İçeriğe atla

Mustafa Elkatipzade

Fenerbahçe’nin önemli idarecilerinden ve futbol takımının tarihteki 3. teknik direktörü olan Mustafa Elkâtipzade Bey’in, 1913 yılında çektirmiş olduğu bir fotoğraf

Mustafa Elkatipzade (1889; Cerbe, Tunus, Osmanlı İmparatorluğu - 4 Mart 1967, İstanbul), Türk spor yöneticisi. Fenerbahçe'nin tarihteki 3. teknik direktörüdür. Ayrıca Türk futbolundaki ilk altyapı sistemini oluşturan isimdir. Fenerbahçe Spor Kulübü iki numaralı üyesidir.[1]

Cerbe Adası'nda 1889 yılında doğan Mustafa Bey, 20. yüzyılın ilk yarısında İstanbul, Hobyar’da bulunan Aşir Efendi Caddesi'ndeki Elkâtipzade Mani’nin altında toptan fes ticareti yapan Elkâtipzade Yusuf Bey'in oğludur.[2] Babası, 1890’lı yıllarda başkent İstanbul’a göç ettikten sonra, tüm hayatı daha farklı bir hal almıştır. Eğitimini, Kadıköy’deki Saint-Joseph Fransız Lisesi’nde tamamlayan Mustafa Bey, Fenerbahçe ile olan temasını da ilk etapta bu okulda gerçekleştirmiştir. 1900’lü yılların başından itibaren, futbol alanında eğitmek istediği gençleri Fenerbahçe’nin bünyesinde toplayan Mustafa Bey, 1913 yılında ilk Türk altyapı takımını oluşturarak bir ilke imza atmıştır.[3] Ve bunun sonucu olarak da ilk Türk Millî Takımı’nda oynayan Cafer Çağatay, Fevzi Baron, Refik Osman, Zeki Rıza Sporel, Alaaddin Baydar ve Bekir Refet isimli 6 futbolcu, Mustafa Bey tarafından 1912-13'te kurulup çalıştırılan ve Türkiye’de 1914'te tertiplenen ilk gençler şampiyonluğunu kazanan Fenerbahçe Genç Takımı'nda yetişmiştir.[4] Bu bakımdan, 7-8 futbolcusu Fenerbahçe'de yetişmiş olan 1923-24'lerin ilk Türk millî takımları, doğrudan doğruya Elkâtipzade Mustafa Bey'in altyapıda vermiş olduğu çabaların eseridir.[2] Mustafa Bey, Osmanlı'nın son dönemlerinde aktif siyasette de yer alarak dönemin iktidar partisi olan İttihat-Terakki Cemiyeti'ne mensup olmuştur.[5]

Mustafa Bey, Fenerbahçe 3. ve 4. Genç Takımları ile birlikte, 1913
Fenerbahçe bünyesinde Keşşaf Ocağı’nın kurulmasını sağlayan Mustafa Bey (Ayakta sol başta) altyapı oyuncularıyla birlikte, 8 Ağustos 1914

Kurucu başkanı olduğu Kuşdili Kulübü'nü 1911 yılında Fenerbahçe’nin bünyesine katarak, yeni kulübünde yöneticilik makamına gemiştir.[6] Ayrıca Fenerbahçe'ye, daha önce başkanı olduğu Kuşdili Kulübü'nde futbol oynayan Sait Selahattin Cihanoğlu, Zeki Rıza Sporel, Hasan Kâmil Sporel, Hikmet Topuz gibi birçok yetenekli genci de bu birleşme esnasında katmıştır. 1911 yılında Kuşdili Kulübü'nü Fenerbahçe çatısı altına toplayarak, Fenerbahçe'nin 1911 yılından sonra artık bir "futbol kulübü" değil de bir "spor kulübü" halini almasında da önemli rol üstlenmiştir. Her ne kadar Elkatipzade olarak anılsa da; Soyadı Kanunu'ndan sonra "Elkatipoğlu" soyadını almıştır. Fenerbahçe Spor Kulübü divan üyesi iken 4 Mart 1967 yılında ölmüştür. Kabri, Karacaahmet'tedir.[7]

