İçeriğe atla

Müttefik Devletler

Başlığın diğer anlamları için Müttefik (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Josef Stalin, Franklin D. Roosevelt ve Winston Churchill, Tahran Konferansı'nda, 1943

Müttefik Devletler (İngilizce: Allies, Fransızca: Alliés, Çince: 同盟國/同盟国, Rusça: Антигитлеровская коалиция), II. Dünya Savaşı sırasında Birleşik Krallık, Fransa, Sovyetler Birliği, ABD ve Çin Cumhuriyeti başta olmak üzere Mihver Devletler'e karşı oluşturulan blok. Günümüzde ise ABD ve ona destek verip müttefiki olan ülkelere verilen ad.

Özellikle Batı'da I. Dünya Savaşı'nın İtilaf Devletleri de "Müttefik Devletler" olarak adlandırılır.

Kuruluşu

  Müttefik Devletler
  Pearl Harbor Saldırısı'ndan sonra katılanlar, 1941-1945
  Mihver Devletleri (işgal ve ilhak edilen devletler dâhil)
  Tarafsız devletler

1 Eylül 1939 tarihinde Nazi Almanyası'nın Polonya'yı işgal girişimiyle başlayan II. Dünya Savaşı'nın başlangıcında, Müttefikler Fransa, Polonya ve Birleşik Krallık ile Fransız Batı Afrikası, Fransız Ekvatoral Afrikası ve İngiliz Hindistanı gibi bağımlı devletlerden oluşuyordu. Birkaç gün içinde İngiliz Milletler Topluluğu'na üye olan Avustralya, Kanada, Yeni Zelanda ve Güney Afrika gibi bağımsız devletler de savaşa katıldılar.[1] Almanların Kuzey Avrupa'yı işgale başlaması ve Balkanlar Cephesi'nin açılmasından sonra ise, Hollanda, Belçika, Yunanistan ve Yugoslavya Müttefikler'e katıldı.

Sovyetler Birliği, Müttefik-Mihver çatışmasında önce tarafsız kalıp, Polonya'yı işgal etmek için ilk dönemde Almanya ile iş birliği yaptı. Fakat 1941 yılında Almanya tarafından savaş ilanı olmaksızın saldırıya uğradıktan sonra Müttefiklere katıldı.[2]

Amerika Birleşik Devletleri, savaş malzemesi ve maddi desteği başından beri sağlamaktaydı, ancak savaşa resmen katılması ancak Japonya'nın 7 Aralık 1941 tarihinde Pearl Harbor'a saldırmasından sonra oldu.[3]

Çin Cumhuriyeti, 1937'deki Marco Polo Köprüsü Olayı'ndan[4] bu yana Japonya ile uzun süredir savaşmaktaydı, ancak Müttefiklere resmen katılması 1941 yılında oldu.[5]

