İçeriğe atla

Murtoilestes

Murtoilestes
Yaşadığı dönem aralığı: 121 myö
Apsiyen[1] 
PreЄ
J
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Animalia
Şube:Chordata
Sınıf:Mammalia
İnfra sınıf:Eutheria
Üst familya:Kennalestoidea
Cins:Murtoilestes
Averianov & Skutschas 2000[2]
Tür: M. abramovi
İkili adlandırma
Murtoilestes abramovi
(Averianov & Skutschas 2000)
Sinonimler
Prokennalestes abramovi (Averianov & Skutschas 2000)

Murtoilestes, Erken Kretase döneminde (Barremiyen–Apsiyen, Murtoi Formasyonu), doğu Rusya'da yaşamış bazal eutherian memeli cinsi. Cins, ilk defa 2000 yılında Averianov ve Skutschas tarafından tanımlandı. Cinse ait tek tür, tip tür olan Murtoilestes abramovi'dir.[3]

Açıklama

Tür orijinal olarak Batı Transbaikalia (Buryatia), Sibirya, doğu Rusya'daki Mogoito bölgesinden (MRT-102; Barremiyen-Apsiyen) tek bir üst azı dişi (M2) üzerine tanımlandı. Aynı bölgede yapılan bir diğer çalışma, aynı canlıya ait iki azı dişi daha verdi (M1 ve M3). Bu örnekler, 'Prokennalestes' abramovi'nin, Moğol türü Prokennalestes'den daha önce öngörülenden daha önemli ölçüde farklılık gösterdiğini ve dolayısıyla ilki için yeni bir cins taksonu oluşturma ihtiyacını göstermektedir.[3]

Sınıflandırma

Luo vd. (2011) tarafından oluşturulmuş kladogram:[4]

Metatheria

Sinodelphys szalayi

Senozoyik metatherianları

Eutheria

Juramaia sinensis

Montanalestes keeblerorum

Murtoilestes abramovi

Eomaia scansoria

Prokennalestes trofimovi

Senozoyik placentalianları

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Murtoilestes". paleobiodb.org. 24 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2021. 
  2. ^ Alexander Averianov, Pavel P. Skutschas (Ağustos 2001). "A new genus of eutherian mammal from the Early Cretaceous of Transbaikalia, Russia". Mesozoic terrestrial vertebrate faunas of Siberia, Russia. Acta Palaeontologica Polonica. ss. 431-436. 
  3. ^ a b Alexander Averianov, Pavel P. Skutschas (Ağustos 2001). "A new genus of eutherian mammal from the Early Cretaceous of Transbaikalia, Russia". Mesozoic terrestrial vertebrate faunas of Siberia, Russia. Acta Palaeontologica Polonica. ss. 431-436. 1 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ Luo, Zhe-Xi; Yuan, Chong-Xi; Meng, Qing-Jin; Ji, Qiang (Ağustos 2011). "A Jurassic eutherian mammal and divergence of marsupials and placentals". Nature (İngilizce). 476 (7361): 442-445. doi:10.1038/nature10291. ISSN 1476-4687. 16 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Eteneliler</span> Eutheria sınıfındaki memelilerin alt sınıfı

Eteneliler, eteneli memeliler veya plasentalı memeliler, memelilerin bir infra sınıfı. Diğer alt sınıflar keseliler (Metatheria) ve hâlâ yumurtlayarak üreyen ilkel memelilerdir (Protheria). Aralarında büyük bir farkla en büyük grup etenelilerdir. Günümüzde, 6000'in üzerinde eteneli türü bulunmaktadır. Vücut yapıları ve yaşam alanlarının farklılıkları ile en çeşitli memeli grubunu oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Tek delikliler</span> Memeli takımı

Tek delikliler, memeliler sınıfına ait bir takım. İlkel memeliler alt sınıfının varlığını sürdürmeyi başarmış tek temsilcileridirler. Diğer memeliler ile aralarındaki en mühim fark, diğerleri gibi canlı yavru doğurmayıp yumurtlamalarıdır. Tek deliklilerin adı cinsel organları, idrar yolu ve bağırsakları tek bir delikte birleşmelerinden kaynaklanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Eutheria</span> memeli kladı

Eutheria, keselilere göre etenelilerle daha yakından ilişkili olan tüm doğurgan memelileri (Theria) kapsayan bir kladdır.

<span class="mw-page-title-main">Kuş kalçalı dinozorlar</span> Dinozor takımı

Kuş kalçalı dinozorlar veya Ornithischia, kuşlarınkini andıran kalça yapılarıyla karakterize edilen ve çoğunlukla otçul dinozorlardan meydana gelen soyu tükenmiş bir klad. Ornithischia veya "kuş kalçalı" kelimesi Eski Yunanca "kuşa ait" anlamına gelen ornith- (ὀρνιθ-) ve "kalça eklemi" anlamına gelen ischion (ἴσχιον), çoğul haliyle ischia kelimelerinin birleşmesiyle oluşmuştur. Ancak kuşlar teropod dinozorlardan olduğu için bu grupla yalnızca uzaktan akrabadır.

