İçeriğe atla

Mustafa Kamil Paşa

Mustafa Kamil Paşa
Mustafa Kamil Paşa
Doğum14 Ağustos 1874
Kahire, Mısır
Ölüm10 Şubat 1908 (33 yaşında)
Kahire, Mısır
EğitimToulouse Üniversitesi
MeslekAvukat, Gazeteci
Dinİslam

Mustafa Kamil Paşa (Arapça: مصطفى كامل) (14 Ağustos 1874 Kahire, Mısır - 10 Şubat 1908 Kahire), Mısırlı bir avukat, gazeteci ve milliyetçi bir önderdir.

Hakkında

Mısır ordusunda subay olarak görev yapan Kamil'in oğlu olan Kamil, Kahire'deki Fransız hukuk fakültesinde avukatlık olarak okuyan Kamil Paşa, Fransa'da Toulouse Üniversitesi'nde Hukuk Fakültesi'nde eğitim gördü. Tutkulu bir milliyetçi olarak, Mısır hükümdarı II. Abbas Hilmi'yi destekledi ve İngiltere'nin Mısır ve Sudan'ı işgaline şiddetle karşı çıktı. Ayrıca Mısır konusunda Fransa ve Osmanlı İmparatorluğu ile işbirliği yapılması gerektiği belirtti. Ancak daha sonra yavaş yavaş dış destekçilerden ayrı olarak Mısır'ın bağımsızlığı için çalıştı. 1900 yılında Kamil, görüşlerini halka açıklamak için Al-Liwa gazetesini çıkardı. Şimdi hem gazetecilik hem de avukatlık yapıyordu. Mısır'da Müslümanların, Hristiyanların ve Yahudilerin gidebileceği bir okul yaptı.

Mustafa Kamil Paşa, Mısır ve Sudan'ın o önemli aristokratlarından Muhammed Farid tarafından kuvvetle desteklendi. Farid'in yardımlarıyla Mustafa Kamil Paşa, ölümünden iki ay önce 1907 Aralık'ında Ulusal Partiyi kurdu. Paşa'nın cenazesi, büyük bir gösteriye sahne oldu. Mustafa Kamil Paşa'yı destekleyen Farid, Paşa'nın ölümünden sonra Ulusal Parti'nin lideri oldu.

Mustafa Kamil Paşa'nın cenazesi, 1949-53 yılları arasında neo-Memlük tarzında inşa edilen Kahire Kalesi yakınlarında bir müze olarak halka açıktır ve bir yan odada kendisiyle ilgili bir biografi sergilemektedir.[1]

Mustafa Kamil Paşa, ateşli bir Mısır milliyetçisi ve Mısır bağımsızlığının savunucusu olarak hatırlanır. Mevcut Mısır ulusal marşı, Mustafa Kamil'in konuşmalarından esinlendiği düşünülüyor.

Fazlur Rahman Malik, Mustafa Kamil Paşa'nın seküler olduğu halde, milliyetçiliğini İslami bir geçmişten esin aldığını savunuyor. Malik, bu durumu, Mısır'ın yüzyıllar beridir Hilafet sistemi ile yönetilmesinin doğal sonucu olduğunu belirtiyor. İngilizler sıklıkla onu pan-İslam'ı savunmakla suçladı. Bunun nedeni 1906 yılının Mayıs ayında Taba hakkındaki tartışmada Mustafa Kamil Paşa'nın İngilizler karşısında Osmanlı padişahını desteklemesiydi.

Kaynakça

  1. ^ Caroline Williams, Islamic Monuments in Cairo, AUC Press 2008, p.76

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">III. Selim</span> 28. Osmanlı padişahı (1789–1807)

III. Selim, divan edebiyatındaki mahlasıyla İlhami, 28. Osmanlı padişahı ve 107. İslam halifesidir.

<span class="mw-page-title-main">Arabi Paşa Ayaklanması</span> Mısırda sömürgeleşmeye karşı Arabi Paşa önderliğinde 1882 yılında çıkan ayaklanma

Arabi Paşa Ayaklanması, Mısır'da sömürgeleşmeye karşı Arabi Paşa önderliğinde 1882 yılında çıkan ayaklanmadır. Slogan olarak "Mısır Mısırlılarındır." kullanılmıştır.

