İçeriğe atla

Muhbir (film, 1935)

Muhbir
The Informer
"Muhbir" (The Informer) filminin özgün sinema afişi
YönetmenJohn Ford
YapımcıJohn Ford
SenaristDudley Nichols
Liam O'Flaherty (roman)
OyuncularVictor McLaglen
Heather Angel
Preston Foster
Margot Grahame
MüzikMax Steiner
Görüntü yönetmeniJoseph H. August
KurguGeorge Hively
StüdyoRKO Radio Pictures
DağıtıcıRKO Radio Pictures
Warner Home Video (DVD)
CinsiSinema filmi
TürüPolitik dram
RenkSiyah-beyaz
Yapım yılı1935
Çıkış tarih(ler)i1 Mayıs 1935, ABD
Ağustos 1935, Venedik Film Festivali
Süre91 dakika
ÜlkeAmerika Birleşik Devletleri ABD
Dilİngilizce
Bütçe$243,000
Diğer adlarıMuhbir (Türkiye)
Le Mouchard (Fransa)
Il Traditore (İtalya)
El Delator (İspanya)
Der Verräter (Almanya, Avusturya)

Muhbir 1935 ABD yapımı politik dramatik filmdir. Özgün adı The Informer dır.

Senaryosunu İrlandalı yazar Liam O'Flaherty'nin 1925'te yayımladığı aynı adlı ödüllü romanından Dudley Nichols'ın uyarlayıp yazdığı filmi yine İrlanda kökenli bir Amerikalı olan John Ford yönetmiş ve yapımcılığını da üstlenmiştir. Başlıca rollerinde Victor McLaglen, Heather Angel, Preston Foster ve Margot Grahame'ın oynadıkları filmin müziklerini Max Steiner yapmıştır. Film sadece 17 günde çekilmiştir.[1] John Ford ilk Oscar ödülünü bu filmle almıştı. Western'in babası olarak anılan yönetmen Ford, 1953 yılına kadar toplam 4 Oscar alacaktır ama Oscar aldığı bu filmlerden hiçbirisi Western türüne ait olmayacaktır.[2]

"The Informer", 1929 tarihli aynı adlı (The Informer) İngiliz filminin yeniden çevrimidir. Liam O'Flaherty'nin romanı 1968 yılında bu kez Up Tight! adıyla Jules Dassin tarafından bir kez daha sinemaya aktarılmıştır.[3] Jules Dassin konuyu Los Angeles'ta siyahların yaşadığı gettolara taşımıştı.

1920'lerin başında İrlanda'nın başkenti Dublin'de hüküm süren iç çatışmalar sırasında en yakın arkadaşını para karşılığında polise ihbar eden bir İrlandalının, bir yandan vicdan azabı çekerken bir yandan da kendisinden bu ihanetinin hesabını sormak üzere peşine düşen direniş örgütüyle olan ilişkilerinin anlatıldığı filmin, sisli sokaklarda gerçekleştirilen siyah beyaz gece çekimleri, hüzünlü konusuna uygun düşen kasvetli atmosferi başarıyla yaratmıştır. Max Steiner'in müziğinin de buna katkısı büyüktür. Filmde Alman Dışavurumculuğu'nun da etkileri hissedilir, çünkü John Ford çekimden önce seyrettiği F. W. Murnau'nun 1927 tarihli Sunrise filminden çok etkilenmişti.[1]

Çevrildiği dönemin üzerinde en çok konuşulan filmlerinden biri olan "Muhbir" vizyona çıkar çıkmaz gişede başarısızlığa uğradı ancak birçok ödülün sahibi olduktan sonra gişe başarısı geldi.[1][4] Muhbir 1936'da "en iyi yönetmen", "en iyi senaryo", "en iyi müzik" ve "en iyi oyuncu" (Victor McLaglen) dallarında tam 4 Oscar ödülü kazandı. "En iyi film" ve "en iyi kurgu" Oscarlarına da aday gösterildi. Ağustos 1935'te ABD dışındaki ilk gösteriminin yapıldığı Venedik Film Festivali'nde John Ford, Mussolini Kupası'na aday gösterilmişti.

