İçeriğe atla

Musul Ulu Cami

Koordinatlar: 36°20′35″K 43°07′37″D / 36.34306°K 43.12694°D / 36.34306; 43.12694
Musul Ulu Cami
1932'de caminin minaresi
Harita
Temel bilgiler
KonumMusul
Koordinatlar36°20′35″K 43°07′37″D / 36.34306°K 43.12694°D / 36.34306; 43.12694
İnançİslam
DurumYıkıldı. Yeniden yapılması sürüyor.
Mimari
Mimar(lar)Nûreddin Mahmud Zengî
Mimari türCami
Mimari biçimİslam mimarisi
Tamamlanma1172-73
Özellikler
Minare sayısı1
Minare yüksekliği45 m
MalzemelerTuğla, Taş, Hazarbaf

Musul Ulu Cami, Nurî Camii ya da Nurî Ulu Cami (Arapçaجامع النوري), Musul, Irak'ta tarihi bir cami. Eğik minaresiyle meşhurdur, bundan dolayı Musul şehrinin lakabı "kambur" olarak da bilinmiştir (الحدباء al-Ḥadbāˈ).

Geleneğe göre camiyi Nureddin Zengi vefatından az önce M. 1172-73 arası inşa ettirmiştir. İbn el-Esir'e göre, Nureddin Zengi Musulu'n hakimiyetini ele geçirdikden sonra yeğeni Fahreddin'e inşası için emretmiştir.

İmhası

Musul Ulu Cami 21 Haziran 2017'de, Musul Savaşı sırasında tahrip edildi. IŞİD, Irak birliklerinin IŞİD'i sorumlu tuttuğunu iddia ederek camiyi ABD'nin tahrip ettiğini iddia etti. 21 Haziran 2017'de Irak hükûmet güçleri, caminin IŞİD güçleri tarafından havaya uçurulduğunu ve patlamanın, camiyi kasıtlı olarak yıkmak için bomba yerleştirildiğini belitti. IŞİD'in propaganda bakanı Amaq, ABD'nin hava saldırısının yıkımdan sorumlu olduğunu iddia etti; ancak bu talep herhangi bir bilgi tarafından doğrulanmıştır.[1][2] Patlama öncesi Irak kuvvetleri camiye 50 metre mesafedeyken yaklaşan ordu üyelerini IŞİD üyeleri tarafından öldürmeye yönelik bir girişimde bulundu.

Irak Başbakanı Haider el-Abadi, caminin imhasının IŞİD'in "yenilgiye uğratması ilanı" olduğunu belirtti.[3] BBC News gazetesi yazarı Paul Adams, caminin imhasının IŞİD'in "nihayet Musul üzerindeki tutumunu kaybetmesinden dolayı öfkeli bir meydan okumanının son hareketi" olarak yazdı.

Kaynakça

  1. ^ "Battle for Mosul: IS 'blows up' al-Nuri mosque". BBC. 21 Haziran 2017. 21 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2017. 
  2. ^ "Iconic Grand al-Nuri mosque in Iraq's Mosul 'blown up'". Al Jazeera. 21 Haziran 2017. 27 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2017. 
  3. ^ "Battle for Mosul: Destruction of al-Nuri mosque 'shows IS defeated'". BBC. 22 Haziran 2017. 22 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Zengîler</span>

Zengîler, 12. ve 13. yüzyıllarda Mezopotamya ve Suriye'de hüküm sürmüş Türk devletidir. İlk hükümdarı İmâdüddin Zengî'dir.

<span class="mw-page-title-main">Nûreddin Mahmud Zengî</span>

Nûreddin Mahmud Zengî, Büyük Selçuklular'ın Haleb Atabeyi.

Musul Üniversitesi, Orta Doğu'daki en büyük eğitim ve araştırma merkezlerinden biridir. 1959'da Irak Sağlık Bakanlığı'na bağlı olarak kurulan Tıp Fakültesi ile temelleri atılan üniversite 1967'de bugünkü halini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Musul</span> Irakta bir şehir

Musul, Irak'ın en büyük şehirlerden birisi. Irak'ın kuzeyinde Dicle Nehri kıyısında bulunan Musul'da Araplar, Türkler ve Kürtler yaşamaktadır. Nüfusunun çoğunluğunu Araplar, Kürtler ve Türkler oluşturmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">El-Askeri Camii</span>

