İçeriğe atla

Muharrem Gürses

Muharrem Gürses
Doğum15 Ağustos 1913(1913-08-15)
Merzifon, Amasya, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm7 Nisan 1999 (85 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Defin yeriZincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul
MilliyetTürk
MeslekOyuncu, öğretmen, yapımcı, senarist, yönetmen
Etkin yıllar1931-1999
Çocuk(lar)Atilla Arcan
Kemal Gökhan Gürses

Muharrem Gürses (15 Ağustos 1913, Amasya - 7 Nisan 1999, İstanbul), Türk oyuncu, senarist, yönetmen ve prodüktör. Hababam Sınıfı'nda "Okul müdürü Muharrem Gür" rolüyle tanınır.

Yaşamı ve kariyeri

15 Ağustos 1913'te Amasya'da doğdu. Babasını I. Dünya Savaşı'nda, annesini de veremden kaybetti.[1] Büyükbabasının yanında yetişen Gürses, İstanbul Öğretmen Okulu'nu bitirip resim öğretmeni olur. Buradaki hocası Faruk Nafiz Çamlıbel'dir. Ancak Gürses, küçük yaşlardan itibaren kafasına koyduğu tiyatro çalışmalarına 1931 yılında Hâzım Körmükçü'nün kendisi beğenmesi üzerine; Şehir Tiyatrosuna (Dârülbedâyi) girerek başladı. Buradayken Muhsin Ertuğrul tarafından tiyatrodan kovuldu. Gürses bu durumu röportajında şöyle anlatır: Nurullah Ataç bir köşe yazısında beni övmüştü. Ertesi gün Muhsin Ertuğrul beni yanına çağırdı. Nurullah Ataç gibi üstün bir ka­lem sahibinin bu yazıyı yazabilmesi için hangi akrabanı ya da hangi tanıdığını devreye soktun? Olmadan olmuş gibi davranarak benim tiyatromda ün yapmaya ça­lışanlarla asla dost olamam. Git hadi, tiyatromdan' diyerek be­ni kovmuştu Muhsin Bey.”[2]

1943 yılında Sezer Sezin ve Hulusi Kentmen'le Gürses Tiyatrosu'nu kurdu. Fakat tiyatronun ömrü uzun olmadı. Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlu'nun tavsiyesiyle gazetelerde tefrika romanlar yazmaya başladı.1945'te Refik Kemal Arduman'ın Köroğlu filminde yönetmen yardımcılığı yaparak sinemaya geçiş yaptı. 1965'te kendi film şirketini kurarak yapımcı, yönetmen ve senaristlik yapmaya başladı. Melodram türüne ağırlık verdi ve kendi ekolünü oluşturdu. Muhterem Nur ile beraber 27 film çektiler. Yeşilçam'da, döneminin en çok iş yapan yönetmenlerinden biri oldu. Atilla Arcan ve Kemal Gökhan Gürses'in babasıdır.