Konusu

Filmin konusu 1922 yılında İrlanda'nın Dublin kentinde geçer. İrlanda özerkliğini kazanmıştır ama henüz İngiltere'den tam bağımsızlığını elde ederek bir Cumhuriyet olmamıştır. Adı henüz İrlanda Serbest Eyaleti' olan ülkede Ulusal Ordu ile tam bağımsızlık yanlısı IRA arasından bir iç savaş halen devam etmektedir. Fakir, kaba saba ama iyi kalpli bir adam olan Gypo Nolan (Victor McLaglen) bir zamanlar IRA'da görev yapmış ama verilen bir infaz görevini yufka yürekliliği nedeniyle yerine getirmeyince örgütten atılmıştır. Davaya yeterince gönül vermemiş olduğu düşünüldüğü için örgüt içinde kendisine pek güvenilmemektedir. Aynı şekilde karşı taraf da ona güvenmez.

Bu iri yarı safça adamın en büyük hayâli sevgilisi sokak kızı Katie Madden (Margot Grahame)'la Amerika'ya gidebilmektir, ancak adam başı 10 £ olan vapur bileti onun için çok büyük bir paradır. Gypo'nun en iyi arkadaşı olan Frankie McPhillip (Wallace Ford) ise adam öldürmekten aranan bir IRA üyesidir. Duvar afişlerinden Frankie McPhillip'in başına 20 £ ödül konmuş olduğunu öğrenen Gypo arkadaşını yetkililere ihbar eder ve ödülü alır. Frankie İngiliz askerlerince annesinin evinde kıstırılarak öldürülür.

Kısa bir süre vicdan azabı çeken Gypo ihanetinin sonuçlarını idrak edemeyecek kadar yarım akıllıdır. Hayatında ilk kez böylesine büyük bir paraya kavuşan Gypo parasını aptalca alkol ve eğlence için saçıp savurmaya başlar ve bu durum kaçınılmaz olarak IRA komutanı Gallegher (Preston Foster)'ın dikkatinden kaçmaz. Şüpheler onun üzerinde toplanınca Gallegher'in adamları tarafından Gypo'nun harcadığı her kuruşun hesabı tutulur. Üzerindeki şüpheler yoğunlaşınca Gypo son bir çabayla suçu başka birinin üzerine, Peter Mulligan (Donald Meek)'a atar. Sonunda bir mahzende toplanan IRA mahkemesinde muhbirlik suçuyla yargılanır ve suçunu itiraf eder, cezası ölümdür. Hem alkolik hem de ne yaptığını bilemeyecek kadar aptal olan bu adamı, ihbar ettiği Frankie McPhillip'in kızkardeşi bile affeder, ancak davanın selameti açısından öldürülmesi şarttır.

Kapatıldığı mahzende öldürülmeyi beklereken örgütün adamları infazı kimin gerçekleştireceğine dair kura çekerler, kısa çöpü çeken adam çok isteksizdir (Bu sahne Gypo'nun çok önceleri aynı şekilde kısa çöpü çekip başka bir infazı gerçekleştiremeyince örgütten atılmasını hatırlatır). Bir fırsatını bulan Gypo son bir gayretle mahzenden kaçar ve sevgilisi Katie'nin evine gider ve orada uyuyakalır. O uyurken sevgilisi af dilenmek için Gallegher'a gider. Gallegher'ın yanında öldürülen Frankie McPhillip'in kızkardeşi, aynı zamanda Gallegher'ın da sevgilisi olan Mary McPhillip (Heather Angel) vardır. Mary bir kez daha Gypo'nun affedilmesini ister ama kurallar işlemektedir. Gallegher'ın adamları Gypo'yu vururlar. Sürünerek kiliseye giden ağır yaralı Gypo orada dua etmekte olan ölen arkadaşının annesinden (Una O'Connor) de af diler ve yere düşer. Bayan McPhillip ona son nefesinde şöyle der: "Seni affediyorum Gypo, sen ne yaptığını bilmiyordun".

Oyuncu kadrosu

Gypo Nolan (Victor McLaglen) arkadaşı Frankie (Wallace Ford)'nin başına ödül konduğunu duvardaki ilandan öğreniyor.
Aktör/Aktris Rolü
Victor McLaglenGypo Nolan
Heather AngelMary McPhillip
Preston FosterDan Gallagher
Margot GrahameKatie Madden
Wallace FordFrankie McPhillip
Una O'ConnorMrs. McPhillip
J.M. KerriganTerry
Joe SawyerBartly Mulholland
Neil FitzgeraldTommy Connor
Donald MeekPeter Mulligan
D'Arcy CorriganKör adam
Leo McCabeDonahue
Steve PendletonDennis Daly
Francis Ford"Yargıç" Flynn
May BoleyMadame Betty