El-Askerî Camii veya Askeriyye Camii/Türbesi, Irak'ın başkenti Bağdat'ın yakınlarında, 125 km güneyinde bulunan Samarra kentindeki bir türbe ve cami kompleksi olup Şiî Müslümanlar için dünyadaki kutsal ziyaretlerinin en önemlilerindendir. İbadethanenin yapımı 944 yılına tarihlenmektedir. Caminin altın kaplamalı kubbesi Sünni militanların 2006 yılının Şubat ayında düzenledikleri bombalı bir saldırı sonucu yıkılmış, iki minaresi ise 2007 yılının Haziran ayında yapılan bir diğer saldırıda tahrip edilmiştir. Bu iki eylem Şii Müslümanlar arasında büyük kargaşaya neden olmuştur. Yapının o zamana değin ayakta kalmış olan saat kulesi ise Temmuz 2007'de tahrip edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti</span> Irak, Suriye ve Afrikada faaliyet gösteren Selefi cihatçı silahlı örgüt

Irak ve Şam İslam Devleti veya 2014'ten beri kullandığı resmî isimle İslam Devleti, ağırlıklı olarak Afrika'da, ayrıca Irak ve Suriye'de de etkinlik gösteren, bu bölgede hilâfet devleti kurmak amacıyla güvenlik güçlerine ve sivillere karşı eylemler yapan yasa dışı, silahlı ve ele geçirdiği topraklardaki meşruluğu hiçbir ülke tarafından devlet olarak tanınmayan Selefi cihatçı örgüttür. Avrupa Birliği ve Birleşmiş Milletler ile aralarında ABD, Türkiye, Suudi Arabistan, Kanada'nın da bulunduğu pek çok ülke ve kuruluş tarafından terör örgütü olarak tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Ebu Bekir el-Bağdadi</span> IŞİDin lideri

Ebu Bekir el-Bağdadi veya doğum ismiyle İbrahim Avvad İbrahim Ali el-Bedri el-Samarai, kendini İslam halifesi ilan etmiş, silahlı örgüt IŞİD'in kurucusu ve 2014'ten 2019'a kadar lideriydi.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Irak Taarruzu (Haziran 2014)</span> Irak Şam İslam Devletinin Irak ve Suriye saldırıları

Kuzey Irak Taarruzu , IŞİD ve onları destekleyen Sünni aşiretler ve eski Baas partisi mensuplarının Musul'a yaptıkları taarruzla başlayan çatışmalardır. Kuzey Irak'taki IŞİD ilerlemesi, IŞİD'in güneye doğru ilerlemeye başladığı ve Tikrit'e saldırdığı 26 Haziran'a kadar devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Sincar</span> Irakın Ninova İline bağlı bir şehir

Sincar, Kuzey Irak'ta Musul kentine bağlı ilçe. Bölgede DEAŞ öncesi, üçte ikisini Ezidilerin, diğer bölümünü ise Sünni Kürt ve Arapların oluşturduğu yaklaşık 300 bin kişinin yaşadığı tahmin ediliyordu.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye-IŞİD çatışması</span> Türkiyenin IŞİD ile girdiği çatışmalar

Türkiye-IŞİD çatışması, Türkiye'nin 2013 yılından bu yana IŞİD ile girdiği çatışmaları kapsamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Irak İç Savaşı (2013-2017)</span>

Irak İç Savaşı (2013-2017), IŞİD'in Musul'a saldırmasıyla başlayan iç çatışmaları kapsamaktadır. IŞİD ve IŞİD'e destek veren eski Baas partisi mensupları, Sünni Arap aşiretleri ve diğer radikal örgütler ile Irak Ordusu, Peşmerge, İran destekli Şii milisler, Süryani/Asuri/Yezidi azınlık savaşçıları ve merkezi hükûmete destek veren Sünni ve Şii Arap, Kürt ve Türkmen aşiretleri arasındaki çatışmalar günümüzde de devam etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Irak ve Şam İslam Devleti'nin petrol üretimi ve kaçakçılığı</span>

Irak ve Şam İslam Devleti'nin petrol üretimi ve kaçakçılığı, Irak ve Şam İslam Devleti'nin (IŞİD) Suriye ve Irak'ta yer alan petrol rafinelerinde petrol üretmesi ve bunları dış ülkelere satmasıdır. Petrol üretimi ve kaçakçılığı, IŞİD'in en büyük gelir kaynakları arasında gösterilir. Bu ürün bazı kaynaklarda "kara bayrağı besleyen kara altın" olarak da adlandırılmıştır. IŞİD kontrolü altındaki sahalardan elde edilen petrol, çoğunlukla kendi bölgeleri içerisinde dağıtılmakta, ancak pazar fiyatlarının altından çevre devletlere de kaçırılmaktadır. Ham petrolden üretilen petrol ve mazot gibi ürünler IŞİD kontrolü altındaki bölgelerin ekonomisinin temel taşı niteliğindedir. Mazot da birçok elektrik jeneratörünün güç kaynağı durumundadır.

