İçeriğe atla

Muhammed el-Cevâd

Muhammed el-Cevâd
Doğum15 Haziran 811
Medine, Abbasi Devleti
Ölüm25 Kasım 835 (24 yaşında)
Bağdat
Diğer ad(lar)ıEbû Ca'fer Muhammed
Muhammed el-Takî
Ebû Ca‘fer es-Sânî
MeslekŞiilik 9. imamı
İmza
Makale serilerinden
İsnâaşeriyye
Allah
On Dört Masum
ve On İki İmam

Ali
Hasan
Hüseyin
Zeynelâbidîn
Muhammed el-Bakır
Ca'fer es-Sâdık
Musa el-Kâzım
Ali er-Rızâ
Muhammed el-Cevâd
Ali el-Hâdî
Hasan el-Askerî
Mehdî el-Muntazar
İnanç esasları
Diğer esaslar
İbadetler ve inançlar
Kutsal şehirler
Fikir kaynakları
Tarikatlar ve mezhepler
Hadis külliyatı
Diğer
Makale serilerinden
Allah
İmâmet İnancı
Şiîliğin bayram, mâtem ve anı günleri
Şiiliğin tarihi
İmâmî Mezhepler
Ehl-i Abâ Hadisi
Kutsal kadınlar

Muhammed el-Cevâd (Arapça: محمّد الجواد) veya Muhammed el-Takî (15 Haziran 811, Medine - 25 Kasım 835, Bağdad), Şiîliğin bir fırkası olan İsnâaşeriyye’nin dokuzuncu imamıdır.[1]

Doğumu ve ailesi

15 Haziran 811 (19 Ramazan 195) yılında Medine'de doğdu. Babası Ali er-Rızâ, annesi Muhammed'in eşlerinden Mariye'nin kavminden Sudanlı bir kadındır.

Tam adı 'Ebû Ca'fer Muhammed bin Ali er-Rızâ bin Musa el-Kâzım bin Ca'fer es-Sâdık' olup daha çok Ebû Ca'fer Muhammed, Muhammed el-Takî, Muhammed el-Cevâd, Ebû Ca‘fer es-Sânî isimleriyle bilinir. Cömert anlamındaki 'Cevad' lakabı olup daha başka Takī, Münteceb, Necîb, Murtazâ, Kāni gibi lakaplar da ismiyle beraber yazılır.

İmamlığı

Babası Ali er-Rıza öldüğünde (818) 7 yaşındaydı. Bu durum o dönem Şii toplumunda çeşitli tartışmaları da başlatmıştır. Bu topluluklardan İsnâaşeriyye (onikiciler) imametin şartı olan ilmin önceki imamdan alınamayacağı durumlar olabileceğini, imam adayının rüya, ilham veya ilahi yolla da ilim sahibi olabileceğini öne sürerek onun imamlığını kabul eder. Buna delil olarak da bu tartışmalar sırasında Muhammed el-Cevâd'ın “Ali'nin de müslüman olduğunda dokuz yaşında olduğunu” söylediğini öne sürerler.[2]

İmamlığı dönemi ve ölümü

Babasının ölümünden sonra Abbasi halifesi Me'mun tarafından Bağdat'a getirtildi ve halifenin kızı Ümmü'l-Fazl ile evlendi. Burada sekiz yıl kaldı ve sonra hac için mekke'ye geldi. Me'mun'un ölümü üzerine yeni halife Mu'tasım-Billâh'ın davetiyle 835 yılında tekrar Bağdat'a döndü. Aynı yılda da (Zilkade 220) burada öldü. Mekke'de dedesi Mûsâ el-Kâzım'ın mezarının yanına defnedildi. Bu mezar yerleri Şia tarafından kutsal sayılır ve ziyaret edilir. Şia kaynakları onun halife Mu'tasım-Billâh tarafından zehirletildiğini iddia etse de bu konuda geçerli bir kaynak yoktur.[3]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 20 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016. 
  2. ^ Mes‘ûdî, İŝbâtü’l-vaśıyye, s. 179-181
  3. ^ Şeyh Müfîd, s. 320-322
Şii İslam unvanları
Önce gelen
Ali er-Rıza
8. imam		Dokuzuncu İsnâaşeriyye imamı
818 - 835 		Sonra gelen
Ali Naki
10. imam

İlgili Araştırma Makaleleri

Kadirilik ya da Kadiriyye, Seyyid Abdülkâdir Geylânî tarafından 12. yüzyılın başlarında kurulan tarikattır.

7. yüzyıl, 601'den 700'e kadar sürmüş olan yüzyıldır.

<span class="mw-page-title-main">Ali</span> İslam Devletinin dördüncü halifesi ve Şiilerin birinci imamı

Ali bin Ebu Talib, İslam Devleti'nin 656-661 yılları arasındaki halifesi. İslam peygamberi Muhammed'in damadı ve amcası Ebu Talib'in oğlu olan Ali, Muhammed'in İslam'a davetini kabul eden ilk erkek kişidir. Sünni İslam'a göre Ali, dört halifenin sonuncusu, Şii İslam'a göre ise imamların ilki ve Muhammed'in hak vârisidir. Şii ve Sünni İslam arasındaki farklılaşmanın ana nedeni Muhammed'in gerçek vârisinin kim olduğu konusundaki görüş farklılığından ileri gelmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Fatıma</span> İslam peygamberi Muhammedin küçük kızı

Fatıma bint Muhammed, Fatımatü'z-zehra, İslam peygamberi Muhammed'in kızı, Ali bin Ebu Talib'in eşi.

