İçeriğe atla

Mz 3

Koordinat:Sky map 16sa 17d 13,392s; -51º 59' 10,31″
Karınca Bulutsusu
Salma bulutsusu
Gezegenimsi bulutsu
Karınca Bulutsusu
Gözlem verisi (Dönem J2000)
TakımyıldızCetvel
Sağ açıklık (α)16sa 17d 13.392s[1]
Dik açıklık (δ)-51° 59′ 10.31″[1]
Görünür büyüklük (V)13.8[2]
Mutlak büyüklük (V)1.8[b]
Görünür boyutlar (V)>50″ × 12″[3]
Özellikler
Dikey hız ()-21,2 km/sn
Uzaklık~8,000 Iy (~2,500[3] pc)
Yarıçap (r)1.0 Iy[a]
Keşif
Donald Menzel (1922)
Katalog belirtmeleri
ESO 225-PN9 • PK 331-01 1 • Mz 3 • Hen 2-154 • RCW 101[1]
  Wikimedia Commons'ta ilgili ortam
Ayrıca bakınız: Bulutsu listeleri

Mz 3 (Menzel 3), Cetvel takımyıldızı yönünde bulunan genç çiftkutuplu bir gezegenimsi bulutsu. Mz 3, 1922 yılında Donald Howard Menzel tarafından keşfedilmiştir.[3] Menzel 1922

Karınca Bulutsusu, yandan bakıldığında bir gezegenimsi bulutsunun tipik iki kutuplu şeklini gösterir. Gezegenimsi bulutsuların gezegenlerle ilişkisi yoktur; sadece erken dönem teleskoplarından bakıldığında gezegeni andırmaktaydılar. Burada Güneş benzeri bir yıldız, çekirdeği ortaya çıkana kadar dış katmanlarını salmış ve bu sırada gazın parlamasına neden olan kırmızıöte ışınlar yayınlamıştır.

Özellikler

Bu bulutsu, iki kuyruklu yıldızın çarpışması gibi gözüküyor; ya da adının da geldiği yer olan karıncanın toraksına benziyor. Gök bilimcilerse bunun, merkezi bir kaynaktan genişleyen iki gaz kabarcığı olduğunu belirtmektedirler. Her bir kabarcık yaklaşık olarak 40 bin Dünya-Güneş uzaklığında ya da yaklaşık 4 trilyon kilometre uzunluğundadır. Ortadaki beyaz nokta, sıkı bir yörünge içine sıkışmış 2 yıldız olabilir. Biri hala atmosferini dağıtan kırmızı bir dev, diğeriyse dev komşusundan gaz çalarak çevresindeki bulutsuyu parlatan bir beyaz cücedir. Bir şekilde bu ikili sistemden saniyede 200 ila 300 kilometre hızda iki dar gaz kümesi yayılmaktadır. Bu kümeler, daha yaşlı ve yavaş hareket eden yıldız maddeleri bulutlarına çarpıyorlar. Kümelerin, yalnızca yıldızlara ait bir zaman olan bir milenyum yaşındaki kabarcıkları şişirdiği düşünülmekte. Gök bilimciler, kümelerin birleşmesine neden olan bir olayın yaşandığını düşünmektedirler. Bunun tam nedeni bilinmemekle birlikte beyaz noktayla bağlantılı olabilir.

Dış bağlantılar

Notlar

  1. ^ 8,000 Iy uzaklık × sin(>50″ çap açısı / 2) = 1.0 Iy. yarıçap
  2. ^ 13.8[2] görünen parlaklık - 5 * (log10(2,500 pc uzaklık) - 1) = 1.8 mutlak parlaklık

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Gezegenimsi bulutsu</span>

Gezegenimsi bulutsu veya gezegenimsi nebula, yaşamının son evresinde bulunan bir kırmızı devin yaydığı parlak bir iyonize gazdan oluşan salma bulutsusu türüdür.

