göre "biri" sözcüğü çelişki yaratıyor denebilir. Nâzım Hikmet'in birçok yapıtı başyapıt niteliğindedir. "Simavna Kadısı Oğlu Şeyh Bedrettin Destanı" gibi, bazı bölümlerini "Memleketimden İnsan Manzaraları" içine kattığı "Kuvayi Milliye Destanı" gibi... Ama, "Memleketimden İnsan Manzaraları" bir örneğine pek rastlanmayan türde özgün bir şiirli anlatım ya da anlatım şiiridir. İşte böyle üstün, böyle büyük bir yapıta yaklaşmak, doğrusu cesaret ister.„

-Nihat Asyalı

Nâzım Hikmet, yapıtını yaratırken güttüğü amacını açıklamış:

“ Türkiye'nin belli bir dönemdeki toplumsal durumunu, Türkiye'deki belli sınıflara mensup insanların aracılığı ile anlatmak„

- Nâzım Hikmet

Sahne düzenlemeleri yapılırken Nâzım'ın amacına hizmet etmeye çalışılmış ve yapıtın diyalektik gelişimi, şiirsel akışı ve özgün dramatik yapısının yansıtılması için özen gösterilerek on bir tablo seçilmiş.

Müzik

Bir tanem, Memetçik Memet, Ayrılık Var, Nihavent Şarkı ve Davet gibi şiirlere, bu oyun için, Cem İdiz tarafından özgün beste çalışmaları yapıldı ve "Onbir Tablo" şarkıları ortaya çıktı.

“ Nâzım kendi şiirini evrensel boyutta ve en güzel şekilde bestelemişti. Enstrümanı daktilosuydu. Ben de onun şiirindeki müziği enstrümanım olan piyanoyla yorumlamaya çalıştım.„

-Cem İdiz

İçerik

Nihat Asyalı'nın düzenlediği, Cem İdiz'in bestelediği ve Rüştü Asyalı'nın yorumladığı "Onbir Tablo" ile memleket insanına Nâzım gözüyle bir bakış açısı getiriliyor bu oyunda.

“ "Hatice, Pirâye Pirâyende.
Doğum yeri neresi,
kaç yaşında,
sormadım,
düşünmedim,
bilmiyorum.
Dünyanın en iyi kadını,
dünyanın en güzel kadını.
Benim karım.
Bu bahiste
realite umrumda değil…
939’da İstanbul’da tevkifanede başlanıp
2010'da sahnede "Onbir Tablo" olarak sunulan (...biten) bu kitap
ona ithaf edilmiştir." 		„

Nâzım'ın bu dizeleri ile başlıyor oyun.

Sahneler

  • I. Sahne

Haydarpaşa Garı.
Garda insanlar, merdivenler, sepetler, heybeler.
Ve mahkûmlar görünüyor garda.
Tiren kalkacak.

  • II. Sahne

Kalkıyor 15.45 katarı.
Yol alıyor istasyonlardan geçerek.
Ve 510 nolu vagonun içi.
Bölmeler ve koridor.

  • III. Sahne

Bir uzun sevkiyat hatırlıyor,
Kartallı Kazım:
“Memetçik, Memet.”

  • IV. Sahne

Haydarpaşa Garından Anadolu Sürat Katarı saat 19.00 da kalkacak.
Gar büfesinde Hasan Şevket Masası.
Hasan Şevket kendisiyle hesaplaşıyor.

  • V. Sahne

Anadolu Sürat Katarı kalktı ve ayın altında koşuyor.
İçeride şu bildiğimiz bazı kişiler konuşuyor.

  • VI. Sahne

Çekip giderken Anadolu Sürat Katarı, Haydarpaşa’dan 15.45'te kalkan katar ilerliyor kendi yolunda.

  • VII. Sahne

Mapusanede hayat başlıyor.
Mapusane günleri.
Ve o insanların hayatı; içeride ve dışarıda

  • VIII. Sahne

Ayşe’nin mektubuna, Halil’in yarıda kalan cevabı:
“…gözleriniz bazan yeşil, bazan bal rengi.”
Ve bozkır’ın ortasındaki memleket hastanesinde, mahkûm Halil’in gördükleri.

  • IX. Sahne

Topal leylek, Cevdet Bey ve Cevdet Beyin radyosu

  • X. Sahne

Mapusanedeki radyo.
Radyoda senfoni ve savaş.
Ve partizan Tanya.

