İçeriğe atla

Muzaffer Gökman

Muzaffer Gökman (d. 28 Ocak 1915, İstanbul, ö. 14 Aralık 1996, İstanbul), Türk kütüphaneci, yazar, araştırmacı.

Türkiye'nin ilk genel kitaplığı olan Beyazıt Kitaplığı'nı modern bir kurum haline getiren çalışmalarıyla tanınmış kütüphanecidir.

Yaşamı

1915 yılında İstanbul'da dünyaya geldi. Babası Taşköprü'lü komiser Halil Edip ve annesi Fatma Saime Hanım'dır.[1]

İlk öğrenimini Üsküdar Selim-i Salis İlkokulunda, ortaöğrenimini Üsküdar Ortaokulu'nda tamamladı. Babasının ölümü üzerine 1931 yılında Kabataş Erkek Lisesi onuncu sınıfında iken okuldan ayrıldı. Bir yıl kadar mezun olduğu ilkokulda öğretmen vekilliği yaptı. 1933 yılında İstanbul Milli Eğitim Müdürlüğü'nde çalışmaya başladı; müdürlüğün kütüphanesinde görevlendirildi. 1934 yılında İstanbul'da ilk defa kurulan “Basma Yazı ve Resimleri Derleme Müdürlüğü”’nde kütüphaneciliğe adım attı. Bu kurumda altı ay kadar çalıştıktan sonra eski görev yerine döndü.

1937 yılında kendi isteğiyle Süleymaniye Umumî Kütüphanesi memurluğuna nakledildi. Yarım kalan lise eğitimini dışarıdan sınav vererek 1938'de tamamladı. 1939 yılında Muratmolla Kütüphanesi Müdür Vekilliğine atandı. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümüne kaydolan Muzaffer Gökman, II. Dünya Savaşı nedeniyle iki defa ikişer yıl askere çağrıldığı için bu okulu ancak 1947'de bitirebildi.

1942'de evlendi, bu evlilikten iki çocuk sahibi oldu. 1943 yılında Köprülü Kütüphanesi başmemurluğuna ve 1946 yılında Beyazıt Umumî Kütüphanesi müdür vekilliğine tayin oldu. 1 Ekim 1946 tarihinde de bu göreve asaleten tayin edildi.

Beyazıt Devlet Kütüphanesi'nde modern kütüphaneciliğin ilk uygulamalarını başlattı. İtalya, Fransa, İngiltere, Almanya (1957), ABD (1959) kütüphanelerinde mesleki incelemelerde bulundu. Amerika seyahati dönüşünde “Amerikan Notları” ve “Amerika’da Kütüphane Sevgisi” adlı kitaplarını yazdı. Toplam 39 adet kitap, yüzlerce makale yayımladı. Kütüphanecilik dışı konulardaki yayımlarının bir kısmında M. Taşköprülü adını kullanmıştır. "Atatürk ve devrimleri tarihi bibliyografyası" en önemli eseridir.[2]

1968-1988 arasında Hürriyet gazetesi arşivinde çalışarak gazetenin kitaplığını ve fotoğraf albümünü düzenledi.

1977'de emekli oldu. 1995 yılında Türk Kütüphaneciler Derneği’nin verdiği Üstün Hizmet Ödülü'nü aldı. 14 Aralık 1996'da kalp yetmezliği nedeiyle hayatını kaybetti. Cenazesi Karacaahmet Mezarlığı'na defnedildi.

