İçeriğe atla

Mustafa Abdül Celil

Mustafa Abdül Celil
مصطفى عبد الجليل
Libya Ulusal Geçici Konseyi Başkanı
Görev süresi
5 Mart 2011 - 8 Ağustos 2012
Başbakan Mahmud Cibril
Ali Tarhuni (Vekâleten)
Abdürrahim El-Keib
Yerine geldiğiMuammer Kaddafi (Lider ve Devrimin Rehberi)
Muhammed Ebu el-Kasım ez-Zuai (Genel Halk Kongresi Genel Sekreteri)
Yerine gelenMuhammed Ali Selim (Genel Ulusal Kongresi Başkan Vekili)
Kişisel bilgiler
Doğum 1 Ocak 1952 (72 yaşında)
El-Beyda, Libya
Partisi Bağımsız
Bitirdiği okul Libya Üniversitesi
Mesleği Hukukçu, siyasetçi
Dini Sünni İslam

Mustafa Abdül Celil, Libyalı bir politikacı. 2007-2011 yılları arasında Muammer Kaddafi hükûmeti altında Adalet Bakanı idi (gayriresmî, Genel Halk Komitesi Sekreteri). 2011 Libya İç Savaşı sırasında Abdul Celil, Trablus'ta Kaddafi'ye muhalefet ederek ve ülkenin çoğunu kontrol ederek Bingazi'de Geçici Ulusal Konseyi Başkanı oldu.

Kariyeri

Abdul Celil, 1975 yılında Arap Dili ve Libya Üniversitesi İslam Araştırmaları Fakültesi Şeriat ve Hukuk bölümü bitirdikten sonra bir yargıç olarak atanmadan önce 1978'de el-Beyda'da Cumhuriyet Savcısı Sekreteri yardımcısı olarak görev yaptı.

Abdul Celil, 2007 yılında adalet bakanı olmadan önce yargıçlık yaptı. Ocak 2010 yılında siyasi tutukluların serbest bırakılmasında hükûmetin başarısızlığı üzerine ulusal televizyonda istifa etmeye çalıştı fakat istifası reddedildi. İsyancılar tarafından alınan rehinelerin serbest bırakılması için görüşmek üzere Bingazi'ye gönderildikten sonra 21 Şubat 2011 tarihinde istifa ederek isyancıların başına geçti.

Kaynakça

Siyasi görevi
Önce gelen
Muammer Kaddafi
Libya Lideri ve Devrimin Rehberi olarak
Libya Ulusal Geçiş Konseyi Başkanı
2011–2012
Sonra gelen
Muhammed Ali Selim
Genel Ulusal Kongresi Başkan Vekili olarak
Önce gelen
Muhammed Ebu el-Kasım ez-Zuai
Libya Genel Halk Kongresi Genel Sekreteri olarak

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Libya</span> Akdeniz kıyısında yer alan bir Kuzey Afrika ülkesi

Libya, resmi adıyla Libya Devleti, Akdeniz kıyısında, doğuda Mısır, batıda Cezayir ve Tunus, güneyde Nijer ve Çad, güneydoğuda Sudan ile komşu olan bir Mağrip ve Kuzey Afrika ülkesidir. Ülke Trablusgarp Bölgesi, Fizan ve Sirenayka olmak üzere üç tarihi bölgeden oluşur. Yaklaşık 1,8 milyon kilometrekarelik yüz ölçümüyle Afrika'nın dördüncü, dünyanın 16. büyük ülkesidir. En fazla kanıtlanmış petrol rezervine sahip 10. ülkedir. Başkenti ve en büyük şehri Trablus ülkenin batısında yer alır ve yedi milyon Libyalının üç milyondan fazlası bu şehirde yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Muammer Kaddafi</span> Libyalı asker, siyasetçi ve lider (1942–2011)

Muammer Muhammed Ebu Minyar el-Kaddafi, devrik Libya lideri. 1969 yılında yapmış olduğu darbe sonucu iktidara gelip, 1970'ten 1972'ye kadar Libya başbakanlığı, 1972'den 1979'a kadar ise Libya devlet başkanlığı görevini yürüttü. 1977-2011 yılları arasında "Libya Sosyalist Halk Cemahiriyesi'nin Kardeşçe Lideri ve Bir Eylül Büyük Devriminin Rehberi" unvanını kullanarak, resmî bir görevi olmadan toplam 42 yıl boyunca Libya'yı yönetti. Dünya kamuoyu tarafından bir diktatör veya otoriteryen olarak görülmüş olsa da Kaddafi bunu reddetmiş ve kendisinin Libya halkı için sadece bir rehber ve yol gösterici olduğunu söylemişti. Başlangıçta kendisini ideolojik olarak Arap milliyetçiliği ve Arap sosyalizminin bir karışımı olan Baasçılık'a adamıştı, ancak daha sonra kendisi tarafından önerilen bir hükûmet tarzı olan Üçüncü Uluslararası Teorisine göre hüküm sürdü.

