İçeriğe atla

Muhammed Firuzabadî

Muhammed Firuzabadî (d. 1329, Kazerun - ö. 1414, Zebid), İranlı dil, edebiyat, hadis, fıkıh ve tefsir alimidir.

Tam adı 'Ebu Tahir Muhammed İbn Yakub İbn Muhammed eş-Şirazî' olan alim, 1329 yılında günümüzde İran sınırları içinde bulunan Kazerun şehrinde doğdu. İlk derslerini babasından aldı ve yedi yaşında hafız oldu. Şiraz'da Arap dili ve edebiyatı dersleri alıp Arapçayı öğrendikten sonra Vasıt'a giderek dini ilimlerde eğitim gördü. Bu arada Bağdat'a giderek Nizamiye Medresesi'ne devam ettiği ve burada müderris ve aynı zamanda Bağdat kadısı olan Abdullah bin Bektaş'ın yardımcılığını yaptığı bilinir. Yine ilim öğrenmek amacıyla önce Şam'a, ardından Baalbek, Hama, Halep ve Kudüs'e gitti. Kudüs'te on yıl kadar kalmış ve medreselerde müderrislik yapmıştır. Uzun yıllar seyahatler yapan ve burada alimler ile devlet adamlarıyla görüşen Firuzabadî en son kadılık yaptığı Yemen'in Zebid şehrinde 1414 yılında öldü.

Eserleri

Firuzabadî, daha çok tefsir üzerine eserler yazmıştır. Eserlerinin pek çoğu günümüze kadar ulaşamamıştır. Bilinen eserleri şunlardır:

  • Kamusu'l Muhit
  • Besair: Tam adı 'Besair-u Zevi't Temyiz fi Letaifi'l Kitabü'l Aziz' olan eser bir Kur'an tefsiridir.
  • Tenviru'l Mikbas min Tefsir-i ibn Abbas
  • Sifrü's Sa'ade

İlgili Araştırma Makaleleri

Zemahşerî, İranlı İslam bilgini.

<span class="mw-page-title-main">Şafii</span> Şafi mezhebinin kurucusu ve imamı

Şafii, İslam hukuku bilgini. Şafii mezhebinin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">İbn Kesir</span> Hadis ve tefsir bilgini, tarihçi

İbn Kesîr, Suriyeli muhaddis, müfessir ve tarihçi. Memlüklüler devrinde yaşamış tarih, tefsir ve fıkıh konusunda uzmanlaşmış tanınmış bir alimdir. İslam dünyasında kaynak bir tarih kitabı olan El Bidaye ve'n Nihayeyi yazmıştır.

Mevlânâ Hâlid-i Bağdâdî, Kürt asıllı İslâm âlimi, mutasavvıf ve şairdir. Nakşibendi Hâlidîlik yolunun öncüsüdür.

<span class="mw-page-title-main">İbn Hacer el-Askalanî</span> hadis, fıkıh ve tefsir bilgini

İbn Hâcer el-Askalanî, Memlükler devrinde Kahire'de doğan ve aslen Fâtımî Hanedan'a mensup Seyyid bir aileden gelen Kıpçak Türklerinden olan bir Şafi İslam âlimi, Hadis nakilcisi (Ravî) ve tefsir bilgini.

<span class="mw-page-title-main">Taberî</span>

Muhammed bin Cerîr Taberî, 9. yüzyılda yaşamış din ve tarih bilgini. İran'da tarihî bir bölge olan Taberistan'da doğduğu için 'Taberî' olarak ünlenmiştir.

Muhammed bin Ahmed el-Kurtubi,, Eserlerinde Ehl-i Sünnet'i savunan, başta Mu’tezile olmak üzere İmâmiye, Râfiziyye, Kerrâm’îyye gibi fırkaları eleştiren âmelde Malikî, i'tikatta Eş’ari olmakla birlikte, mezhep taassubuna karşı tavır takınan ve taklitçiliği bir metot olarak benimsemediğini dile getiren Endülüslü ve Arap, muhaddis, müfessir, fakih, dilci ve kıraat âlimi.

Alusi veya tam adıyla Ebu's Sena Şehabeddin Mahmud el-Alusi, Iraklı bilim insanı.

<i>Envarut Tenzîl ve Esrarut Tevil</i>

Envaru't Tenzîl ve Esraru't Te'vil, Beydavi Tefsiri, Beydavi'nin "Kadı Tefsiri" diye de bilinen tefsir kitabı.

Ebü'l-Berekât Nesefî, Hanefi fıkıh, kelam ve tefsir alimi.

Mukatil bin Süleyman, Tabiin dönemi hadis alimi ve müfessir. Kur'an'ı tefsir eden ilk kişilerden birisi olmakla birlikte, kaleme aldığı bu tefsir günümüze ulaşmış ve tefsirin anlaşılması açısından bir prototip özelliği sergilemiştir.

El Haddâdî, Arap islam bilgini.

<span class="mw-page-title-main">Kutbüddîn Şîrâzî</span>

Kutbüddin Şirazî, İranlı din ve astronomi bilgini. Tam adı 'Kutbeddin Mahmud İbn Mes'ud İbn Muslih eş-Şirazî' olan alim, hicri 634 (1236) yılında güzümüzde İran sınırları içinde bulunan Şiraz şehrinde dünyaya gelmiştir. İlk eğitiminin ardından Anadolu'ya geçerek Sivas ve Malatya kadılıkların­da bulunmuştur. Ardından Şam'a gitmiş sonra ise Tebriz'e yerleşmiş ve hicri 710 (1310) yılında Tebriz'de, ölmüştür. Şafiî mezhebinden olan Kutbeddin Şirazî, Sadreddin Konevî'nin derslerinde bulunmuş ve Feth'ül Mennân isimli büyük bir tefsir yazmıştır. Tefsir, havass, felsefe ve astronomiye dair eserleri bulunmaktadır.

İbn Kayyim El-Cevziyye, 14. yüzyılda yaşamış Arap tefsir hadis ve fıkıh bilgini. Aynı zamanda İbn Teymiyye'nin en önde gelen ilim talebesi.

<span class="mw-page-title-main">Caban el-Kurdi</span> Kürt sahabe

Caban el-Kurdi, İslam peygamberi Muhammed'in Kürt sahabesidir.

Kemaleddin Musa bin Yunus Astronom, matematikçi ve İslam bilgini.

Şehristanî ya da tam adıyla Ebü’l-Feth Tâcüddîn Muhammed b. Abdülkerîm b. Ahmed eş-Şehristânî, Orta Çağ İslam dünyasının meşhur dinler tarihçisi.

Muhammed Rudani veya sadece Rudanî, astronom, gramerci, hukukçu, mantıkçı, matematikçi ve şair olarak faaliyet gösteren Faslı bir bilgin.