İçeriğe atla

Munzur Vadisi Millî Parkı

Munzur Vadisi Millî Parkı
Munzur Suyu
Coğrafya
KonumOvacık, Tunceli, Türkiye
Koordinatlar39°29′21″K 39°37′30″D / 39.48917°K 39.62500°D / 39.48917; 39.62500
Genel Bilgiler
Yüzölçümü420 km2 (160 sq mi)
TürVadi
Koruma alanıMillî park
Bitki türüÇok zengin
AkarsuMunzur Suyu
DurumFaaliyette
Notlar21 Aralık 1971 de açıldı
Diğer(ler)Munzur Vadisi Millî Parkı
Konum haritası
Harita
Wikimedia Commons

Munzur Vadisi Millî Parkı, Tunceli ve Ovacık arasında uzanan Munzur Vadisi'nde, 42.000 hektarlık bir alandır. 1971 yılında millî park olarak ilan edilmiştir. Bu bölgenin millî park olarak ilan edilmesinde, başta akarsu kaynakları ve gözeler olmak üzere, zengin doğal veriler, endemik bitki türleri ve yöreye özgü hayvan türleri ile zenginleşen bitki örtüsü ve yaban hayvan varlığıdır.

Munzur Çayı üzerinde yapımına başlanan 8 adet baraj, millî park için büyük bir tehlike oluşturuyorlar.

Arazi yapısı

Türkiye'nin en büyük millî parklarından biri olan "Munzur Vadisi Millî Parkı", Tunceli kent merkezine 8 km uzaklıkta başlayıp, vadi boyunca Munzur Dağları'na kadar uzanmaktadır. Kuzeyde 3300 metreye kadar yükselen Munzur Dağları, Mercan ve Munzur Suyu vadileri tarafından parçalanmıştır.

Millî parkın kuzeyinde, Munzur Dağları'nın üzerinde 2000-3000 metrelik zirvelerde yer alan krater gölleri, Ovacık düzlüğünde kaynayan gözeler ve kanyonlar ile vadi boyunca dökülen şelaleler, parkın doğal değerlerini zenginleştirmektedir.

Ekosistem

Flora

Bitki örtüsü bakımından çok zengin olan Munzur Vadisi Millî Parkı florasında, 1518 çeşitli bitki kayıtlı olup, bunlardan 43 çeşidi Munzur Dağları'na, 227 çeşidi Türkiye'ye endemik türlerden oluşmaktadır. Munzur Dağları'ndan başka hiçbir yerde bulunmayan endemik bitkiler arasında Campanula, Hypericum, Thymus, Ranunculus, Sideritis ve Tanacetum sayılabilir. Tepeler ve yamaçlarda kayalık olmayan yerler meşe ormanları ile kaplıdır. Vadi tabanında ve su boylarında karışık olarak Ulmus, Fraxinus, Platanus, Vitaceae, Fagus, Quercus, Populus, Salix, Quercus ithaburensis macrolepis, Acer platanoides, Alnus glutinosa, Betula, Malus sieversii, Pyrus, Juglans, Corylus, Cedrus gibi ağaç ve çalı türlerinden oluşan zengin bir bitki örtüsü bulunmaktadır. Alt flora, meşelerin koru niteliğinde olduğu yerlerde zengin durumdadır. Dağların sarp ve dik yamaçları tamamen çıplaktır. Hyacinth, Tulipa, Narcissus, Galanthus nivalis, Viola, Matricaria, Dysphania ambrosioides, Astragalus ve Thymus serpyllum gibi yabani çiçekler de park florası arasındadır.[1]

Fauna

Munzur Suyu ve Mercan Deresi'nde yaygın ve yoğun olarak bulunan yöreye özgü nadir alabalık türleri ile Capra aegagrus, Rupicapra rupicapra, Capra aegagrus aegagrus ve Tetraogallus caspius gibi parktaki endemik canlılardan bazılarıdır.[1][2]

Dryomys laniger, Canis lupus, tilki, Martes, Ursus arctos, yabani kedi, Lynx lynx, Lutra lutra, Meles meles, Capra aegagrus, Sciuridae, Lepus, Sus scrofa ve Erinaceidae gibi[1] memelilerin yanı sıra, Accipitridae türleri, Falco, Buteo buteo, Bubo bubo, Perdix perdix, Otis tarda, Tetrax tetrax, Gruidae, Coturnix coturnix, Scolopax rusticola, Streptopelia, Columba palumbus ve Columba livia gibi kuş türleri de bulunur.[1]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b c d "Munzur Vadisi Milli Parkı". Tunceli İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü. 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2010. 
  2. ^ "Munzur Vadisi Milli Parkı". Tunceli Valiliği-İl Çevre ve Orman Müdürlüğü. 31 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2010. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Hatila Vadisi Millî Parkı</span>

