İçeriğe atla

Murat Karayalçın

Murat Karayalçın
Cumhuriyet Halk Partisi İstanbul İl Başkanı
Görev süresi
18 Aralık 2014 - 27 Aralık 2015
Yerine geldiğiOğuz Kaan Salıcı
Yerine gelenCemal Canpolat
Sosyaldemokrat Halk Partisi Genel Başkanı
Görev süresi
24 Mayıs 2002 - 4 Kasım 2008
Yerine geldiğiYeni makam
Yerine gelenUğur Cilasun (Vekâleten)
Türkiye Büyük Millet Meclisi
20. Dönem Milletvekili
Görev süresi
8 Ocak 1996 - 18 Nisan 1999
Seçim bölgesi1995 – Samsun
Türkiye Dışişleri Bakanı
Görev süresi
12 Aralık 1994 - 27 Mart 1995
Başbakan Tansu Çiller
Yerine geldiğiMümtaz Soysal
Yerine gelenErdal İnönü
Türkiye Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı
Görev süresi
19 Eylül 1993 - 27 Mart 1995
Başbakan Tansu Çiller
Yerine geldiğiErdal İnönü
Yerine gelenHikmet Çetin
Sosyaldemokrat Halkçı Parti Genel Başkanı
Görev süresi
11 Eylül 1993 - 18 Şubat 1995
Yerine geldiğiErdal İnönü
Yerine gelenMakam kaldırıldı
2. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı
Görev süresi
26 Mart 1989 - 19 Eylül 1993
Yerine geldiğiMehmet Altınsoy
Yerine gelenVedat Aydın
Kişisel bilgiler
Doğum 26 Ekim 1943 (80 yaşında)
İlkadım, Samsun, Türkiye
Partisi Cumhuriyet Halk Partisi
(1995-2001, 2008-günümüz)
Diğer siyasi
bağlantıları
Sosyaldemokrat Halkçı Parti (1989-1995)
Sosyaldemokrat Halk Partisi (2002-2008)
Evlilik(ler) Neşe Karayalçın
Bitirdiği okul Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi, University of East Anglia
Mesleği Planlama Uzmanı, Bürokrat, Siyasetçi,

Murat Karayalçın (26 Ekim 1943, Samsun), Türk siyasetçi. 1993–1994 arasında Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı, 1994-1995 arasında Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı, 1995-1999 arasında CHP Samsun Milletvekili, 1997-1999 arasında TBMM Dışişleri Komisyonu Başkanı ve 1989-1993 arasında SHP'den Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı olarak görev yaptı.[1]

Yaşamı

1943 yılında Samsun'da dünyaya geldi. Hemşin asıllı olan ailesi Rize'nin Çamlıhemşin ilçesine bağlı Şenyuva köyündendir.[2] Çocukluğu Samsun'da geçen Karayalçın ilk öğrenimine Samsun'da başladı ailesinin Ankara'ya yerleşmesi ile Ankara'da tamamladı. İlk ve Orta öğrenimini Ankara Mimar Kemal İlkokulu ve Ortaokulunda, Lise öğrenimini ise Ankara Gazi Lisesinde yaptı.[3] Bir süre ODTÜ'ye devam ettikten sonra Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi İktisat-Maliye Bölümünden 1968 yılında; Birleşik Krallık East Anglia Üniversitesi'nden "Kalkınma Ekonomisi" dalında yüksek lisans derecesi alarak 1977 yılında mezun oldu.[4]

Devlet Planlama Teşkilatı'nda (DPT) uzman yardımcısı ve uzman olarak çalıştı. 1978-1979 yıllarında Köy İşleri Bakanlığında Müsteşar Yardımcılığı görevini yürüttü. Batıkent Konut Üretim Yapı Kooperatifleri Birliğinin (Kent-Koop) kurucuları arasında yer alan Karayalçın, Kent-Koop'ta sırasıyla mali sekreterlik, genel sekreterlik ve 1981'den 1991 yılına kadar da Genel Başkanlık görevlerini üstlendi. Karayalçın, 1986-1987 yılları arasında Uluslararası İskan Konseyi Yönetim Kurulu üyeliği, 1988-1996 yılları arasında ise Uluslararası Kooperatifler Birliği (ICA) Konut Kooperatifleri Komitesinde Yürütme Kurulu üyeliği görevlerinde bulundu.[1] Kurulduğu tarih olan 1988 yılından 1993 yılı Eylül ayına kadar olan Türkiye Kent Kooperatifleri Merkez Birliği'nin Genel Başkanlığı görevlerini sürdürdü.