  • XI. Sahne

Mapusanede iki öğrenci.
Marseyyez ve İstiklâl Marşı ve Enternasyonal

Temsil

18 Kasım 2010 tarihinde, Ankara Devlet Tiyatrosu Akün Sahnesi'nde Dünya Prömiyeri yapıldı.

Kadro

Yönetmen

Yönetmen Yardımcısı

  • Berin Ötenel

Besteleyen

Dekor - Giysi tasarımı

  • Hakan Dündar

Işık tasarımı

  • Ersen Tunççekiç

Dramaturg

  • Füruzan Tercan

Asistan

  • Batuhan Yalçın

Sunanlar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cem Karaca</span> Türk rock müziği sanatçısı (1945–2004)

Muhtar Cem Karaca, Türk rock müziği sanatçısı, söz yazarı, besteci, tiyatrocu ve sinema oyuncusu. Anadolu rock türünün kurucularındandır. Birçok grupla çalışmış, grupların kurucu ve yöneticisi olmuş, güçlü bir rock kültü yaratılmasının öncülerinden olmuştur.

Nihat Behram, Türk şair, yazar, gazeteci.

İbrahim Balaban, Türk ressam ve yazardır.

<i>Memleketimden İnsan Manzaraları</i> Nâzım Hikmet’in 1960’ların ikinci yarısında yayımlanabilen şiir kitabı

Memleketimden İnsan Manzaraları, Nâzım Hikmet’in 1939’da yazmaya başladığı, 1960’ların ikinci yarısında yayımlanabilen şiir kitabıdır.

<span class="mw-page-title-main">Memet Fuat</span> Türk yazar ve eleştirmen

Memet Fuat , Türk eleştirmen, yazar, yayıncı ve eğitimci.

<span class="mw-page-title-main">Memet Ali Alabora</span> Türk dizi ve sinema oyuncusu

Memet Ali Alabora, Türk oyuncu.

<span class="mw-page-title-main">Müjdat Gezen</span> Türk oyuncu, tiyatrocu ve eğitmen

Müjdat Gezen, doğum adıyla Halit Müjdat Gözen, ; Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu, şair, eğitmen. Müjdat Gezen Sanat Merkezi'ni kurmuştur. Kasım 2007'den beri UNICEF Türkiye İyi Niyet Elçisi'dir.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Veli Kanık</span> Türk şair (1914–1950)

Orhan Veli Kanık, daha çok Orhan Veli olarak tanınan Türk şairdir. Melih Cevdet ve Oktay Rifat ile birlikte yenilikçi Garip akımının kurucusu olan Kanık, Türk şiirindeki eski yapıyı temelinden değiştirmeyi amaçlayarak sokaktaki adamın söyleyişini şiir diline taşıdı. Şair otuz altı yıllık yaşamına şiirlerinin yanı sıra hikâye, deneme, makale ve çeviri alanında birçok eser sığdırdı.

<span class="mw-page-title-main">Nâzım Hikmet</span> Türk şair ve yazar (1902–1963)

Nâzım Hikmet, Türk şair ve yazardır. Şiirleri elliden fazla dile çevrilmiş ve eserleri birçok ödül almıştır. Türkiye'de serbest nazımın ilk uygulayıcısı ve çağdaş Türk şiirinin en önemli isimlerindendir. Uluslararası bir üne ulaşmıştır ve dünyada 20. yüzyılın en gözde şairleri arasında gösterilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Genco Erkal</span> Türk oyuncu (1938–2024)

Genco Erkal, Türk tiyatro ve sinema oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Semiha Berksoy</span> Türk opera sanatçısı

Semiha Berksoy, Türk opera sanatçısı, tiyatrocu ve ressamdır.

Cem İdiz, Türk müzisyen, besteci

<span class="mw-page-title-main">Vasfi Mahir Kocatürk</span>

Vasfi Mahir Kocatürk. Türk şair, oyun yazarı, öğretmen, edebiyat araştırmacısı, politikacı.

Osmanlı Devleti'nin son dönemlerinde eğitim amacıyla Avrupa'ya, özellikle Fransa'ya giden gençler oradaki edebiyatta gördükleri yenilikleri ülkeye dönüşlerinde Türk edebiyatında uygulamaya başlamışlardır. Bu şekilde belli dönemler halinde günümüze kadar süren yeni bir edebiyat başlamıştır. Bu dönemlerden biri de Cumhuriyet dönemi edebiyatıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Ulusoy (yönetmen)</span>

Mehmet Ulusoy, Türk tiyatro yönetmeni, tiyatro ve sinema oyuncusudur.

Rüştü Asyalı, Türk tiyatro, sinema oyuncusu, rejisör, senarist ve seslendirme sanatçısıdır.

Nihat Asyalı Türk savcı, oyuncu, yazar, tiyatro yönetmenidir.

Orhan Aydın, Türk tiyatrocu, oyuncu ve yazardır.

Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Araştırma Merkezi, Boğaziçi Üniversitesi'nin çeşitli bölümlerinden öğretim üyelerinin 2014 yılında kurdukları disiplinler arası bir uygulama araştırma (UYGAR) merkezidir.

Türk şair, oyun yazarı, romancı ve anı yazarı Nâzım Hikmet'in eserlerinin türlerine göre ayrılmış listesidir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.