İçeriğe atla

Murovdağ

Koordinatlar: 40°18′35″K 46°14′04″D / 40.30972°K 46.23444°D / 40.30972; 46.23444
Murovdağ
Harita
En yüksek noktası
Yükseklik3.724 m
Koordinatlar40°18′35″K 46°14′04″D / 40.30972°K 46.23444°D / 40.30972; 46.23444 
Coğrafya
KonumGöygöl, Azerbaycan
SıradağKüçük Kafkasya

Murovdağ, Azerbaycan'da bulunan bir sıradağdır.

Özellikler

Küçük Kafkasya'nın en yüksek sıradağı olan Murovdağ; Jura, Kretase ve Paleojen dönemlerde oluşan kayaçlardan meydana gelmiştir.[1] Yaklaşık 10 km genişliğinde ve 70 km uzunluğunda olan sıradağın en yüksek noktası 3.724 metrelik Gamışdağ'dır.[2] Gamışdağ ve çevresi Önemli Kuş Alanı statüsündedir.[3] Sıradağ üzerindeki diğer dağlar Hinal Dağı, Koşkar Dağı ve Kepez Dağı'dır.[4] Göknar ve ladin ormanlarıyla kaplı olan sıradağın kuzeydoğu yamaçlarında aralarında Göygöl'ün de bulunduğu çeşitli göller ve bu gölleri bünyesinde bulunduran Göygöl Millî Parkı yer almaktadır. Sıradağın güneyinde Karabağ Yaylası bulunmaktadır. Terter Nehri Murovdağ'ın güneyi boyunca doğu yönünde akmaktadır.

Tarihçe

Sıradağ, Azerbaycan'dan bağımsızlığını ilan eden ve uluslararası alanda tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti ile Azerbaycan arasında doğal sınır görevi görmektedir. 1993'te Karabağ Savaşı sırasında Ermeni güçleri tarafından işgal edildi. Eylül 2020'de Dağlık Karabağ çatışmaları sonucunda dağın zirvesi yeniden Azerbaycan egemenliği altına girdi.[5][6]

Kaynakça

  1. ^ Azerbaijan Soviet Encyclopedia (1983), c. 7, s. 93
  2. ^ "Yuxarı-Qarabağ iqtisadi - coğrafi bölgəsi" (Azerice). biodiversity.az. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020. 
  3. ^ "Mount Giamysh" (İngilizce). BirdLife International. 25 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020. 
  4. ^ "Azərbaycanın relyefi" (Azerice). Kayzen. 9 Şubat 2010. 29 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020. 
  5. ^ "Murov dağı silsiləsindəki əhəmiyyətli yüksəklik azad olunub" (Azerice). Azerbaycan Savunma Bakanlığı. 27 Eylül 2020. 3 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2020. 
  6. ^ Rehimov, Ruslan (27 Eylül 2020). "Azerbaycan ordusu, Murovdağ zirvesini işgalden kurtardı". Anadolu Ajansı. 28 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ekim 2020. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Dağlık Karabağ</span> Güney Kafkasyada bölge

Dağlık Karabağ, Güney Kafkasya'da, Küçük Kafkas Sıradağları'nda Azerbaycan'a ait ancak uzun yıllar Ermeni işgali altında kalmış tarihi bölge. 2020 yılında Dağlık Karabağın bir bölümü 2. Dağlık Karabağ Savaşı sırasında Azerbaycan tarafından geri alınırken kalan kısmı Rus barış güçleri denetiminde Ermeni kontrolünde bırakan 10 Kasım 2020 tarihli ateşkes anlaşması ile Ermenistan hükûmeti yenilgiyi resmen kabul etmiştir. Günümüzde Anti Terör Operasyonu sonrası Ermeni kontrolünde kalan kısımlar da Azerbaycan kontrolüne geçmesiyle bölgenin tamamı Azerbaycan hakimiyeti altındadır. 2. Dağlık Karabağ Savaşı sonrası, 90'lı yılların başında bölgeden zorla göç ettirilen Azerbaycanlıların dönüşü peyderpey sağlanırken aynı savaş ve 2023 yılındaki Anti Terör Operasyonu sonrası bölgede yaşayan Ermenilerin neredeyse hepsi Ermenistan'a göç etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Füzuli (rayon)</span> Azerbaycan rayonu

Füzuli Rayonu, Azerbaycan'da rayon olarak adlandırılan birinci derece idari bölüm.