<span class="mw-page-title-main">Sirte</span>

Sirte, Libya'nın Akdeniz kıyısında yer alan bir kenttir. Aynı zamanda Libya'nın Sirte belediyesinin merkezidir. Libya Devlet Başkanı Muammer Kaddafi'nin doğup büyüdüğü ve 20 Ekim 2011 tarihinde vurularak öldürüldüğü kenttir. 2011 Libya İç Savaşı'nda Trablus'un düşmesi sebebiyle Muammer Kaddafi Sirte'yi 1 Eylül 2011'de Libya'nın yeni başkenti ilan etmiştir. 15 Eylül - 20 Ekim 2011 tarihleri arasında gerçekleşen Sirte Muharebesi sonucunda Ulusal Geçiş Konseyi güçleri şehri almış, şehir muharebe sırasında neredeyse tamamen yıkılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Libya İç Savaşı</span> Arap Baharı sonrası Libyada çıkan iç savaş

2011 Libya İç Savaşı, bir Kuzey Afrika ülkesi olan Libya'da hükûmet ve Muammer Kaddafi karşıtı gösterilerle başlamış ve daha sonrasında gerçek anlamıyla bir iç savaşa dönüşmüş ayaklanmalar bütünüdür. Protestolar 7 Şubat 2011 tarihinde başlamış, iç savaş Sirte'nin düşmesi ve Muammer Kaddafi'nin öldürülmesiyle 20 Ekim 2011 tarihinde sona ermiştir. Medyaya göre olaylar halkın 2010-2011 yılı boyunca Arap dünyasını saran protestoların bir ayağı olan 2011 Mısır Devrimi'nden esinlenmesi sonucu başlamıştır.

Mohammad Nabbous, Libyalı gazeteci.

<span class="mw-page-title-main">Geçici Ulusal Konsey</span>

Geçici Ulusal Konsey ya da Ulusal Geçiş Konseyi, 2011 Libya İç Savaşı sırasında Kaddafi karşıtı isyancılar tarafından kurulan bir hükûmettir. Geçici Ulusal Konsey ya da Libya Ulusal Konseyi olarak da bilinir. Oluşum "devrimin siyasi yüzü" olarak hareket etmektir. Bingazi kentinde 27 Şubat 2011'de ilan edilmiştir. 5 Mart 2011 tarihinde, konsey içinde kendisini "bütün Libya tek temsilcisi" olarak ilan eden bir bildiri yayınladı. Geçici hükûmet 23 Mart 2011 tarihinde konsey tarafından kuruldu. Konseyin başkanlığını Libya eski Adalet bakanı olan Mustafa Abdül Celil yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Mahmud Cibril</span>

Mahmud Cibril, Libyalı siyasetçi. 2011 yılında Muammer Kaddafi rejiminin karşısında kurulan Ulusal Geçiş Konseyi Başbakanı ve Dışişleri Bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Abdül Hafız Goga</span> Libyalı Siyasetçi

Abdül Hafız Goga Ulusal Geçici Konseyi sözcüsü olarak öne çıkan Libyalı bir insan hakları avukatı. 2011 Libya İç Savaşı sırasında Bingazi'de bir gövde kurdu. 23 Mart tarihinde Ulusal Geçici Konseyinin Başkan Yardımcısı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Ali Tarhuni</span> Libyalı siyasetçi

Ali Tarhuni, bir süre Libya'nın geçici Başbakanı olarak görev yapan bir Libya'lı ekonomist. 23 Mart 2011 tarihinde, Libya Ulusal Geçiş Konseyi'nin Maliye ve Petrol bakanı olarak atanmıştı. 22 Nisan 2014 tarihinde Libya Kurucu Meclis Başkanı oldu.

<span class="mw-page-title-main">Libya'da siyaset</span>

Libya şu anda siyasete geçiş dönemindedir.

<span class="mw-page-title-main">2012 Libya parlamento seçimleri</span>

Libya'da Genel Ulusal Kongre (GUK) seçimleri 19 Haziran'dan ertelenerek 7 Temmuz 2012 tarihinde yapıldı. Bu seçimler, uzun süredir iktidarda olan Muammer Kaddafi'nin bir yıl önce devrilmesi ve ölümünden bu yana yapılan ilk seçimler, 1952'den bu yana yapılan ilk serbest ulusal seçimler ve Libya'nın 1951'de bağımsızlığını kazanmasından bu yana yapılan sadece ikinci serbest ulusal seçimlerdi.

Abdül Fettah Yunus, Libya'da üst düzey bir askeri subay. Libya lideri Muammer Kaddafi'nin 1969'dan beri sağ koluydu. Şubat ayında olan ayaklanma sonucu 22 Şubat 2011 tarihinde Libya İçişleri Bakanlığı görevinden istifa edip muhaliflerin yanında yer aldı. Bundan sonra muhaliflerin askeri kanadı olan Abdül Fettah Yunus 28 Temmuz 2011'de Bingazi yolunda silahlı saldırıda Kaddafi yandaşları tarafından öldürüldü. Suikastten sonra Yunus'un yerini komutan Süleyman Mahmud devraldı.

