İçeriğe atla

Musahip Said


Osmanlı İmparatorluğu tarihi
Osmanlı İmparatorluğu kronolojisi
Kuruluş (1299–1453)
Osmanlı Beyliği  · Fetret Devri (1402–1413) · İstanbul'un Fethi
Yükselme (1453–1683)
Yayılma ve doruk noktası (1453–1566) · Krizler ve Değişim (1566–1683) · Kadınlar saltanatı · Köprülüler (1656–1703)
Duraklama (1683–1827)
Lale Devri (1718–1730) · Nizam-ı Cedid
Reform (1827–1908)
Tanzimat (1839–1876) · Birinci Meşrutiyet (1876–1878)
Dağılma (1908–1922)
İkinci Meşrutiyet (1908–1920) · I. Dünya Savaşı (1914–1918)  · Parçalanma (1918–1922)  · Saltanatın kaldırılması (1922)  · Hilafetin kaldırılması (1924)

Musahip Hayali Mehmet Said Efendi, (1776-1856) İstanbul'un Eyüpsultan semtinde doğmuştur. II. Mahmut'un ünlü musahibidir. Musahip, padişahların veya üst düzey kişilerin yanlarında bulunmasından hoşlandıkları bilgili, sözünden, sohbetinden hoşlanılan, hazır cevap kişilere verilen bir unvandır. Zaman içinde günümüzdeki devlet sanatçılığına benzeyen bir unvan olarak da kullanılmıştır.

Musahip Said Efendi'nin ilk eşi, Sadrazam Hacı Ivaz Mehmed Paşa'nın torunu, Sadrazam Ivazzade Halil Paşa ve Şeyhülislam Ivazzade İbrahim Efendi'nin yeğeni Cemile Hanım'dır. Said Efendi musahiplik görevi yanı sıra dönemin en ünlü nüktedan, hanende, neyzen, griftzen, bestekâr, ressam, tiyatrocu ve karagözcü[1] kişilerinden birisidir ve mevlevidir. Avrupai tip resim yapan ilk Osmanlı ressamlarından da olan Said Efendi, Beşiktaş Mevlevihanesi'nde ve bazı tekkelerde, yetenekli dervişlere resim ve nakış dersleri de vermiştir.

Said Efendi II. Mahmut'un musahipliği döneminde pek çok hayatı kurtarmış veya insanlara yardımcı olmuştur. Bunlar arasında Kazasker Mustafa İzzet Efendi (1801-1876), Nevres Paşa ve Reisülkuttap Mustafa Efendi sayılabilir.

Musahip Said Efendi'nin en yakın dostlarından birisi de Küpeli Çavuş olarak da bilinen Abdi Bey'dir. Bu iki arkadaş II. Mahmut döneminin en ünlü, eşsiz musahipleri olarak bilinirler.[2]

Eyüpsultan Belediyesi, Kültür Sanat Merkezi'ndeki bir salona Hayali Musahib Said Efendi ismini vermiştir.[3]

Kişiliği

Şahabettin Uzluk onu şöyle tanıtmaktadır:

Said Efendi, koltuk ve şöhret düşkünü değildi. Kendisine kibir, gurur vermezdi. Sarayda geçirdiği hayatı esnasında hiçbir kötülüğe alet olmamıştı. Yazar, okur ve yazdığını okutabilirdi. Doğal zekası, güzel huyu ile herkesin sevgisini kazanmıştı. Sözlerini mantıkçılar gibi idare eder, zerre kadar kusur göstermezdi. Hakim tavırlı, hoşmeşrep, olgun bir insandı. Hafızası pek çetindi. Gördüğünü hayalinde tutar, işittiği bir sözü, harfi harfine tekrar ederdi.

Ölümü

Said Efendi 1834 yılında Kapıcıbaşılık, sonrasında ise İstabl'ı Amire rütbesi almıştır. Mezarı Eyüp Sultan'dadır.

Torunları üzerinden Sırkatibi Mustafa Nuri Paşa ailesi ile akrabalık bağı kurmuştur. Ailesi günümüzde de devam etmektedir.

Said Efendi ve ailesi, Sinan Dumlu tarafından yazılan 'Sırkatibi ve Musahip'[4] adlı kitapta ele alınmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ Belediyesi, T. C. Eyüpsultan. "Hayali Said". Hayali Said. 27 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2022. 
  2. ^ Cemil, Mesud (2002). Tanburi Cemil'in Hayatı. İstanbul: Kubbealtı Neşriyatı Yayıncılık. s. 111. ISBN 9789757663980. 
  3. ^ Belediyesi, T. C. Eyüpsultan. "Eyüpsultan Kültür Sanat Merkezi". Eyüpsultan Kültür Sanat Merkezi. 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2022. 
  4. ^ Dumlu, Sinan (2014). Sırkâtibi ve Musahip. 1. baskı. Cağaloğlu, İstanbul. ISBN 978-605-4907-47-2. OCLC 926721551. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Emin Rauf Paşa</span> 168. Osmanlı sadrazamı

