İçeriğe atla

Mór Than

Mór Than
Contemporaneous etching of Mór Than, by Károly Rusz
Károly Rusz tarafından Mór Than'ın çağdaş gravürü [ hu ]
Doğum (1828-06-19 ) 19 Haziran 1828
Ölüm 11 Mart 1899 (70 Yaşında)
Milliyet Macar

Mór Than (Macarca: [ˈtɒn ˈmoːr]; 19 Haziran 1828 - 11 Mart 1899) Macar bir ressamdı. Realist ekolde resim yapmış ve zamanının birçok yüksek profilli Macar ve Avusturyalı ressamıyla çalışmıştır. İtalya'da, Fransa'da ve memleketi Macaristan'da bulunmuştur. Hayatının ilerleyen dönemlerinde Macaristan'daki çeşitli müze ve galerilerde çalışmıştır.

Biyografi

Óbecse'de (bugün Bečej, Sırbistan) kraliyet hazinedarı olan babası János Than of Abbot (1789-1858) ve annesi Ottilia Setényi'nin çocuğu olarak dünyaya geldi. Liseyi bugünkü Macaristan'da bulunan Kalocsa'da okumuş ve ardından bugünkü Budapeşte'de felsefe ve hukuk eğitimi almıştır. Miklós Barabás'ın yanında resim öğrenimi görmeye başlamıştı. Çalışmaları kesintiye uğradı ve 1848 devrimi sırasında Arthur Görgei'nin yanında savaş ressamı oldu. Daha sonra hastalığı nedeniyle imparatorluk ordusuna alınmadı. Bir avukat olarak Macar tarihinden nesnelerle dolu bir resim albümü yaptı ve savaştan sonra sanatsal kariyerine devam etti. Viyana'ya gitti ve burada Avusturyalı ressam Karl Rahl'ın yanında çalışmalarına devam etti. 1855'te Paris'e gitti ve ardından İtalya'ya geri döndü. Sonunda 1860'ların başında ülkesine döndü ve bir atölye açtı.

1864'ten itibaren Károly Lotz ile birlikte Peşte Vigadó'nun duvar resimleri üzerinde çalıştı ve 1875'ten itibaren Lotz ile birlikte Macar Ulusal Müzesi'nin merdiven boşluğunun duvar resimlerini yaptı. 1885'te İtalya'ya taşındı ve ardından 1890'da Macaristan'a döndü. 1890-1896 yılları arasında Ulusal Müze galerisinin sorumlusu oldu ve 1896'da kısa bir süre Ulusal Galeri'nin müdürlüğünü yaptı (Güzel Sanatlar Müzesi'nin kuruluşundan önce). 1899'da Trieste'de hayatını kaybetti.

Mirası

Empresyonizm öncesi tarzda çalışan Gerçekçi bir ressamdı. Konuları çoğunlukla tarihi olaylar ve portreler olmakla birlikte mitolojik veya fantastik temalar da işledi. Budapeşte'deki birçok önemli kamu binasını süsleyen freskler yapmıştır.

Than ayrıca Macar Devrimi'nden sonra dağıtılması düşünülen ilk Macar posta pulunu da tasarlamıştır. Ancak ayaklanma başarısız oldu ve Lajos Kossuth liderliğindeki Macar Devleti çöktü; matbaalar daha sonra Avusturyalı yetkililer tarafından imha edildi.

Galeri

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nevin Çokay</span> Türk ressam

Nevin Çokay, Türk ressam.

<span class="mw-page-title-main">Şefik Bursalı</span> Ressam ve Hattat.

Şefik Bursalı, Türk ressam.

<span class="mw-page-title-main">Paul Gauguin</span> Fransız ressam (1848 – 1903)

Eugène Henri Paul Gauguin, Fransız ressam.

<span class="mw-page-title-main">Kossuth Evi Müzesi</span> Kütahyada müze

Kossuth Evi Müzesi, Kütahya'da 1982'den beri ziyarete açık olan bir 18. yy Türk evidir. Evin sahibi Şeyh Bedreddin Efendi'dir. Bu evde 1850-1851 yıllarında yaşamış olan Macar Devrimi önderlerinden avukat Lajos Kossuth'a ait özel eşyalar ve Macar kültürü ile ilgili objeler sergilenir. Kossuth, Macaristan için hazırladığı anayasa taslağı metnini bu evde kaleme almıştır.

<span class="mw-page-title-main">John Everett Millais</span>

Sir John Everett Millais, Kraliyet Akademisi Üyesi İngiliz ressam ve çizer. William Holman Hunt ve Dante Gabriel Rossetti ile birlikte Ön-Raffaeloculuk akımının kurucularındandır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Sami Boyar</span> Osmanlı Türkü ressam

Ali Sami Boyar, Türk ressam ve müzeci.

