İçeriğe atla

Mukeri Daranı

Koordinatlar: 41°05′32″K 42°03′30″D / 41.09222°K 42.05833°D / 41.09222; 42.05833
Mukeri Daranı
Harita
Genel bilgiler
DurumKalıntılar
TürDaran (yer altı mahzeni)
KonumTepedüzü, Ardanuç
Koordinatlar41°05′32″K 42°03′30″D / 41.09222°K 42.05833°D / 41.09222; 42.05833
TamamlanmaOrta Çağ

Mukeri Daranı (Gürcüce: მუქერის დარანი), tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Ardanuç ilçesinin sınırları içinde Mukeri köyünde bir darandır. Bu daran günümüzde Ekşinar köyünün sınırları içindedir.[1]

Tarihçe

Mukeri Daranı'nın bulunduğu Mukeri köyü, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Klarceti'de yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi ve köyü, 16. yüzyılın ortalarına doğru Gürcülerden ele geçirmiştir. Gürcüce bir ad taşıyan Mukeri Daranı, Osmanlı dönemi öncesinden, Gürcülerden kalmış olmalıdır. Nitekim Mukeri (მუქერი), eski Gürcücede "erzak", "yük" ve "yolluk" gibi anlamlara gelir. Bu ad, erzak deposu olarak da kullanılan buradaki darandan geliyor olabilir.[2]

Kalıntılar

Mukeri Daranı, Tepedüzü köyünün merkezinin 1,5 km kuzeybatısında, Mukeri Kilisesi'nin yakınında eski bir yerleşimin izlerinin tespit edildiği bir yerde bulunmaktadır. Bu yerleşmenin tarihsel Mukeri köyü olması ve yeraltı yapılarının da dışarıdan gelen saldırıları karşısında bu köyün sığınakları ve erzak depoları olması ihtimalinden söz edilebilir. Bu eski yerleşimde birden fazla daran bulunmaktadır. Söz konusu daranlar 80 metre genişlikte bir alana yayılır. Beşi oldukça sağlam olarak günümüze ulaşmıştır. Bunlardan bir tanesi tonozlu örtüye sahiptir. Bu tonozlu mekân, üç yana açılan tünellerle daha küçük mekânlara bağlanmıştır. Kilise ve daranlar coğrafi açıdan tarihsel Mukeri köyüne yakın bir yerde yer alır. Ancak burası bugün idari açıdan Ekşinar köyünün sınırları içinde kalmaktadır. Mukeri Kilisesi ve Mukeri Daranı, Gürcü bir araştırma grubu tarafından 2015 yılında keşfedilmiştir.[1]

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Bereket, Ardanuç</span>

Bereket, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Ekşinar, Ardanuç</span>

Ekşinar, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Tepedüzü, Ardanuç</span>

Tepedüzü, Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">İbrikli, Borçka</span>

İbrikli, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Dalkırmaz</span>

Dalkırmaz, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Ölçek, Ardahan</span>

Ölçek, Ardahan ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

<span class="mw-page-title-main">Eruşeti</span>

Eruşeti, Gürcistan’ın tarihi ve coğrafi bölgelerinden biridir. Kura Nehri’nin yukarı havzasında yer alır. Bugün Türkiye sınırları içinde, Ardahan ilinin bir parçasıdır. Öte yandan Eruşeti, tarihsel Tao-Klarceti'yi oluşturan bölgelerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Okrobageti Kilisesi</span>

Okrobageti Kilisesi, tarihsel Şavşeti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı ve eski adı Okrobageti olan Köprülü köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Rabat Kilisesi olarak da bilinir.

Darani, tarihsel Gürcü coğrafyasında Orta Çağ'da yaygın olarak görülen yeraltı yapısıdır. Tükçede daran olarak bilinir. Gürcü dilinde sadece yeraltındaki yapıya değil, kayadaki oyuğa da darani denir.

Tataleti Kilisesi, Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı ve eski adı Tataleti olan Baltalı köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Yapı, büyük ölçüde zarar görmüş halede günümüze ulaşmıştır.

Balvana Harabeleri, tarihsel Eruşeti bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Hanak ilçesine bağlı ve eski adı Vardosani olan Yamaçyolu sınırları içinde geniş bir alana yayılan eski bir yerleşimin kalıntılarıdır.

Korideti Kilisesi, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Murgul ilçesine bağlı ve eski adı Korideti olan Çimenli ile Osmanlı köyleri arasında, Orta Çağ'da inşa edilmiş ve günümüzde izi tamamen silinmiş bir Gürcü kilisedir.

Sabauri Kilisesi, Artvin ilinin Borçka ilçesine bağlı Karşıköy'de Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir. Eski Sabauri köyünün kilisesidir.

Sataplia Daranı, tarihsel Şavşeti bölgesinde, Artvin ilinin Şavşat ilçesine bağlı ve eski adı Sataplia olan Otluca köyünde Orta Çağ'dan kalma bir darandır.

Mglivani Kilisesi, tarihsel Artani bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin Hanak ilçesine bağlı Çayağzı köyünün sınırları içinde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma kilisedir. Ortadan kalkmış olan Mglivani köyünün kilisesiydi. Mglinavi Kilisesi olarak da bilinir.

Bebereki Kilisesi, tarihsel Artani bölgesinde, günümüzde Ardahan ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Bebereki olan Çetinsu köyünde Orta Çağda Gürcülerden kalma bir kilisedir.

Mukeri Kilisesi, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı ve eski adı Mukeri olan Tepedüzü köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir.

<span class="mw-page-title-main">Mere Kilisesi</span> Ardahan Posof Çakırkoç Köyü Orta Çağ Gürcü Kilisesi

Mere Kilisesi Gürcüce: მერეს ეკლესია), tarihsel Samtshe bölgesinin Türkiye kesiminde, günümüzde Ardahan ilinin Posof ilçesine bağlı ve eski adı Mere olan Çakırkoç köyünde Orta Çağ'da Gürcülerden kalma kilisedir. Mere Kalesi'nin yakınındaki kilise, Mere Kalesi Kilisesi olarak da bilinir.

Kvartshana Kalesi, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Kvartshana olan Bakırköy'de Orta Çağ'da Gürcülerden kalma kaledir.

Gurcani Kilisesi, tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin merkez ilçesine bağlı ve eski adı Gurcani olan Derinköy'de Orta Çağ'da Gürcülerden kalma bir kilisedir.