İçeriğe atla

Murphy (roman)

Murphy
Kitabın kapağı.
YazarSamuel Beckett
ÇevirmenUğur Ün
Kapak sanatçısı
Arslan Kahraman
Dilİngilizce
Yayım1938
Yayımcı1999 (özgün)
Ayrıntı Yayınları (Türkçe)
Sayfa178
ISBN9789755390772

Murphy, Samuel Beckett'in üçüncü kurgusal düz yazı çalışmasıdır. Roman, yazarın Fransızca yazdığı pek çok eserinin aksine, İngilizce yazılmıştır. 42 kez reddedildikten sonra, Beckett'in ressam arkadaşı Jack Yeats'in tavsiyesi üzerine Routledge tarafından basılmıştır [].

Kısa özeti

Murphy'nin ana karakteri isimsiz "pejmürde bir solipsist"tir. Sevgilisi Celia Kelly'nin ısrarıyla Magdalen Mental Mercyseat'te erkek hemşire olarak çalışmaya başlar ve hastaların deliliğinin bilinçli varoluşa çekici bir alternatif oluşturduğu düşününür.

Murphy, Beckett'in satrancın sanatsal ve metaforik olasılıklarına duyduğu tutkunun önemli bir örneğidir. Romanın sonlarına doğru Murphy, "hastanedeki en uysal küçük kaçık" olan Mr. Endon'la satranç oynar. Ancak Murphy, katatonik büyük mutluluk haline kendisini inandıramadığı gibi, rakibinin simetrik ve dairesel oyununu da tekrarlayamaz. "Ruhunda aptal matıyla" istifa eder ve kısa süre sonra ölür. Beckett oyunu tamamen İngiliz satranç sistemiyle ilişkilendirir ve komik bir yorumla sona erdirir.

İrlanda ile İngiltere arasında geçen kitap, yazarın Aşksız İlişkiler adlı kitabını daha önce sansürlemiş olan Bağımsız İrlanda Cumhuriyeti'ne (Irish Free State) karşı iğneleyici hiciv öğeleri içerir: Murphy'nin hakaret ettiği astrolog, "yüksek kültür ve teknolojiye sahip dünyada ve Bağımsız İrlanda Cumhuriyeti'nde" ünlüdür, Murphy'nin hayranı Miss Counihan 'İrlandalı bir kız için oldukça sıra dışı biçimde insana benzer' ve Paskalya Ayaklanması bölgesindeki Merkez Postanedede Neary, Oliver Sheppard'ın mitik İrlandalı kahraman Cúchulainn'e ait heykelinin kalçasına saldırır. (Gerçekte bu heykelin kalça kısmı yoktur.) Roman ayrıca, şair Austin Clarke'ın ayyaş Austin Ticklepenny olarak bir portresini de çizer. Oliver St. John Gogarty'nin önerisine rağmen Clarke buna karşı dava açmayı reddetti.

Murphy aslında özgürlüğünü kazanmak için delirmez. Bunun yerine hiçbir şey yapmaz ve külleri bir bar bulaşığının ortasına yayılır. Ayrıca Celia da, Murphy'yi kaybetmesi ve büyükbabasının sağlığının bozulmasıyla hiçbir şey yapmamanın güzelliğini keşfeder. Beckett sonraki eserlerinden Godot'yu Beklerken'de yaptığı gibi komediyi varolmamanın terörüne dönüştürür.

Murphy'nin düşünce yapısında etkili olan düşünürler arasında Spinoza, Descartes ve az tanınan Belçikalı aranedenci (okkasyonalist) Arnold Geulincx vardır.

Notlar

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Samuel Beckett</span> İrlandalı yazar, eleştirmen ve şair (1906–1989)

Samuel Barclay Beckett, İrlandalı yazar, oyun yazarı, eleştirmen ve şair. 20. yüzyıl deneysel edebiyatının önde gelen yazarlarından biridir. James Joyce'un takipçisi olduğu için "son modernistlerden", daha sonraki pek çok yazarı etkilemiş olduğu için de "ilk postmodernistlerden" biri olarak değerlendirilir. Beckett ayrıca, Martin Esslin'in "Absürt Tiyatro" olarak adlandırdığı akımın en önemli yazarı sayılmaktadır. Eserlerinin çoğunu Fransızca ya da İngilizce yazıp, diğer dile kendisi çevirmiştir. En bilinen eseri Godot'yu Beklerken'dir.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Kemal</span> Türk romancı ve oyun yazarı

Mehmet Raşit Öğütçü, yazar olarak Orhan Kemal, aydınlık gerçekçi Türk roman ve oyun yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Stefan Zweig</span> Avusturyalı yazar

Stefan Zweig, Avusturya-Macaristanlı roman, oyun, biyografi yazarı ve gazeteciydi. 1920'ler ile 1930'lar arasında edebiyat kariyerinin zirvesinde olmuş Zweig, dönemin dünyasının en çok tercüme edilen ve en popüler yazarlarından biriydi.

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Nabokov</span> Rus-Amerikalı romancı (1899 – 1977)

Vladimir Vladimiroviç Nabokov Rus asıllı Amerikalı yazar. İlk eserlerini Rusça yazdı, uluslararası ününü İngilizce yazdığı romanlarla kazandı. En tanınmış eseri Stanley Kubrick ve Adrian Lyne tarafından filme de çekilen Lolita adlı romanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tarık Buğra</span> Türk yazar ve gazeteci (1918–1994)

Süleyman Tarık Buğra, Türk gazeteci ve roman, hikâye, oyun ve fıkra yazarı.

