Muhammed Hasan Han Kaçar

Muhammed Hasan Han Kaçar ( Farsça: محمدحسن خان قاجار ) (1715-1759), Astarabad civarında Hazar kıyılarındaki Türkmenlerin Kaçar aşiretinin Koyunlu kolunun şefi,^[1] Fath Ali Han'ın oğlu ve Ağa Muhammed Han Kaçar'ın babasıydı. İran'ın Kaçar hanedanını kuran kişidir.

Muhammed Hasan Han 1740'ların başında Astarabad'dan sürüldü, ancak Nadir Şah'ın 1747'de ölümünden sonra Şahruh Afşar'a katıldığı ve 2. Süleyman tarafından Astarabad beylerbeyi ve eyaletteki tüm göçebe grupların lideri olarak atandığı görülmektedir; Şah'ın tahttan indirilmesinden sonra Muhammed Hasan fiilen bağımsız hale geldi ve gücünü Mazenderan ve Gilan'a kadar yaydı.

Muhammed Hasan Han Kaçar'ın Orta İran'daki seferinden hemen önceki İran haritası

Tebriz hanı Azad Han Afgan, Muhammed Hasan Han'a başarısız bir şekilde saldırdıktan sonra, Muhammed Hasan Han karşı saldırıya geçmiş ve Azad Han'ı 1757'de Azerbaycan'dan çıkarmış, bir rivayete göre Tebriz'i savaşmadan ele geçirmiş ve sakinleri tarafından memnuniyetle karşılanmıştır.^[2] Muhammed Hasan Han, Kafkasya'daki hanlıkların itaatini sağlamak için yaptığı bir seferin ardından Kerim Han Zend ile yüzleşmeye yöneldi; Şiraz'a kadar güneye inen bazı başarıların ardından Kerim Han'ın en tehlikeli rakibi 1759 başlarında Mazandaran'da yenildi ve öldürüldü.^[3]

Kaynakça

^ Clifford Edmund Bosworth, The New Islamic Dynasties: A Chronological and Genealogical Manual (Columbia University Press, 1996: 0-231-10714-5), p. 285.
^ Christoph Werner, An Iranian Town in Transition: A Social and Economic History of the Elites of Tabriz, 1747-1848 (Otto Harrassowitz Verlag, 2000: 3-447-04309-1), p. 33.
^ Richard Tapper, Frontier Nomads of Iran: A Political and Social History of the Shahsevan (Cambridge University Press, 1997: 0-521-58336-5), p. 112.

Perry, J. R. (1984). Encyclopaedia Iranica, Vol. I, Fasc. 6. ss. 602-605.
Hambly, Gavin R.G (1991). "Agha Muhammad Khan and the establishment of the Qajar dynasty". The Cambridge History of Iran, Vol. 7: From Nadir Shah to the Islamic Republic. Cambridge: Cambridge University Press. ss. 104-144. ISBN 9780521200950.

İlgili Araştırma Makaleleri

Safevî İmparatorluğu, Safevîler veya Safevî Devleti, 1501 ve 1736 yılları arasında varlığını sürdürmüş, sıkça modern İran tarihinin başlangıcı olarak kabul edilen, İran tarihindeki en önemli hanedanlıklardan biri olan Türk kökenli Safevi Hanedanı tarafından yönetilmiş devlet. Bugünkü İran, Azerbaycan, Ermenistan, Irak, Afganistan, Türkmenistan ve Türkiye'nin doğu kesiminde varlığını sürdürmüş, Şiî Onikiciliği resmî mezhep olarak kabul etmiş ve İran'ın varisi olduğu Safevî Hanedanı'nın devletidir.

Kaçar Hanedanı, İran'daki Azerbaycan Türklerinin Kaçar boylarından olan Kovanlı kolu tarafından kurulmuş ve 1794 ile 1925 yılları arasında hüküm sürmüş bir İran Devletidir.

Karabağ Hanlığı, 1748-1805 yılları arası bugünkü Azerbaycan topraklarında yer almış ve İran'ın Kaçar Hanedanı egemenliği altında fiilen bağımsız olmuş Azeri feodal devletidir.

Zend Hanedanı, 1750-1794 yılları arasında İran dolaylarında hüküm sürmüş İran devletidir. Hanedan, Luristan'da Nadir Şah Afşar tarafından doğu İran'a sürülmüş fakat onun ölümünden sonra tekrar geri gelmiştir.

Salgurlular, 1148-1286 tarihleri arasında İran'ın Fars bölgesinde hüküm süren Türk hanedanıdır. Hanedan adını yirmi dört Oğuz boyundan biri olan Salgur'dan alır. Selçukluların Fars meliki Melikşah b. Mahmûd'un bölgede yaşayan Salgurluların reisi olan, atabeyi Muzafferüddin Sungur b. Mevdûd'un kardeşini suçsuz yere öldürmesi üzerine Atabeg Sungur isyan etti. 1148'de Melikşah'ı yenilgiye uğratıp Şiraz'ı ele geçirdi ve Salgurlular veya Fars Atabegleri adıyla bilinen hanedanın temellerini attı.