Ölümü

7 Nisan 1999'da İstanbul'da 85 yaşında vefat eden Gürses'in mezarı Zincirlikuyu Mezarlığı'ndadır.

Filmografisi

Yıl FilmGörevi
OyuncuSenaristYönetmenYapımcıNotlar
1945 KöroğluEvet
1947 Bir Dağ MasalıEvet
1949 Yalan Evet
1951 Barbaros Hayrettin PaşaEvet
Sürgün Evet
1952 Allahtan Bul Evet
Bergama Sevdalıları Evet
İngiliz Kemal Lawrence'e KarşıEvet
Kara Efe / Zeynep'in Gözyaşları Evet Evet Evet
Yanık Ömer Evet Evet
1953 İhtiras Kurbanları Evet Evet
Kanlı Para Evet
KubilayEvet Evet
Yağma Hasan'ın Böreği Evet
Yanık Efe Evet Evet
1954 Bir Şoförün Hayatı Evet
Canlı Karagöz / Mihriban Sultan Evet Evet
Dümbüllü TarzanEvet Evet
Düşen Kızlar Evet Evet
Gülnaz Sultan Evet
Hürriyet Uğruna Mukaddes Yalan Evet Evet Evet
Nasreddin HocaEvet
Ölüme Giden Yol Evet Evet
Şarlo İstanbul'da Evet Evet
Vahşi Kız Evet Evet Evet
1955 Curcuna Evet Evet
Evlat Katili Evet Evet Evet
1956 Ana Hasreti Evet
Günah Köprüsü Evet Evet
Köy Canavarı Evet Evet
Öldürdüğüm Sevgili Evet Evet
Sazlı Damın Kahbesi Evet Evet Evet
Saz ve Caz Evet
Yayla Güzeli Gül Ayşe Evet Evet
Yedi Köyün Zeynebi Evet Evet
Yetimler AhıEvet Evet
Zeynebin İntikamıEvet
1957 Allı Gelin Evet Evet
Ceylan Emine Evet Evet
Dertli Gelin Şirvan Evet Evet
Kanlı Çevre / Sönen Ocak Evet
Yanık Kezban Evet Evet
Yavrularımın Katili Evet Evet Evet
Zeynebin Aşkı / Güllü Fatma Evet
1958 Allah Korkusu Evet Evet
Bana Gönül Bağlama Evet Evet
Ninni Talihsiz Yetime Evet Evet
Tütüncü Kızı Emine Evet Evet Evet
Vicdan Azabı Evet Evet
Yavrum İçin Evet Evet
1959 Balıkçının Kızı GülnazEvet Evet Evet
Beklenen BombaEvet
Dağlar Şahini Yörük EfeEvet Evet
Pamukçu Güzeli Halime Evet Evet Evet
Şehvet Uçurumu Evet Evet
Sokak Şarkıcısı Evet Evet
1960 Ateşten Damla Evet
Can Mustafa Evet Evet
Civanmert Evet
Talihsiz YavruEvet Evet
Ve Allah Aptalları Yarattı Evet Evet Evet
1961 Arzu Evet Evet
Baharın Gülleri Açtı Evet Evet
Çılgın Aşk Evet Evet
Gönlüm Yaralı Evet Evet Evet
Seni Benden Alamazlar Evet
Yörük Aşkı / Zalim Felek Evet Evet
Siyah Melek (Zincirler Kırılırken)Evet
1962 Meşeler Güvermiş Evet
Şarkıcı Kız Evet
Sevimli Serseri Evet Evet
1963 Aman Kimse Duymasın Evet Evet
Haram Lokma Evet Evet Evet
Kara Yılan Evet
Mukadderat Evet Evet Evet
1964 Abidik GubidikEvet
Ana Bizi Eversene Evet Evet Evet
Asfalt Rıza Evet
Bir Kız Kaçınca Evet
Çanakkale Aslanları Evet
Fabrikanın Gülü Evet
Halime'den Mektup VarEvet
Kara Dağlı Efe Evet
Koçero Evet
Öpüşmek YasakEvet
1965 Dokunma Bozulurum Evet
Hak Yolunda Hazreti Yahya Evet Evet