Ödülleri

Romanın tüm sinema uyarlamaları

İrlandalı yazar Liam O'Flaherty'nin 1925'te yayımladığı aynı adlı adlı ödüllü roman ilki İngiltere'de ikisi de ABD'de olmak üzere tam üç kez sinemaya aktarılmıştır. Filmlerden ilk ikisi romanla aynı adı taşıyordu.[3]

  • 1929 - The Informer - İngiltere, siyah-beyaz. Yönetmen: Arthur Robison. Oyuncular: Lars Hanson, Warwick Ward
  • 1935 - The Informer (Muhbir) - ABD, siyah-beyaz. Yönetmen: John Ford. Oyuncular: Victor McLaglen, Preston Foster. Film 4 Oscar kazandı (Oyuncu, yönetmen, müzik, senaryo) (Bu maddenin konusu)
  • 1968 - Up Tight! - ABD, renkli. Yönetmen: Jules Dassin. Oyuncular: Raymond St. Jacques, Ruby Dee. Yönetmen bu kez konuyu İrlanda'dan Los Angeles'ta siyahların yaşadığı gettolara taşımıştı.

Kaynakça

  1. ^ a b c "Arşivlenmiş kopya". 7 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2009. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 16 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2009. 
  3. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 25 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2009. 
  4. ^ http://www.allmovie.com/work/the-informer-24847/review []

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Quentin Tarantino</span> Amerikalı film yapımcısı ve yönetmeni; senarist

Quentin Jerome Tarantino, Amerikalı film yönetmeni, oyuncu ve iki Oscar ödüllü senarist.

<span class="mw-page-title-main">Julia Roberts</span> Amerikalı sinema oyuncusu

Julia Roberts, Amerikalı oyuncudur. Betty Lou Bredemus ve Walter Grady Roberts'ın en küçük çocuğudur. Yıllık 62 milyon dolarlık kazancıyla da yılda en çok kazanan J. Roberts, Mona Lisa Smile Filmiyle aldığı 25 milyon dolarlık ücretle de sinema tarihinin en yüksek ücretli kadın oyuncusu olmaya hak kazanmıştır. Aynı zamanda Unfabulous dizisiyle ünlenen Emma Roberts'ın da halasıdır.

<i>Baba</i> (film) 1972 yapımı Francis Ford Coppola filmi

Baba, Mario Puzo'nun yazdığı aynı adlı romandan uyarlanan, Francis Ford Coppola'nın yönettiği, Marlon Brando ve Al Pacino'nun başrollerini paylaştığı filmdir. Filmde ayrıca yardımcı rollerde James Caan, Robert Duvall, Diane Keaton, John Cazale vardır. Filmin hikâyesi, II. Dünya Savaşı'nın bittiği yıl olan 1945'te başlar ve 10 yıllık bir dönemi kapsar.

<span class="mw-page-title-main">John Wayne</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1907 – 1979)

John Wayne, Oscar en iyi erkek oyuncu ödülünü almış, kariyerine 1920'lerde, sessiz filmlerle başlamış Amerikalı oyuncu. 1940 ile 1970'li yıllar arasında baştagelen yıldızlardandır. Özellikle kovboy filmleri ve II. Dünya Savaşı konulu filmleriyle meşhur olsa da, çok çeşitli türlerde, biyografilerde, romantik komedilerde, polis dramlarında ve başka pek çok tarzda filmde oynamıştır. Haşin ve bireyci bir erkeklik örneği oluşturarak kalıcı bir Amerikan ikonu haline gelmiştir. The Alamo filminin çekiminde Wayne, günde 5 paket sigara içmiştir. Kariyerinin başlangıcında bazı rolleri alabilmek için farklı bir yürüme şeklini öğrenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">John Ford</span> Amerikalı film yönetmeni (1894 – 1973)

John Ford, Amerikalı yönetmen. John Ford Western sineması ile özleşmiş ve dönemin sinema dilini en iyi kullanan yönetmenlerinden biriydi. Ford'un filmlerinde mülkiyet ya tarla ya da ev olsun silahla savunma gereklidir. Ortak bir düşmana karşı koymak gerektiğinde ortaya çıkan toplumsal dayanışma ise yönetmenin filmlerindeki ana temalardan biridir. Stagecoach ve The Searchers gibi Western türü filmleriyle tanınır. En iyi yönetmen Oscar'ını, 1935, 1940, 1941 ve 1952 yıllarında kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Martin McDonagh</span>

Martin McDonagh, İrlandalı çağdaş oyun yazarı, BAFTA ödüllü film yönetmeni ve senaristtir.

