İçeriğe atla

Mustafa Kemal'in Ağzından Vahdettin

Mustafa Kemal'in Ağzından Vahdettin
(Atatürk'ün Bana Anlattıkları)
YazarFalih Rıfkı Atay
Kapak sanatçısı
Yunus Karaaslan
ÜlkeTürkiye
DilTürkçe
Konu1917-19 Mayıs 1919 arası dönem
TürAnı
Yayım1955
YayımcıPozitif Yayınları
Sayfa130
ISBN9756461209

Mustafa Kemal'in Ağzından Vahdettin, Falih Rıfkı Atay'ın I. Dünya Savaşı'nın son yıllarından Samsun'a çıkıncaya değin olan anılarını Mustafa Kemal'in kendisinden dinleyerek kaleme aldığı eseridir. Kitabın asıl adı, "Atatürk'ün Bana Anlattıkları"dır. Pozitif Yayınları tarafından kitabın adı değiştirilmiştir.

Kitabın kısa özeti

Başlangıçta eserde anıların; dünya harbine ait olanlar, Mustafa Kemal'in Mütareke İstanbul'undaki faaliyetlerine ilişkin olanlar ve Kuvvayi Milliye devrine ait olanlar olarak üç bölüm halinde anlatılması tasarlanmıştır. Ancak, hükûmetin ricası üzerine Mustafa Kemal içeride ve dışarıda yankı uyandırabilecek olayları içeren diğer bölümlere geçmeden önce birinci bölümün sonunda anılarını anlatmayı keser. Fakat yazar kendi ifadesine göre, Samsun'a çıkıncaya kadar geçen hadiseler hakkındaki notlarını tamamlamış olduklarını, Mustafa Kemal'in Samsun'a ayak basmasından sonraki anılarını ise Nutuk adlı eserinde bizzat derlediğini belirtmektedir.[1]

Mustafa Kemal ile Vahdettin arasındaki ilk görüşme, 15 Aralık 1917'de başlayacak olan ve Veliaht Vahdettin'in hasta olan Sultan Reşat'ın yerine katılacağı Avrupa seyahati ile bunun başlamasından iki gün önce Vaniköy Köşkü'ndeki görüşmeleridir. Bundan sonraki görüşme Mustafa Kemal'in Neticesiz bir görüşme olarak nitelediği, doğru kararların Vahdettin'in kumandanlığı bizzat üstlenmesi ile alınabileceği fikrini ilettiği görüşmedir. Sonuncu görüşme Mustafa Kemal'in 9. Ordu Müfettişliğine atanmasından sonra İstanbul'dan yola çıkmasından önce olur. Son görüşme, Mustafa Kemal'in Samsun'a hareketinden bir süre önce Yıldız Sarayı'nda küçük bir salonda, Mustafa Kemal'in ifadesi ile neredeyse diz dize bir yakınlık içinde gerçekleşen görüşmedir.[2]

Kaynakça

  1. ^ ATAY, Falih Rıfkı. Mustafa Kemal'in Ağzından Vahdettin. Sayfa 7, Pozitif Yayınları, Kasım 2012
  2. ^ ATAY, Falih Rıfkı. Mustafa Kemal'in Ağzından Vahdettin. Sayfa 128, Pozitif Yayınları, Kasım 2012

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ali Rıza Efendi</span> Mustafa Kemal Atatürkün babası

Ali Rıza, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk'ün babası.

Anı, edebiyatta kişisel yaşantının bütününü veya belli bölümlerini kapsayan, bu dönemlerdeki gözlemleri dile getirmek amacıyla yazılmış metinlerdir. Otobiyografi ile karıştırılabilen anı, ondan dışsal olaylara verdiği önem ile ayrılır. Anıda kişisel yaşam izlenimlerinin yanı sıra bu izlenimlerin dış boyutları da geniş olarak yer alır. Otobiyografide yazar öncelikle kendilerini konu edinirken anı yazarları çoğunlukla çeşitli tarihsel olaylarda rol oynamış veya bu olayların yakın gözlemcisi olmuş kişilerdir.

<span class="mw-page-title-main">Falih Rıfkı Atay</span> Türk gazeteci ve yazar

Falih Rıfkı Atay, İstiklâl Madalyası sahibi Türk yazar, gazeteci ve milletvekili.

Mîna Urgan, Türk İngiliz edebiyatı profesörü, yazar, filolog, çevirmen ve sosyalist siyasetçidir.

<i>Nutuk</i> (Mustafa Kemal Atatürk) Mustafa Kemal Atatürkün CHP 2. Olağan Kurultayı sırasında 1919-1927 yılları arasında gerçekleşen olayları anlattığı konuşması

Nutuk, Mustafa Kemal Atatürk'ün 3 aylık bir süre içinde tamamladığı ve 15-20 Ekim 1927 tarihlerinde Cumhuriyet Halk Fırkası'nın İkinci Büyük Kurultayında kürsüden okuduğu eserdir. Eser, Türkiye tarihinin 1919-1927 yılları arasındaki 9 yıllık bir sürecinde, özellikle Millî Mücadele'de yaşanan olayları anlatan önemli tarihî bir kaynaktır ve Türkiye'nin bu dönemle ilgili en temel resmî tarih kaynağı olma niteliğindedir.

