İçeriğe atla

Musul taarruzu (2016)

Musul Operasyonu
Irak Savaşı (2014-günümüz)
IŞİD'e yönelik operasyonlar

Irak'ta son durum:
  •   Irak hükümeti ve müttefikleri kontrolünde
  •   Kürdistan Bölgesel Yönetimi nin kontrolünde
Tarih24 Mart 2016 - 22 Eylül 2016
5 ay, 4 hafta ve 1 gün
Bölge
Sonuç Irak hükümeti için önemli kazançlar. Musul Muharebesi'nin başlaması.
Taraflar
Irak ve Şam İslam Devleti

Irak Irak
Kürdistan Bölgesel Yönetimi Kürdistan Bölgesel Yönetimi
Koalisyon:

Komutanlar ve liderler
Ebu Bekir el-Bağdadi Haydar el-Abadi
Güçler

Irak ve Şam İslam Devleti

  • 4- 8 bin asker[1]

Irak Irak Silahlı Kuvvetleri

  • 20.000-25.000 asker

Kürdistan Bölgesel Yönetimi Peşmerge

  • 15.000-18.000 asker[2]

Amerika Birleşik Devletleri ABD


Musul taarruzu ya da Musul Operasyonu, Musul şehir merkezini ve civarındaki köyleri IŞİD'in elinden geri almak için başlatılan askerî operasyondur. 2015 yılının yazında gerçekleşmesi beklenen Musul operasyonu, Ramadi'nin kaybedilmesi ve Irak Ordusu ve milislerin beklenen ilerlemeyi kaydedememesi sonucu 2016 yılına kadar ertelenmişti.[5][6] 17 Ekim 2016 tarihine kadar ertelenen operasyon Irak Başbakanı Haydar el-Abadi'nin gece saat 01.40 sıralarında devlet televizyonundan yaptığı basın açıklamasıyla başladı. Operasyona, Kürdistan özel güçleri olan Peşmerge ve ABD topçu birliklerinin yanı sıra Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Başika Kampı'nda eğittiği Ninova Muhafızları da katılıyor.[2]

Arka plan

10 Haziran 2014 tarihinden beri IŞİD'in elinde olan Musul'u kurtarmaya yönelik planlar 2015 yılının başından itibaren yapılmaya başlanmıştır.[7] 2015 yılının Ocak ayında Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Usame Nuceyfi, Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi Başkanı Mesut Barzani ile Erbil'de bir araya gelmiştir. Aralarında yapılan görüşmeler sonucunda Peşmerge'nin de Musul'un kurtarılması için ileride gerçekleştirilecek operasyona katılması konusunda anlaşılmıştır.[8]

2015 yılı Şubat ayında Musul'un kuzeyinde yer alan IŞİD'in elindeki bazı köyler ele geçirilmiştir.[9]

Şubat 2016'da Irak Ordusu'nun Musul'a sevkiyat yaptığı belirtilmiştir.[10]

Zaman Dizini

2016

Mart

24 Mart'ta Irak Ordusu ve Peşmerge, Musul'un bazı köylerinde denetimi ele geçirmiştir. ABD destekli koalisyon da havadan IŞİD hedeflerini vurmuştur.[11]

25 Mart'ta Irak Ordusu'nun Musul'un güneyindeki Mahmur'da üç köyü ele geçirdiği ancak yavaş ilerleme kaydettiği belirtilmiştir.[12]

26 Mart'ta IŞİD üyelerinin attığı Katyuşa roketi Irak'taki Türk karakoluna isabet etmiştir. Bir asker ölmüştür. Türk jetleri IŞİD hedeflerini vurmuştur.[13][14]

2017 yılı

Ocak

7 Ocak

Irak Başbakanı Haydar el-Abadi Musul kurtarıldıktan sonra Türkiye ile petrol boru hattının yeniden açılacağını söyledi.[15]

10 Ocak

Birlişmiş Milletler 17 Ekim'den bu yana Musul'da 135 bin 500 kişinin çatışmalar yüzünden yer değiştirmek durumunda kaldığını bildirdi.[15]

14 Ocak

Irak güvenlik güçleri, Musul'un güney doğusunda kontrolü tamamen sağladı[15]

19 Ocak

Telkeyf ilçesi IŞİD'den alındı. Böylece IŞİD'in doğu Musul'un kuzeyinde egemen olduğu bölge kalmadı.[15]