Ehl-i beyt, "ev halkı" anlamına gelen ve İslam peygamberi Muhammed'in ev ahalisini tanımlamak için kullanılan İslâmî terim.

<span class="mw-page-title-main">Ca'fer es-Sâdık</span> Müslüman alim ve Şii İmamı (702-765)

Ca'fer es-Sâdık İsnâaşeriyye'nin altıncı, İsmâiliyye'nin beşinci imamı, Caferilik fıkhının kurucusu.

Şiilik veya Şia, Muhammed'den sonra devlet yönetiminin Ali'ye ve onun soyundan gelenlere ait olduğu fikrini savunan; Ali ile birlikte onun soyundan gelen imamların günahsızlığına, yanılmazlığına ve bizzat Allah tarafından imam olarak seçildiklerine dair inanışların ortak adıdır. İslam dünyası içerisinde Müslüman nüfusun yüzde 10-15'lik kısmını oluşturur. Siyasi saiklerle ortaya çıkan bu ayrılık, zaman içinde fıkhi ve itikadi bir alt yapı kazanarak mezhepleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İsmaililik</span> İslâmın Şiilik koluna bağlı bir mezhep

İsmâilîlik, adını İsmâil b. Ca'fer es-Sâdık'tan alan Şii mezhebi.

Teberra İmâmiyye-i İsnâaşeriyye Şiîğinde yaygın olan ve İslâm Dini'nin peygamberi Muhammed'in ailesi ve ailesinin soyundan gelenleri (yani Ehl-i Beyti) sevmeyenleri sevmemek, düşman olanlara düşman olmak gibi anlamlar taşıyan bir kavramdır.

<span class="mw-page-title-main">Nizarîlik</span> Şii İslamın bir kolu

Nizârîlik, İslam'ın Şia mezhebi olan İsmâilîyye mezhebinin alt kollarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Müsta'lîlik</span>

Mustâlîlik, Şiîliğin İsmâilîyye mezhebinin Mustâ‘lî fıkhını tâkip eden kolu.

<span class="mw-page-title-main">Hasan el-Askerî</span> İsnâaşeriyye’nin on birinci imamı. Alinın torunlarından onuncu imâm Ali el-Hâdînın oğludur.

Hasan el-Askerî ;, İsnâaşeriyye Şiî İslam'ın on birinci İmamıdır. Ali'nin onuncu torunlarından İmam Ali el-Hâdî'nın oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Zeynelâbidîn</span> Alinin torunu, Muhammedin torununun oğlu

Zeynelâbidîn, Ali bin Hüseyin veya Ali el-Asgar, İslam peygamberi Muhammed'in torunu olan Hüseyin'in oğullarından biridir. Annesi ise İran'ın fethinden sonra Müslüman olup, Hüseyin ile evlenen son Sasani İmparatoru III. Yezdigirt'in kızı olan Sasani-Pers prensesi Şehri Bânû Gazele'dir. İsnâaşeriyye’nin dördüncü ve İsmâiliyye’nin üçüncü imamı kabul edilir, tâbiîndendir.

<span class="mw-page-title-main">Ali er-Rızâ</span>

Ali er-Rıza,, tam ismi Ali bin Musa ibn-i Cafer, İslâm Peygamberi Muhammed'in yedinci göbekten torunudur. Şiîliğin İsnâaşerîyye mezhebinde ve onun kolları olan Câferîlik ile Alevîlik'te "Sekizinci İmâm" olarak yer alan "Ali er-Rıza" Mûsâ el-Kâzım'nın oğludur.

<span class="mw-page-title-main">On Dört Masum</span>

On Dört Masum, Şii İslam'a göre doğal olarak günahtan beri olan on dört kişiyi niteler. Bunlar, İslam Peygamberi Muhammed, kızı Fatıma ve On İki İmâmlar'dır.

Onikiciler ya da İsnâ'aşer'îyye, On İki İmam'a inanan Onikicilik mensuplarını tanımlamak için kullanılan tabir. On İki İmama inanmalarından dolayı (Onikicilik/On İki İmamcılık) olarak adlandırıldıkları da olur.

<span class="mw-page-title-main">Musa el-Kâzım</span> On İki İmamın yedincisi (745-799)

Musa el-Kâzım bin Câʿfer es-Sâdık, (Arapça: موسى بن جعفر الكاظم‎; 12 İmam'dan yedincisidir. Babası altıncı Câʿfer es-Sâdık, annesi ise Afrika kökenli eski bir köle ve öğrenci olan Hamide bint Said el-Berberiyye'dir. Eşi Ümmü Benin, annesi tarafından bir köleyken satın alınarak serbest bırakıldı ve bir İslam aliminin yanında eğitim gördü.

<span class="mw-page-title-main">Ali el-Hadî</span> On İki İmamın onuncusu

Ali el-Hadî veya Ali Naki, On İki İmam'ın onuncusu, 9. İmam Muhammed el-Cevâd'ın oğlu.

Fatıma bint Musa el-Kâzım bilinen adıyla Fatıma Masume, Musa el-Kâzım ve Necme Hatun’un kızı. Mezarının bulunduğu Fatıma-ı Masume Türbesi, İran’ın Kum şehrindedir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.