Ankara şehir yerleşiminin rahatlamasını sağlamak amacıyla öncülüğünü yaptığı uydukent projesi 'Batıkent Projesi'nin Birleşmiş Milletler'in Dünya Konut Yılı nedeniyle açtığı proje yarışmasında birinciliği kazanması üzerine ödülünü 1986 yılı Kasım ayında Londra'da İngiliz Veliaht Prens Charles'dan alan Karayalçın, aynı yıl Nokta Dergisi tarafından yılın iş adamı seçildi.[5] 1987 ve 1991 yıllarında Türkiye'nin dış tanıtımına yaptığı katkılar nedeniyle Türk Tanıtma Vakfı (TÜTAV) Ödülüne, 1993 yılında da Fransız Hükûmeti tarafından Légion d'honneur şövalye nişanına layık görüldü.

Belediye Başkanlığı ve Siyasi Yaşamı

Gençlik yıllarında Yeniden Milli Mücadele Hareketi'nde yer aldı. Siyasal Bilgiler Fakültesi'ndeki öğrencilik yıllarında sağ öğrencilerin kurduğu Hür Düşünce Kulübü'nde yer aldı. Aynı grubun içerisinde daha sonra rakibi olacak Melih Gökçek de bulunuyordu.

26 Mart 1989 yerel seçimleri'inde SHP'den Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı seçildi. Bu görevini SHP'nin 11 Eylül 1993'te yapılan 4. Olağan Kurultayında Genel Başkanlığa seçilmesine kadar sürdürdü. 50. Hükümette önce Devlet Bakanı Başbakan Yardımcısı ardından Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı olarak görev yaptı, SHP-CHP birleşmesi için Şubat 1995'de genel başkanlıktan, Mart 1995'te de Hükûmetten ayrıldı. 20. Dönemde CHP Samsun Milletvekili ve TBMM Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı olarak görev yaptı.

18 Nisan seçimleri'nde CHP'den Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığına adaylığını koydu fakat kazanamadı. 2001 yılında Erdal İnönü'nün ardından CHP'den istifa etti.[6] 2002 yılında Sosyaldemokrat Halk Partisi'nin (SHP) kuruluşunda yer alan Karayalçın, 28 Mart 2004 yerel seçimleri'nde sol partilerin yerel seçimlerde yaptıkları geniş tabanlı ittifakın Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı adayı oldu, ancak seçilemedi. 3 Aralık 2008 tarihinde Cumhuriyet Halk Partisi'ne geri döndü[7] ve 29 Mart 2009 yerel seçimleri'nde CHP'den yeniden Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığına aday oldu ancak kazanamadı.

2000-2001 ve 2012-2014 yılları arasında CHP Parti Meclisinde yer aldı. 17 Aralık 2014 tarihinde CHP İstanbul İl Başkanlığına atandı.[8][9] Aralık 2015'te bu görevden ayrıldı.[10]

2016 Ocak ayında yapılan 35. CHP Olağan Kurultayında Divan Başkanlığı yapan Karayalçın,[11] 2017-2020 yılları arasında CHP temsilcisi olarak Türkiye İş Bankası Yönetim Kurulu üyeliğinde bulundu.[12] Karayalçın, halen CHP Dış Siyaset Danışma Kurulu üyeliği görevini sürdürmektedir.[13]

Özel Yaşamı

Neşe Karayalçın ile evli olup bir erkek çocuk babasıdır.

Kaynakça

  1. ^ a b "Sayın Murat Karayalçın'ın Özgeçmişi (Aralık 1994)". 14 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2022. 
  2. ^ Yener Süsoy, ODTÜ'de bozkurt rozeti taşırdım[], Hürriyet, 29 Aralık 2003.
  3. ^ "Murat Karayalçın". Erişim tarihi: 14 Mart 2022. 
  4. ^ "Murat Karayalçın". 14 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2022. 
  5. ^ "Murat Karayalçın Kimdir?". 25 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2022. 
  6. ^ "Erdal İnönü CHP'den koptu". 7 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2022. 
  7. ^ "Arşivlenmiş kopya". 5 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2023. 
  8. ^ "CHP İstanbul İl Başkanlığı'na Murat Karayalçın getirildi". Habertürk. 17 Aralık 2014. 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2014. 
  9. ^ "Karayalçın CHP İstanbul İl Başkanlığı görevini devraldı". Hürriyet. 18 Aralık 2014. 31 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2014. 
  10. ^ "Karayalçın özeleştiri yaparak ayrıldı: CHP'nin sol yanı yetersiz kaldı". Cumhuriyet. 26 Aralık 2015. 21 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2023. 
  11. ^ "Divan Başkanı Murat Karayalçın!". 17 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2022. 
  12. ^ "Murat Karayalçın İş Bankası yönetiminde!". 31 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2022. 
  13. ^ "CHP Dış Politika Danışma Kurulu, Kılıçdaroğlu başkanlığında toplandı". 17 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mart 2022. 