Hazreti Yusuf'un Hayatı Evet Evet
Kasımpaşalı / Korkunç Vurgun Evet
Kasımpaşalı RecepEvet
Üç Kardeşe Bir Gelin Evet
1966 Akıncıların İntikamı Evet Evet
Battal GaziEvet Evet
Çingene Evet
Hazreti Süleyman Ve Saba Melikesi Evet Evet Evet
Hudutların KanunuEvet
Kara Fatma Evet
Şehzade Murat ve Gülnaz Sultan Evet
Zaloğlu Rüstem Evet Evet
1967 Bizansı Titreten Adam Evet Evet Evet
İmparator Atilla'nın Demir Yumruğu Evet Evet Evet
Malazgirt Kahramanı Alpaslan Evet Evet Evet
1968 KöroğluEvet
1969 Sarı Kurdelam Sarı Evet
Sokak Kedisi Evet Evet
Tütüncü Kız Emine Evet Evet
Yayla Kızı Gül Ayşe Evet Evet Evet
1970 Bu Yumruk Sana Evet
Ceylan Emine Evet Evet Evet
Öksüz Gülnaz Evet Evet
Yanık Kezban Evet Evet
1971 Ali Cengiz Oyunu Evet
Altın Prens Devler Ülkesinde Evet Evet Evet
Gençliğin Rüyası Evet Evet
Şehzade Sinbad Kaf DağındaEvet Evet Evet
1972 Kopuk Evet
Ölüm Korkusu Evet Evet
1973 Arap AbdoEvet
Bir İntihar Evet
Kara OrkunEvet
Kızgın Toprak Evet
Pir Sultan AbdalEvet
Vurun Kahpeye Evet
YanaşmaEvet
1974 Aç Gözünü MemetEvet
Bir Ana Bir Kız Evet
Beyto Evet
Cafer'in NargilesiEvet
Dövüşe Dövüşe Öldüler Evet
Olmaz Böyle Şey Evet
Yayla KızıEvet
1975 Ateş BöceğiEvet
Bakireler Çiftliği Evet
Beş Milyoncuk Borç Verir MisinEvet
Bir Defa Yetmez Evet
Çapkın HırsızEvet
DelisinEvet
Fıstıklar Evet
Hababam SınıfıEvet
Hababam Sınıfı Sınıfta KaldıEvet
Haşhaş Evet
İnsan AvcısıEvet
İsyan Evet
Nereden Çıktı Bu VeletEvet
Şafakta BuluşalımEvet
Şaşkın DamatEvet
Sevimli Frankenstein Evet
1976 Ben Bir Garip KeloğlanımEvet
Hababam Sınıfı UyanıyorEvet
Örgüt Evet
Sıralardaki HeyecanEvet
1977 Benim Gibi SevenlerEvet Evet
Hababam Sınıfı TatildeEvet
1978 Ayağında Kundura - CeylanEvet
Batan GüneşEvet
Cafer'in ÇilesiEvet
Dilek Kutusu (Dilek Taşı) Evet Evet
Hababam Sınıfı Dokuz DoğuruyorEvet
İyi Aile ÇocuğuEvet
Petrol KrallarıEvet
Töre Evet
YadellerEvet
1979 İnsan Sevince Evet
Kanun GücüEvet
Korkusuz KorkakEvet
NemrudEvet Evet Evet Evet
Süper Selami Evet
Tatlı İstanbul Geceleri Evet
Yanmışım Evet
Yorgun SavaşçıEvet
1980 Gerzek ŞabanEvet
1981 Mutluluk Haram Oldu Evet Evet
Tövbe Evet
1982 Son AkınEvet
1983 Fatih Sultan Mehmet Evet Evet Evet
1984 Kara Bahtım, Kem Talihim Evet Evet Evet
1985 Deliye Her Gün Bayram Evet
Soykırım Evet
1986 İlahi AdaletEvet Evet Evet
Muhteşem Serseri Evet Evet Evet
1987 Annem / Bırakmam Seni Evet
KiracıEvet
YakışıklıEvet
1988 Hatıram Olsun Evet Evet Evet
Mikrop Evet Evet Evet
1993 Hz. Yahya ve Prenses Salome Evet Evet Evet
1994 1001 Surat Evet