Bozoklu (Bıyıklı) Mustafa Paşa, II. Ahmed saltanatında, 27 Mart 1693 - 14 Mart 1694 tarihleri arasında on bir ay on sekiz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Koca Hüsrev Mehmed Paşa</span> 179. Osmanlı sadrazamı

Koca Hüsrev Mehmed Paşa, Abdülmecid saltanatında 2 Temmuz 1839-29 Mayıs 1840 tarihleri arasında on bir ay yedi gün sadrazamlik yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Koca Hüsrev Mehmed Paşa 1811-1818 arasında ve 1823-1827 dönemlerinde kaptan-ı derya olarak iki dönem görev yapmıştır. Yeni kurulan Asakiri Mansuriye'nin kurucu seraskerliğini yapmıştır. Ayrıca birçok eyalet valiliğinde de bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Reşid Paşa</span> 180. Osmanlı sadrazamı

Koca Mustafa Reşid Paşa, Osmanlı sadrazamı, devlet adamı ve diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Kâmil Paşa</span> 188. Osmanlı sadrazamı

Yusuf Kâmil Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nda görev yapmış Türk devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">İttihat ve Terakki</span> Osmanlı İmparatorluğunda siyasal teşkilat

İttihat ve Terakki Cemiyeti, sonraları İttihat ve Terakki Fırkası, Osmanlı İmparatorluğu'nda İkinci Meşrutiyet'in ilanına önayak olup 1908-1918 yılları arasında faaliyet gösteren, 21 Mayıs 1889 tarihinde kurulmuş bir siyasal hareket ve siyasi partidir. Triumvira sistemi ile yönetilen bir meclis yapısında egemenlik sürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Mısırı</span> Britanya egemenliği altındaki Mısır

1882-1922 yılları arasında Britanyalı işgali altındaki Mısır'ın fiilen Osmanlılardan kopması ve öteden beri süren Britanyalı-Fransız rekabetinin Britanyalılar lehine noktalanması gibi iki önemli sonuç doğurdu. Britanyalılar, Osmanlıların ve Avrupa devletlerinin gösterdiği tepkiyi göz önüne alarak resmi bir siyasi denetim kurmaktan kaçınmakla birlikte, stratejik çıkarlarını güvence altına almadan Mısır'dan çekilmeye niyetleri olmadıklarını da ortaya koydular.

<span class="mw-page-title-main">Habib Burgiba</span> Tunusun ilk devlet başkanı

Habib bin Ali Burgiba, Tunus Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk devlet başkanıdır (1957-1987). Arap dünyasında ılımlılık ve aşamalı ilerlemenin önde gelen savunucularından olmuştur. İdeolojisi Burgibaizm olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Tevfik Paşa</span> Mısır hidivi (1852 - 1892)

Tevfik Paşa, 1879-1892 arasında Mısır Hidivi.

<span class="mw-page-title-main">I. Fuad</span>

I. Fuad, asıl adı Ahmed Fuad Paşa, İngiltere'den bağımsızlığını elde eden Mısır'ın ilk kralı (1922-1936). İngiltere'yle daha uygun koşullarda bir bağımsızlık antlaşması yapmaya ve aşırı milliyetçi Vafd Partisi'nin etkisini kırmaya çalışmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mısır Krallığı</span> eski bir krallık

Mısır Krallığı 1922'den 1953'e kadar var olmuş krallık.