Dış bağlantılar

Siyasi görevi
Önce gelen:
Erdal İnönü
Türkiye Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcısı
19 Eylül 1993 - 27 Mart 1995
Sonra gelen:
Hikmet Çetin
Önce gelen:
Mümtaz Soysal
Türkiye Dışişleri Bakanı
12 Aralık 1994 - 27 Mart 1995
Sonra gelen:
Erdal İnönü
Önce gelen:
Mehmet Altınsoy
2. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı
26 Mart 1989 - 19 Eylül 1993
Sonra gelen:
Vedat Aydın
Parti siyasi görevi
Önce gelen:
Erdal İnönü
Sosyaldemokrat Halkçı Parti Genel Başkanı
11 Eylül 1993 - 18 Şubat 1995
Sonra gelen:
Makam kaldırıldı
Önce gelen:
Makam oluşturuldu
Sosyaldemokrat Halk Partisi Genel Başkanı
24 Mayıs 2002 - 4 Kasım 2008
Sonra gelen:
Uğur Cilasun

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Erdal İnönü</span> Türk fizikçi ve siyasetçi (1926–2007)

Erdal İnönü, Türk fizikçi, akademisyen ve siyasetçi. Türkiye Cumhuriyeti'nin ikinci Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'nün küçük oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Tansu Çiller</span> 22. Türkiye başbakanı

Tansu Çiller, Türk ekonomist, akademisyen, siyasetçi ve 22. Türkiye Başbakanı. Başbakanlık görevini 1993-1996 yılları arasında sürdüren Çiller, Türkiye siyasi tarihindeki ilk ve tek kadın başbakandır. 1993-2002 yılları arasında Doğru Yol Partisi genel başkanlığı görevini yürütmüştür. 1996-1997 yılları arasında Başbakan yardımcılığı ve Dışişleri Bakanlığı görevini üstlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Deniz Baykal</span> Türk siyasetçi (1938–2023)

Deniz Baykal, Türk avukat, siyaset bilimci, akademisyen ve siyasetçidir. Cumhuriyet Halk Partisinin 4. genel başkanıdır. 1995-1996 yılları arasında başbakan yardımcılığı görevini yürüttü. Birçok hükûmette yer alan Baykal, kısa aralıklar dışında 1992-2010 yılları arasında Cumhuriyet Halk Partisinin genel başkanlığını yaptı. 2002-2010 yılları arasında CHP'yi ana muhalefet partisi olarak yönetti.

<span class="mw-page-title-main">Hikmet Çetin</span> 20. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı

Hikmet Çetin, Türk siyasetçi, devlet adamı ve eski Cumhuriyet Halk Partisi Genel Başkanı. CHP Genel Başkanlığı görevini Şubat 1995 - Eylül 1995 tarihleri arasında sürdürmüştür. Mart 1995 - Ekim 1995 ve Ekim 1978 - Kasım 1979 tarihleri arasında Başbakan yardımcılığı görevini sürdüren Çetin, birçok hükûmette görev almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sosyaldemokrat Halkçı Parti</span> Türkiyede bir siyasi parti (1985–1995)