<span class="mw-page-title-main">Musul taarruzu (2016)</span> Askeri operasyon

Musul taarruzu ya da Musul Operasyonu, Musul şehir merkezini ve civarındaki köyleri IŞİD'in elinden geri almak için başlatılan askerî operasyondur. 2015 yılının yazında gerçekleşmesi beklenen Musul operasyonu, Ramadi'nin kaybedilmesi ve Irak Ordusu ve milislerin beklenen ilerlemeyi kaydedememesi sonucu 2016 yılına kadar ertelenmişti. 17 Ekim 2016 tarihine kadar ertelenen operasyon Irak Başbakanı Haydar el-Abadi'nin gece saat 01.40 sıralarında devlet televizyonundan yaptığı basın açıklamasıyla başladı. Operasyona, Kürdistan özel güçleri olan Peşmerge ve ABD topçu birliklerinin yanı sıra Türk Silahlı Kuvvetleri'nin Başika Kampı'nda eğittiği Ninova Muhafızları da katılıyor.

<span class="mw-page-title-main">Musul Muharebesi (2016-17)</span>

Musul Muharebesi, Musul şehir merkezini ve civarındaki köyleri IŞİD'in elinden geri almak için başlatılan askerî operasyondur.

<span class="mw-page-title-main">Suriye İç Savaşı'ndaki isyancılar arasındaki çatışmalar</span> Suriye iç savaşındaki hükümet ve halkın çatışmaları

Suriye İç Savaşı'ndaki isyancılar arasındaki çatışmalar, Suriye İç Savaşı'nda hükûmete karşı silahlı savaş veren isyancı gruplar arasındaki çatışmaları ifade eder. Özgür Suriye Ordusu ile müttefikleri, el-Kaide'ye bağlı gruplar ile müttefikleri ve Irak ve Şam İslam Devleti'nin başını çektiği bu gruplar, Ocak 2013 başlarından itibaren birbirleriyle çatışmaya başladı.

Felluce Muharebesi veya Felluce'nin düşüşü, 30 Aralık 2013'te başlayıp 4 Ocak 2014'te sona eren, IŞİD'e bağlı militanların ve bölgedeki isyancı sünnilerin Felluce'yi ele geçirmesiyle sonuçlanan muharebedir. Muharebenin başladığı 30 Aralık 2013, Felluce şehrinin Anbar iline bağlı olması sebebiyle IŞİD ile Irak ordusu arasında uzun süre sürecek Anbar çatışmalarının başlangıcı olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Musul Muharebesi (2014)</span>

Musul Muharebesi veya Musul'un düşüşü, IŞİD militanlarının 4 Haziran 2014'te Musul'a saldırmasıyla gerçekleşmiştir. Irak güvenlik güçleri 30 bin asker ve 30 bin polisten oluşmasına karşın sayısı 800 ile 1500 arasında değişen IŞİD militanlarına karşı şehri tutamamıştır. 6 gün süren çatışmalar sonucunda 10 Haziran 2014'te Musul'un tümü, Musul Havalimanı, Musul'daki bankalar ve petrol yönetimi IŞİD'e geçmiştir. 500 bin sivil çatışmalardan kaçmak için Musul'dan göç etmiştir.

Beyci Muharebesi , Irak Silahlı Kuvvetlerinin 29 Ekim 2014'te Beyci'yi geri almak için taarruz gerçekleştirmesiyle başlayan muharebedir.

Leon Sedov Tugayı Suriye iç savaşına katılan Troçkist bir militan gruptur. Kurucuları Arjantinliydi, ancak esas olarak yerel savaşçıları topladığı Halep'te bulunuyordu. Adını Leon Troçki'nin ilk oğlu Leon Sedov'dan almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Irak Türkmen Soykırımı</span> IŞİDin Türkmenlere uyguladığı zulüm

Irak Türkmen Soykırımı, Irak Türkmenlerinin Irak ve Şam İslam Devleti tarafından bir dizi katliam, tecavüz, infaz, sürgün ve zorla cinsel köle haline getirilmesini içermektedir. IŞİD'in 2014 yılında Iraklı Türkmenlerin topraklarını ele geçirmesiyle başladı ve IŞİD Irak'taki tüm topraklarını kaybedene kadar devam etti. 2017 yılında IŞİD'in Iraklı Türkmenlere uyguladığı zulüm Irak Parlamentosu tarafından resmen soykırım olarak tanındı. 2018 yılında ise Iraklı Türkmen kızların ve kadınların cinsel köleliğe maruz kalması Birleşmiş Milletler tarafından resmen tanındı.