<span class="mw-page-title-main">Károly Alexy</span>

Károly Alexy Macar heykeltıraş. Heykeldeki tarzı klasisizm ve romantizmden bütünleşmiş öğeler içerir.

<span class="mw-page-title-main">John Singer Sargent</span> Amerikalı ressam (1856 – 1925)

John Singer Sargent, İngiltere Kralı VII. Edward döneminin zengin ve asillerinin lüks hayatını anlatan portreleri ile tanınan Amerikalı ressam.

<span class="mw-page-title-main">Sándor Petőfi</span>

Sándor Petőfi, Macar şair ve liberal devrimci.

<span class="mw-page-title-main">1848 Macar Devrimi</span>

1848 Macar Devrimi, Macaristan'da 1848-1849 Macar Devrimi ve Bağımsızlık Savaşı olarak da bilinir. 1848'deki birçok Avrupa Devriminden birisi ve 1848'de Habsburg bölgelerindeki diğer devrimler ile yakından bağlantılıdır. Devrim başarısız olmasına rağmen, Macaristan'ın modern tarihindeki en önemli olaylardan biridir ve modern Macar ulusal kimliğinin temel taşını oluşturur. Devrimin patlak vermesinin yıldönümü olan 15 Mart, Macaristan'ın üç ulusal bayramından biridir.

Macaristan Ulusal Ayaklanması, Macaristan'ı işgal eden Nazi Almanyası'nı ülkeden kovmak ve onların hükûmete atadığı Ok Haç Partisi rejimi devirerek demokratik Macaristan'ı kurmaktır.

<span class="mw-page-title-main">Bertalan Szemere</span> Macar siyasetçi

Bertalan Szemere, Macar şair ve Macaristan'ın üçüncü başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">Menyhért Lónyay</span> Macar siyasetçi

Menyhért Count Lónyay de Nagylónya et Vásárosnamény, Macar siyasetçi. 1871 ve 1872 yıllarında Macaristan Başbakanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">István Bittó</span> Macar siyasetçi

Kont István Bittó de Sárosfa et Nádasd, Macar siyasetçi. Bittó, Avrupa'da Avusturya-Macaristan İmparatorluğu'nun bir parçası olan Macaristan Krallığı'nda 1874 ile 1875 yılları arasında başbakanlık makamında bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Güzel Sanatlar Müzesi (Budapeşte)</span>

Güzel Sanatlar Müzesi, Budapeşte'de, Kahramanlar Meydanı'nın kuzeyinde bulunan bir sanat müzesi. 1900-1906 yılları arasında, mimar Albert Schickedanz ve Fülöp Herzog'un planları esasında inşa edilen müze binası Eklektik-neoklasik tarzdadır. Müze her yıl yarım milyondan fazla ziyaretçi ağırlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Anders Zorn</span> İsveçli ressam, oymacı, heykeltıraş ve fotoğrafçı (1860-1920)

Anders Leonard Zorn, İsveçli ressam, oymacı, heykeltıraş ve fotoğrafçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tivadar Csontváry Kosztka</span> Macar manzara ressamı (1853-1919)

Tivadar Csontváry Kosztka, yirminci yüzyılın başlarındaki avangart hareketinin bir parçası olan Macar bir ressamdır. Çoğunlukla Budapeşte'de çalışan sanatçı, Avrupa'da tanınan ilk Macar ressamlardan biridir. 15 Aralık 2006'da Budapeşte'deki Kieselbach Galerisi, şimdiye kadarki en pahalı Csontváry tablosunu bir müzayedede sattı. Rendezvous (1902) isimsiz bir müşteri tarafından bir milyon Euro'dan fazla bir fiyata satın alındı.

<span class="mw-page-title-main">Artúr Görgei</span> Macar siyasetçi

Artúr Görgei de Görgő et Toporc, Macar Devrim Ordusu'nun en büyük generallerinden biri olarak tanınan Macar askeri lideridir.

<span class="mw-page-title-main">Károly Lotz</span> Macar ressam (1833-1904)

Lotz Károly Antal Pál veya Karl Anton Paul Lotz Alman - Macar ressamdı.

<span class="mw-page-title-main">Macar Ulusal Müzesi</span>

Macar Ulusal Müzesi, 1802 yılında, Transilvanya gibi Macaristan'ın modern sınırları içinde olmayan bölgeler de dahil olmak üzere Macaristan'ın tarihi, sanatı ve arkeolojisi için kurulan ulusal müzedir. Macar Ulusal Galerisi'ndeki uluslararası sanat koleksiyonundan ayrıdır. Müze, Budapeşte'de 1837-47 yılları arasında mimar Mihály Pollack tarafından inşa edilen neo-klasik bir binada yer almaktadır.