Sosyaldemokrat Halkçı Parti, 12 Eylül Darbesi'nden sonra Türkiye Cumhuriyeti'nde, kapatılan Cumhuriyet Halk Partisi'nin oylarını bünyesinde toparlamak maksadıyla kurulmuş olan siyasi partidir. Kısaltması "SHP" şeklindedir. Aynı kulvarda kurulmuş olan Halkçı Parti ve Sosyal Demokrasi Partisi'nin arasında yaptığı protokol ile kurulmuştur. Halkçı Parti, 2 Kasım 1985 tarihli kurultayında adını ve logosunu Sosyaldemokrat Halkçı Parti olarak değiştirmiş, 3 Kasım 1985 tarihinde Sosyal Demokrasi Partisi'nin kendini feshedip SHP'ye katılmasıyla parti son halini almıştır. Partinin amblemi zeytin dallarıyla çevrelenmiş Altı Ok olarak benimsenmişti. Sosyaldemokrat Halkçı Parti 18 Şubat 1995'te Cumhuriyet Halk Partisi ile birleşmiş, böylece hukuki varlığı sona ermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mustafa Sarıgül</span> Türk politikacı

Mustafa Sarıgül, Türk iş insanı ve siyasetçidir. 1999-2014 yılları arasında İstanbul'un Şişli ilçesinin belediye başkanlığını yaptı. 23 Haziran 2023'e kadar 17 Aralık 2020'de kurduğu Türkiye Değişim Partisi'nin genel başkanlığı görevini üstlendi. 14 Mayıs 2023 itibarıyla Cumhuriyet Halk Partisi Erzincan milletvekilidir.

<span class="mw-page-title-main">Sosyaldemokrat Halk Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti (2002–2010)

Sosyaldemokrat Halk Partisi (SHP), 24 Mayıs 2002'de Murat Karayalçın tarafından kuruldu. Parti, sol kulvarda bulunan partilerin ihtiyaca cevap vermediği savını taşıyordu.

Cezmi Kartay, Türk siyasetçidir.

Mehmet Seyfi Oktay, Türk siyasetçi, Adalet eski Bakanı. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Serbest Avukatlık, XVII., XIX. ve XX. Dönem Ankara Milletvekilliği ile 49. ve 50. Türkiye Cumhuriyeti Hükümetlerinde Adalet Bakanlığı yaptı. Evli ve üç çocuk babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mansur Yavaş</span> Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı

Mansur Yavaş, Türk politikacı, avukat ve 2019'dan beri Ankara Büyükşehir Belediye başkanı ve 8 Haziran 2024'ten beri Tarihi Kentler Birliği başkanıdır.

Vedat Aydın, Türk siyasetçidir. 1993-94 yılları arasında Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı yaptı.

İSKİ skandalı, İSKİ genel müdürünün İSKİ ihalelerini paravan olarak kurduğu şirketlere vermesi ve bu ihalelerde büyük yolsuzluklar yapması olayıdır.

<span class="mw-page-title-main">50. Türkiye Hükûmeti</span> I. Çiller Hükûmeti (1993–1995)

50. Türkiye Hükûmeti veya I. Çiller Hükûmeti, Doğru Yol Partisi Genel Başkanı ve İstanbul Milletvekili Tansu Çiller'in başkanlığında, 25 Haziran 1993 tarihinde kuruldu. Doğru Yol Partisi ile Sosyaldemokrat Halkçı Parti arasında kurulan koalisyon hükûmeti, 5 Ekim 1995 tarihine kadar görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Ünal Çeviköz</span> Türk politikacı

Ahmet Ünal Çeviköz, Türk diplomat ve siyasetçi. Türkiye'yi Azerbaycan, Irak ve Birleşik Krallık nezdinde büyükelçi olarak temsil etmiştir. 2015 yılından bu yana CHP'de siyaset yapmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Muzaffer Önder</span> Türk siyasetçi

Muzaffer Önder TBMM 16. dönem Samsun milletvekili ve 1989 - 1999 yılları arasında Samsun belediye başkanlığı görevini yürüten Türk elektrik mühendisi ve siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Cihan Türsen</span> Türk avukat

Cihan Türsen, Türk serbest avukat, 1989-1994 dönemi İzmir Karşıyaka Belediye Başkanı. 2014 yılında yapılacak Türkiye yerel seçimlerinde, CHP'den tekrar Karşıyaka belediye başkan adayı olacağını açıklamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Candan Yüceer</span> Türk politikacı

Candan Yüceer, Türk siyasetçi, hekim ve Tekirdağ Büyükşehir Belediye başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ankara belediye başkanları listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Bu maddede Ankara belediye başkanları listesi yer almaktadır.

Mehmet Doğan Taşdelen, Türk siyasetçi. 1989-1999 yılları arasında Çankaya belediye başkanlığı yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim Arslan</span> Türk siyasetçi

İbrahim Arslan Türk siyasetçidir.