|[3]

Yazdığı Kitaplar

Kitabın adıYılNot
Kara Efe (Zeynebin Gözyaşları)1952Çocukluk yıllarını birlikte geçiren Efe'yle, Zeynep'in aşk öyküsünü anlatır.
Bir Avuç Toprak1957Köyün en güzel kızına sevdalanan köy ağasıyla, kızın sözlüsü arasında geçen bir öykü.

Kaynakça

  1. ^ "Muharrem Gürses kimdir?". TSA. 29 Ağustos 2021. 29 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Haziran 2016. 
  2. ^ "Muharrem Gürses Anısı". TSA. 29 Ağustos 2021. 28 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Eylül 2016. 
  3. ^ "Muharrem Gürses". sinematurk.com. 21 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Şubat 2022. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Muhsin Ertuğrul</span> Türk oyuncu, yönetmen ve yapımcı (1892–1979)

Muhsin Ertuğrul, Türk tiyatro sanatçısı, yönetmen, oyuncu ve yapımcı.

<span class="mw-page-title-main">Yavuz Turgul</span> Türk senarist, yönetmen ve gazeteci

Yavuz Turgul, Türk sinema filmi yönetmeni, senarist ve gazetecidir.

<span class="mw-page-title-main">Münir Özkul</span> Türk sinema sanatçısı (1925–2018)

Mustafa Münir Özkul, Türk meddâh, tiyatro ve sinema oyuncusudur.

<span class="mw-page-title-main">Vasfi Rıza Zobu</span> Türk oyuncu (1902-1992)

Vasfi Rıza Zobu, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Tunç Yalman</span>

Tunç Yalman, tiyatro sanatçısı. Oyunculuk, yönetmenlik, çevirmenlik yapmıştır. Broadway’de oyun sahneleyen ilk Türk tiyatro sanatçısıdır. Yazar ve çevirmen Rezzan Yalman ile gazeteci ve yazar Ahmet Emin Yalman’ın oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Nurullah Ataç</span> Türk yazar, şair

Nurullah Ataç, Türk eleştirmen, denemeci, yazar, şair.

<span class="mw-page-title-main">Cahide Sonku</span> Türk oyuncu ve yönetmen

Cahide Sonku ya da doğumdaki adıyla Cahide Serap, Türk sinema ve tiyatro oyuncusu. Türk sinemasının ilk kadın film yönetmeni ve sinema oyuncusu.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları, Osmanlı İmparatorluğu döneminde (1914) Dârülbedâyi adıyla kurulmuş olan tiyatro 1934 yılında İBB Şehir Tiyatroları adıyla İstanbul Büyükşehir Belediyesi bütçesine bağlanan bir tiyatro kurumudur.

<span class="mw-page-title-main">Beklan Algan</span> Türk yönetmen ve oyuncu

Mehmet Beklan Algan, Türk oyuncu, yazar ve yönetmen.

<span class="mw-page-title-main">Ferdi Tayfur (dublaj sanatçısı)</span> Türk seslendirme sanatçısı, oyuncu ve yönetmen

Ferdi Tayfur, Türk sinema yönetmeni, seslendirmen.

Ali Karagöz, Türk tiyatro, sinema ve dizi oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Duygu Sağıroğlu</span> Türk senarist ve yönetmen

Duygu Sağıroğlu, Türk senarist, film yönetmeni, tiyatro dekoratörü, sanat yönetmeni ve öğretim görevlisi.

<span class="mw-page-title-main">Neyyire Neyir</span>

Neyyire Neyir gerçek adı ile Münire Eyüp Ertuğrul, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu. Türk sinemasının ilk kadın oyuncularından birisidir. Türk tiyatrosu ve tiyatrosunun öncülerinden Muhsin Ertuğrul'un eşidir.

<span class="mw-page-title-main">İsmail Galip Arcan</span> Türk oyuncu ve oyun yazarı

İsmail Galip Arcan, Türk oyun yazarı, tiyatro ve sinema oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Hüseyin Şadi Karagözoğlu</span> Türk oyuncu, senarist ve yönetmen

Hüseyin Şadi Karagözoğlu , Türk oyuncu, senarist ve yönetmen.

<i>Halıcı Kız</i>

Halıcı Kız, yönetmenliğini Muhsin Ertuğrul'un üstlendiği, 1953 yapımı Türk filmidir.

Hüseyin Kemal Gürmen, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu.

Vedat Ar Türk seramik sanatçısı, dekoratör, animasyon sanatçısı, film rejisörü, belgesel yapımcısı, reklamcı, profesör.

M. Kemal Küçük, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu, yazar.

Reşit Baran, Türk tiyatro ve sinema oyuncusu, oyun yazarı ve çevirmendir.