İçeriğe atla

Mustafa Bey Alibeyov

Mustafa Bey Alibeyov
Azerice: Mustafa bəy Əlibəyov
Alibeyov, 20. yüzyılın başlarında
Doğum1872
Nuha, Rus İmparatorluğu
Ölüm1945
Sibirya, Sovyetler Birliği
MilliyetAzerbaycanlı
EğitimNuha Rus-Tatar Okulu
Mezun olduğu okul(lar)Tiflis Lisesi
Meslekgazeteci, yazar, oyun yazarı, hukukçu
Etkin yıllar1892–1937
Siyasi partiAhrar Partisi

Mustafa Bey Alibeyov (Azerice: Mustafa bəy Əlibəyov; 1872, Nuha – 1945, Sibirya) Azerbaycanlı gazeteci, yazar, oyun yazarı, hukukçuydu. Alibeyov, Işık dergisinin yayıncısı, Nicat Hayır Cemiyeti ve Muhtaçlara Yardım Cemiyeti üyesi, Hidayet Hayır Cemiyeti katibi ve Ahrar Partisi üyesiydi.

İlk yılları ve ailesi

Mustafa Bey Alibeyov, 1872'de Rus İmparatorluğu'nun bir parçası olan Nuha'da (günümüz Şeki, Azerbaycan) doğmuştur.[1] Öğreniminin ilk yıllarında Arapça ve Farsçayı mükemmel bir şekilde öğrenmiştir. Alibeyov, Nuha'da Rus-Tatar okulunda okumuştur.[2] 1892'de Tiflis lisesinden mezun olmuştur.[3] Alibeyov, bu yıllarda Rusça ve Fransızca öğrenmiştir.[4]

Mustafa Bey Alibeyov'un babası Şeki Hanları Sarayı'nda katipti. Alibeyov, 1884'te Tiflis'te doğmuş Hatice Süphanguliyeva ile evlenmiştir.[5] Süphanguliyeva, Tiflis'te Rus kız spor salonunda okuduktan sonra Transkafkasya Olginskaya Ebelik Enstitüsü'nden mezun olmuştur.[6] 1908'de Selamet Cemiyeti'nin kadınlar bölümünün açılışına 14 hanımla birlikte katılmıştır.[7] Azerbaycan'ın ilk kadın dergisi Işık'ın editörüydü. Bu evlilikten 5 çocuğu dünyaya gelmiştir.[8]

Kariyeri

Mustafa Bey Alibeyov, 1892'de Bakü Guberniyası kaza mahkemesinde başmüfettiş tercümanı olarak göreve başlamıştır.[3] Nicat Hayır Cemiyeti'ne üyeydi.[4] Bir avukat olarak ünlü olmasının yanı sıra edebiyat eleştirmeni olarak da biliniyordu. Reklamcı, yazar ve oyun yazarı olarak çalışmıştır. Yazılarını Yukarıbaşlı mahlasıyla yazmıştır. Bu, Şeki'nin Yukarıbaş mahallesinde yaşamasından kaynaklanmaktadır.[9]

Alibeyov, 1913'te Molla Ruhulla Memmedzade'nin öldürülmesi davasına katılmıştır.[10][11] 1917'de faaliyete geçen Nuha-Hürriyeti-Maarif Cemiyeti'ne bağış yapanlar arasında yer almıştır.[12][13] Şubat Devriminden sonra siyasi faaliyete başlamış ve Ahrar Partisine katılmıştır.[14] Muhtaçlara Yardım Cemiyeti'nin bir üyesi olarak, Vahşi Tümen askerlerinin silahlarının alınmasına karşı çıkmış ve Bakü Komiserliği'nden silahlarının iadesini talep etmiştir. Türk askeri esirlerinin Osmanlı devletine geri gönderilmesinde rol oynamıştır. Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti'nin kurulmasından sonra Yeşil Kalem Yazarlar Birliği'ne üye olmuştur. Muhtaçlara Yardım Cemiyeti aracılığıyla nüfusa yiyecek ve giyecek yardımı yapmıştır.[3]

1920'de Nisan işgalinden sonra Nuha'ye yaşınmış, önemli davalar için halk kadısı, hukuk dairesi başkanı ve Gence'de müdafiun ekibi üyesi olmuştur.[15]