Polonya'nın işgalinden sonra

Nisan 1940

Tuhaf Savaş'tan sonra

Sovyetler Birliği'nin İşgali'nden sonra

Pearl Harbor Saldırısı'ndan sonra

Birleşmiş Milletler'in deklarasyonundan sonra

Normandiya Çıkarması'ndan sonra

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Davies, Norman (2006). Europe at War 1939–1945: No Simple Victory (İngilizce). Londra: Macmillan. ss. 150-151. ISBN 0-333-69285-3. 
  2. ^ Ueberschär, Gerd R. "About the German Invasion of the Soviet Union". Illinois Üniversitesi. 29 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2019. 
  3. ^ Stetson Conn ve diğerleri (30 Mayıs 2002). "Bölüm=7 - Pearl Harbor Saldırısı - Birleşik Devletler'i ve karakollarını korumak" (İngilizce). Washington, D.C.: Birleşik Devletler Ordusu Askeri Tarih Merkezi. 10 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2019. 
  4. ^ "Marco Polo Bridge Incident". Encyclopædia Britannica Online (İngilizce). 29 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2019. .
  5. ^ Linebarger, Paul M. A. (Mayıs 1941). "The Status of the China Incident". American Academy of Political and Social Science (İngilizce). Cilt 215. Sage Publications, Inc. s. 8. JSTOR 1022596. 
  6. ^ Ömer Osman Umar, İkinci Dünya Savaşı Sırasında Türk-Sovyet İlişkileri 10 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Bölüm: Türkiye’nin Müttefik Devletler Yanında Savaşa Girmesi, Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, Sayı 59, Cilt: XX, Temmuz 2004
  7. ^ TBMM Tutanak Dergisi, D.7, T.2, Cilt: 15, (23.02.1945)
  8. ^ Yasemin Çelik, Contemporary Turkish Foreign Policy 7 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Greenwood Publishing Group, 1999, ISBN 0275965902, sayfa 32 (İngilizce)
  9. ^ Rona Aybay, Turkey's declaration of war on Japan at the end of the Second World War 13 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Ankara Üniversitesi, The Turkish Yearbook of International Relations (Milletlerarası Münasebetler Türk Yıllığı), Cilt: 33 Sayı: 0, Yayın Tarihi: 2002, sayfa 296 (İngilizce)
  10. ^ Japonya-Türkiye İlişkilerinin Kronolojisi 30 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Japonya Büyükelçiliği (Türkiye) - 在トルコ日本国大使館
  11. ^ Japonya - Türkiye İlişkileri 18 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Türkiye Cumhuriyeti Tokyo Büyükelçiliği
  12. ^ Attilio Stajano, Research, Quality, Competitiveness: European Union technology policy for the information society 7 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Birkhäuser, 2006, ISBN 0387287418, sayfa 95 (İngilizce)
  13. ^ Erik Jan Zürcher, Turkey: A Modern History 7 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., I.B.Tauris, 2004, ISBN 1850433992, sayfa 205 (İngilizce)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Dünya Savaşı</span> 1939-1945 yılları arasındaki küresel savaş

II. Dünya Savaşı, 1939'dan 1945'e kadar süren küresel savaştır. Savaşa dönemin büyük güçleri ve dünya ülkelerinin büyük çoğunluğu katıldı, Müttefikler ve Mihver olmak üzere iki karşıt askerî ittifak kuruldu. 30'dan fazla ülkeden gelen 100 milyondan fazla personelin doğrudan katıldığı bu topyekûn savaşta, savaşın büyük tarafları tüm ekonomik, endüstriyel ve bilimsel kapasitelerini savaş için seferber ettiler. 70 ila 85 milyon ölümle sonuçlanan II. Dünya Savaşı, insanlık tarihindeki en ölümcül savaştı ve savaş boyunca askerî personelden daha çok sivil kayıp verildi. Milyonlarca insan soykırımdan, planlanmış açlık ölümlerinden, katliamlardan ve hastalıklardan öldü. Tanklar, zırhlı araçlar, savaş uçakları, stratejik bombardımanlar, uçak gemileri, radar ve sonar, nükleer silahların geliştirilmesi ve roketler gibi birçok savaş teknolojisi savaşta önemli rol oynadı.

<span class="mw-page-title-main">Mihver Devletleri</span> II. Dünya Savaşı sırasında Almanya, İtalya ve Japonya arasında ittifak

Mihver Devletleri, II. Dünya Savaşı'nda Müttefik Devletler bloğuna karşı temel olarak Almanya, İtalya ve Japonya'nın, bunun dışında Macaristan, Romanya, Bulgaristan, Finlandiya, Bağımsız Hırvatistan Devleti, Vichy Fransası, Arnavutluk, Habeşistan, Mançukuo, Tayland, Burmanya ve Irak'ın oluşturduğu blok. Ayrıca İran Şahı Rıza Pehlevi Almanya'dan yana tavır almış, İspanya ise Mihver güçlerin bir taraftarı olarak kalmıştır.

<i>Wehrmacht</i> Nazi Almanyasının Silahlı Kuvvetleri

Wehrmacht, 1935 ile 1945 yılları arasında Nazi Almanyası'nın silahlı kuvvetleridir. "Waffenträger der Nation" olan Heer, Kriegsmarine ve Luftwaffe'den oluşmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Cephesi (II. Dünya Savaşı)</span>