<span class="mw-page-title-main">Mutassım Kaddafi</span>

Mutassim Billah Kaddafi, bir Libya Ordusu subayı ve 2008'den 2011 yılına kadar Libya Ulusal Güvenlik Danışmanı'ydı.

Es-Saadi Muammer Kaddafi, eski Libya lideri Muammer Kaddafi'nin üçüncü oğlu. kariyerine 27 yaşında başlayan eski bir futbolcudur. 2011'de Libya İç Savaşı'nda Libya Özel Güçleri'nin başındaydı. Libya'dan kaçtıktan sonra hakkında kırmızı bülten çıkartıldı. 5 Mart 2014 tarihinde Nijer'de tutuklandı ve Libya'ya iade edildi.

<span class="mw-page-title-main">Libya Sosyalist Halk Cemahiriyesi</span> Libya tarihi (1977-2011)

2 Mart 1977'de Genel Halk Kongresi (GHK), Kaddafi'nin emriyle "Halk Otoritesinin Kuruluş Bildirgesi"ni kabul etti ve Libya Arap Sosyalist Halk Cemahiriyesi ilan etti. Kaddafi devletinin resmi siyaset felsefesinde "cemahiriye" sistemi ülkeye özgüydü, ancak Kaddafi'nin tüm Üçüncü Dünya'ya uygulanması için önerdiği Üçüncü Uluslararası Teorinin gerçekleşmiş hali olarak sunuldu. GHK ayrıca feshedilmiş Devrimci Komuta Konseyinin geri kalan üyelerinden oluşan ve Kaddafi'nin genel sekreter olduğu GHK Genel Sekreterliğini oluşturdu ve Bakanlar Kurulunun yerini alan Genel Halk Komitesini atadı. Komite üyeleri artık bakan değil, sekreter olarak adlandırıldılar.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed Mekariyef</span>

Muhammed Yusuf el-Mekariyef, Ağustos 2012 - Mayıs 2013 tarihleri arası Libya Genel Ulusal Kongre Başkanı olarak görev yapan Libyalı siyasetçi ve diplomat.

<span class="mw-page-title-main">Halife Hafter</span> Libyalı asker ve siyasetçi

Halife Bilkasım Hafter, Libya Ulusal Ordusu'nun başkomutanı Libyalı asker. Mart 2015'ten beri Temsilciler Meclisi tarafından atandığı LUO'nun başkomutanlığını yapmaktadır. Kasım 2021'de Halife Hafter, Aralık 2021'deki cumhurbaşkanlığı seçimlerine adaylığını açıkladı.

Süleyman Mahmud el-Ubeydi, Libyalı rütbeli asker.

<span class="mw-page-title-main">Muammer Kaddafi yönetimindeki Libya tarihi</span> Libya tarihi (1969-2011)

Muammer Kaddafi, bir grup genç Libya Ordusu subayına kansız bir darbeyle Kral I. İdris'e karşı liderlik ettikten sonra 1 Eylül 1969'da Libya'nın fiili lideri oldu. Kralın ülkeden kaçmasının ardından Kaddafi başkanlığındaki Devrimci Komuta Konseyi (DKK), monarşiyi ve eski anayasayı kaldırarak "hürriyet, sosyalizm ve birlik" mottosuyla Libya Arap Cumhuriyeti'ni kurdu. İktidara geldikten sonra DKK hükûmeti; herkes için eğitim, sağlık ve barınma sağlama sürecini başlattı. Ülkede halk eğitimi her iki cinsiyet için de parasız ve ilköğretim zorunlu hale geldi. Tıbbi bakım, halka ücretsiz olarak sunuldu; ancak herkese barınma sağlamak, DKK hükûmetinin tamamlayamadığı bir görevdi. Kaddafi döneminde, ülkede kişi başına düşen gelir 11.000 ABD dolarını aşarak Afrika'daki en yüksek beşinci ülke oldu. Refah artışına tartışmalı bir dış politika eşlik etti ve iç siyasi baskı arttı.

<span class="mw-page-title-main">Genel Halk Komitesi</span> Libya Arap Cemahiriyesi hükûmetinin yürütme organı

Genel Halk Komitesi, genellikle GHKO olarak kısaltılır, Muammer Kaddafi'nin Libya Arap Cemahiriyesi'nin varlığı sırasında Libya hükûmetinin yürütme organıydı. Kitleler ve hükûmet liderliği arasında aracı olarak hizmet etti ve Genel Sekreter ve yaklaşık 600 yerel Temel Halk Kongresi'nin (THK) yirmi sekreterinden oluşuyordu, GHKO üyeleri ülke parlamentosu, Genel Halk Kongresi (GHK) tarafından seçildi ve sabit dönemleri yoktu.