<span class="mw-page-title-main">Cebrayıl (rayon)</span>

Cebrayıl Rayonu, Azerbaycan'da rayon olarak adlandırılan birinci derece idari bölüm. İdari merkezi Cebrayıl şehridir. 4 Ekim 2020'de Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri tarafından Ermeni işgalinden kurtarılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Hocalı (rayon)</span>

Hocalı Rayonu, Azerbaycan'da rayon (il) olarak adlandırılan birinci derece idarî bölümlerden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Kubadlı (rayon)</span> Azerbaycanda il

Kubadlı Rayonu veya Kubatlı, Azerbaycan'da rayon olarak adlandırılan birinci derece idarî bölüm. Idari merkezi Kubadlı şehridir. 31 Ağustos 1993'ten itibaren Ermenistan Silahlı Kuvvetleri'nin işgali altındadır ve de facto Dağlık Karabağ Cumhuriyetini kuran Ermeniler, bu rayonu Kaşatag ilinin bir parçası olarak yönetmiştir. 25 Ekim 2020'de Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri rayonun merkezi olan Kubadlı Şehrini işgalden kurtarmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Şemkir (rayon)</span>

Şemkir -, Azerbaycan'da rayon. Merkezi Şemkir şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Gence</span> Azerbaycanda şehir

Gence, 1935-1989 Kirovobad, Azerbaycan'ın en kalabalık ikinci şehridir. Eski bir yerleşim yeri olan Gence, Rus İmparatorluğu döneminde Çar I. Aleksandr'ın eşine atfen şehrin ismi Elizavetpol olarak değiştirilmiştir (1804-1918), 1920-1935 arasında Gence, 1935-1991 arasında Kirovabat olarak adlandırılmış, şehir 1989'da tekrar Gence ismine kavuşmuştur. Bakü'nün 360 km batısında, Gence Çayı'nın iki yakasında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hocavend (rayon)</span> Azerbaycanda bir İlçe

Hocavend, Azerbaycan'nın bir rayonu. Merkezi Hocavend şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Hankendi</span> Azerbaycanda şehir

Hankendi veya Stepanakert Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ bölgesinde bir hayalet şehirdir. 2023 Azerbaycan harekâtına kadar şehir, ayrılıkçı Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin kontrolü altındaydı ve başkenti olarak işlev görüyordu. Şehir, Karabağ dağ sırasının doğu yamaçlarında, Karkar Nehri'nin sol kıyısında, bir vadi içinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Dağlık Karabağ Savaşı</span> 1988-1994 yılları arasında Karabağ bölgesinde Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşanmış askeri bir çatışma

Birinci Dağlık Karabağ Savaşı, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlı Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nın Ermenistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'ne bağlanmasını isteyen Ermeniler ile bunu kabul etmeyen Azeriler arasında başlayan ve Sovyetler Birliği'nin dağılmasından sonra Azerbaycan ile Ermenistan arasında çatışmaya dönüşen Şubat 1988-Mayıs 1994 tarihleri arasında süren savaştır. Savaş öncesinde ve etnik çatışmaların sıcak savaşa dönüşmesi sonrasında Sumqayıt Pogromu, Kirovabad Pogromu, Bakü Pogromu gibi pogromlar, Hocalı Katliamı, Malıbeyli ve Kuşçular Katliamı ve Maragha Katliamı gibi katliamlar yaşanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Dağlık Karabağ Cumhuriyeti</span> 1991-2023 yılları arasında Karabağda varlığını sürdüren de facto bir devlet.

Dağlık Karabağ Cumhuriyeti veya 2017-2023 yılları arasındaki resmî ismiyle Artsah Cumhuriyeti, Güney Kafkasya'da, Azerbaycan'ın uluslararası tanınmış sınırları içinde de facto devletti. Azerbaycan Devleti'nin 2023 yılında egemenliğini tesis etmesinin ardından lağvedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kelbecer</span> Azerbaycanda şehir

Kelbecer Azerbaycan'da bir şehir.

<span class="mw-page-title-main">Göygöl (göl)</span> Azerbaycanda bir göl

Göygöl Gölü, Azerbaycan’da bir göldür.

