İçeriğe atla

Musa el-Kâzım

Musa el-Kâzım
Doğum8 Kasım 745
El-Ebva
Ölüm1 Eylül 799
Bağdat
Defin yeriKazımiye, Bağdat, Irak
Etnik kökenEhli Beyt
Ebeveyn(ler)Cafer-i Sadık
Hamide bint Said el-Berberiyye
Kâzımiyye Camii.

Musa el-Kâzım bin Câʿfer es-Sâdık, (Arapça: موسى بن جعفر الكاظم‎; (8 Kasım 745 - 1 Eylül 799) 12 İmam'dan yedincisidir. Babası altıncı Câʿfer es-Sâdık, annesi ise Afrika kökenli eski bir köle ve öğrenci olan Hamide bint Said el-Berberiyye'dir. Eşi Ümmü Benin, annesi tarafından bir köleyken satın alınarak serbest bırakıldı ve bir İslam aliminin yanında eğitim gördü.

Hayatı

8 Kasım 745'te Ebva'da doğdu. Hayatının ilk yıllarını babasının yanında geçirdi. Babası Câʿfer es-Sâdık'ın 765'te ölümü üzerine imamlığını ilan etmiştir. Abbâsîler'e karşı mücadeleye girişmeyip barışçı bir siyaset izleyerek ibadetle uğraşmıştır. Zamanla bağlılarının çoğalması üzerine Halife Mehdi tarafından Medine'den Bağdat'a getirilerek hapse atıldı. Ancak bir süre sonra Halife hapisten çıkarıp gönlünü alarak kendisine ve çocuklarına karşı isyan etmeyeceğine dair yemin ettirip 3000 dinar verdikten sonra Medine'ye gönderdi.[1][2]

Halife Hadi zamanında isyan eden Ali evladını kışkırtmakla suçlanarak öldürülmek istendiği ancak Kadı Ebu Yusuf tarafından halifenin ikna edilmesiyle öldürülmediği rivayet edilir. Harun Reşid zamanında Medine'den Bağdat'a getirildi. Ömrünün son 4 yılını hapiste geçirdi.

İsmailî Şiilere göre 6. Câʿfer es-Sâdık'ın en büyük oğlu İsmail bin Cafer'dir. İsmailîlik'te Mūsá el-Kāżım'ın yerine onun imam olduğuna inanılır. Bu kesim İsmail'in saklanmak için babasının komutasına girdiğine inanırlar. Büyük çoğunluğa göre ise o babasından önce vefat etmiştir ve bu nedenle hiçbir şekilde imam olmamıştır. Onun neslinden olanlar Musa'ya karşı İsmail'in imamlığını desteklediler ve bugünkü İsmailîlik mezhebini oluşturdular.

Ölümü

799 yılında Harun Reşid tarafından tutsak edildi. Şii kaynaklara göre 4 yıl sonra Halife'nin verdiği emirle Sindi adındaki bir komutan tarafından öldürüldü. Sünni tarihçiler ölümüne dair detay vermezler.[3] Kabri Irak'ın başkenti Bağdat'taki Kâzımiyye Camii içindeki Kazımiyye adlı özel bölümde bulunmaktadır.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Taberî, Tarih (Ebü'l-Fazl), VIII, 177
  2. ^ Ebü’l Ferec el-İsfahânî, Makatilü't-Talibiyyin (nşr. Seyyid Ahmed Sakr), Beyrut, ts. (Darü'l-ma'rife) , s. 505
  3. ^ Mustafa Öz, TDV İslâm Ansiklopedisi, cilt: 31, sayfa: 219-221
Şii İslam unvanları
Önce gelen
Cafer-i Sâdık
Yedinci İsnâ‘aşer’îyye
Şîʿa İslâm İmâmı

765 - 799
Sonra gelen
Ali er-Rıza

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ca'fer es-Sâdık</span> Müslüman alim ve Şii İmamı (702-765)

Ca'fer es-Sâdık İsnâaşeriyye'nin altıncı, İsmâiliyye'nin beşinci imamı, Caferilik fıkhının kurucusu.

Şiilik veya Şia, Muhammed'den sonra devlet yönetiminin Ali'ye ve onun soyundan gelenlere ait olduğu fikrini savunan; Ali ile birlikte onun soyundan gelen imamların günahsızlığına, yanılmazlığına ve bizzat Allah tarafından imam olarak seçildiklerine dair inanışların ortak adıdır. İslam dünyası içerisinde Müslüman nüfusun yüzde 10-15'lik kısmını oluşturur. Siyasi saiklerle ortaya çıkan bu ayrılık, zaman içinde fıkhi ve itikadi bir alt yapı kazanarak mezhepleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İsmaililik</span> İslâmın Şiilik koluna bağlı bir mezhep

İsmâilîlik, adını İsmâil b. Ca'fer es-Sâdık'tan alan Şii mezhebi.