Hatila Vadisi Millî Parkı, Artvin merkez ilçe sınırları içerisinde Hatila Vadisi'ndeki Hatila Deresi ve birçok yan derelerini içerir. Ulaşım, Artvin il merkezinden 10 km.lik stabilize bir yol ile sağlanır. Vadi boyunca değişik kayaç türleri görülmekle birlikte, bu kayaçların hemen hepsi derinlik volkanizmasının ürünüdür. Hatila Vadisinin genel karakteri; V tipi, dar tabanlı, genç vadi özelliğindedir. Vadi boyunca litolojik farklılıklardan kaynaklanan eğim kırıkları ortaya çıkmıştır. Bu eğim kırıkları, akarsuda şelalelerin oluşumunu sağlamıştır. Vadi yatağının derine aşınmasının, yana doğru açılımından daha kuvvetli olmasından dolayı vadi yamaçlarının eğimi %80 hatta kimi kesimlerde %100'e ulaşır. Yamaçların gerek fiziksel parçalanma ve kütle hareketleri gerekse yan dere ve heyelanlarla işlenmesi sonucu vadide çok haşin bir topoğrafya ortaya çıkmıştır. Bu topoğrafya, vadinin orta kesimlerinde kanyon ve boğaz oluşumunu sağlamıştır. Vadinin orta ve yukarı ağzında çok zengin ve yoğun olan vejetatif örtü; bünyesinde çok çeşitli bitki türlerini barındırmaktadır. Bu türler içerisinde dikkati çeken belirgin özellik, bitki örtüsünün genel olarak Akdeniz iklim karakterini yansıtmasıdır. Dolayısıyla buradaki bitki örtüsü relikt bir özellik gösterir. Ayrıca bitki türleri içerisinde endemik karakterde olanlar da vardır. Bu türlerin sayısı 500'ü geçmektedir. Hatila Vadisi, zengin bir fauna da içermektedir. Bu fauna içerisinde en çok rastlanan türler; ayı, domuz, tilki, porsuk, yaban keçisi, sansar, atmaca, kartal, çakal, dağ horozu, Hopa engereği ve alabalıktır.

<span class="mw-page-title-main">Munzur Dağları</span>

Munzur Dağları yahut Mercan sıradağları, Yukarı Fırat bölgesinde, Doğu Anadolu Bölgesi'nin batısındadır. Torosların uzantısı olup kalkerli, dişli kütledir. Yerleşim olarak Tunceli ile Erzincan arasındaki platoda 130 km uzunlukta batıdan doğuya Avcı Dağları'na uzanır. Yüksekliği 3,300 m'yi geçer. Yaşı 5 milyon yıldır. Üzerinde buzul gölleri, meşe ormanları, yabani türde çeşitli hayvanlar, sayısız bitki ve çiçek türleri, akarsular, dereler, yaylalar, alabalık gölleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'deki memeliler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Türkiye'deki memeliler listesi, Türkiye faunasındaki yaklaşık 160 memeli türü içerir.

Munzur, şu anlamı gelebilir:

<span class="mw-page-title-main">Dilek Yarımadası-Büyük Menderes Deltası Millî Parkı</span> Türkiyede bir milli park

Dilek Yarımadası - Büyük Menderes Deltası Millî Parkı, Aydın il sınırları içinde Dilek Dağı'nın Ege Denizi'ne uzandığı son noktada yer alan millî parktır. 27.675 hektarlık bir alana sahiptir. Bu alanın 10.985 hektarı 19.05.1966 yılında Millî Park ilan edilen Dilek Yarımadasına, 16.690 hektarı 1994 yılında Millî Park ilan edilen Büyük Menderes Deltasına aittir.