Karadağ Hanlığı, 1747 yılında bugün İran'a bağlı Azerbaycan bölgesindeki Karadağ (Karacadağ) topraklarında kurulmuş feodal devlettir. Karadağ kelimesi büyük dağ veya dağlık yer anlamına gelmektedir. Hanlığın başkenti Ahar şehri olup bir ara Kürdeşt'e taşınmıştır. Hanlığın batısında Hoy Hanlığı, doğusunda Lenkeran Hanlığı, kuzeyinde Karabağ Hanlığı, güneyinde Tebriz Hanlığı ve Erdebil Hanlığı vardır.

Tebriz Hanlığı, İran'ın kuzeybatısındaki Güney Azerbaycan bölgesinde yer almış eski hanlıktır. Hanlık, Dunbuli Aşireti reisi Necef Kulu tarafından 1757 yılında kuruldu. Hanlık zaman içerisinde bölgedeki Türklerle akrabalık bağları kurmuştur,1802'de hanlık lağvedildi ve toprakları Hoy Hanlığı'na katıldı.

<span class="mw-page-title-main">Ağa Muhammed Şah</span> Türk Kaçar Hanedanının kurucusudur.

Ağa Muhammed Şah, Kaçar Aşireti'nin reisi; 1794-1925 yılları arasında İran'a hakim olan Kaçar Hanedanı'nın kurucusudur. Aslen Kaçar kabilesinden Koyunlu kolunun aşiret reisiydi. Ağa Muhammed Han 1789'da İran Şahı olarak tahta çıktı, ancak Mart 1796'ya kadar resmen taç giymedi, 1794'te Zend hanedanlığından Lotf Ali Han'ı öldürmesiyle tahta çıktı. 17 Haziran 1797'de suikasta kurban gitti ve yeğeni Feth Ali Şah Tahta çıktı. Ağa Muhammed Han'ın Saltanatında başkenti Tahran yaparak İran'ın tekrar merkezi otoriteye kavuşmasını sağladı. Gürcistan'ın bağımsızlık ilan etmesiyle Tiflis'e şiddetli bir saldırı düzenleyerek 15,000 Gürcü esir İle İran'a geri döndü.

<span class="mw-page-title-main">Kerim Han Zend</span> Kerim Han Zend bir Kürt İran hükümdarı

Kerim Han Zend, 1705; Şiraz - 1 Mart 1779; Şiraz) İran'ın hükümdarı ve 1760 - 1779 yılları arasında İran'ın fiili Şah'ı ve Zend Hanedanı'nın kurucusu.

Safevi şahı unvanı, 1501 sonbaharında I. İsmail'in Çabani ve Şerur savaşlarını kazandıktan sonra Tebriz'i ele geçirmesi ve kendisini Şah ilan etmesiyle kabul edilmiş ve 1736 yılında Nadir Şah olduktan sonra bu hanedandan alınmıştır.

İran hükümdarları listesi coğrafyacılara tarafından Büyük İran bölgesi olarak tanınan arazilerde kurulan devletlerde hükûmet süren tüm imparatorluk, krallıklar ve hükümdarlıklarda hukuken idareci olan hükümdarların listesidir.

Penah Ali Han, Azerbaycan'ın Terter şehrinde doğan Karabağ Hanlığı'nın kurucusu ve ilk hanıdır.

İbrahim Halil Han, Karabağ Hanlığı hanı. Azerbaycan Türk'ü Cevanşir ailesinden Penah Ali Han'ın oğludur.

Muhammed Ali Han Zend 6 Mart 1779'dan 19 Haziran 1779'a kadar hüküm süren Zend Hanedanı'nın ikinci şahı idi.

Sadık Han Zand, 22 Ağustos 1779'dan 14 Mart 1781'e kadar Zend Hanedanının beşinci şahı idi.

Ekber Han Zend Zend Hanedanı'na mensup İranlı prens. 1779'da Kerim Han Zend'ın ölümünden sonra gerçekleşen kardeşler arası güç çatışmasında kilit rol oynadı.

I. Mirza Muhammed Han, Bakü Hanlığı'nın kurucu hanıydı.

Kaçar Devleti, Kaçar İmparatorluğu veya resmiyette Yüce İran Devleti, İran'daki Azerbaycan Türklerinin Kaçar boylarından olan Kovanlı kolu tarafından kurulmuş ve 1794 ile 1925 yılları arasında hüküm sürmüş İran devleti.

Hasan Ali Han Kaçar, 1755-1759 yıllarında İrevan Hanlığı'nın hükümdarı.

Hasan Ali Mirza, İran’ın doğusundaki Horasan ve Kerman (1827/28–1835) eyaletlerinin valiliğini yapan bir Kaçar prensiydi. Şah Feth-Ali Şah Kaçar’ın oğluydu.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.