<i>Son Gösteri</i> film

Son Gösteri 1971 ABD yapımı dramatik filmdir. Özgün adı The Last Picture Show dur. Senaryosunu 1966 tarihli aynı adlı kendi romanından Larry McMurtry'nin Peter Bogdanovich'le birlikte yazdığı filmin yönetmeni de sinema eleştirmenliğinden yönetmenliğe geçmiş olan Peter Bogdanovich'tir. Önemli rollerinde Timothy Bottoms, Jeff Bridges, Cybill Shepherd, Ben Johnson, Cloris Leachman, Ellen Burstyn, Eileen Brennan, Clu Gulager, Randy Quaid ve Bill Thurman'ın oynadıkları bu siyah beyaz filmin görüntü yönetmeni Robert Surtees'dir. Film 1950'lerin başında Teksas'ın küçük ve ücra bir kasabasında hızla değişen çağa uyum sağlamaya çalışan bir grup gencin hikâyesini geleneksel bir üslupla anlatırken Hollywood'un klasik filmlerine de bir saygı duruşunda bulunuyor. Film 1972 yılında 8 dalda birden aday olduğu Akademi Ödülleri'nden en iyi yardımcı kadın ve erkek oyuncu ödüllerini aldı.

<i>Gazap Üzümleri</i> (film) 1940 ABD yapımı 2 oscar ödüllü dramatik film

Gazap Üzümleri, 1940 ABD yapımı dramatik filmdir. Özgün adı The Grapes of Wrath'tır. John Steinbeck'in 1939 yılında yazdığı, kendisine Pulitzer Ödülü'nü getiren aynı adlı romanından senaryosunu Nunnally Johnson'ın uyarlayıp yazdığı filmi John Ford yönetmiştir. Yapımcılığını Darryl F. Zanuck'un üstlendiği filmin siyah beyaz görüntüleri Gregg Toland'a aittir. Başlıca rollerinde Henry Fonda, Jane Darwell ve John Carradine oynamışlardır. Filmde 1930'lu yıllarda ABD'de hüküm süren Büyük Ekonomik Buhran sırasında fakirleşen Oklahoma'lı bir ailenin kuraklığın da etkisi ile verimsiz hale gelen topraklarını terkederek mevsimlik işler için Kaliforniya'ya doğru çetin şartlarda yola çıkmaları anlatılmaktadır. Film 1941 yılında 7 dalda aday gösterildiği Oscar ödüllerinden ikisini aldı; En İyi Yönetmen Akademi Ödülü John Ford'a, En İyi Yardımcı Kadın Oyuncu Akademi Ödülü de Jane Darwell'a verildi. Ayrıca film çeşitli yarışmalarda 5 ödül daha kazanmıştır. Kongre Kütüphanesi'ne bağlı Ulusal Film Arşivi'nin ilk kez olarak 1989 yılında seçmeye başladığı "korunma altına alınması gereken filmler" arasında "Gazap Üzümleri" de vardı. "Gazap Üzümleri" nin John Ford'un en iyi filmi olduğu söylenmektedir. Aynı zamanda uyarlandığı edebiyat eserinden daha üstün olan ender Hollywood filmlerinden biridir, bu fikre romanın yazarı John Steinbeck de katılmaktaydı.

<i>Başkalarının Hayatı</i>

Başkalarının Hayatı, 2006 Almanya yapımı dramatik dönem filmidir.

<span class="mw-page-title-main">Mickey Rourke</span> Amerikalı oyuncu, senarist ve eski boksör

Philip Andre "Mickey" Rourke, Jr. özellikle aksiyon, drama ve gerilim filmlerine başrol üstlenmiş olan Amerikalı oyuncu.

<i>Kahraman Şerif</i> (film) film

Kahraman Şerif 1952 ABD yapımı dramatik western filmidir. Özgün adı Türkçede "tam öğle vakti" anlamına gelen High Noon dur.

<span class="mw-page-title-main">Karl Freund</span> Alman film ve görüntü yönetmeni (1890 – 1969)

Karl Freund, Oscar ödüllü Alman görüntü yönetmeni ve yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Liam O'Flaherty</span>

Liam O'Flaherty, Kelt Uyanışı akımı dahilinde eserler veren İrlandalı roman ve kısa öykü yazarıdır. Aran Adaları'ndan Inishmore'un ücra bir kasabası olan Gort na gCapall'da fakir bir ailenin çocuğu olarak doğmuştur.