Kaynakça

  1. ^ [blob:https://gazetearsivi.milliyet.com.tr/800ba453-dd30-4881-b695-3f1d544019a1 "F.bahçede kongreyi iktidar kazandı"]. Milliyet Arşiv. 13 Temmuz 1953. s. 6. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2024. 
  2. ^ a b Dağlaroğlu, Rüştü; 1907-1987 Fenerbahçe Spor Kulübü Tarihi, İstanbul 1988. s. 661
  3. ^ "Çölde Mucizeler Yaratan Adam Mustafa Elkâtipzade". Nasuhi Baydar (1913). Fenerbahçe Tarihi. 20 Mayıs 2018. 20 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2018. 
  4. ^ Halit Deringör, Fenerbahçe Cumhuriyeti ve Cumhurbaşkanları, Çağdaş Yayınları, 2. baskı, İstanbul 1998, s.261.
  5. ^ Yalçın Doğan, Fenerbahçe Cumhuriyeti, Tekin Yayınevi, 2 nci baskı, İstanbul 1989, s.36-37.
  6. ^ Fenerbahçe resmi web sitesi, Kuşdili Spor Kulübü’nün Bünyeye Katılması - 1911: https://www.fenerbahce.org/kulup/tarihce 18 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  7. ^ http://1907.org/haberler/eski-baskanlarimizdan-emin-cankurtaran-ve-mehmet-sabri-toprak-anildi[]

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe SK</span> Türk spor kulübü

Fenerbahçe Spor Kulübü, 1907 yılında Ziya Songülen, Ayetullah Bey, Necip Okaner, Asaf Beşpınar ve Enver Yetiker tarafından İstanbul'un Kadıköy ilçesi, Moda semtinde kurulan spor kulübü. İlk renkleri sarı-beyaz olup, 1908 yılından itibaren, kurucuları tarafından sarı lacivert olarak değiştirilmiştir. Fenerbahçe, 1924 yılından beri düzenlenen Türkiye Ligi şampiyonalarında toplamda 28 şampiyonluk ile en çok şampiyon olan Türk futbol takımıdır. Türkiye'nin en eski, başarılı ve en çok taraftara sahip kulüplerinden biri olan Fenerbahçe'nin etkin şubeleri futbol, basketbol, voleybol, atletizm, boks, espor, kürek, masa tenisi, yelken ve yüzmedir.

<span class="mw-page-title-main">Zeki Rıza Sporel</span> Türk futbolcu

Mehmed Zeki Sporel, Türk millî futbolcu, asker, veteriner hekim, siyasetçi ve 1955-58 yılları arasındaki Fenerbahçe Spor Kulübü başkanı. Zeki Rıza Sporel, Türk milli futbol takımının ilk golünü atmış, Fenerbahçe’de oynadığı 18 yılda 352 maçta 473 gol atarak, maç başına 1.34’lük gol oranı sağlamış ve Türk futbolunda en fazla gol atan oyunculardan birisi olarak Türk futbolunda tarihe geçmiştir. Soyadı kanunu sonrası kendisine bizatihi Atatürk tarafından Sporel soyismi verilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Kâmil Sporel</span> Türk futbolcu

Hasan Kâmil Sporel,, Türk eski millî futbolcu ve Fenerbahçe Spor Kulübü'nün 21'inci başkanıdır. Ayrıca Türkiye millî futbol takımının ilk kaptanıdır. 1916'da yükseköğrenim için gittiği Amerika Birleşik Devletleri'nde, üniversitenin Phoenix lakâplı takımında geçilmez bir defans oyuncusu olduğu için kendisine Çanakkale'nin İngilizce karşılığı olan Dardanelle lakabı verildi. Sporel, Türkiye'de ise dalgakıran lakabıyla anılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu madde, 3 Mayıs 1907'de kurulan Fenerbahçe'nin başkanlarının listesini içermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Sabri Toprak</span> Türk siyasetçi ve diplomat

Mehmet Sabri Toprak, Türk Bürokrat, eski Tarım Bakanı ve Fenerbahçe Spor Kulübü'nün 10. başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">General Harington Kupası</span>

General Harington Kupası, Birleşik Krallık işgal kuvvetleri komutanı General Charles Harington'ın İstanbul'dan ayrılırken kendi adına düzenlediği futbol maçıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ziya Songülen</span> Fenerbahçe SK kurucusu ve ilk başkanı

Nurizade Ziya Songülen, Şevkipaşazade Ayetullah ve Necip Okaner ile birlikte Fenerbahçe Spor Kulübü'nü kuran üç kişiden biridir. Kulübün ilk başkanı ve 1 numaralı üyesidir.