Mehmet Emin Rauf Paşa iki kez II. Mahmud ve üç kez Abdülmecid döneminde toplam 5 kez 14 sene 7 ay 36 gün sadrazamlık yapmış olan Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şemsi Ahmed Paşa</span> Osmanlı soylu ve beylerbey

Şemsi Ahmed Paşa ; ; Şam, Anadolu ve Rumeli beylerbeyi görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

Kanijeli Siyavuş Paşa III. Murad saltanatı döneminde 1582-1584, 1586-1589 ve 1592-1593 yıllarında üç dönem sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Serdar Ferhat Paşa</span> 43. Osmanlı sadrazamı

Serdar Ferhat Paşa, III. Murad saltanatı döneminde 1 Ağustos 1591-4 Nisan 1592 tarihleri arasında yaklaşık sekiz ay, 16 Şubat 1595-7 Temmuz 1595 tarihleri arasında da yaklaşık dört ay sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Rami Mehmed Paşa II. Mustafa saltanatında, 24 Ocak 1703 - 22 Ağustos 1703 tarihleri arasında 7 ay sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. İstanbul'un Rami semtine adını vermiştir.

Hacı İvaz Mehmed Paşa I. Mahmud saltanatında, 22 Mart 1739 - 23 Haziran 1740 tarihleri arasında bir yıl üç ay iki gün sadrazamlık ve çeşitli valilikler yapmış; 1735-1739 Osmanlı-Rus-Avusturya Savaşı'nda bütün savaşın kaderini etkileyen Hisarcık Muharebesi'ni kazanmış, Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yirmisekizzade Mehmed Said Paşa</span> 136. Osmanlı sadrazamı

Yirmisekizzade Mehmet Said Paşa veya diğer tanınan adıyla Mehmed Said Efendi, III. Osman saltanatında 25 Ekim 1755 - 1 Nisan 1756 tarihleri arasında beş ay yedi gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Çelebi Mustafa Paşa IV. Mustafa saltanatında, Kabakçı Mustafa İsyanı döneminde, 18 Haziran 1807 - 28 Temmuz 1808 tarihleri arasında bir yıl bir ay on gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Çavuşbaşı Memiş Paşa, II. Mahmut saltanatında 15 Kasım 1808 - 1 Ocak 1809 tarihleri arasında bir ay dokuz gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Benderli Ali Paşa,, II. Mahmud saltanatında 26 Mart 1821 - 30 Nisan 1821 tarihleri arasında bir ay üç gün Sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır. Yunan Ayaklanması'nı gizlice desteklediği gerekçesi ile 22 Nisan 1821'de Fener Patriği Grigoryos'un asılmasına ferman buyurmuştur. Ancak bu irade sonrasında 30 Nisan'da Kıbrıs'a sürülmüş ve idam edilmiştir. Tarihte padişah emri ile idam olunan 44. ve son Sadrazamdır.

Mehmet Sait Galip Paşa, Osmanlı diplomatı, yerel idarecisi ve II. Mahmud saltanatında 13 Aralık 1823 - 14 Eylül 1824 tarihleri arasında dokuz ay iki gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Reşid Paşa</span> 180. Osmanlı sadrazamı

Koca Mustafa Reşid Paşa, Osmanlı sadrazamı, devlet adamı ve diplomat.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Sarim Paşa</span> 181. Osmanlı sadrazamı

İbrahim Sarim Paşa, Osmanlı devlet adamı ve diplomattır. Abdülmecid saltanatında 29 Nisan 1848-12 Ağustos 1848 tarihleri arasında üç ay on üç gün sadrazamlık yapmıştır. Ayrica Hariciye Nazırlığı, Maliye Nazırlığı ve Ticaret Nazırlığı görevleri yapmıştır.

Vaka-i Hayriye, 16 Haziran 1826 tarihinde, İstanbul'da Osmanlı Padişahı II. Mahmut tarafından Yeniçeri Ocağının topa tutularak yok edilmesi ve sağ kalanların ise 16-17 Haziran'da idam edilmesi ile sonuçlanan olaylara verilen isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Halet Efendi</span>

Mehmet Sait Halet Efendi, ulema sınıfından Osmanlı devlet adamı. II. Mahmud zamanında rikâb-ı hümâyun kethüdası unvanını alarak önemli bir konum elde etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Nuri Paşa (devlet adamı)</span> Seraskerliğe kadar yükselmiş Osmanlı devlet adamı

Sırkatibi Mustafa Nuri Paşa, serasker makamına kadar yükselmiş Osmanlı devlet adamı.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Rakım Efendi</span> Osmanlı hattat

Mustafa Rakım Efendi, Osmanlı hattat, ressam.

Musahip Mustafa Paşa (1640-1686) Sultan IV. Mehmed'in musahibi, II. vezir ile kızı Hatice Sultan'ın eşi, Osmanlı kaptan-ı deryası (1683-1684).

Keçecizade İzzet Molla, 18. ve 19. yüzyılın dîvan şairlerinden olup divan şiirinin XIX. yüzyıldaki son temsilcilerindendir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.