II. Dünya Savaşı'nda Doğu Cephesi (Almanca: Die Ostfront 1941-1945, der Rußlandfeldzug 1941-1945 veya der Ostfeldzug 1941-1945 Rusça: Великая Отечественная война Avrupalı Mihver Devletleri ve Finlandiya'nın Sovyetler Birliği, Polonya ve diğer Müttefik Devletlere karşı verdikleri savaşı anlatır. Nazi propagandası savaşa Bolşevizme karşı haçlı seferi anlamı yüklemiş, Sovyetlere karşı savaşmak üzere Avrupa'nın neredeyse tamamından gönüllüleri Waffen SS birliklerine dahil etmiştir. Savaş 22 Haziran 1941 - 9 Mayıs 1945 tarihleri arasında orta, doğu, kuzeydoğu ve güneydoğu Avrupa topraklarında gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Katyn Katliamı</span>

Katyn Katliamı veya Katyn Ormanı Katliamı, 1940 yılında yaklaşık 22.000 Polonyalı subay, sivil ve aydınların başlarına birer kurşun sıkılarak gerçekleştirilen toplu infaz. Sovyetler Birliği hükûmeti uzun yıllar bu olayda kendisinin sorumlu olmadığını açıkladı, olayın Nazi Almanyası tarafından gerçekleştirildiğini savundu. Ancak 1990 yılında Mihail Gorbaçov yaşananların Sovyetler tarafından gerçekleştirildiğini kabul etti. Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından 1992 yılında Rusya Devlet Başkanı Boris Yeltsin, Polonya Devlet Başkanı Lech Walesa'ya infaza dair Josef Stalin'in imzaladığı emrin orijinal belgelerini verdi. Ayrıca 2010 yılında, dönemin Rusya başbakanı Dmitri Medvedev, 22.000 bin kişinin infaz edildiği bu katliam hakkındaki Sovyet belgelerinin çevrimiçi olarak yayınlanmasını emretmiştir. Bunun üzerine Rusya, hükûmete ait bir web sitesinde Katyn'deki Polonyalı mahkûmların katliamına ilişkin belgeleri yayınladı.

<span class="mw-page-title-main">Fransız Direnişi</span> II. Dünya Savaşı sırasında Fransanın Almanya tarafından işgal edilmesine karşı çıkan direniş

Fransa'da La Résistance (direniş) olarak da anılan Fransız Direnişi, II. Dünya Savaşı sırasında Fransa'nın Almanya tarafından işgal edilmesine karşı çıkan kaçak hareketler ve şebekeler topluluğuna; ve bu toplulukların 22 Haziran 1940 tarihinde ilan edilen ateşkes ile 1944 yılındaki kurtuluşa kadar geçen süredeki ortak eylemlerine verilen addır.

<span class="mw-page-title-main">2. Waffen-SS Panzer Tümeni Das Reich</span>

2. SS Panzer Tümeni "Das Reich", Waffen-SS'e bağlı 38 tümenden biri. II. Dünya Savaşı'nda Nazi ordusunun en deneyimli ve zorlu şartlarda eğitilmiş, sert çatışmalara katılmış tümenlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">3. Waffen-SS Panzer Tümeni Totenkopf</span> Waffen SSe bağlı 38 tümenden biri.

3. SS Panzer Tümeni "Totenkopf", Waffen SS'e bağlı 38 tümenden biri.

II. Dünya Savaşı'nda Avrupa Cephesi, Almanya'nın 1 Eylül 1939 tarihinde Polonya'yı işgal etmesiyle başlayan II. Dünya Savaşı'nın, Almanya'nın 8 Mayıs 1945 tarihinde kayıtsız şartsız teslim olmasına kadar sürdüğü bir cephe bölgesidir. Müttefik kuvvetler bu cephenin içindeki iki cephenin yanı sıra bitişik Akdeniz ve Orta Doğu Cepheleri üzerinde de Mihver kuvvetleri ile savaştı.

<span class="mw-page-title-main">Flossenbürg toplama kampı</span>

Flossenbürg Toplama Kampı, Çekoslovakya sınırına yakın olan Almanya, Bavyera'da Oberpfalz bölgesinde, Flossenbürg'de, Schutzstaffel (SS) İktisadi-İdari Merkez Ofisi tarafından Mayıs 1938 yılında inşa edilmiş bir Nazi toplama kampıydı. Nisan 1945'te müttefikler tarafından kurtarılışına kadar 96.000 tutuklu kampa getirildi ve o zamana 30.000 insan öldürülmüştür. Nazilerin Sovyet savaş esirlerine karşı işledikleri suçlar kapsamında 1941 sonuna kadar binden fazla Sovyet savaş esiri burada idam edildi.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet-Japon Tarafsızlık Anlaşması</span> barış antlaşması