<span class="mw-page-title-main">Robert A. Heinlein</span> Amerikalı bilim kurgu yazarı

Robert Anson Heinlein, Amerikalı roman ve bilimkurgu yazarı. Sıklıkla "bilimkurgu yazarlarının duayeni" olarak tanımlanan Heinlein, sert bilimkurgu türünün en popüler, etkili ve tartışılan yazarlarındandı. Bilimkurgu eserlerinde bilim ve mühendislik bakımından akla yatkınlık ölçütlerinin yükselmesini ve türün edebi kalitesinin artmasını sağladı. 1940'larda, The Saturday Evening Post gibi genelde ana akım eserler yayımlayan dergilere yalın bilimkurgu eserleriyle sızmayı başaran ilk yazar oldu. Çağdaş kitle pazarlama döneminde, roman boyutunda çoksatar bilimkurgu eserleri veren ilk yazarlardan biriydi. Heinlein, Isaac Asimov ve Arthur C. Clarke uzun yıllar boyunca "bilimkurgunun büyük üçlüsü" olarak anıldı.

<span class="mw-page-title-main">Necati Cumalı</span> Türk yazar ve şair (1921-2001)

Necati Cumalı, Türk yazar, şair.

<span class="mw-page-title-main">Oktay Rifat</span> Türk şair, romancı ve oyun yazarı

Ali Oktay Rifat, Türk şair, oyun yazarı ve roman yazarı. Türk şiirinin en büyük isimlerinden birisi kabul edilir. Orhan Veli ve Melih Cevdet'le birlikte Garip Akımı'nın kurucularındandır. 1955 yılından itibaren İkinci Yeni adlı şiir akımına yönlenmiştir. Şiir dışında roman ve oyun türlerinde de eserler vermiştir. Şair Nazım Hikmet'in kuzenidir.

Hasan Ali Toptaş, Türk yazar. Öykü, roman ve şiirsel metinleriyle tanınır.

<i>Oyun Sonu</i> (oyun)

Oyun Sonu, Samuel Beckett tarafından 1954-1956 yılları arasında yazılmış tek perdelik tiyatro oyunudur.

<i>Molloy</i> Samuel Beckettın ilk defa 1951de yayımlanmış romanı

Molloy, Samuel Beckett'ın ilk defa 1951'de yayımlanmış romanı.

<span class="mw-page-title-main">Aidan Higgins</span>

Aidan Higgins, İrlandalı yazardır.

Kelt Uyanışı ya da İrlanda Edebi Uyanışı, Lady Gregory, Percy French, George William Russell, Oliver St John Gogarty, Padraic Colum, Edward Martyn, Edward Plunkett ve William Butler Yeats gibi yazarların 19. yüzyıl sonları ile 20. yüzyıl başlarında, geleneksel İrlanda edebiyatının ve şiirinin değerini yeniden ele almalarıyla başlayan edebi akımdır.

Söyle Joe, Samuel Beckett'in televizyon için yazdığı ilk eseridir. Yazar eseri İngilizce olarak elli dokuzuncu doğumgünü olan 13 Nisan 1965'te yazmaya başladı ve Mayıs'ın 1'inde bitirdi. "Onu altı tarihsiz daktilo metni takip etti."

<i>Angelanın Külleri</i> (film) film

Angela'nın Külleri,, Amerikalı yazarın çocukluk ve gençliğini konu alan, Frank McCourt'un aynı başlıklı romanının film uyarlaması, 1999 tarihli sinema filmidir.

Seray Şahiner, Türk yazar.

<i>Dublinliler</i>

Dublinliler, James Joyce'un on beş öyküsünü içeren ve ilk basımı 1914'te Londra'da yapılan hikâye kitabı. Öykülerde, 20. yüzyılın ilk yıllarında Dublin'de ve çevresinde yaşayan orta sınıf İrlandalılar'ın yaşantısı anlatılır.

<span class="mw-page-title-main">Oliver Cromwell heykeli</span>

Oliver Cromwell heykeli, Birleşik Krallık başkenti Londra kentindeki Avam Kamarası dışında yer alır. Heykel İngiltere, İskoçya ve İrlanda'nın Lord Protectoru unvanını almış olan Oliver Cromwell'a aittir. Hamo Thornycroft tarafından tasarlanan heykel 1899 yılında dikilmiştir. Cromwell'in monarşi karşıtlığı ve İrlanda Seferi nedeniyle dikilmesinden önce ve sonra heykel ateşli tartışmalara konu olmuştur.

"Samsun'dan Başlayan Yol", Akif Abbasov'un kaleme aldığı "Samsun'dan Başlayan Yol" romanı ve "Atatürk" adlı tiyatro oyunudur. Kitabın editörü Profesör Enver Ahmed'dir.

<span class="mw-page-title-main">İrlanda edebiyatı</span>

İrlanda edebiyatı, İrlandalı yazarlar tarafından İrlandaca, Latin, İngilizce ve İskoçça dillerinde yazılar eserlerin tümünü içerir. Kaydedilen en eski İrlanda yazıları yedinci yüzyıldan kalmadır ve hem Latince hem de Erken İrlandaca yazan keşişler tarafından yapılmıştır. İrlandalı keşişler, kutsal yazıya ek olarak, hem şiir hem de mitolojik hikâyeler kaydettiler. The Táin ve Mad King Sweeny gibi masallar da dahil olmak üzere İrlanda mitolojik yazılarının büyük bir hayatta kalan gövdesi var.