<span class="mw-page-title-main">Bulutsu</span> Yıldızlararası bulut cisimleri

Bulutsu, iyonize, nötr veya moleküler hidrojen ve kozmik tozdan oluşabilen, yıldızlararası ortamın belirgin bir şekilde ışıldayan kısmıdır. Bulutsular genellikle Kartal Bulutsusu'ndaki "Yaratılış Sütunları" gibi yıldız oluşum bölgeleridir. Bu bölgelerde gaz, toz ve diğer malzemelerin oluşumları bir araya gelerek daha yoğun bölgeler oluşturur ve bu yoğun bölgeler daha fazla madde çekerek sonunda yıldızları oluşturacak kadar yoğun hale gelirler. Geri kalan malzemenin ise gezegenler ve diğer gezegen sistemi nesnelerini oluşturduğu düşünülmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Kedi Gözü bulutsusu</span> Ejderha takımyıldızı yönünde bulunan gezegenimsi bulutsu

Kedi Gözü bulutsusu, Ejderha takımyıldızı yönünde bulunan bir gezegenimsi bulutsu. Yapısal açıdan, bilinen en karmaşık bulutsulardandır; Hubble Uzay teleskobu ile düğümler, püskürtmeler ve yaysal yapılar gözlemlenmiştir. Merkezinde, 1000 yıl önce dış zarfını kaybederek bulutsuyu üretmiş olan parlak ve sıcak bir yıldız vardır.

<span class="mw-page-title-main">Halka bulutsusu</span>

Ünlenen adıyla "Halka Bulutsusu" Çalgı takımyıldızının kuzeyinde bulunan ve kataloglarda Messier 57, M57 veya NGC 6720 olarak yer alan gezegenimsi bulutsudur.

<span class="mw-page-title-main">Halter Bulutsusu</span>

Halter Bulutsusu Tilkicik takımyıldızında yaklaşık olarak 1360 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsudur.

<span class="mw-page-title-main">Helis Bulutsusu</span>

Helis Bulutsusu, Kova takımyıldızı yönünde bulunan oldukça büyük bir gezegenimsi bulutsu. Karl Ludwig Harding tarafından muhtemelen 1824'ten önce keşfedilmiştir. Bu bulutsu, parlak gezegenimsi bulutsular içinde Dünya'ya en yakın olanıdır. Uzaklığı yaklaşık olarak 215 parsek yani 700 ışık yılıdır. Görünüşte Halka bulutsusu'na, boyutu, yaşı ve fiziksel özellikleri nedeniyle de Halter bulutsusu'na benzemektedir. Helis, 2003'ten bu yana internette sıklıkla "Tanrı'nın gözü" olarak anılır. Ünlü TV dizisi Battlestar Galactica'nın 15 Aralık 2006 tarihinde yayınlanan The Eye of Jupiter bölümünde Helis bulutsusuna muhtemelen bir gönderme vardır.

<span class="mw-page-title-main">IC 4406</span>

IC 4406, Kurt'un batı sınırında Kurt takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 2000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsu. Toz bulutları ve yumru benzeri bir şekli vardır. Ancak buna rağmen Dünya'dan bakıldığında dikdörtgen şeklinde görülür. Bu, bizim bakış açımızdan silindiri yandan görmemizin bir sonucudur. Eğer IC 4406 tepeden görülebilseydi büyük ihtimalle Halka Bulutsusu'na benzeyecekti.

<span class="mw-page-title-main">NGC 6302</span>

NGC 6302, Akrep takımyıldızı'nda yaklaşık olarak 4.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan çiftkutuplu bir gezegenimsi bulutsudur. Bu, gözlenmiş en ilginç ve karmaşık gezegenimsi bulutsulardan birisidir. NGC 6302 orta yıldızlı bir galaksinin en sıcak cismidir, tayf bilgileri merkezindeki yıldızın yüzey sıcaklığını 200.000 °K olarak göstermektedir ki bu da bulutsuyu oluşturan yıldızın çok büyük bir yıldız olduğunu gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Vatoz Bulutsusu</span>

Vatoz Bulutsusu Sunak takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 18.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan, bilinen en genç gezegenimsi bulutsudur.