Zengezur Dağları, Küçük Kafkas Dağları'nda Azerbaycan'a bağlı Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti ve Ermenistan arasında bulunan bir sıradağdır. Dağların doğusuyla Dağlık Karabağ arasında kalan Zengezur bölgesi adını bu dağlardan almaktadır. Güneyde, Arpaçay ve Terter Nehri'nden Aras Nehri'ne kadar uzanmaktadır. En yüksek zirvesi 2,724 metre yüksekliğindeki Kapıcık'tır.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Dağlık Karabağ Savaşı</span> Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşanan savaş

İkinci Dağlık Karabağ Savaşı, 2020 Dağlık Karabağ Savaşı veya 44 Günlük Savaş Dağlık Karabağ'da Türkiye destekli Azerbaycan ile Ermenistan ve onun desteklediği tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti arasında yaşanmış silahlı çatışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Serseng Baraj Gölü</span>

Serseng Baraj Gölü Azerbaycan'ın Karabağ bölgesi'nin Sukovuşan ilçesinde bulunan büyük bir baraj gölüdür. Baraj gölü, Terter Nehri üzerine bir baraj inşa edilerek oluşturulmuştur. Baraj gölünün toplam hacmi 575 milyon metreküptür.

İkinci Dağlık Karabağ Savaşı kronolojisi, öncelikle savaşan tarafların resmî açıklamalarına dayanmaktadır. Çatışmalar siper savaşları, ağır silahlar, çok namlulu roketatarlar, zırhlı savaşlar, roketler, balistik füze saldırıları ve başta Türk yapımı Baykar Bayraktar TB2 ve İsrail yapımı Harop dronları olmak üzere insansız hava aracı saldırıları ile karakterize edildi. Ayrıca Ermenistan veya Azerbaycan dışında uluslararası toplumun çoğu tarafından yasaklanmış olan misket bombalarının da saldırılar sırasında kullanıldığı tespit edilmiştir. Ermenistan ordusu tarafından Azerbaycan'ın Gence kentine düzenlenen bir dizi balistik füze saldırısı sivillerin kitlesel ölümüne neden olurken Azerbaycan ordusu, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin de facto başkenti Hankendi ve bölgenin başka yerlerindeki sivil altyapı tesisleri hedef alınarak büyük hasara ve can kayıplarına yol açtı. Tartışmalı toprak miktarı sınırlı olsa da çatışma seviyesi ve uluslararası sınırlara konumlanan mühimmatlar nedeniyle çatışma Dağlık Karabağ sınırlarının ötesine genişledi. İran'ın Doğu Azerbaycan Eyaleti'ne mermi ve roketler düştü, ancak herhangi bir hasar görülmedi ve İran, kendi toprakları üzerinde birkaç insansız hava aracının (İHA) düştüğünü veya düşürüldüğünü belirtti. Gürcistan ise Kaheti bölgesinde iki insansız hava aracının çarpıştığını bildirdi. Hocavend'e düzenlenen saldırılar sonrası Dağlık Karabağ yetkilileri sivilleri silah altına almaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">Laletepe</span>

Laletepe veya Lale İlahi Tepe, Azerbaycan'ın Cebrayıl rayonunda bulunan bir tepedir. Tepe, 271.1 metre yüksekliğinde olup Çocuk Mercanlı köyünün 2.9 km kuzeybatısında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Dağlık Karabağ çevresinde Ermenistan tarafından işgal edilmiş Azerbaycan toprakları</span> Eskiden işgal edilmiş Azerbaycan toprakları

Dağlık Karabağ çevresinde Ermenistan tarafından işgal edilmiş Azerbaycan toprakları, de jure Azerbaycan'a ait olan ve Dağlık Karabağ Savaşı'nın sona ermesiyle birlikte Ermenistan ve uluslararası alanda tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin askerî kuvvetleri tarafından işgal edilmiş, eski Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nın dışında yer alan topraklardır. Günümüzde eski Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nın bir bölümünü içeren Kelbecer rayonu dışında tüm rayonlar, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin eski rayonlarıyla aynıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ömer Geçidi</span>

Ömer Geçidi, Küçük Kafkasya'nın Murov sıradağlarında bulunan ve Azerbaycan'ın Kelbecer bölgesini Göygöl'e bağlayan önemli bir dağ geçididir. Zirvenin yüksekliği 3261 m'dir. Ashrim, Karabağ savaşının en kanlı savaşlarından biri olan Ömer Geçidi savaşı burada yapılmıştır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.