25 Ocak

Musul'un doğu yakasının tamamı ve Dicle nehri üzerinden doğu ve batı Musul'u biribirine bağlayan beş köprünün tamamı Irak güvenlik güçlerinin kontrolüne geçti[15]

Şubat

19 Şubat

Irak Başbakanı Haydar el-Abadi, Musul'un batı yakasını IŞİD'den temizlemeye yönelik operasyon başlatıldığını açıkladı.[16]

20 Şubat

Operasyona 60 bin kişinin katıldığı belirtildi.[16]

22 Şubat

İran yanlısı Haşdi Şabi güçleri, Musul'un Batı cephesinden saldırıya geçti.[16]

23 Şubat

Musul Uluslararası Havalimanı'nı IŞİD'den geri almak için operasyon başlatıldı.[16]

Mart

4 Mart

Musul'da 12 sivil kimyasal saldıraya maruz kaldı[17]

10 Mart

Irak güvenlik güçleri Batı Musul'da bulunan Nebi Şit ve Akidat mahallelerini IŞİD'in elinden kurtardı.[18]

12 Mart

IŞİD'e Karşı Küresel Koalisyon için Başkanlık özel elçisi Brett McGruck Bağdat'ta yaptığı basın toplantısı, doğu Musul'da mayın ve el yapımı bomba (EYB) imha çalışmalarına başlandığını duyurdu.[19]

Kaynakça

  1. ^ Murat Gürgen; Melih Yiğit (18 Ekim 2016). "36 ülkenin Musul savaşı". haberturk.com. GAZETE HABERTÜRK. Anadolu Ajansı. 19 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ekim 2016. 
  2. ^ a b "Musul'u DAEŞ'ten kurtarma operasyonu başladı". ntv.com.tr. NTV Haber. 17 Ekim 2016. Erişim tarihi: 17 Ekim 2016. []
  3. ^ "U.S. sees Iraqi offensive to retake Mosul in April-May time frame". 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2016. 
  4. ^ "Peshmerga with 10,000 soldiers". 9 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mart 2016. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2016. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2016. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2016. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2016. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2016. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 6 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2016. 
  11. ^ "Arşivlenmiş kopya". 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2016. 
  12. ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2016. 
  13. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2016. 
  14. ^ "Arşivlenmiş kopya". 30 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2016. 
  15. ^ a b c d e Firuze Yağmur Gökler. "Ortadoğu Güncesi 01-31 Ocak 2017 (Günce No:98)" (PDF). Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM). 16 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Mart 2017. 
  16. ^ a b c d Firuze Yağmur Gökler. "Ortadoğu Güncesi 01-28 Şubat 2017 (Günce No:99)" (PDF). Ortadoğu Stratejik Araştırmalar Merkezi (ORSAM). 16 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Mart 2017. 
  17. ^ "Musul'da kimyasal saldırıya maruz kalan 12 sivil tedavi altına alındı". Anadolu Ajansı. 4 Mart 2017. 16 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2017. 
  18. ^ "Irak güçleri Musul'da iki mahalleyi daha DEAŞ'tan kurtardı". Anadolu Ajansı. 10 Mart 2017. 16 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2017. 
  19. ^ "Press Conference by Special Presidential Envoy McGurk in Baghdad, Iraq". Dapartment of State. 12 Mart 2017. 31 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kürdistan Bölgesel Yönetimi</span> Iraka bağlı özerk bölge

Kürdistan Bölgesel Yönetimi, Kürdistan Bölgesi veya Irak Kürt Bölgesel Yönetimi, Irak'a bağlı, anayasal düzeyde varlığı olan özerk bir bölgedir. Yaklaşık 40.000 km2'den oluşan idari birim; batıda Suriye, doğuda İran, kuzeyde ise Türkiye ile komşudur. Bölgesel yönetimin başkenti Erbil'dir. Kürdistan Parlamentosu Erbil'de yer almaktadır, ancak Kürdistan Bölgesi anayasası tartışmalı Kerkük kentini Kürdistan Bölgesi'nin başkenti olarak tanımaktadır. Bölgenin nüfusu, 2023 itibarıyla 6.556.752'dir. Resmî dilleri Kürtçe ve Arapça'dır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye Kürdistanı çatışmaları</span> Kuzey Suriyede askeri ve siyasi çatışma

