İçeriğe atla

Mustafa Asım Hayrullahoğlu

Mustafa Asım Hayrullahoğlu
Mustafa Asım Hayrullahoğlu'nin karşıdan resmi
Mustafa Asım Hayrullahoğlu'nin karşıdan resmi
Doğumu 1948
Diyarbakır, Türkiye
Ölümü Kasım 1982
İstanbul, Türkiye

Mustafa Asım Hayrullahoğlu (1948, Diyarbakır - 1982, İstanbul), TKP üyesi.

Yüksek öğrenimini İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesinde yapan Hayrullahoğlu, gençlik yıllarında, 1960'lı yıllarda, yükselen öğrenci mücadelelerine katıldı. Fikir kulübleri Federasyonu (FKF) ve Devrimci Doğu Kültür Ocakları'nda (DDKO) çalıştı. Yine bu yıllarda yükselen işçi hareketlerine bağlandı. Türkiye İşçi Partisi'ne (TİP) üye oldu. 1969 Sungurlar işçi direnişine ve o yıllarda gelişen bir dizi işçi direnişlerine katıldı.

O yıllarda kurulmuş olan ve önemli bir muhalefet odağı haline gelen, DİSK kapatılmaya çalışılınca işçi sınıfının bu girişime karşı yanıtı oldukça sert oldu. 15-16 Haziran 1970'te gerçekleştirilen ve genel direnişe dönen genel grevle DİSK'in kapatılması engellendi. Hayrullahoğlu bu direnişin örgütlenmesinde önemli görevleri yerine getirdi. "Tekel Gerçek" isimli bir fabrika gazetesinin çıkmasında rol oynadı.

12 Mart 1971 askerî darbesi ile Hayrullahoğlu, birçokları gibi yasadışı çalışma hayatına geçti. 1975'te Türkiye Komünist Partisi'ne (TKP) üye oldu ve değişik düzeylerde görev aldı. Özellikle İstanbul parti teşkilatlanmasında ve sendikal alanda çalışmalarda bulundu.

12 Eylül 1980 askeri darbesinden sonra (Kasım 1982'de) polisler tarafından yakalandı. Uzun süren işkencelere rağmen parti hakkında herhangi bir açıklamada bulunmadı ve polislerce İstanbul Kasımpaşa'daki kimsesizler mezarlığına gömüldü.

Mustafa Asım Hayrullahoğlu'nun annesinin şikayeti üzerine 1984 yılında Sıkıyönetim 2 Numaralı askerî Mahkemesi'nde Mustafa Asım'ın ölümüyle ilgili olarak dava açıldı. Yargılama sonunda işkence yaparak, bir kişinin ölümüne neden olmaktan siyasi şubede görevli 5 polisten, üçü (komiser muavinleri Ümit Baybek, Mehmet Yetiş ve Orhan Yaman) 1 Nisan 1986'da, onar yıl sekizer aya mahkûm oldu. Yargılanan diğer zanlılar (müdür muavini Ali Can Özgenler ve Engin Devren) ise beraat etti.[1]

Kaynakça

  1. ^ İşkenceci 3 polise 10 yıl hapis 22 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Milliyet 2/4/1986.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İsmail Bilen (1902 doğumlu siyasetçi)</span> Türk politikacı

İsmail Bilen, tarihsel Türkiye Komünist Partisinin 1973-1983 yılları arasında liderliğini üstlenen komünist siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Sosyalist İktidar Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (1993–2001)

Sosyalist İktidar Partisi (SİP), Türkiye'de faaliyet yürüten siyasi parti. İsim değiştirerek Türkiye Komünist Partisi adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi (1920)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1920–1987)

Türkiye Komünist Partisi, 1920 yılında kurulan, Türkiye'de faaliyet göstermiş komünist siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu</span> Türkiyede bir işçi sendikaları konfederasyonu

Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu, 13 Şubat 1967 tarihinde Türk-İş'ten ayrılan Maden-İş, Lastik-İş, Basın-İş ve bağımsız Gıda-İş, Türk Maden-İş (Zonguldak) sendikaları ve onların genel başkanları olan Kemal Türkler, Rıza Kuas, İbrahim Güzelce, Mehmet Alpdündar ve Kemal Nebioğlu tarafından kurulan işçi sendikaları konfederasyonudur. 12 Eylül Askeri Darbesi ile kapatılmasının ardından 19 Ocak 1992 tarihinde yeniden kurulmuştur. DİSK, bağımsız bir sınıf ve kitle örgütüdür.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye İşçi Partisi (1961)</span> Türkiyede bir siyasi parti (1961–1971, 1975-1981)

Türkiye İşçi Partisi (TİP), 1961 yılında Türkiye'de kurulan siyasi parti. 1946 sonrası çok partili dönemde TBMM'ye milletvekili seçtirebilen ilk sosyalist parti olmuştur. 12 Mart 1971 Muhtırası ve 12 Eylül 1980 Darbesi sonrasında kapatılmış, 1988 yılında TKP ile birleşerek TBKP kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Şefik Hüsnü Deymer</span> Türk siyasetçi ve yazar

Mehmet Şefik Deymer, tarihsel Türkiye Komünist Partisinin ilk kuruluş yıllarından 1959 yılına dek liderliğini üstlenen komünist siyasetçi, tıp doktoru, gazeteci, yazar ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Hikmet Kıvılcımlı</span> Türk siyasetçi, yayıncı ve yazar

Hikmet Ali Kıvılcımlı, Türk Marksist-Leninist siyasetçi ve kuramcı, yazar, yayıncı ve çevirmen.