Erken Kretase veya Alt Kretase, Kretase'nin iki ana bölümünden daha erken/altta olanıdır. Genellikle 145 milyon yıl öncesinden 100,5 milyon yıl öncesine kadar uzandığı kabul edilir.

<i>Protungulatum</i> plasentalı memeli cinsi

Protungulatum, ilk olarak kuzeydoğu Montana'daki Bug Creek Anthills Oluşumunda bulunan, geç Kretase ile erken Paleosen dönemleri arasında yaşamış, bazal bir toynaklı veya Pan-Euungulate olduğu düşünülen, bilinen en eski plasentalı memeli cinsi.

Zhelestidae, soyu tükenmiş eutherian memelilerin bir soyudur. Turoniyen'den Maastrihtiyen'e kadar Geç Kretase'de ortaya çıkanlar, son derece başarılı bir gruptu ve Avrupa, Asya, Hindistan, Afrika ve Kuzey Amerika'da temsilciler bulundu ve onları görünüşte kozmopolit bir dal haline getirdiler. Otçul bir yaşam tarzına doğru uzmanlaşmışlardı ve aslında başlangıçta kök toynaklılar olarak kabul edildiler, ancak epipubiklerin ve "arkaik" diş karakterlerinin varlığı onları plasentalı olmayan eutherianlar haline getirir.

<i>Juramaia</i>

Juramaia, Çin'in batısındaki Liaoning'in Geç Jura yataklarından bilinen kök eteneli memelerin soyu tükenmiş bir cinsidir. Vücut uzunluğu yaklaşık 70–100 mm olan küçük fare benzeri bir memelidir, bu onun, modern De Winton'ın sivri faresine benzer boyutta olduğunu gösterir. Juramaia, tam dişlenme ile korunan tamamlanmamış kafatası da dahil olmak üzere, eklemli ve neredeyse eksiksiz bir iskelet olan BMNH PM1343 holotipinden bilinmektedir.

<i>Sinodelphys</i> Erken Kretase döneminde yaşamış memeli cinsi

Sinodelphys, 125 milyon yaşında olduğu tahmin edilen Erken Kretase'den soyu tükenmiş bir memeli cinsidir. 2003 yılında Çin'in Liaoning Eyaletindeki Yixian Formasyonu kayalarında Zhe-Xi Luo ve John Wible'ın da aralarında bulunduğu bir bilim insanı ekibi tarafından keşfedildi ve tanımlandı.

<i>Eomaia</i> ilkin memeli

Eomaia, erken Kretase döneminde yaşamış bazal eutherian memeli cinsi. Holotipi, Çin, Liaoning eyaleti, Lingyuan County'deki Yixian formasyonunda bulundu. Yixian Formasyonunun ana fosilli ufku 124.6 milyon yıl öncesine tarihlendirildi ve Mesozoyik zaman ölçeğinin alt Barremiyen aşamasıyla ilişkilendirildi. 2002'de tanımlandığında bilinen en eski eutheriandı. Ancak şu anda kendisinden 35 milyon yıl önce yaşamış Juramaia'nın, eutheria grubunun en eski üyesi olduğu düşünülüyor.

<i>Montanalestes</i>

Montanalestes keeblerorum, ABD Montana'daki Carbon County'de bulunan bazal eutherian memeli türü. 1999'da Richard Cifelli tarafından bir mandibula kemiği ile tanımlandı. Montanalestes, Cloverly formasyonunda bulundu ve yaklaşık 110 milyon yıl öncesine (Apsiyen-Albiyen) tarihlendi.

<i>Prokennalestes</i>

Prokennalestes, fosilleri Moğolistan'ın erken Kretase aşamasından bilinen bazal eutherian memeli cinsi. İlk olarak 1989'da Kielan-Jaworowska & Dashzeveg tarafından, cinse ait iki tür ile tanımlandı: Prokennalestes trofimovi ve Prokennalestes minor.

<i>Sinoconodon</i> Jura devrinde yaşamış bazal mammaliaform cinsi

Sinoconodon, Geç Triyas ve Erken Jura devri'nde yaşamış bazal mammaliaform cinsi. Crompton ve Sun (1985) tarafından kritik öneme sahip Çin memelisinin tam bir kafatası olarak tanımlandı ve yaklaşık 200 milyon yıl önce Alt Jura Sinemurian Aşamasına tarihlendi. Mammalia'ya atfedilebilecek en bazal canlı olduğunu düşündüren bir dizi özeliğe sahiptir. 1961 yılında gerçek memelilerin dahil olduğu Triconodontidae familyasına atanmıştı, ancak Crompton ve Sun (1985) tarafından tanımlanan Çin örneği ile birlikte memeliler içinde daha bazal bir pozisyonda olması gerektiği kesinleşti.