<span class="mw-page-title-main">Ayetullah Bey</span> Türk futbolcu

Mehmed Ayetullah Bey, Çerkes asıllı Türk futbolcu. Ziya Songülen ve Necip Okaner ile birlikte Fenerbahçe Spor Kulübü'nü kuran 3 kişiden birisidir. Fenerbahçe'nin 2 numaralı üyesi ve 2. Başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bedii Yazıcı</span>

Bedii Yazıcı, Türk futbolcu ve spor yöneticisi.

<span class="mw-page-title-main">Sait Selahattin Cihanoğlu</span> Türk futbolcu, avcı ve Fenerbahçenin eski başkanı

Sait Selahattin Cihanoğlu, Türk futbolcu, avcı ve Fenerbahçe Kulübü'nün 17. Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Tevfik Taşçı</span> Türk futbolcu

Tevfik Haccar Taşçı, Fenerbahçe'nin 5 numaralı kurucu üyesi ve 1909-10 yılında kulübün başkanlığında bulunmuş spor adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Galip Kulaksızoğlu</span> Türk futbolcu

Galip Kulaksızoğlu, Fenerbahçe'nin ilk kadrolarında yer alan Türk futbolcu ve spor kulübü yöneticisi. 1910 yılında Fenerbahçe'de futbolculuk, teknik direktörlüğün yanında bir de başkanlık yapmıştır. Aynı zamanda Moda Denizcilik Kulübü müdürü idi.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe (futbol takımı) 1933-34 sezonu</span>

Fenerbahçe 1933-34 sezonu'nda İstanbul Futbol Ligi'nde şampiyonluğa giderken olaylı Galatasaray maçı sonrasında dozkuz futbolcusunun ceza alması neticesinde sonraki maçlara B takımıyla çıkmak zorunda kalarak şampiyonluğu 1 puan farkla Beşiktaş'a kaptırdı.

Fenerbahçe 1908-09 sezonu, Fenerbahçe'nin tarihindeki 3. sezonudur. Bu sezonda Fenerbahçe Futbol Takımı; ilk kez İstanbul Futbol Ligi'nde mücadele etmiş ve bu sezonu 2. sırada tamamlamıştır.

Fenerbahçe 1922-23 sezonunda İstanbul Ligi'nde beşinci kez şampiyon oldu.

<span class="mw-page-title-main">Enver Yetiker</span>

Enver Kemal Yetiker Türk öğretmen, gümrük müfettişi ve Fenerbahçe Spor Kulübü'nün kurucu üyesi.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe (futbol takımı) 1927-28 sezonu</span>

Fenerbahçe 1927-28 sezonu, Fenerbahçe’nin kuruluşundan itibaren geçirdiği 22. sezonudur. Bu sezonda Fenerbahçe, İstanbul Ligi'nde mücadele etti. Lig, ilk hafta maçları oynandıktan sonra muhtelif sebeplerle önce ertelendi, sonrasında ise iptal edildi.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe (futbol takımı) 1906-07 sezonu</span> Fenerbahçe futbol takımının birinci sezonu

Fenerbahçe 1906-07 sezonu, Fenerbahçe'nin tarihindeki ilk sezonudur. Bu sezonda Fenerbahçe, İstanbul'un yerel takımlarıyla özel (dostluk) müsabakalarda mücadele etmiş, İstanbul Futbol Ligi'ne katılmamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe (futbol takımı) 1921-22 sezonu</span>

Fenerbahçe 1921-22 sezonu, Fenerbahçe’nin kuruluşundan itibaren 15. sezonudur. Fenerbahçe, bu sezonda İstanbul Ligi'nde ikinci oldu.

<span class="mw-page-title-main">Fenerbahçe Boks Şubesi 1913-14 sezonu</span>

Fenerbahçe Boks Şubesi 1913-14 sezonunda bireysel çabalarla faaliyete geçti.