15-16 Haziran Olayları, 15-16 Haziran 1970 tarihlerinde Türkiye'de İstanbul merkezli olarak başlayan ve yayılan, Türkiye tarihindeki en büyük işçi eylemlerinden biri.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye Komünist Partisi (2001)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Türkiye Komünist Partisi, 11 Kasım 2001 tarihinde kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması "TKP" şeklindedir. Simgesi çarkla çevrelenmiş çekiç ve üstünde bulunan yıldızdır. Genel Sekreteri Kemal Okuyan'dır. Ancak kolektif liderlik ilkesi gereği en yetkili karar organı parti kongresinde seçilen Merkezi Komite'dir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de komünizm</span>

Türkiye'de komünizm, 1920 yılında Türkiye Komünist Partisi ile partileşme sürecine giren ve günümüzde devam eden siyasi hareket.

Türkiye Devrimci Komünist İşçi Hareketi (TDKİH), 1989'da kurulan Marksist-Leninist görüşe sahip yasa dışı komünist örgüt.

Kemal Nebioğlu, Türk sosyalist, sendikacı ve siyasetçidir.

Türkiye Birleşik Komünist Partisi (TBKP), Türkiye İşçi Partisi (TİP) ve Türkiye Komünist Partisinin (TKP) birleşmesiyle kurulmuş bir siyasi parti.

<span class="mw-page-title-main">Halkın Yolu</span> Türkiyede komünist topluluk

Halkın Yolu yasadışı politik dergi çevresidir. Türkiye Halk Kurtuluş Partisi-Cephesi'nin 12 Mart Muhtırası ile yenilgiye uğrayıp kadroları arasında çıkan ayrışmadan sonra Devrimci Yol, THKP-C/MLSPB ve THKP-C/HDÖ ile aynı yılda Maoizm ideolojisini benimseyen Militan Gençlik Dergisi grubunun Halkın Yolu dergisini çıkarmasıyla kurulmuştur. Kuruluşundan itibaren grup yayın organı "Halkın Yolu" ve "Kızıl Bayrak" dergilerini çıkarmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kenan Budak</span> Türk devrimci ve sosyalist sendikacı

Kenan Budak,, Türk sendikacı.

1927 Tevkifatı, Türkiye'de gizli faaliyet gösteren Türkiye Komünist Partisi (TKP) üyelerine karşı 1927 sonbaharında yapılan yaygın tutuklamalardır. Dönemin TKP Merkez Komitesi Genel Sekreteri Vedat Nedim Tör'ün gizli parti belgelerini ve üye listelerini polise teslim etmesi üzerine o sırada Türkiye'de Komintern sorumlusu olarak bulunan Şefik Hüsnü'yü ve TKP Merkez Komitesi üyelerini de içine alan büyük bir tutuklama yapılarak 1928 TKP Davası açılmıştır. Bu tutuklamalarda Merkez Komitesi üyelerinden Şevket Süreyya Aydemir de Vedat Nedim Tör'le birlikte hareket ederek daha sonra Kadro dergisi hareketini başlatmışlardır.

<span class="mw-page-title-main">İlerici Gençler Derneği</span> TKP çizgisini benimseyen gençler tarafından 1976da İstanbulda kurulan gençlik ve öğrenci örgütü

İlerici Gençler Derneği 1975 yılında Türkiye Komünist Partisi (TKP), Türkiye İşçi Partisi (TİP) ve Türkiye Sosyalist İşçi Partisi (TSİP) gençlik temsilcileri arasında yapılan birlik görüşmelerinin başarıyla sonuçlanamaması üzerine TKP çizgisini benimseyen gençler tarafından 5 Ocak 1976 tarihinde İstanbul'da kurulan gençlik ve öğrenci örgütüdür.

<span class="mw-page-title-main">Kemal Sülker</span>

Kemal Okur Sülker, Türk sendikacı, gazeteci, araştırmacı ve yazardır. Türkiye'de sendikacılık alanındaki araştırmalarıyla bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Komünist Parti (Türkiye)</span> Türkiyede bir siyasi parti

Komünist Parti, Türkiye'de 17 Temmuz 2014'te Arif Hikmet Basa tarafından kurulan ve Türkiye'de faaliyet gösteren bir siyasi partidir. Partinin genel merkezi Çankaya, Ankara'da bulunmaktadır. Marksizm-Leninizmi benimsemiş olan ve komünizmi hedefleyen bir komünist partidir.

<span class="mw-page-title-main">Zehra Kosova</span>

Zehra Kosova, Türkiye’de işçi hakları ve sendikal mücadelesinin öncü isimlerinden biri ve ilk kadın sendikacılardandır.