Ölümü

Mustafa Bey Alibeyov, 1937'de Sovyet infaz kampanyasına maruz kalmıştır. Sibirya'ya sürülmüş ve 8 yıl hapis cezasına çarptırılmıştır. Alibeyov, 1945'te vefat etmiştir ve mezarının yeri bilinmiyor.[16]

Kaynakça

  1. ^ Azərbaycan Milli Ensiklopediyası / Mustafa bəy Əlibəyov. Baku: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2007. s. 336. ISBN 978-9952-441-01-7. 19 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  2. ^ Kamil Adışirinov (2015). XX əsr Şəki ədəbi-mədəni mühiti (1900-2000-ci illər) (PDF). I. Baku: Elm və təhsil. s. 61. 19 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  3. ^ a b c Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası (PDF). I. Baku: Lider nəşriyyat. 2004. s. 365. 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  4. ^ a b Savalan Fərəcov (17 Temmuz 2013). "İşıqlı insan: Mustafa bəy Əlibəyov" (Azerice). medeniyyet.az. Archived from the original on 16 Aralık 2022. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  5. ^ Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası (PDF). I. Baku: Lider nəşriyyat. 2004. s. 366. 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  6. ^ "Газета «Ишыг» - история первой женской газеты в Азербайджане" (Rusça). day.az. 8 Mart 2021. Archived from the original on 16 Aralık 2022. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  7. ^ "Repressiya qurbanı Mustafa bəy Əlibəyov" (Azerice). azadliq.info. 10 Ekim 2012. Archived from the original on 16 Aralık 2022. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  8. ^ Ragiba Mammadova (19 Aralık 2014). "Первая женская газета" (Rusça). Kaspi qəzeti. Archived from the original on 16 Aralık 2022. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  9. ^ Kamil Adışirinov (22 Mayıs 2018). "Yazıçı və hüquqşünas Mustafa bəy Əlibəyov: erməni-bolşevik məkrinin qurbanı" (Azerice). 525-ci qəzet. Archived from the original on 16 Aralık 2022. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  10. ^ Mirabbas Mammadov (19 Kasım 2013). "Səs-küylü qətl" (Azerice). Region Plus. Archived from the original on 19 Aralık 2022. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  11. ^ "Məşhur mollanın səs-küylü qətlinin təfərrüatları" (Azerice). milli.az. 23 Kasım 2013. 25 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  12. ^ Habibulla Manafli (2005). Şəki üsyanları (PDF). Baku. s. 14. Archived from the original on 5 Temmuz 2022. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  13. ^ Kamil Adishirinov (2015). XX əsr Şəki ədəbi-mədəni mühiti (1900-2000-ci illər) (PDF). I. Baku: Elm və təhsil. s. 60. 19 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  14. ^ Savalan Farajov (1 Şubat 2017). "İlk qadın məcmuəsinin naşiri" (Azerice). medeniyyet.az. Archived from the original on 19 Aralık 2022. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  15. ^ Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası (PDF). I. Baku: Lider nəşriyyat. 2004. s. 366. 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 
  16. ^ "Oğlunun ölümünü ondan gizlətdilər..." (Azerice). vaxt.az. 1 Ocak 2013. Archived from the original on 16 Aralık 2022. Erişim tarihi: 28 Şubat 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Abbas Lisani</span> Erdebil doğumlu aktivist ve düşünce mahkûmu

Abbas Lisani, İran Azerisi millî kültür aktivisti, düşünce mahkûmu, şair ve yazar.

<span class="mw-page-title-main">2015 Avrupa Oyunları'nda tekvando</span>

2015 Avrupa Oyunları'nda tekvando müsabakaları, 16-19 Haziran 2015 yarihlerinde Azerbaycan'ın Bakü kentindeki Kristal Salon'da düzenlenmiştir.

Nesibov Kamil Balede oğlu, Kürt asili Azerbaycan Ulusal Kahramanı.

<span class="mw-page-title-main">Şefibeyliler</span>

Şefibeyliler, Azerbaycan halkının tanınmış ailelerinden biridir. Soy'un büyük dedesi Şefi Bey'dir. Kebele saltanatının Aydınkışlak köyünde doğmuştur. Molla'nın yanında okumuş. Bazı kaynaklara göre ilçe naibi olmuş. Kendi mülkünü yöneterek yaşamış.

<span class="mw-page-title-main">Mir Hidayet Bey Seyidov</span>

Mir Hidayat bey Seyidov Azerbaycanlı siyasi figür, Tüm Rusya Kurucu Meclisi üyesi, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Milli Şurasının başkan yardımcısı.