<i>Muhbir</i> (roman, 1925) Liam OFlahertynin 1925te yayımladığı romanı

Muhbir İrlandalı yazar Liam O'Flaherty'nin 1925 yılında yayımladığı romanın adıdır. Özgün adı The Informer olan roman Türkiye'de 1972 yılında Yöntem Yayınları tarafından Sadık Karamustafa'nın çevirisiyle, 1975 yılında da E Yayınları tarafından Ziya Kutlu'nun çevirisiyle yayımlanmıştır. Roman E- Yayınlarından çıktığı zaman ön kapağında "Türkçede ilk İrlanda Romanı" ibaresi yer alıyordu. Yöntem Yayınlarının kitabının kapağında ise romanın John Ford tarafından 1935 tarihinde çekilmiş filminden bir fotoğraf yer alıyordu.

<span class="mw-page-title-main">En İyi Yapım Tasarımı Akademi Ödülü</span>

En İyi Prodüksiyon Tasarımı Akademi Ödülü, 1928'den günümüze kadar verilen Akademi Ödülü'dür.

<i>İnsanlar ve Para</i>

İnsanlar ve Para, 1955 Fransa yapımı kara filmdir. Özgün adı Du rififi chez les hommes olan film birçok ülkede sadece Rififi adıyla gösterilmiştir. Fransızca uzun adı Türkçede Erkekler Arasında Maraza gibi bir anlama gelen film için Türkçe kaynaklarda kullanılan diğer adlar arasında Erkekler Arasında Hesaplaşma ve Erkekler Arasında Kavga da sayılabilir. Ancak bunlar filmin gösterim adları değil, özgün adının çevirileri olarak parantez içerisinde zikredilmişlerdir. Ekim 1956'da Türkiye'de gösterileceği ilan edilmiş olan filmin adı Türkçe literatürde de çoğunlukla "Rififi" olarak anılmaktadır.

<i>Kanlı Pazar</i> (film, 2002) İrlanda TV filmi

Kanlı Pazar Paul Greengrass'ın yönettiği 2002 yapımı Büyük Britanya filmi. Film, 1972'de Kuzey İrlanda'nın Derry kentinde 26 göstericinin İngiliz askerleri tarafından vurulması, 13'ünün ölmesi ile sonuçlanan Kanlı Pazar'ı anlatıyor. Granada Televizyonu tarafından bir TV filmi olarak yaptırılmış olmasına karşın 20 Ocak'ta TV'de gösterilmesinden birkaç gün önce 16 Ocak'ta Sundance Film Festivali'nde prömiyer yaptı ve 25 Ocak'ta Londra sinemalarında gösterime girdi. Kanlı Pazar'ın Derry'de geçmesine karşın, filmin çekimleri Kuzey Dublin'de Ballymun'da yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Liam Hemsworth</span> Avustralyalı sinema oyuncusu (d. 1990)

Liam Hemsworth, Avustralyalı aktör. Neighbours dizisinde Josh Taylor rolünde ve çocuk dizisi The Elephant Princess'de Marcus rolünde oynamıştır. 2010'da Amerikan yapımı Son Şarkı filminde rol aldı ve 2012'de Açlık Oyunları filminde Gale Hawthorne karakterini canlandırdı. Hemsworth'ün abileri Chris ve Luke da oyuncudur.

<span class="mw-page-title-main">Ben Johnson (oyuncu)</span> Amerikalı sinema oyuncusu (1918 – 1996)

Francis Benjamin " Ben " Johnson Jr. Amerikalı sinema ve televizyon oyuncusu, dublör ve dünya şampiyonu olmuş bir rodeo kovboyu idi. Uzun ve yapılı Johnson, binicilikteki uzmanlığıyla Western filmlerindeki birçok role özgünlük getirdi.

<i>The Quiet Man</i>

The Quiet Man, John Ford tarafından yönetilen 1952 Amerikan romantik komedi-drama filmidir. Filmde John Wayne, Maureen O'Hara, Barry Fitzgerald, Ward Bond ve Victor McLaglen yer alıyor. Frank S. Nugent'ın senaryosu Maurice Walsh tarafından 1933'te yayınlanmış olan Cumartesi Akşam Postası'nın aynı adlı kısa öyküsüne dayanıyordu. Film, Winton Hoch'un İrlanda kırsalının yemyeşil fotoğrafları ve uzun, iklimsel, yarı komik bir yumruk dövüşü ile dikkat çekerek 1952 Venedik Film Festivali'nin resmi seçilmiş filmlerinden biriydi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.