Rojava Savaşı ya da Suriye Kürdistanı Çatışmaları, Suriye'nin kuzeyindeki taraflar arasındaki çatışmaları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">YPG</span> Suriyede aktif Kürt milliyetçisi örgüt

YPG tam adı ile Halk Koruma Birlikleri veya Halk Savunma Birlikleri, Suriye'de faaliyet gösteren, fiilen özerk olan Kuzey ve Doğu Suriye Özerk Yönetimi'ne bağlı çoğunluğunu Kürtlerin oluşturduğu silahlı örgüt. Suriye Demokratik Güçleri bileşendir ve silahlı gücünün çoğunu oluşturur. Kadın Koruma Birlikleri (YPJ), YPG'nin kadın kolu, YPG Enternasyonal ise yabancı gönüllülerden oluşan koludur.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti</span> Irak, Suriye ve Afrikada faaliyet gösteren Selefi cihatçı silahlı örgüt

Irak ve Şam İslam Devleti veya 2014'ten beri kullandığı resmî isimle İslam Devleti, ağırlıklı olarak Afrika'da, ayrıca Irak ve Suriye'de de etkinlik gösteren, bu bölgede hilâfet devleti kurmak amacıyla güvenlik güçlerine ve sivillere karşı eylemler yapan yasa dışı, silahlı ve ele geçirdiği topraklardaki meşruluğu hiçbir ülke tarafından devlet olarak tanınmayan Selefi cihatçı örgüttür. Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler ile aralarında ABD, Türkiye, Suudi Arabistan, Kanada'nın da bulunduğu pek çok ülke ve kuruluş tarafından terör örgütü olarak tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Irak Taarruzu (Haziran 2014)</span> Irak Şam İslam Devletinin Irak ve Suriye saldırıları

Kuzey Irak Taarruzu , IŞİD ve onları destekleyen Sünni aşiretler ve eski Baas partisi mensuplarının Musul'a yaptıkları taarruzla başlayan çatışmalardır. Kuzey Irak'taki IŞİD ilerlemesi, IŞİD'in güneye doğru ilerlemeye başladığı ve Tikrit'e saldırdığı 26 Haziran'a kadar devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti'ne karşı yapılan askerî müdahaleler</span>

Irak ve Şam İslam Devleti'ne karşı yapılan askerî müdahaleler, IŞİD'in gücünü kırmak için dünya genelinde yapılan dış müdahaleleri kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kobani Kuşatması</span> Kobani kasabasının kırsal bölgesinde yaşanan silahlı çatışmalar

Kobani Kuşatması, Suriye'nin Halep vilayetine bağlı Kobani kasabasının kırsal bölgesinde 13 Eylül 2014 tarihinde Irak Şam İslam Devleti militanlarının PYD'nin kontrolünde bulunan köylere taarruzuyla başlamıştır.

Suriye İç Savaşı Kuzeybatı Cephesi, Suriye'nin kuzeybatısındaki Hama, İdlib ve Halep illerindeki çatışmaları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Sincar</span> Irakın Ninova İline bağlı bir şehir

Sincar, Kuzey Irak'ta Musul kentine bağlı ilçe. Bölgede DEAŞ öncesi, üçte ikisini Ezidilerin, diğer bölümünü ise Sünni Kürt ve Arapların oluşturduğu yaklaşık 300 bin kişinin yaşadığı tahmin ediliyordu.

Irak ve Şam İslam Devleti ilk defa Irak'ta ortaya çıkmış ve zamanla diğer ülkelere de yayılmış olup çeşitli ülke ve bölgede toprak sahibidir.

<span class="mw-page-title-main">Irak İç Savaşı (2013-2017)</span>

Irak İç Savaşı (2013-2017), IŞİD'in Musul'a saldırmasıyla başlayan iç çatışmaları kapsamaktadır. IŞİD ve IŞİD'e destek veren eski Baas partisi mensupları, Sünni Arap aşiretleri ve diğer radikal örgütler ile Irak Ordusu, Peşmerge, İran destekli Şii milisler, Süryani/Asuri/Yezidi azınlık savaşçıları ve merkezi hükûmete destek veren Sünni ve Şii Arap, Kürt ve Türkmen aşiretleri arasındaki çatışmalar günümüzde de devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı Humus Cephesi</span> Suriye İç Savaşında Humus ilindeki çatışmalar

Suriye İç Savaşı Humus Cephesi, Suriye İç Savaşı'nda Humus ilindeki çatışmaları kapsamaktadır.

Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Kuzey Irak'ta yaptığı operasyonlar listesi, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK), Türkiye'ye karşı artan saldırılara karşı ilk sınır ötesi operasyonunu 1983'te Irak'ta dönemin Baas rejimiyle yapılan anlaşmayla gerçekleştirilmiş, operasyonda Kuzey Irak'taki Kürt peşmergeler ve sınırın beş kilometre ötesindeki PKK'ya ait kamplar hedef alındı. PKK'nın güvenlik güçleri ve sivilleri ait doksanlı yıllarda artan saldırılarına karşılık Kandil Dağları'nda bulunan yöneticileri ve örgüt militanlarını hedef alan askerî ve hava hareketleri gerçekleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Palmira Taarruzu (Mart 2016)</span>

Palmira taarruzu, Suriye rejimi ve müttefiklerinin Rus hava desteğiyle Palmira şehir merkezi ve çevresindeki yerleşim bölgelerini IŞİD'den aldığı çatışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Felluce Kuşatması</span>

Felluce Kuşatması, Irak Ordusu'nun IŞİD'i Felluce şehir merkezinde kuşattığı çatışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı Rakka Cephesi</span>

Suriye İç Savaşı Rakka Cephesi, Suriye İç Savaşı'nda Rakka ilindeki çatışmaları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Fırat Kalkanı Harekâtı</span> Türk Silahlı Kuvvetlerinin 24 Ağustos 2016da Suriyenin kuzeyinde terör örgütü DEAŞa karşı başlattığı askeri harekat

Fırat Kalkanı Harekâtı veya Suriye İç Savaşı'na Türk askerî müdahalesi, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından eğitilmiş Özgür Suriye Ordusu grupları tarafından yapılmış ve başarı ile sona eren operasyon. Operasyonun amacı Türkiye'nin kendi varlığına tehdit olarak gördüğü ve terör örgütü olarak tanımladığı grupları bölgeden uzaklaştırmak, sınır hattının ve bölgedeki halkın güvenliği sağlamak ve kontrol altına almak ve göç sorununu yok etmek için 5 bin km² alanda Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD), YPG ve Suriye Silahlı Kuvvetleri güçlerinden sivillerin güvenliği dolayısıyla tamamen temizlenmesi hedeflenen Güvenli Bölge oluşturmak olduğu bildirildi. Harekâtın bir diğer amacının ise PYD'nin bölgede kantonları birleştirerek otonom bir yapı kurma hedefini bitirmek olarak açıklanmıştır. Türk Silahlı Kuvvetleri operasyonda IŞİD ve YPG mevzilerinin yoğun ateş ile hava ve kara unsurlarınca vurulduğunu duyurmuştur. 29 Mart 2017 günü 12. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan önderliğinde toplanan MGK toplantısı sonucu harekâtın başarıyla tamamlandığı ilan edildi.

<span class="mw-page-title-main">Musul Ulu Cami</span>

Musul Ulu Cami, Nurî Camii ya da Nurî Ulu Cami, Musul, Irak'ta tarihi bir cami. Eğik minaresiyle meşhurdur, bundan dolayı Musul şehrinin lakabı "kambur" olarak da bilinmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Musul Muharebesi (2016-17)</span>

Musul Muharebesi, Musul şehir merkezini ve civarındaki köyleri IŞİD'in elinden geri almak için başlatılan askerî operasyondur.

<span class="mw-page-title-main">Musul Muharebesi (2014)</span>

Musul Muharebesi veya Musul'un düşüşü, IŞİD militanlarının 4 Haziran 2014'te Musul'a saldırmasıyla gerçekleşmiştir. Irak güvenlik güçleri 30 bin asker ve 30 bin polisten oluşmasına karşın sayısı 800 ile 1500 arasında değişen IŞİD militanlarına karşı şehri tutamamıştır. 6 gün süren çatışmalar sonucunda 10 Haziran 2014'te Musul'un tümü, Musul Havalimanı, Musul'daki bankalar ve petrol yönetimi IŞİD'e geçmiştir. 500 bin sivil çatışmalardan kaçmak için Musul'dan göç etmiştir.