<span class="mw-page-title-main">Sad Zağlûl</span> 19. ve 20. yüzyıl Mısırlı politikacı ve devrimci

Saad Zağlul, tam adı Saad bin İbrahim Zağlul , Mısırlı siyaset ve devlet adamı. İngiltere'yi 1922'de Mısır'a bağımsızlık vermeye zorlayan milliyetçi harekette önemli rol oynamış, 1924'te kısa bir süre başbakanlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arabi Paşa</span> Mısırlı milliyetçi önder

Arabi Paşa ya da Urabi Paşa olarak da bilinir, tam adı Ahmed Arabi Paşa el-Mısri, Mısırlı milliyetçi önder. Aydınların, subayların ve Mısır köylü halkının yabancı denetiminden duyduğu hoşnutsuzluğu dile getiren toplumsal ve siyasi hareketin başında yer almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mısır Sultanlığı</span> Mısır Sultanlığı veya Mısır İngiliz Protektorası, bugünkü Mısır topraklarında 1914-1922 yılları arası varlığı sürdürmüş olan devlet

Mısır Sultanlığı veya Mısır İngiliz Protektorası, bugünkü Mısır topraklarında 1914-1922 yılları arası varlığı sürdürmüş olan devlet. Fransız Ekvatoral Afrikası, Birleşik Krallık Filistin Mandası, Trablusgarp ve Sirenayka ile komşu idi.

<span class="mw-page-title-main">Mısır Hidivliği</span>

Mısır Hidivliği, 1867 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nun Mısır Valisi Kavalalı Mehmet Ali Paşa torunu tarafından kurularak 1914 yılına kadar Mısır ve Sudan'ın büyük bir bölümünün yönetimini elinde tutan, iç işlerinde serbest dış işlerinde Osmanlı İmparatorluğu'na bağlı Türk özerk devlettir. Mısır Hidivliği, kurulduğu 1867'ten 1914 yılına kadar Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın soyundan gelen Kavalalılar Hanedanı tarafından yönetilmiştir. Devamında 1953 senesine kadar Mısırı Kavalalılar İngilizlerin himayesinde kontrol ettiler.

<span class="mw-page-title-main">Vefd Partisi</span> Mısırda merkez sağ siyasî parti

Vefd Partisi, Mısır'da 1919 yılında kurulmuş, 1923-1952 arasında Mısır siyasetinde belirleyici olmuş siyasî parti. 1952 yılında gerçekleşen Hür Subaylar Darbesi sonrası dağılmış ve 16 Ocak 1953 tarihinde yasaklanan siyasî partiler arasında yer almıştır. Koyu yeşil zemin üzerine beyaz hilâl ve beyaz haç olan bir sembolü parti bayrağı şeklinde de kullanmışlardır. Vefd kelime anlamı olarak "heyet" demektir.

<span class="mw-page-title-main">Mısır'da feminizm</span>

Mısır'daki feminizm, tarih boyunca birtakım toplumsal ve politik olayları içerir. Her ne kadar Mısır birçok açıdan reform konularında, özellikle de "milliyetçiliğin, emperyalizme ve feminizmin direniş hareketlerinde" öncülük etmiş olmasına rağmen kadınların erkeklerle eşit olması kolay olmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Cemil Merdam Bey</span> Suriyeli siyasetçi (1895-1960)

Cemil Merdam Bey, Suriyeli bir politikacıydı. Şam'da önde gelen aristokrat bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Osmanlı generali, devlet adamı ve Sadrazam Lala Mustafa Paşa'nın ve sondan bir önceki Memlük Hükümdarı Kansu Gavri'nin soyundan gelmektedir. Paris'te siyaset bilimi okulunda okudu ve siyasi kariyeri orada başladı.

<span class="mw-page-title-main">Ahmed Şevki</span>

Ahmed Şevki, Arap şair ve tiyatro yazarı. Arap şiirine kazandırdığı yenilikler dolayısıyla ona "Emîru'ş-Şu'arâ'" unvanı verilmiştir ve bugün hâlâ bu unvanla tanınmaktadır.