<span class="mw-page-title-main">Küçük Halter Bulutsusu</span>

Küçük Halter Bulutsusu, Kahraman takımyıldızında tahminen 1.700 ila 15.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsudur. Pierre Méchain tarafından 5 Eylül 1780 tarihinde keşfedildi. Messier Kataloğu'ndaki yalnızca dört gezegenimsi bulutsudan biri olan Messier 76, en soluk Messier cisimlerinden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Gezegenimsi Bulutsu M2-9</span>

Minkowski 2-9, kısaca M2-9, Rudolph Minkowski'nin 1947 yılında keşfetmiş olduğu bir gezegenimsi bulutsu. Dünya'dan yaklaşık olarak 2,100 ışık yılı uzaklıktadır ve Yılancı takımyıldızı yönünde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Tarantula Bulutsusu</span>

Tarantula Bulutsusu, Büyük Macellan Bulutu içerisindeki bir H II bölgesidir. İlk başta bir yıldız olarak kayıtlara geçmiş olan 30 Doradus, 1751 yılında Nicolas Louis de Lacaille tarafından bulutsu olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Donuk Aslan Bulutsusu</span>

Donuk Aslan Bulutsusu, Aslan takımyıldızında yaklaşık olarak 10.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir ön gezegenimsi bulutsudur. Tayfsal çiftkutuplu bulutsudur. Merkezi yıldız, Frosty Leo olarak adlandırılan optik tayf türü K7II olan bir yıldızdır. 3,1 µm'de çok aşırı soğurma özelliği ve gökada düzlemi üzerinde 900 parsekten fazla mesafesiyle oldukça sıradışıdır.

Bulutsular ve Yıldız Kümeleri Kataloğu, ilk olarak 1786 yılında William Herschel tarafından, kız kardeşi Caroline Herschel'in yardımıyla yayımlanan bulutsular astronomi kataloğudur. Daha sonra oğlu John Herschel tarafından 1864 yılında Bulutsular ve Yıldız Kümeleri Genel Kataloğu olarak genişletilmiştir. CN ve GC, John Louis Emil Dreyer'in 1888 yılında derlediği ve günümüz astronomları tarafından kullanılan Yeni Genel Katalog'un (NGC) öncülleridir.

<span class="mw-page-title-main">Pease 1</span>

Pease 1, Kanatlıat takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 32.600 ışık yılı uzaklıkta bulunan ve küresel yıldız kümesi Messier 15 içinde yer alan bir gezegenimsi bulutsudur. 1928 yılında Francis Pease tarafından keşfedildiğinde bir küresel küme içinde var olduğu bilinen ilk gezegenimsi bulutsu olmuştur. Daha sonra başka kümeler içinde üç tane daha gezegenimsi bulutsu keşfedilmiştir. Bulutsu daha önce Karl Friedrich Küstner tarafından yıldız olarak kataloglanmıştır. Gözlemlenebilmesi için en az 300mm diyafram açıklığına sahip bir teleskop gereklidir.

<span class="mw-page-title-main">Pe 1-19</span>

Pe 1-19 veya PN G026.5-03.0, Kalkan takımyıldızı yönünde bulunan bir gezegenimsi bulutsudur. 1960'larda Çek gök bilimci Luboš Perek tarafından keşfedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hen 2-131</span>

Hen 2-131, Cennetkuşu takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 7.175 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsudur. 1950 yılında Andrew David Thackeray tarafından keşfedilmiş ve 1964 yılında Karl Gordon Henize tarafından kataloğa eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mz 2</span>

Mz 2, Cetvel takımyıldızı yönünde yaklaşık olarak 7.000 ışık yılı uzaklıkta bulunan bir gezegenimsi bulutsudur. 1922 yılında Donald Menzel tarafından keşfedilmiş ve 1967 yılında Karl Gordon Henize kataloğuna eklemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Ön gezegenimsi bulutsu</span>

Ön gezegenimsi bulutsu (PPN), bir yıldızın geç asimptotik dev kolu (LAGB) evresi ve sonraki gezegenimsi bulutsu evresi arasındaki kısa ömürlü bir bölümde yer alan gök bilimsel bir nesnedir. Ön gezegenimsi bulutsu, kuvvetli kızılötesi radyasyon yayan bir yansıma bulutsusu türüdür. Bu, orta kütleli yıldızların yaşam döngüsü içindeki son yüksek parlaklık evresinin ikinci aşamasıdır.

<span class="mw-page-title-main">IC 2448</span>

IC 2448, Karina takımyıldızı bölgesinde yaklaşık olarak 13.000 Iy uzaklıkta bulunan eliptik bir gezegenimsi bulutsudur. 1898 yılında İskoç gökbilimci Williamina Fleming tarafından keşfedilmiştir. Parlak bir yıldız olan Beta Carinae yakınlarında yer alan bulutsu, sonbahar aylarında güney yarımküreden gözlemlenebilir.