Sovyet - Japon Tarafsızlık Anlaşması , Japon - Sovyet Saldırmazlık Anlaşması olarak da bilinir. Anlaşma Sovyetler Birliği ve Japon İmparatorluğu arasında Sovyet - Japon Sınır Savaşı (1939)'ndan iki yıl sonra 13 Nisan 1941'de imzalanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Malaya Cephesi</span> II. Dünya Savaşının Malay yarımadasındaki cephesi

Malaya Cephesi II. Dünya Savaşı sırasında; 8 Aralık 1941 ve 31 Ocak 1942 tarihleri arasında, Malay yarımadasında Japonya'nın önderliğindeki Mihver Devletleri ve Büyük Britanya'nın başı çektiği Müttefik Devletleri arasında yapılan savaşlardır. Savaş Japonların galibiyetiyle sonuçlanmış ve ağır bir yenilgiye uğrayan İngilizler Malay yarımadasından çekilmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyet askerî işgalleri</span>

1939 yılında gizlice imzalanan Molotov–Ribbentrop Paktı uyarınca, Sovyetler Birliği II. Dünya Savaşı sırasında, Nazi Almanyası tarafından kendisine terk edilen kimi ülke ve bölgeleri ilhak ve işgal etti. İşgal edilen bölgeler arasında; Doğu Polonya, Letonya, Estonya, Litvanya, Doğu Finlandiya'nın bir parçası ve Doğu Romanya bulunmaktaydı. Bunların yanı sıra, Karpat Rutenyası Çekoslovakya'dan ilhak edilerek, Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin bir parçası haline getirildi.

<span class="mw-page-title-main">Amerika Birleşik Devletleri-Sovyetler Birliği ilişkileri</span> İkili ilişkiler

Amerika Birleşik Devletleri-SSCB ilişkileri, Amerika Birleşik Devletleri ile Sovyetler Birliği arasındaki diplomatik ilişkilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Yunanistan'ın Mihver Devletleri tarafından işgali</span>

Yunanistan'ın Mihver Devletleri tarafından işgali, Yunanistan'ın II. Dünya Savaşı sırasında Mihver devletleri tarafından işgal edilmesini tanımlamaktadır. Nisan 1941 tarihinde Nazi Almanyası, Ekim 1940'tan bu yana Yunanistan ile savaş halinde olan müttefiki Faşist İtalya'ya yardım etmek için Yunanistan'ı işgal etti. Girit'in işgalini takiben, Yunanistan'ın tamamı Haziran 1941'de işgal edildi. Anakaranın işgali Almanya ve müttefiki Bulgaristan'ın Ekim 1944'ün başlarında Müttefiklerin baskısı altında çekilmeye zorlanmasına kadar sürdü. Ancak, Mayıs ve Haziran 1945'te Almanya'nın teslim olmasına kadar Girit ve bazı Ege Adaları Nazi kontrolünde kaldı.

<span class="mw-page-title-main">Stalag V-A</span>

Stalag V-A, II. Dünya Savaşı sırasında Nazi Almanyası'nın Ludwigsburg kentinde inşa ettiği savaş esiri kampı.

<span class="mw-page-title-main">1. Panzer Tümeni (Wehrmacht)</span>

1. Panzer Tümeni II. Dünya Savaşı sırasında Alman Ordusu Wehrmacht'ta zırhlı bir birlikti.

II. Dünya Savaşı'nda görev almış en önemli politik veya askeri liderler.

<span class="mw-page-title-main">II. Dünya Savaşı sırasında tarafsız güçler</span>

Tarafsız güçler, II. Dünya Savaşı sırasında tarafsız kalan ülkelerdi. Bu ülkelerden bazılarının yurt dışında büyük kolonileri veya büyük ekonomik gücü vardı.

İkinci Dünya Savaşı sırasında Slovakya, Nazi Almanyası'nın bağımlı bir devleti ve Mihver devletlerinin bir üyesiydi. Sovyetler Birliği'ne karşı savaşa katıldı ve Yahudi nüfusunun çoğunu sınır dışı etti.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.