Cimolestes, böcekleri ve diğer küçük hayvanları yemeye uyarlanmış tam bir diş tamamlayıcısı olan erken eutherian memeli cinsi. Paleontologlar, kısmen, oldukça farklı hayvanların cinse atanması nedeniyle, diğer memelilerle olan ilişkisi konusunda anlaşamadılar, bu da Cimolestes'i yakından ilişkili olanlardan ziyade benzer özelliklere sahip hayvanların bir sınıf taksonu haline getirdi. Fosilleri, Kuzey Amerika, Güney Amerika, Avrupa ve Afrika'da bulunmuştur. Cimolestes ilk olarak Kuzey Amerika'nın Geç Kretase döneminde ortaya çıktı. Bazı paleontologlara göre, Cimolestes'in soyu Paleosen'in başlangıcında tükendi, diğerleri ise cinsin soyunun Eosen'den önce tükendiğini bildiriyor.

<span class="mw-page-title-main">Kondilart</span> tarih öncesi memeli takımı

Kondilartlar (Condylarthra), öncelikle Paleosen ve Eosen dönemlerinden bilinen, soyu tükenmiş plasentalı memelilerin resmi olmayan bir grubudur - daha önce bir takım olarak kabul edilmiştir. Erken, ilkel toynaklılar olarak kabul edilirler. Artık, Perissodactyla veya Cetartiodactyla'nın bir parçası olarak açıkça belirlenmemiş olan toynaklıları sınıflandırmak için bir çöplük olarak hizmet eden ve bu nedenle birçok ilgisiz soydan oluşan bir çöp sepeti taksonu olarak kabul edilmektedir.

<i>Arsinoitherium</i> tarih öncesi memeli cinsi

Arsinoitherium, soyu tükenmiş Embrithopoda takımına ait soyu tükenmiş bir paenungulate memeli cinsidir. Filler, deniz inekleri, kır sıçanımsılar ve soyu tükenmiş desmostylianlar ile ilişkilidir. Arsinoithereler, 36 ila 30 milyon yıl önce Kuzey Afrika'nın geç Eosen ve erken Oligosen döneminde, tropikal yağmur ormanları alanlarında ve mangrov bataklıklarının kenarında yaşayan yüzeysel olarak gergedan benzeri otoburlardı. 2004 yılında tanımlanan bir tür olan A. giganteum, yaklaşık 27 milyon yıl önce Etiyopya'da yaşıyordu.

<i>Adelobasileus</i>

Adelobasileus, kesin olarak Mammaliamorpha'nın bir üyesi olan en eski sinodonttur, Teksas'ın Üst Triyas'ından eksik ve kötü korunmuş bir örnekle temsil edilir. Bilinen diğer en eski memelilerden yaklaşık 10 milyon yıl önce, yaklaşık 225 milyon yıl öncesine tarihlenen Karniyen çağındaki kayalardan alınmıştır. Bu küçük kafatasının sadece arka kısmı aslında mevcuttur ve bu bile kötü bir şekilde ezilmiştir. Çenelerin veya dişlerin hiçbirinden belirti yoktur. Bununla birlikte, korunan kısım kesinlikle bir mammaliamorf'a aittir.

<span class="mw-page-title-main">Enantiornithes</span> avialan kladı

Enantiornithineler veya enantiornitheanlar olarak da bilinen Enantiornithes, Mezozoik Çağ'dan bilinen en bol ve çeşitli soyu tükenmiş avialan grubudur. Neredeyse tümünün dişleri ve kanatlarında pençe parmakları vardı, ancak bunun dışında dışarıdan modern kuşlara çok benziyorlardı. Seksenden fazla enantiornithine türü adlandırılmıştır, ancak bazı isimler yalnızca tek kemikleri temsil eder, bu nedenle hepsinin geçerli olmaması muhtemeldir. Enantiornithes, Kretase-Paleojen sınırında hesperornithidler ve diğer tüm kuş olmayan dinozorlarla birlikte yok oldu.

Tengrisaurus Rusya'nın Erken Kretase (Barremiyen-Apsiyen) yaşlı Murtoi Oluşumu'ndan gelen bir lithostrotian sauropod cinsidir. 2017 yılında Averianov & Skutschas tarafından tanımlanmıştır. Tip türü T. starkovi'dir. Yeni kalıntılar 2021'de Averianov, Sizov & Skutschas tarafından tanımlandı.

Zofia Emilia Kielan-Jaworowska, Polonyalı paleobiyologdur. 1960'ların ortalarında, Gobi Çölü'ne yapılan bir dizi Polonya-Moğol paleontolojik keşif gezisine liderlik etti. Uluslararası Jeoloji Bilimleri Birliği'nin yönetim kurulunda görev yapan ilk kadındır.