<span class="mw-page-title-main">Harun Reşid</span> 5. ve en tanınmış Abbâsî hâlifesi (s. 786–809)

Harun Reşid, beşinci ve en tanınmış Abbasi halifesi. 763'te babası Mehdi'nin o zaman bulunduğu İran'da bulunan Rey şehrinde doğdu. 786'da halife olan kardeşi Hâdî'nin ölmesi üzerine halifeliğe geçti. Hayatının çoğunu Bağdat'ta ve hilafetinin sonlarında yerleştiği Rakka şehrinde geçirdi. 24 Mart 809'da Horasan'ın Tus şehrinde öldü ve orada toprağa verildi. Harun Reşid'in halifelik döneminde Abbasiler çok büyük askerî, siyasal, kültürel ve bilimsel gelişmeler kaydettiler.

<span class="mw-page-title-main">Mutasım</span> Sekizinci Abbasi halifesi

Mutasım veya Abbas el-Mutasım Billâh Tam Adı: Ebû İshâk "el-Muʻtasım bi’l-Lâh" 'Abbas bin Hârûn er-Reşîd, sekizinci Abbasi halifesi. Harun Reşid'in küçük oğluydu ve annesi Harun Reşid'in Türk asıllı bir cariyesi idi. 833'te kardeşi Memun'un yerine tahta geçti.

<span class="mw-page-title-main">Zeynelâbidîn</span> Alinin torunu, Muhammedin torununun oğlu

Zeynelâbidîn, Ali bin Hüseyin veya Ali el-Asgar, İslam peygamberi Muhammed'in torunu olan Hüseyin'in oğullarından biridir. Annesi ise İran'ın fethinden sonra Müslüman olup, Hüseyin ile evlenen son Sasani İmparatoru III. Yezdigirt'in kızı olan Sasani-Pers prensesi Şehri Bânû Gazele'dir. İsnâaşeriyye’nin dördüncü ve İsmâiliyye’nin üçüncü imamı kabul edilir, tâbiîndendir.

<span class="mw-page-title-main">Ali er-Rızâ</span>

Ali er-Rıza,, tam ismi Ali bin Musa ibn-i Cafer, İslâm Peygamberi Muhammed'in yedinci göbekten torunudur. Şiîliğin İsnâaşerîyye mezhebinde ve onun kolları olan Câferîlik ile Alevîlik'te "Sekizinci İmâm" olarak yer alan "Ali er-Rıza" Mûsâ el-Kâzım'nın oğludur.

Hâdî ya da tam künyesiyle Ebû Muhammed Mûsâ el-Hâdî-İlelhak bin Muhammed el-Mehdî dördüncü Abbasiler halifesidir. Babası Mehdi öldüğünde, 785'te, Abbasi Halifesi olmuş ve iki yıl, 785-786, halifelik yapmıştır. Kısa halifelik döneminde idare ettiği imparatorluğun çeşitli bölgelerinde askerî mücadeleler yapılması gerekmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mehdî (Abbâsî halifesi)</span> Üçüncü Abbasi halifesi

Mehdi veya Muhammed el-Mehdî bin Abdullâh Mansûr üçüncü Abbasiler halifesidir. Babası Mansur öldüğünde, 775'te, Abbasi Halifesi olmuş ve 775-785 döneminde on yıl halifelik yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Emîn</span> Altıncı Abbasi halifesi

Emin veya Muhammed Emîn Tam Adı: Ebû Abdullâh "Emîn" Muhammed bin Hârûn Reşîd altıncı Abbasi halifesidir. Babası Harun Reşid öldüğünde, 809'da, Abbasi Halifesi olmuş; kendi halifeliğini ilan etmiş olan kardeşi Memun ile bir iç savaştan sonra 813'te idam edilip öldürülmesine kadar, 809-813 döneminde dört yıl sekiz ay halifelik yapmıştır.

Muhtedi, tam ismiyle Ebu İshak Muhtedi Billah Muhammed bin Harun el-Vasık, 869-870 döneminde sadece bir yıl dönemle hükümdarlık yapan on dördüncü Abbasi halifesi olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">İsmail bin Ca'fer es-Sâdık</span> İmam Cafer es-Sâdıkın büyük oğlu (y.719-y.762)

İsmail bin Ca‘fer es-Sâdık, İmam Cafer-i Sadık'ın en büyük oğlu ve Şiîliğin İsmâilîyye Mezhebi'nin ismini aldığı şâhsiyettir.

<span class="mw-page-title-main">Muhammed el-Cevâd</span>

Muhammed el-Cevâd veya Muhammed el-Takî, Şiîliğin bir fırkası olan İsnâaşeriyye’nin dokuzuncu imamıdır.

Muhammed bin Hasan eş-Şeybânî, Hanefî Mezhebi'nin Ebû Hanîfe'den sonraki en ünlü iki bilgininden birisidir. Ebû Yûsuf ile beraber Hanefî mezbenin esaslarının kayda geçirilmesinde büyük emeği geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Hâfız (Fâtımî halifesi)</span>

Hâfız veya El-Hafız li-Din Allah Tam Adı: Ebu-l-Maymun Abdulmecid bin Muhàmmed bin al-Mustànṣir El-Hàfız li-din-Allah

Bu, 701'den 800'e İslam dünyasında meydana gelen büyük olayların bir zaman çizelgesidir.

Bu sayfada, 740'larda Emevi Halifeliği'nde yaşanan olaylar yer alıyor.

Bu sayfada, 790'larda Abbâsîler'de yaşanan olaylar yer alıyor.

Bu sayfada, 810'larda Abbâsîler'de yaşanan olaylar yer alıyor.