<span class="mw-page-title-main">Dilek Dağı</span>

Dilek Dağı veya Samsun Dağı Türkiye'nin Batısında Ege Bölgesi'nde Aydın'da bulunan, 1.237 metre rakımlı bir dağ ve millî park. Antik adı Mykale Dağı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Kazdağı Millî Parkı</span> milli park

Kazdağı Millî Parkı, Balıkesir, Edremit'te yer alan doğa temalı millî parktır. Marmara ve Ege bölgeleri arasında sınır oluşturan Kazdağı'ndan ismini alır. Bulunduğu geçiş iklimi ve yakın bölgedeki tek yüksek dağ olması ayrıca Biga Yarımadası'nda doğu-batı doğrultusunda uzanan dağın, yer yer en bilineni Şahinderesi Kanyonu olmak üzere, ırmaklar tarafından açılan kanyonlarla parçalara ayrılmış yapısı, deniz ile dağ ikliminin birbirine karışmasına olanak veren şartlar yaratmıştır. Tüm bu özel şartlar, bölgeyi endemik türler açısından zengin bir hale getirmiştir. Kazdağı Göknarı bu endemik türlerin başında yer alır. Bunun dışında dağda 77 tane Türkiye'ye özgü tür tespit edilmiştir. Bu türlerin 29, Kazdağı Göknarı gibi sadece bu dağda yaşar.

<span class="mw-page-title-main">Zengezur Millî Parkı</span>

Zengezur Millî Parkı, Azerbaycan'da, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nde millî park. Yüzölçümü 427.97 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Kaçkar Dağları Millî Parkı</span>

Kaçkar Dağları Millî Parkı büyük bölümü Rizenin Çamlıhemşin ilçesinde, bir bölümü Erzurum ve Artvin illerine uzanan millî park. 51.550 hektarlık mili park Fırtına Deresi ile Hemşin Deresi arasında yer alan Kaçkar Dağları üzerinde kurulmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Güllük Dağı Millî Parkı</span>

Güllük Dağı (Termessos) Millî Parkı, Antalya ilinde 1970 yılında, 6.702 hektarlık alan üzerinde kurulan mili park. Toros dağlarının eteklerinde, Korkuteli ilçe sınırlarında yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Ilgaz Dağı Millî Parkı</span>

Ilgaz Dağı Millî Parkı, Batı Karadeniz bölümünde Kastamonu ve Çankırı illerinde, Ilgaz Dağları üzerinde 1976 yılında kurulmuş millî park.

Ölüdeniz-Kıdrak Tabiat Parkı, Muğla'nın Fethiye ilçesi sınırları içinde yer alan tabiat parkı.

<span class="mw-page-title-main">Nera Vadisi-Beușnița Millî Parkı</span>

Nera Gorge-Beușnița Millî Parkı, Romanya'da Caraş-Severin ilinde bulunan korunan bir alandır.

<span class="mw-page-title-main">Stara Reka Tabiatı Koruma Alanı</span>

Stara Reka, Bulgaristan'ın orta kesimlerinde yer alan Orta Balkan Ulusal Parkı'ndaki dokuz doğa koruma alanından biridir. Stara Reka, Balkan Dağları'nın eşsiz ekosistemlerini korumak için 19 Mart 1981'de kuruldu. 1974,7 hektarlık (19.747 km2) bir alan kaplamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Kafkasya karma ormanları</span>

Kafkasya karma ormanları, Kafkas Dağları, Küçük Kafkas sıradağları ve Karadeniz'in doğu ucundaki Kuzey Anadolu Dağları'nda konumlanmış geniş yapraklı karma ormanlardan oluşan ekolojik bölgedir.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Anadolu yaprak döken ormanları</span>

Doğu Anadolu yaprak döken ormanları, Türkiye'nin doğusundaki dağlarda yer alan bir ekolojik bölgedir. Ilıman geniş yapraklı ve karma ormanlar biyomunda bir Palearktik biyocoğrafik bölgesidir.

Başpınar Tabiat Parkı Isparta'da bulunan bir doğa parkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Bentler Tabiat Parkı</span> Tabiat Parki (05.01.0053)

Bentler Tabiat Parkı, İstanbul ilinin Sarıyer ilçesinde bulunan bir tabiat parkıdır. Bentler, "barajlar" anlamına gelir.

<span class="mw-page-title-main">Dadia-Lefkimi-Soufli Ormanı Millî Parkı</span>

Dadia (Çamköy) - Lefkimi (Kavacık) - Soufli (Sofulu) Milli Parkı, Yunanistan'ın kuzeydoğu kesiminde Doğu Makedonya ve Trakya bölgesindeki Evros (Meriç) ilinde yer alan bir milli park.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Anadolu kozalaklı ve yaprak döken ormanları</span>

Kuzey Anadolu kozalaklı ve yaprak döken ormanları, Türkiye'nin Kuzey Anadolu bölgesinde yer alan ılıman iğne yapraklı ormanlar ekolojik bölgesidir.