Kitapları

  • İstanbul kütüphaneleri ve bugünkü vaziyetleri, İstanbul, 1939
  • Pratik kütüphanecilik, İstanbul, 1939
  • İstanbul kütüphaneleri rehberi: Guide to the libraries of Istanbul, İstanbul 1965
  • Fatih medreseleri: Fatih külliyesi, İstanbul, 1943
  • Murat Molla: Hayatı, kütüphanesi ve eserleri, İstanbul, 1958
  • Kitabın sağlık bilgisi, İstanbul, 1946
  • Kütüphanelerimizden notlar, İstanbul, 1952
  • Beyazıt Umumi Kütüphanesi, restorasyondan sonra yen hüvviyetiyle, İstanbul, 1956
  • Atatürk ve devrim bibliyografyası, Ankara, 1957
  • İstanbul kütüphaneleri ve yazma tıp kitapları. Libraries of İstanbul and their medical menuscripts. İstanbul, 1959
  • Amerika notları, İstanbul, 1961
  • Amerika'da kütüphane sevgisi, İstanbul, 1961
  • Atatürk ve devrimleri tarihi bibliyografyası. Bibliography of the history of Atatürk and his reforms, Belleten Dergisi, Ankara, 1961
  • "Faik Reşit Ünat (1899-1964) ve bibliyografyası". Ankara, 1964
  • "Türk kütüphaneciliğinin bibliyografyası bir deneme". Ankara. Türk Kütüphaneciler Derneği, 1964.
  • Evimizin kütüphanesi. 1966.
  • Hüseyin Rahmi Gülpınar, açıklamalı bibliyogyrafya, Ankara, 1966.
  • İslam dininin esasları: Müslümanın rehber kitabı, İstanbul, 1966.
  • Ramazan sohbetleri. Ahmet Rasim'den sadeleştirerek Türk harflerine çevirip notlayan Muzaffer Gökman, İstanbul 1967.
  • Tarih-i Sultan Mehmed Han-ı Sani İstanbul'un fethi. (Kritovulos'tan Türkçeye çev. Karolidi. Sadeleştirerek Türk harflerine çevirip notlayan M. Gökman), İstanbul, 1967
  • Kütüphaecilik mevzuunda VIII. Milli Eğitim Şurasına sunulan rapor, İstanbul, 1970.
  • Sedat Simavi, hayatı ve eserleri, İstanbul, 1970.
  • 50 yılın tutanağı, İstanbul, 1973.
  • Dinimizi öğreniyoruz: İslamın esasları, müslümanın rehber kitabı, İstanbul, 1976.
  • Fatih İstanbul kapılarında: Yabancı gözü ile İstanbul'un fethi. İstanbul, 1976
  • Orhan Gazi, İstanbul, 1976
  • 30 Ağustos'a doğru, makaleler, anılar, İstanbul, 1976
  • Öğretmen, edebiyat tarihçisi, yazar ve kütüphaneci Sadettin Nüzhet Ergun, İstanbul, 1976
  • Kitaplar arasında 44 yıl; anılar, eleştiriler, gözlemler, İstanbul, 1977
  • Tarih boyunca Ege kavgası, İstanbul, 1977
  • Tarihi sevdiren adam: Ahmed Refik Altınay, hayatı ve eserleri, Ankara, 1978
  • Bibliograhies relatives - Atatürk- ses reformes, Paris, 1979.
  • İslam dini, inanç, maneviyat, ibadet, İstanbul, 1982.
  • Kütüphane ve müzelerimiz için insan ve yönetici, 1. Milli Kültür Şurasına katkı, (Ankara: 23-27 ekim 1982), 1982.
  • Kitabın zaferi ("Beyazıt Devlet Kütüphanesi 100. Yaşında" adlı kitaptan ayrı basım), İstanbul, 1984.
  • İstanbul'u yaşayan ve yaşatan adam: Ahmed Rasim, hayatı ve eserleri, İstanbul, 1989

Kaynakça

  1. ^ Türk Kütüphaneciliğine Hizmet Edenler: 10 (Muzaffer Gökman), Türk Kütüphaneciler Derneği Bülteni, Cilt 4, Sayı 1 1955[]
  2. ^ Acaroğlu, Muzaffer Gökman ve Yapıtları, Türk Kütüphaneciliği Dergisi, Cilt 11, Sayı 2 (1997)[]

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kütüphane</span> kitaplar, el yazmaları, ses kayıtları veya filmler gibi edebi, müzikal, sanatsal veya referans materyallerinin koleksiyonuyla ilgilenen bir kurum

Kütüphane anlamına gelen ve genellikle Batı dünyasında yaygın olarak kullanılan ‘bibliothek’ kelimesinin aslı Eski Yunancadır ve biblion kitap, baskılı ürünlerin saklandığı yer demektir. Türkçedeki kütüphane ise, Farsça ve Arapça kökenli kütüb (kitaplar) ile Farsça hane (ev) sözcüklerinden türemiştir ve kitapların evi anlamına gelmektedir. Her iki dilde de kütüphane terimi, kitapların saklandığı yer anlamında kullanılmaktadır.“Kütüphaneler, elde edilen bilginin toplanması, depolanması ve dağıtılması fonksiyonlarını gören hizmet işletmeleridir” Toplumsal gereksinimleri karşılamak için kurulan kütüphaneler, her türlü kayıtlı bilgi kaynağını bilgi gereksinimi olan kullanıcıya etkin biçimde sunar böylece bağlantı işlevini sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Atatürk Kitaplığı</span> İstanbulda bir kütüphane

İBB Atatürk Kitaplığı, İstanbul'un Taksim semtinde Miralay Şefikbey Sokağı üzerinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kütüphane ve Müzeler Müdürlüğü'ne bağlı, araştırmacılara hizmet veren bir kitaplıktır.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Güzelgöz</span>

Mustafa Güzelgöz, Türk kütüphaneci.

Kütüphane Haftası; Türkiye'de 1964 yılından beri Mart ayının son Pazartesi günü ile başlayan hafta kutlanır.