<span class="mw-page-title-main">Ruşen Eşref Ünaydın</span> Türk gazeteci, siyasetçi ve diplomat

Mehmet Ruşen Ünaydın, Türk gazeteci, yazar, siyasetçi ve diplomat. Türk Dil Kurumu ve Galatasaray'ın kurucularından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Zeytindağı (kitap)</span>

Zeytindağı, Falih Rıfkı Atay'ın yedek subay olarak katıldığı I. Dünya Savaşı'ndaki anı ve izlenimlerinden oluşan ve Osmanlı İmparatorluğu’nun savaşta içine düştüğü durumu ortaya koyan eseri.

<i>Çankaya: Atatürk Devri Hatıraları</i>

Çankaya: Atatürk Devri Hatıraları, Falih Rıfkı Atay'ın Mustafa Kemal Atatürk'ün yaşamını ve Türk Kurtuluş Savaşı'nı anlattığı anı türündeki eseridir.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkışı</span> Mustafa Kemalin Bandırma Vapuru ile yapılan yolculuk sonrası Samsuna ulaşması olayı

Mustafa Kemal'in Samsun'a çıkışı, 19 Mayıs 1919 tarihinde 9. Ordu Müfettişi Mustafa Kemal'in Bandırma Vapuru ile yaptığı yolculuk sonrası Samsun'a ulaşması olayı. Bu olay Kurtuluş Savaşı'nın fiili başlangıcı olarak kabul edilmektedir.

<i>Türk Alfabesi</i> (kitap) Türkçe dilbilimi eğitim kitapçığı

Türk Alfabesi, Necmettin Sadık Sadak'ın yeni Türk harflerini tanıtmak amacıyla 1928 yılında yayımladığı 24 sayfalık dilbilimi eğitim kitapçığıdır.

<span class="mw-page-title-main">Foks</span> Mustafa Kemal Atatürkün köpeği

Foks, Türkiye'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk'ün köpeği. Atatürk'ün Alp ve Alber isimli köpeklerinden sonraki son köpeğidir.

<i>Batış Yılları</i>

Batış Yılları, Falih Rıfkı Atay'ın 1905 ile 1914 yılları arasında kalan dönemi anlattığı anı ve deneme türündeki eseridir. Kitapta Osmanlı İmparatorluğu'nun özellikle I. Dünya Savaşı öncesindeki son on yılı anlatılmaktadır. Kitapta Falih Rıfkı Atay'ın anıları üzerinden İkinci Abdülhamit, İttihat ve Terakki, İkinci Meşrutiyet, 31 Mart Vakası, Balkan Savaşı dönem ve olaylarına yönelik incelemeler yer almaktadır.

<i>Ateş ve Güneş</i>

Ateş ve Güneş, Falih Rıfkı Atay' ın 1914 ile 1918 yılları arasında Filistin' de bulunan 4. Ordu Karargahında Cemal Paşa' nın hususi kâtipliğini yaptığı dönemdeki Sina ve Filistin Cephesi, Kanal Harekâtı olayları ve anılarını derlediği eseridir.

Kurtuluş, Falih Rıfkı Atay'ın 7 Nisan 1789'da tahta çıkan III. Selim döneminden başlayarak kitabın basım tarihi olan 1966 yılına gelinceye değin geçen dönem içinde Türk Devrim Tarihi' nin incelemesini yaptığı deneme türü eseridir.

Mustafa Kemal'in Mütareke Defteri, Falih Rıfkı Atay'ın 30 Ekim 1918'de Mondros Limanı'nda demirli olan Agamemnon Zırhlısı'nda imzalanan Mondros Mütarekesi ile biten bir savaşın ardından başlayan yeni bir dönemi, ateşkes öncesinde ve sonrasındaki Mustafa Kemal'i anlattığı eseridir.

<i>Atatürk Ne İdi?</i>

Atatürk Ne İdi?, Falih Rıfkı Atay'ın Atatürk'ün hayatını ve Atatürkçülüğün ne olduğunu anlattığı anı ve deneme türünde eseri. Atay, kitapta Atatürk düşmanlığını Türk düşmanlığı ile özdeşleştirmektedir.

<i>Atatürkçülük Nedir?</i>

Atatürkçülük Nedir?, Falih Rıfkı Atay'ın Atatürk'ün hayatını ve Atatürkçülüğün ne olduğunu anlattığı inceleme ve deneme türünde eseridir.

<i>Babanız Atatürk</i>

Babanız Atatürk, Falih Rıfkı Atay'ın Atatürk'ün hayatını ve Atatürkçülüğün ne olduğunu anlattığı, çocuklar için sade bir dille hazırlanmış, monografi usulünde anı ve tarih türünde eseridir.

Bir Dinozorun Anıları, Mina Urgan'ın ölmeden 3 yıl önce 1997 yılında kaleme aldığı, hayatını ve anılarını anlattığı yapıtıdır. Urgan kitabında hayatında önemli yeri olan Ahmet Haşim, Yahya Kemal, Falih Rıfkı Atay, Behice Boran, Nâzım Hikmet, Abidin Dino vb. kişilere yer vererek hayatından kesitler sunar. Kitap basılır basılmaz çok satanlar listesine girmiş ve Urgan bu kitabın ardından Bir Dinozorun Gezileri isimli gezi-anı kitabını kaleme almıştır.

Taymis kıyıları, Türk yazar, gazeteci, yazar ve milletvekili Falih Rıfkı Atay'ın 1934 yılında yazdığı İngiltere ve Avrupa gezilerindeki izlenim ve düşüncelerini içeren eseridir.