2015 Avrupa Oyunları'nda karate erkekler bireysel kata müsabakaları 14 Haziran 2015 tarihinde arasında Azerbaycan'ın Bakü kentinde düzenlenmiştir.

2015 Avrupa Oyunları'nda karate kadınlar bireysel kata müsabakaları 14 Haziran 2015 tarihinde arasında Azerbaycan'ın Bakü kentinde düzenlenmiştir.

2015 Avrupa Oyunları'nda karate kadınlar 55 kg müsabakaları 13 Haziran 2015 tarihinde arasında Azerbaycan'ın Bakü kentinde düzenlenmiştir.

2015 Avrupa Oyunları'nda karate kadınlar 61 kg müsabakaları 13 Haziran 2015 tarihinde arasında Azerbaycan'ın Bakü kentinde düzenlenmiştir.

2015 Avrupa Oyunları'nda karate erkekler 84 kg müsabakaları 14 Haziran 2015 tarihinde arasında Azerbaycan'ın Bakü kentinde düzenlenmiştir.

2015 Avrupa Oyunları'nda karate erkekler 60 kg müsabakaları 13 Haziran 2015 tarihinde arasında Azerbaycan'ın Bakü kentinde düzenlenmiştir.

Hidayet Hayır Cemiyeti, 19. yüzyıl Azerbaycan'ında dini fanatizme direnmek, soygunculara ve katillere karşı mücâdele etmek olan bir toplumdu. 1904'te kurulan cemiyetin yönetim kurulunda Hacı Zeynelabidin Tağıyev, İsa Bey Hacınski, Mirmuhammed Kerim Bakuvi, Molla Ruhulla Memmedzade, Ahmet Bey Ağaoğlu, Mustafa Bey Alibeyov ve diğerleri yer alıyordu. Toplumun üyeleri, görüş ve eylemlerinden dolayı suçlular ve dini radikaller tarafından sürekli olarak baskı görmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Memmedrza Ağa Vekilov</span>

Mammadrza ağa Vakilov - Azerbaycan Cumhuriyeti Parlamentosu üyesi, Transkafkasya Tıp Derneği'nin tam üyesi, Bakü Tıp Derneği'nin kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Konstantin Sençihin</span>

Konstantin İvanoviç Sençihin - Azerbaycan SSC'nin emekdar mimarı, Bakü'deki birçok binanın mimarı, Bakü metro projesinin yöneticisi, "Sahte Bakü" projesinin mimarı.

<span class="mw-page-title-main">Mirza Cabbar Memmedzade</span>

Mirza Cabbar Mirza Abbas oğlu Memmedzade Azerbaycanlı eğitimci ve pedagogdu Pedagojik bilimler doktoru ve profesör (1937) olmuştur. Ermenistan Cumhuriyeti Parlamentosu'nun I. dönem milletvekili olmuştur. Mirza Abbas Mahammadzade'nin oğlu ve Celal Mammadov'un babasıdır.

Sinan Zorlu, Türk badmintoncu.

<span class="mw-page-title-main">Faik Elekberli</span>

Faik Elekberli, Azerbaycan Millî İlimler Akademisi araştırmacısı, Felsefe ve Sosyoloji Enstitüsünde felsefe doktoru, Türkolog ve bilim insanı.

<span class="mw-page-title-main">Müseyib Bey Ahicanov</span>

Müseyib Bey Ahicanov, Ahicanov veya Ahicanovlı - Azerbaycan Millî Şûrası Üyesi, Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamento Üyesi, Transkafkasya Seymi Üyesi, Bakü Guberniyası Gubernatoru.

<span class="mw-page-title-main">Hacıbeyli kardeşlerin opera ve operet sanatçıları topluluğu</span>

Hacıbeyli kardeşlerin opera ve operet sanatçıları topluluğu, Azerbaycan'da faaliyet gösteren bağımsız bir sanatçı topluluğu. Topluluğun başında Üzeyir Hacıbeyli ve Zülfikar Hacıbeyov vardı.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Han Ziyadhanov</span>

İsmail Han Ziyadhanov — Azerbaycan Cumhuriyeti hükümetinin üyesi, diplomat, Azerbaycan Cumhuriyeti ordusunun yarbayı. Rusya İmparatorluğu'nun Birinci Devlet Dumasına seçilen 5 Azerbaycanlıdan biri.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.