Tahsin Ağa Kütüphanesi, Ürgüp'te Osmanlı döneminde kurulmuş; günümüzde ilçe halk kütüphanesi olarak kendisine bağlı 6 şube ile hizmet veren bir kütüphane

Adnan Cahit Ötüken, Türk eğitimci, yazar, Türk kütüphaneciliğinin öncülerinden ve Türk Millî Kütüphanesi'nin kurucularındandır.

Mehmet Türker Acaroğlu,, Türk araştırmacı-yazar, kütüphaneci, dokümantalist, çevirmen ve emekli derleme müdürü.

<span class="mw-page-title-main">İzmir Milli Kütüphane</span>

İzmir Millî Kütüphane, İzmir'in Konak ilçesinde, adını verdiği Millî Kütüphane Caddesi'ndeki tarihi binada hizmet veren ve Türkiye'nin Millî adını taşıyan ilk kütüphanesidir.

İsmail Saib Sencer, kütüphaneci.

Mehmed Celaleddin Saygın ya da Celâl Hoca, Türk matematik öğretmeni, kütüphaneci, yazar.

<span class="mw-page-title-main">Jale Baysal</span> Türk akademisyen, yazar, kütüphaneci

Prof. Dr. Jale Baysal, Türk kütüphaneci, akademisyen, yazar.

<span class="mw-page-title-main">Beyazıt Devlet Kütüphanesi</span> Osmanlı İmparatorluğu ulusal kütüphanesi

Beyazıt Devlet Kütüphanesi, Bayezid Camii ve tarihî Sahaflar Çarşısı yakınında, Beyazıt Meydanı'na bakan iki tarihi binada 1884 yılından beri araştırmacılara hizmet veren kütüphanedir.

Fatma Müjgân Cunbur, Türk kütüphaneci ve edebiyat araştırmacısı. Bazı kitap ve yazılarında "Müjde Nasiboğlu" ve "Salim Şehidoğlu" imzalarını kullanmıştır. Genel olarak Türk Edebiyatı ve kültürü konularında yaptığı inceleme ve bibliyografya çalışmalarıyla tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi</span>

Adnan Ötüken İl Halk Kütüphanesi; Ankara'nın Çankaya ilçesinde bulunan bir halk kütüphanesidir. Bugün, tarihi Saraçoğlu Mahallesi projesinde sosyal tesis ihtiyacını karşılamak adına inşa edilmiş olan binada hizmet vermekte olan kütüphane; Kızılay semtindeki Kumrular Sokak'ta yer alır. Ankara'daki halk kütüphaneleri arasında en çok ziyaret edilen ve 500 bini aşkın materyalle en geniş koleksiyona ev sahipliği yapan kütüphanedir.

Türk Kütüphaneciler Derneği 19 Kasım 1949 tarihinde Ankara'da kurulan dernek.

<span class="mw-page-title-main">Lidia Kulikovski</span> Moldovalı kütüphaneci ve bibliyograf

Lidia Kulikovski, Moldovalı bir kütüphaneci ve bibliyograftır. Hasdeu Belediye Kütüphanesi başkanı olarak, Kişinev'de dokuz şube açarak kütüphane ağını genişletmiş ve ağırlıklı olarak Romen edebiyatına odaklanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kütüphanecilik</span> yönetim, bilgi teknolojisi, eğitim diğer alanlardaki uygulamaları, perspektifleri ve araçları kütüphanelere uyarlayan alan

Kütüphanecilik yönetim, bilgi teknolojisi, eğitim ve diğer alanların uygulamalarını, bakış açılarını ve araçlarını kütüphanelere uygulayan, bilgi kaynaklarının toplanması, düzenlenmesi, korunması ve yayılması ve bilginin siyasi ekonomisi üstüne çalışan disiplinler arası veya çok disiplinli bir alandır. Bavyeralı bir kütüphaneci olan Martin Schrettinger'in (1808-1828) Versuch eines vollständigen Lehrbuchs der Bibliothek-Wissenschaft oder Anleitung zur vollkommenen Geschäftsführung eines Bibliothekars adlı çalışmasında bu alanın adını ilk defa kullanılmıştır. Schrettinger, Bavyera kütüphanesinde bilgiyi doğa odaklı elementlere göre sınıflandırmak yerine kitapları alfabetik sıraya göre düzenledi.

Leman Şenalp, Türk kütüphaneci.

<span class="mw-page-title-main">Kütüphaneci</span> bir kütüphanede profesyonel olarak çalışan ve genellikle kütüphanecilik eğitimi almış kişi, kütüphanede bilgi hizmeti veren kişi

Kütüphaneci, üniversitelerin bilgi ve belge yönetimi bölümünden mezun olup kütüphanelerde çalışan personellerdir. "Bilgi uzmanı", "bilgi profesyoneli", "kütüphane personeli", "kütüphane uzmanı", "kütüphane öğretmeni" ve "bilgi yöneticisi" gibi unvanlarla da adlandırılır.

Hasan Duman Türk kütüphaneci, enformasyon bilimci, yazar.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.