Muhammed Hüseyin Şehriyar

Muhammed Hüseyin Şehriyar
Doğum	1906 Tebriz, İran Şahlığı
Ölüm	18 Eylül 1988 Tahran, İran
Takma ad	Şehriyar
Meslek	Şair
Milliyet	İranlı
Etkilendikleri Hafız, Sadi, Fuzûlî

Seyid Muhammed Hüseyin Behçet-Tebrizi (Azerice: Seyyid Məhəmməd Hüseyn Behcət Təbrizi, Farsça: سید محمدحسین بهجت تبریزی;‎ 1906, Tebriz - 18 Eylül 1988, Tahran), şiirlerinde kullandığı Şehriyar mahlası ile tanınan İran Azerisi olan İranlı şairdir. Şehriyar, şiirlerini hem Azerice hem de Farsça olarak yazmıştır.

İran Azerileri'nden olan Şehriyar, 1906'da Tebriz'de doğdu. Babası Mirismail Ağa Hoşgenabî, bir avukattı. İlk öğrenimini doğduğu şehirde tamamlayan şair, Medrese-i Talibiye'de aldığı Arapça ve Arap edebiyatı eğitiminin yanı sıra, Fransızca öğrendi. 1921 yılında Tahran'a gelerek Dar-ül Fünun okulunda tıp eğitimi almaya başlar. 1924 yılında aşkının peşinden Horasan'a gider. 1935 yılında Tahran'a geri dönerek İran Ziraat Bankasında çalışmaya başlar.

Şehriyar 1929 yılında önsözünü dönemin bilinen şairlerinden olan Bahtiyar, Nafisi ve Muhammed Tagi Bahar'ın yazdığı ilk şiir kitabını neşreder. Şiirlerinde şair Hafız, Sadi, Fuzûlî, M.P. Vaqif, M.E. Sabir ve s.-den etkilenmeler mevcut olan şair, anadilinde kaleme aldığı Heyder Babaya Salam şiiri ile Türkiye'de ve Sovyetler Birliği'ndeki Türki cumhuriyetlerde de büyük bir üne kavuştu.

1951 yılında Haydar Babaya Selam şiir kitabını yayımladı. (Haydar Baba, köyünün üstünde kurulu olduğu dağın adıdır.)

Şehriyar İran'da 1979 yılında yapılan İslam devrimini destekledi.

Tahran'da Mehr hastanesinde akciğer iltihabı ve kalp yetersizliğinden 18 Eylül 1988 yılında vefat eden şairin ölüm günü, O'nun anısına, İran'da Millî Şiir Günü olarak kutlanmaktadır.

Şehriyar İran Azericesi ile şöyle demiş:

Türkün dili tək, sevgili istəkli dil olmaz.

Özgə dile qatsan, bu əsil dil əsil olmaz.

• Heydar Baba, ya Salam, Tebriz, 1951;
• Yad-i ez Heyder Baba, Tahran 1964;
• Seçilmiş Eserleri, Bakı, 1966;
• Divan-ı Türkî Tebriz, 1992;
• Yalan Dünya, Bakı, 1993;
• Tüm Eserleri (4 cilt), Tahran, 1971

Heyder Babaya Selam şiiri 76 dile çevrilmiş, Azerbaycan'da ve Türkiye'de bu şiire nazireler yazılmıştır.

• Habib Sahir

Wikimedia Commons'ta Muhammed Hüseyin Şehriyar ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

• Şehriyar tarafından yazılmış şiirler
• Mehemmed Hüseyin Şehriyar Vefatının 33’üncü Yılında Anıldı 18 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• İran'ın ünlü şairi Şehriyar'ın müzesinden fotoğraflar